Έρευνα: Φαίη Φραγκισκάτου

Για μια περίπου δεκαετία, από τα μέσα του '80 μέχρι τα μέσα του '90 στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλες μεγάλες και μικρές πόλεις της Ελλάδας, υπήρξε μια άνθιση των φανζίν, χάρη στις προσπάθειες μερικών ανθρώπων που χρησιμοποίησαν τους όποιους πόρους μπορούσε να τους παράσχει η DIY (υπο)κουλτούρα για να δημιουργήσουν έναν διαφορετικό έντυπο κόσμο από αυτόν που είχε συνηθίσει η κοινωνία μέχρι τότε. Και αν το Ιδεοδρόμιο του Λεωνίδα Χρηστάκη, το Μουσικό Αυτί του Δημήτρη Μουστάκη, το Speak Out! και η Ανοιχτή Πόλη του Βλάση Ρασσιά είχαν ήδη δείξει τον δρόμο, η αμέσως επόμενη "γενιά" διεύρυνε το πεδίο της "διαφορετικής" ενημέρωσης για όποιους ήθελαν να ξεφύγουν από την mainstream πραγματικότητα και να ταξιδέψουν σε άγνωστα και συναρπαστικά νερά.

Συνέντευξη: Φαίη Φραγκισκάτου

Φωτό: Νίκος Καρέλλος, Άρης Παυλίδης

Η Ελιάνα Νικολοπούλου ή αλλιώς Eliana One Woman Blues Band, κοινώς, «Ελιάνα, η γυναίκα-ορχήστρα», εξερευνά το φάσμα του ήχου του ακουστικού «μπλουζ» από το 2017, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ με τίτλο Sweet Fellow. Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησε το νέο της άλμπουμ με τίτλο Prison for Human Souls και κάπως έτσι ξεκίνησε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχαμε τη χαρά να μοιραστούμε μαζί της.

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

1 Μαΐου 2023: αργία κι όχι απεργία. Συννεφιά και ηρεμία στις γωνιές της πόλεις. Κατάλληλη, ίσως, ημέρα για να γίνει ένας μικρός απολογισμός της μουσικής του 2023 που ήρθε και κάτι άφησε. Έχει όμως άραγε κάποια σημασία να να καταμετράς τι ακούς; Μάλλον όχι. Αλλά είναι κι αυτός ένας τρόπος να κρατάς ημερολόγιο. Από την Πρωτοχρονιά ως την Πρωτομαγιά, με μια διαδρομή ήχου, λοιπόν...

Συνέντευξη στη Φαίη Φραγκισκάτου

Οι ΘΡΑΞ ΠΑΝΚC είναι ένα συγκρότημα με καταβολές από τη περιοχή της Θράκης, που ενσωματώνει διάφορα μουσικά στοιχεία στον ήχο του. To ομώνυμο πρώτο τους άλμπουμ που κυκλοφόρησε στις 17 του Νοέμβρη αντικατοπτρίζει την πολύχρονη δραστηριότητα της μπάντας, με εμφανή τόσο τα στοιχεία του παρελθόντος, όσο και τα στοιχεία που την κάνουν να εξελίσσεται και να συνεχίζει. Και κάπως έτσι ξεκίνησε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχαμε τη χαρά να κάνουμε μαζί τους.

Γράφει η ΦΑΙΗ ΦΡΑΓΚΙΣΚΑΤΟΥ

''Οι Χίμαιρες είναι μια ανήσυχη κοινότητα ανθρώπων που αναζητά τρόπους έκφρασης. Η αρχή έγινε το 2004 με το φαν-ζειν. Ακολούθησε το blog 1.5 χρόνο αργότερα και απ' το 2009 περιπλανόμαστε και στις συχνότητες του διαδικτυακού μας ραδιοφώνου. Κινούμαστε από επιλογή σε εναλλακτικά μονοπάτια, προσπαθώντας να μείνουμε μακριά από τη δίνη των ισοπεδωτικών μορφών και μέσων επικοινωνίας.Προσπαθούμε να μην παίρνουμε στα σοβαρά τον εαυτό μας και να είμαστε αυθεντικοί όσο τα τσίπουρα που μας ενώνουν. Επιδιώκουμε να φτιάξουμε ένα χώρο διαφορετικό, όπου όλοι οι συμμετέχοντες αποτελούν μία ενιαία κοινότητα η οποία τον συντηρεί και τον διαχειρίζεται με μη ιεραρχικό τρόπο.''

