γράφει ο Θανάσης Ζελιαναίος
φωτο: Τηλέμαχος Παπαδόπουλος (qoq)
Τα πάντα γύρω απ’τους καβαλιώτες Dead Ends καταχωρούνται κάτω απ’το λήμμα "ψυχεδέλεια". Το μαρτυρούν τα εξώφυλλα των δίσκων τους, η αισθητική τους, τα πόστερ των συναυλιών τους και πάνω απ’όλα η μουσική και οι στίχοι τους. Βαθύς ήχος στο όργανο, κιθάρες πότε φαζαριστές και πότε καμπανιστές στην παράδοση των Byrds, διπλά φωνητικά, στίχοι γεμάτοι από εσωτερικότητα που δανείζονται στοιχεία απ’τη φιλοσοφία, τη μυθολογία αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις. Ένας ήχος που δε φαίνεται να έχει και πολύ πέραση στην εποχή μας αλλά που όταν εκπροσωπείται από τέτοια γκρουπ αξίζει να προσεχθεί. Βέβαια οι Dead Ends είναι παλιοί γνώριμοι του Merlin's Music Box. Στις αρχές του 2018 είχαν παρουσιάσει το πρώτο τους άλμπουμ στο ΙΛΙΟΝ plus μαζί με τους Omega Ray σε μια βραδιά που το Merlin's Music Box ήταν συνδιοργανωτής, ενώ τώρα στην περιοδεία της παρουσίασης του δευτέρου LP τους τους είδαμε στον Τρυποκάρυδο στη Λαμία.
Μικρό flashback για μερικά ιστορικά στοιχεία. Η πρώτη μορφή της μπάντας που δημιουργείται το 2015 με τον Δημήτρη Αποστολίδη στα ντραμς και τη φωνή, τον Γιώργο Σεχλίδη στα πλήκτρα και τον Πασχάλη Καλογερούδη στην κιθάρα εξαντλείται μέσα σε ένα χρόνο αφήνοντας πίσω της κάποια live και ένα demo. Η αποχώρηση του κιθαρίστα θα μπορούσε να σημάνει το τέλος αλλά τελικά ήταν μια καινούργια αρχή. Η έλευση του Σείριου Σαββαΐδη το καλοκαίρι του 2016 είναι το πρώτο κομβικό σημείο για την πορεία της μπάντας. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ο Σαββαΐδης έχει ήδη καταγράψει μια σημαντικότατη πορεία τόσο με τους Μωβάστρο όσο και με μια σόλο δισκογραφία απ’την οποία Το Αξιακό Σύστημα των Άστρων (2013) και η Πλανωδία (2015) αποτελούν εκπληκτικά δείγματα μιας ελληνικότατης μουσικής που παντρεύει με θαυμαστό τρόπο την παράδοση με τον ηλεκτρικό ήχο. Η καινούργια μορφή βρίσκει τα πατήματά της και μέσα σ’ένα χρόνο έχει αποκτήσει μια δεμένη μορφή που τους φέρνει να παίξουν support ακόμα και στους Black Angels το Σεπτέμβριο του ’17 και πριν καλά-καλά βγάλουν δίσκο.
Το πρώτο τους άλμπουμ Deeper The Dark, The Brighter We Shine εμφανίζεται στα τέλη της χρονιάς στην σημαντικότατη Sound Effect Records του Γιάννη Ανδριόπουλου. Πρόκειται για ένα πολύ ωραίο δείγμα στα πρότυπα της νεοψυχεδέλειας των 80ς με κυρίαρχο ήχο στο όργανο που πότε θυμίζουν Doors και πότε Moffs. Τα φωνητικά κυρίως μας φέρνουν στο μυαλό τους πρώιμους Echo & the Bunnymen αλλά σε κάποια σημεία, όπως στο παραμυθένιο Narri-E Narri-O, εμφανίζουν κάποιες ενδιαφέρουσες πολυφωνίες, βασικό χαρακτηριστικό της μουσικής του Σαββαΐδη, που κυρίως θα αναπτυχθούν στο καινούργιο LP. Ωστόσο στο Black Kiss φλερτάρουν έντονα με το αναβιωτικό γκαράζ για μια και μοναδική φορά στο άλμπουμ. Όσο για την δεύτερη βινυλιακή πλευρά είναι σχεδόν αριστουργηματική με 4 τραγούδια το ένα καλύτερο από το άλλο. Στο Ludomania βρίσκουν την καλύτερη συνθετική στιγμή τους ενώ στα Bardo και Peter 2:18 που κλείνουν είναι σαν να δίνουν τη σκυτάλη για το ηχητικό στίγμα του δεύτερου άλμπουμ.