Αποκλειστική συνέντευξη στη Φαίη Φραγκισκάτου

(φωτό: Κανέλλα Κλιματσίδα)

Οι Λευκή Συμφωνία επιστρέφουν στη δισκογραφία με το νέο άλμπουμ Σαν Τον Ήλιο. Τα καινούργια κομμάτια υπηρετούν απόλυτα το dark wave - post punk dark rock ύφος της μπάντας με έναν σαφώς προσωπικό και σύγχρονο τρόπο. Το γκρουπ ενσωματώνει στη μουσική του ατμοσφαιρικά, μελαγχολικά ηχοτοπία με ψυχεδελικά και progressive χρώματα.  Τα δυο σινγκλ που έχουν ήδη κυκλοφορήσει ("Μέχρι Τον Θάνατο" και "Σαν Τον Ήλιο") έχουν την καθολική αποδοχή του κοινού και ο νέος δίσκος αναμένεται εδώ και μήνες με μεγάλη προσμονή. Μία κυκλοφορία που στέκεται επάξια δίπλα στους καθοριστικούς για την ελληνική ανεξάρτητη σκηνή προηγούμενους δίσκους του group και ανοίγει τον κύκλο της νέας δισκογραφικής παρουσίας της μπάντας τόσο στην ελληνική όσο και στην διεθνή μουσική πραγματικότητα.

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Αυτές τις μέρες της απομόνωσης των απλών ανθρώπων κυκλοφορεί μια συλλογή διηγημάτων για ένα παράλληλο σύμπαν. Συγγραφέας των διηγημάτων ο Μανώλης Κιλισμανής, φιγούρα που πολλοί από μας θυμόμαστε στο παράλληλο σύμπαν του ραδιοφώνου και του Ρόδον. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου ο εκδοτικός οίκος μας διαβεβαιώνει ότι, ''το παράλληλο σύμπαν εκπληρώνει κρυφές επιθυμίες και επιβεβαιώνει τους χειρότερους φόβους. Βρίσκεται εκεί όπου η δυστοπία συναντά την λύτρωση. Προσφέρει κάθαρση, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί το δικαίωμα να καταστρέψει τα πάντα γύρω μας, επειδή έτσι του αρέσει. Διέπεται από τους δικούς του κανόνες στους οποίους είμαστε ανήμποροι να επέμβουμε. Έχει την ικανότητα να μας μεταφέρει σε άλλους κόσμους που ενδέχεται να έχουν συναντηθεί με αυτόν που ζούμε''. Και μόνο η ιδέα ενός παράλληλου σύμπαντος στην παρούσα συγκυρία, μπορεί να πει κανείς, κοπιάροντας τον ποιητή, οτι είναι κι αυτή μια κάποια λύση. Η οποία μπορεί ίσως να βρεθεί μέσα από την ανάγνωση αυτής της συλλογής διηγημάτων, μπορεί και όχι.

Γράφουν η Φαίη Φραγκισκάτου ο Βαγγέλης Χαλικιάς και ο Bill Hunchback

φωτο: Bill Hunchback

Δεν έχουν περάσει ακόμη τέσσερις μήνες που δεχθήκαμε μια επιστολή, την ίδια και οι τρεις μας, η οποία μας συνέδεσε με τρόπο παράξενο, αναφέρθηκε και η λέξη "μαγικό" ή "στοιχειωτικό" κάποια στιγμή από κάποιους από μας.

Για να μην κουράσουμε τον αναγνώστη με πολλές λεπτομέρειες σκεφτήκαμε να δημοσιεύσουμε αυτούσια την επιστολή η οποία έγραφε :

 Συνέντευξη: Φαίη Φραγκισκάτου

«Αν δεν υπάρχει κάτι νοητό , πέρα από τα φαινόμενα (καθέκαστα), αλλά όλα ήταν αισθητά, δεν θα είχαμε επιστήμη για κανένα πράγμα, εκτός μονάχα αν λέει κανείς ότι η αίσθηση είναι η επιστήμη.» (Αριστοτέλης,Μετά τα Φυσικά 999 β 1)

Στα τέλη Αυγούστου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Γιώργου Χρονά, Οδός Πανός, ένα βιβλίο που περιγράφει ένα μεγάλο ταξίδι βιωματικής γνώσης. Ο λόγος για το Λαμπερό Σκοτάδι του Μιχάλη Δέλτα, το οποίο στα μέσα Σεπτεμβρίου βρέθηκε πρώτο σε πωλήσεις στη σχετική λίστα που δημοσιεύει το Βήμα της Κυριακής. Πριν την παρουσίαση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου στις 7 μ.μ. στο Θέατρο Σταθμός στο Μεταξουργείο και πριν αρχίσω να το διαβάζω, αναζήτησα τον Μιχάλη για να τον ρωτήσω κάποια πράγματα που έχουν περάσει κατά καιρούς από το μυαλό μου και έχουν να κάνουν με τις ιδιαιτερότητες του ταξιδιού στη ζωή. Πολύ ευγενικά, ο Μιχάλης ανταποκρίθηκε και η κουβέντα μας φιλοξενείται στο Merlin’s Music Box που επίσης έχει διανύσει τη δική του βιωματική διαδρομή ως μέσον επικοινωνίας ανθρώπων που αγαπούν τη μουσική και την τέχνη χωρίς ταμπέλες.

 Αποκλειστική συνέντευξη στη Φαίη Φραγκισκάτου

φωτογραφίες: Σίμος Σαλπιέλ (Red Creative)

Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος είναι μουσικός και συνθέτης. Έγινε περισσότερο γνωστός ως ο κιθαρίστας του συγκροτήματος Τρύπες (1984-2001) και αρκετά από τα τραγούδια τους είναι δικές του συνθέσεις. Την άνοιξη του 2008 κυκλοφορεί το πρώτο προσωπικό άλμπουμ του με το οποίο ξεκινά η προσωπική του δισκογραφική διαδρομή. Έχει καταθέσει μέχρι σήμερα οκτώ προσωπικούς δίσκους, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο και παρουσιάζει τη δουλειά του σε συναυλίες με τα εναλλασσόμενα projects: Μπάμπης Παπαδόπουλος Electric Solo, Μπάμπης Παπαδόπουλος DUO, Μπάμπης Παπαδόπουλος Τρίο και Μπάμπης Παπαδόπουλος Ακούστικ Σετ. Eπίσης, από το 2010 αποτελεί μέλος του συγκροτήματος Χειμερινοί Κολυμβητές. 

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Τα καλοκαίρια δε διαβάζω πλέον βιβλία. Αυτή η ψυχαναγκαστική συνήθεια που μας κόλλησε το σχολείο των αρχών του 80 – να διαβάζουμε οποιοδήποτε βιβλίο προηγουμένως διαβαζόταν κατόπιν έγκρισης των γονέων ή των δασκάλων. Η ελευθερία του να διαβάζεις οτιδήποτε θες ή, έστω, που έχεις βρει στην βιβλιοθήκη των μεγαλύτερων. Η ελεύθερη ανάγνωση, ωστόσο, παρότι εξ ορισμού ανθρωποκεντρική λειτουργία, έχει καταλήξει άλλη μια μηχανιστική διαδικασία από τους μαθησιακούς θεσμούς, την αγορά εργασίας, την πολιτική και την γραφειοκρατία. Ναι, έχουμε διαβάσει πολλά, ειδικά εμείς του Παντείου, από Ντεμπόρ και Αλτουσέρ μέχρι Χριστιανόπουλο και τη Δυναστεία των Ντακ. Και τι έγινε; Πόσο πιο ελεύθεροι γίναμε μέσα από αυτήν την καταναλωτική μανία των λέξεων;