Σε όλη τη διάρκεια του 2018 η μπάντα δούλεψε ακόμα περισσότερο και έτσι το δεύτερο άλμπουμ τους, Distant Shores, που μόλις κυκλοφόρησε επίσης από την Sound Effect, τους βρίσκει συνθετικά ανώτερους. Διαπιστώνω μια ελαφρά μετατόπιση στον ήχο τους από την αναβιωτική νεοψυχεδέλεια των 80ς σε πιο κλασσικές φόρμες του είδους απ’τα 60ς αλλά και δείγματα του υγιούς progressive των 70ς. Εδώ πια οι επιδράσεις του Σαββαΐδη τόσο στα φωνητικά όσο και σε κάποια φολκ μπολιάσματα είναι πιο έντονες δίνοντας ένα πιο ενδιαφέρον ηχητικό αποτέλεσμα. Το To Those Who Left είναι μάλλον η καλύτερη στιγμή του LP με τα Peacock's 100 Eyes και Reincarnation που κλείνουν να είναι σχεδόν ισάξια και πιο ψυχεδελικά παρά ποτέ. Με τη ρότα που έχουν πάρει, περιμένω το επόμενο άλμπουμ τους να είναι ακόμα καλύτερο αρκεί να βρίσκονται σε καλή εποχή από πλευράς έμπνευσης και συνθετικής δημιουργίας. Και αυτό το λέω γιατί πια από τεχνικής άποψης είναι ήδη στην καλύτερη φάση τους.
Αυτή τη στιγμή που μιλάμε οι Dead Ends μόλις ολοκλήρωσαν μια περιοδεία σε Αθήνα, Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία για την παρουσίαση του καινούργιου LP και είχαμε την ευκαιρία να μας πουν και μόνοι τους δυο λόγια για τα οποία τους ευχαριστούμε κι τους ευχόμαστε καλή συνέχεια.
Πότε ήρθε ο Σείριος στο γκρουπ και κατά πόσο συνέβαλε στη διαμόρφωση του ήχου σας; Υπάρχουν ηχογραφήσεις με τον Πασχάλη; Κάποια demo πχ; Εκτός απ’το Σείριο που λίγο-πολύ τα ξέρουμε οι άλλοι δυο είχατε παίξει πιο πριν κάπου αλλού;
Ο Σείριος ήρθε το καλοκαίρι του ’16, μια περίοδο που ψάχναμε έναν κιθαρίστα να συμπληρώσει το τρίο αλλά βρήκαμε περισσότερα απ’ αυτό, με την έννοια ότι με την δημιουργικότητα και την φωνή του έδωσε μια έξτρα διάσταση στην μπάντα. Από τον πρώτο χρόνο που παίζαμε σαν γκρουπ υπάρχει ένα demo με τέσσερα κομμάτια, εκ των οποίων τα δύο υπάρχουν στον πρώτο δίσκο έχοντας πάρει άλλη μορφή. Τώρα όσον αφορά τα δύο τρίτα μας, δεν είχαμε παρουσία στην δισκογραφία, παίζαμε κυρίως σε τοπικές μπάντες.
Πείτε μας δυο λόγια για την περιοδεία που κάνατε.
Πήγε πολύ καλά, κάθε φορά που φεύγουμε για να παίξουμε είμαστε χαρούμενοι, και αυτή τη φορά όπως και τις υπόλοιπες παίξαμε μπροστά σε ανθρώπους που δείχνουν ότι μας εκτιμούν γι’ αυτό που κάνουμε. Από κει και πέρα η αίσθηση "ελευθερίας" που δίνει ένα τουρ, μέσα σε όλο τον φόρτο που έχει, είναι κάτι ανεκτίμητο.
Τί γίνεται με την ηχογράφηση, την παραγωγή, το μιξάρισμα, το mastering; Όλα δικά σας;
Γενικά, προσπαθούμε να το κάνουμε - και λόγω συνθηκών - μόνοι μας, σε συνεργασία με φίλους. Η παραγωγή του πρώτου δίσκου έγινε από εμάςσε συνεργασία με τον Δημήτρη Κοντονίκα και αυτή του δεύτερου με τον Στράτο Πατλαμάζογλου, οι οποίοι ανέλαβαν και την μίξη και συνολικά όλο το engineering.
Στη σημερινή εποχή είναι πιο εύκολο από κάθε άλλη φορά να βγάλει το υλικό του κάποιος μόνος του. Οπότε σε τι τον βοηθάει να είναι σε κάποιο label; Πείτε μας δυο λόγια για την Sound Effect.
Το να πιστεύεις εσύ ότι η δουλειά σου είναι κάτι που αξίζει δεν είναι αρκετό για να την επικοινωνήσεις παραέξω. Το να έχεις κάποιους ανθρώπους που πιστεύουν σε σένα και μπορούν να βοηθήσουν τη δουλειά σου με τρόπους που εσύ δεν μπορείς είναι απαραίτητο, αλλά πέραν αυτού, συγκεκριμένα η Sound Effect αποτελείται από ανθρώπους με μεράκι άλλης εποχής, με τους οποίους ταιριάξαμε σε θέματα νοοτροπίας και δείχνουν την στήριξή τους βοηθώντας και έξω από τα πλαίσια μιας τυπικής σχέσης. Πολύ σημαντικό για μας είναι το να βλέπουμε να μπαίνει, από μια κερδοσκοπική εταιρία όπως είναι μια δισκογραφική, η τέχνη (της μουσικής, του artwork) αυτή καθεαυτή πάνω από το κέρδος.
Για έναν καλλιτέχνη που διαθέτει το υλικό του στο bandcamp ποιο είναι το καλύτερο format γι’ αυτόν, δηλαδή πως τον ενισχύουμε οικονομικά περισσότερο; Βινύλιο, CD ή downloading επί πληρωμή;
Το οικονομικό δεν είναι ευθύς εξαρχής ο λόγος που κάνεις μουσική γιατί δίνεις λεφτά ξέροντας ότι δεν περιμένεις κάτι πίσω. Οπότε η πληρωμή που παίρνεις είναι η αποδοχή του πράγματος από τους άλλους, οποιαδήποτε οικονομική ενίσχυση σε βοηθάει απλά να συνεχίσεις να το κάνεις.
Πως βλέπετε όλη αυτή την λεγόμενη επιστροφή του βινυλίου; Είναι αληθινή ή ένα τέχνασμα; Πιστεύετε πως ανανεώνει το ενδιαφέρον του μουσικόφιλου κοινού;
Υπάρχουν κάποιοι που το χαίρονται, όπως κάποιοι χαίρονται με την επιστροφή των 80’s που έρχεται στη μουσική και τη μόδα (προφητεία Δημήτρη), από κει και πέρα όμως είναι κάτι χειροπιαστό, φαίνεται πιο αληθινό από άλλα format που μπορείς να ακούσεις μουσική, δεν μπορείς να "πηδήξεις" ένα track και επίσης κάθε βινύλιο αποτελεί και ένα έργο τέχνης από μόνο του.
Ψυχεδέλεια και αδιέξοδο δεν είναι δυο έννοιες αντιφατικές;
Είναι δυο λέξεις που περιγράφουν καταστάσεις. Κι όπως όλες οι καταστάσεις συνυπάρχουν στη ζωή του ανθρώπου, έτσι κι αυτές. Τώρα, αναγκαστικά χρησιμοποιούνται πάντα κάποιοι όροι για να περιγράψεις αυτό που κάνει κάποιος, όχι μόνο στη μουσική αλλά και γενικότερα, κάτι το οποίο βοηθάει κυρίως αυτόν που περιγράφει να κατατάξει αυτό που βλέπει ώστε να το κατανοήσει και να νιώσει άνετα (π.χ. αυτοί παίζουν stoner, αυτός είναι ροκάς και πάει λέγοντας) αλλά η ζωή δε λειτουργεί με αυτό το σκεπτικό. Εάν είσαι σε οποιαδήποτε δύσκολη κατάσταση π.χ. χωρίζεις, δεν έχεις λεφτά, ή και πιο σοβαρά πράγματα όπως η απώλεια, παύεις να είσαι, ξερωγώ, "ψυχεδελάς"? Είμαστε (οι άνθρωποι) όλα ταυτόχρονα, απλά πάμε κι εμείς με εποχές και φάσεις και ψάχνουμε ισορροπία.
Παγώνι με τρία κεφάλια στο εξώφυλλο του πρώτου άλμπουμ, παγώνι με 100 μάτια στο δεύτερο! Τι ακριβώς συμβαίνει εδώ;
Αυτά πρέπει να τα κρατάμε μυστικά για να τα αποκαλύψουν αργότερα άλλοι (αστειάκι). Λοιπόν, το παγώνι του πρώτου δίσκου έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς πολιτισμούς ως σύμβολο της μουσικής, της ποίησης, της σοφίας, της ακεραιότητας, ένα γενικό πλαίσιο αφύπνισης του πνεύματος και έχει τρία κεφάλια επειδή είμαστε τρείς. Τώρα, όσον αφορά το παγώνι του δεύτερου δίσκου, σύμφωνα με το μύθο η Ήρα πήρε τα εκατό μάτια του Άργου όταν τον σκότωσε ο Ερμής και τα έβαλε πάνω στο παγώνι. Ο Άργος ήταν ένα τέρας-φύλακας της Ιούς, την οποία παρακολουθούσε μέρα-νύχτα ως μέρος της τιμωρίας της από την Ήρα. Στον Χριστιανισμό έχει χρησιμοποιηθεί το παγώνι ως αναφορά "στην εκκλησία που τα βλέπει όλα". Οπότε σίγουρα έχει πλέον μια πιο αρνητική χροιά σε σχέση με τον πρώτο δίσκο - πέραν του αισθητικού - όπου συμβολίζει τα «μάτια» που νιώθουμε πάνω μας, ως Ιώ, στο σύνολο της ύπαρξης μας σαν άνθρωποι. Από την εξουσία που ασκείται πάνω μας, μέχρι το πώς σκεφτόμαστε και δρούμε ως απόρροια της μόνιμης "ματιάς" των άλλων ανθρώπων - οι οποίοι έτσι παίζουν και λίγο το ρόλο του Άργου - μέχρι το ότι, ως Ιώ, δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάποιες καταστάσεις που μας ορίζουν και τις βιώνουμε ως αναπόφευκτες μέχρι να έρθει ένας εξωγενής παράγοντας όπως ο Ερμής να μας λυτρώσει.
Για ποιούς μιλάει το To Those Who Left;
Αναφέρεται σε μια εποχή που όλα γίνονταν πιο μαζικά μέσα από την αγάπη και τη μουσική και μιλάει για πρόσωπα τα οποία προσπάθησαν να φέρουν αλλαγή σε πράγματα που προσπαθούμε αιώνια σαν κοινωνία να αλλάξουμε.
Πρόσφατα ανεβάσατε στο bandcamp και ένα πολύ ενδιαφέρον mini LP όπου δουλεύετε στο στούντιο μαζί κάποια παλιότερα κομμάτια του Σείριου. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας απ’ αυτή τη δοκιμή; Η επόμενη δουλειά σας θα έχει κάτι περισσότερο από Σαββαΐδη, η επόμενη δουλειά του Σείριου θα έχει κάτι περισσότερο από Dead Ends, και τα δυο μαζί ή τίποτα απ’ τα δυο;
Έχουμε ένα σχήμα όπου ο ένας έχει επηρεάσει τον άλλον σε μεγάλο βαθμό στο πως συν-δημιουργούμε μέσα στην μπάντα και προσπαθούμε την ώρα που παίζουμε να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα που δένουν μεταξύ τους. Από κει και πέρα όμως, ο Σείριος "κουβαλάει" μια δισκογραφία με ιδιαίτερο στυλ, την οποία παρουσιάζει σταθερά με διάφορους τρόπους, και μέσα σε αυτή τη συνεύρεσή μας, οι άλλοι δυο τον βοηθάμε να το αποδώσει live, από τη στιγμή που έχουμε πλέον μουσική και συνολική χημεία. Μέσα σε ένα οποιοδήποτε ταίριασμα ανθρώπων ο ένας παίρνει πράγματα από τον άλλο, αλλά τα δυο αυτά σχήματα είναι δυο διαφορετικά πράγματα, με διαφορετικούς ρόλους. Το σίγουρο είναι ότι η επόμενη δουλειά του Σείριου θα έχει την ίδια ακριβώς ποσότητα Σείριου, και η επόμενη δουλειά των Dead Ends θα έχει περισσότερο τον έναν μέσα από την οπτική γωνία του άλλου.
Γιώργο και Σείριε πως ανέχεστε να τραγουδάει ο ντράμερ;
Γιώργος: Η ερώτηση είναι «Πως ανέχεστε τον τραγουδιστή να παίζει τύμπανα».
Θα βρείτε κανονικό μπασίστα ή κάνετε οικονομία;
Την κουρτίνα 3. Βασικά έχουμε καταλήξει στον αριθμό τρία στην ερώτηση «πόσοι είστε», και θα ήταν δύσκολο να μπει κάποιος έξτρα στην συνεννόηση της μπάντας. Από τη στιγμή που κρίνουμε ότι το keybass εξυπηρετεί με διαφορετικό αλλά όχι χειρότερο τρόπο το σύνολο δεν υπάρχει λόγος να αλλάξουμε κάτι. Συν αυτό με τα λεφτά.
Όταν βγαίνετε για φαΐ ποιος πληρώνει;
Ρεφενέ.
Αν ο David Lynch ήθελε να κάνει μια κινηματογραφική μεταφορά στο «Σύμπλεγμα της Αράχνης» θα γράφατε το σάουντρακ;
Σίγουρα, γιατί είναι μια μεγάλη ευκαιρία να του φτιάξουμε ένα soundtrack που δεν καταλαβαίνει, παίρνοντας πίσω το αίμα πολλών.
Τι ακολουθεί στη συνέχεια; Κάποια επίσκεψη στο εξωτερικό;
Ακολουθούν κάποια live στην Βόρεια Ελλάδα μες στην Άνοιξη, κάποια φεστιβάλ του καλοκαιριού που θα ανακοινωθούν και παίξιμο για να προκύψει οτιδήποτε δημιουργικά. Το εξωτερικό είναι μια επιθυμία μας, και πιστεύουμε είναι - σχετικά - κοντά.
Αν κάποιος ήθελε να ακούσει μόνο τρία ψυχεδελικά άλμπουμ των 60ς ποια θα προτείνατε;
Pink Floyd - The Piper At The Gates of Dawn (ως το 1ο των Floyd)
13th Floor Elevators - The Psychedelic Sounds of the 13th Floor Elevators
The Velvet Underground - The Velvet Underground and Nico
Συναντήστε τους Dead Ends:
Ξαναδείτε το live τους πέρσι στο στο ΙΛΙΟΝ plus
Θανάσης Ζελιαναίος
Γεννήθηκα το 1973 και μέχρι τώρα παραμένω αθεράπευτα ερασιτέχνης σε όλα εκείνα τα πράγματα που κάνουν τη ζωή να έχει νόημα. Κινούμενος ανάμεσα στη μουσική και το σινεμά έχω το παράξενο χούι να βαριέμαι εύκολα, να αλλάζω ενδιαφέροντα αλλά πάντα να παραμένω εραστής των δυο παραπάνω τρόπων έκφρασης σε όλες τις μορφές της. Που και που γράφω και καμιά αράδα για όλα αυτά.
Θανάσης Ζελιαναίος
Γεννήθηκα το 1973 και μέχρι τώρα παραμένω αθεράπευτα ερασιτέχνης σε όλα εκείνα τα πράγματα που κάνουν τη ζωή να έχει νόημα. Κινούμενος ανάμεσα στη μουσική και το σινεμά έχω το παράξενο χούι να βαριέμαι εύκολα, να αλλάζω ενδιαφέροντα αλλά πάντα να παραμένω εραστής των δυο παραπάνω τρόπων έκφρασης σε όλες τις μορφές της. Που και που γράφω και καμιά αράδα για όλα αυτά.