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Στη ζωή δεν υπάρχει ξανά. Η τάση τη ζωής δείχνει να μην περνάς το ίδιο ποτάμι καθώς νομίζεις ότι το περνάς. Κάποιες φορές η πυκνότητα του χρόνου αραιώνει σημαντικά, μοιάζει πως όσο και αν προσπαθείς όλα μένουν ακίνητα στον μικρόκοσμο και την ροή της ζωής. Η Lyn Hejinian στη «Βαρβαρότητα» αναφέρει κάπου ότι «η γλώσσα, ως εργαλείο ειλικρινείας, θέτει τον καθένα όχι μόνον “εν σχέσει” αλλά εν μία σχέση που συνεπάγεται έκθεση στις απαιτήσειςκαι αξιώσεις των άλλων... Γιατί η “ειλικρίνεια” δεν είναι τόσο μια αληθής περιγραφή των εσωτερικών (συν)αισθημάτων του εαυτού... όσο μια αποδοχή εκείνου που υπερβαίνει τον εαυτό».

Mεταφράζει η Φαίη Φραγκισκάτου

(από το βιβλίο του Ρίτσαρντ Μπρόντιγκαν, Το Ψάρεμα της Πέστροφας στην Αμερική)

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Αν η μουσική πρωτοπορία είναι γενεσιουργό συστατικό της ροκ, η διάχυση του τοπικού αγροτικού ήχου της μουσική των Απαλαχίων στα αστικά στρώματα έδειχνε επίτευγμα σχεδόν επαναστατικό για τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Κι όμως συνέβη, καθώς ένας άνθρωπος μπόρεσε να συνδέσει τις παραστάσεις του συντηρητικού αγροτικού μεσοδυτικού τοπίου και των μοντέρνων μεγαλουπόλεων της ανατολικής & δυτικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών στις δεκαετίες του ’30 & του ’40.

Συνέντευξη: Φαίη Φραγκισκάτου

(φωτό: Βαγγέλης Ζαβός, Γιώργος Θωμόπουλος)

Οι Terrapin είναι ένα τρίο που δημιουργήθηκε το 2013 στην Αθήνα από τον κιθαρίστα και τραγουδιστή των No Man’s Land Βασίλη Αθανασιάδη, τον Γιώργο Τζίβα στα τύμπανα και τον Γιώργο Παπαγεωργιάδη στο μπάσο (επίσης ιδρυτικό μέλος των No Man’s Land). Το πρώτο τους άλμπουμ με τίτλο Sanctuary κυκλοφόρησε το 2017 αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές. Από το 2013 μέχρι σήμερα, οι Terrapin διατηρούν μια συνεχή παρουσία στην ελληνική μουσική σκηνή, παίζοντας σε μικρούς ή μεγαλύτερους χώρους, σε μπαρ, μουσικές σκηνές και φεστιβάλ, κυρίως στην Αθήνα. Οι ζωντανές τους εμφανίσεις διακρίνονται για την εσωτερική ένταση, το πάθος και την προσήλωση στη στιγμή, χαρακτηριστικά που δημιουργούν κάθε φορά μια ξεχωριστή, απόλυτα ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα. Ο ήχος τους ξεκινά από το folk rock και περνά από τη ψυχεδέλεια, το prog και τη folk jazz, φτάνοντας ενίοτε ως τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, με σταθερό άξονα την rock τραγουδοποιΐα. Το δεύτερο άλμπουμ των Terrapin με τίτλο Zero Repercussions θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο του 2020 από την Ikaros Records.

 Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

(φωτό: Κυριακος Μπανος)

«Ακούστε ποιες μουσικές, ποιους καλλιτέχνες ή ποια βιβλία γουστάρουν οι διάφορες φυλές στη χώρα μας, οι χρυσαυγίτες, οι δεξιοί, οι αριστεροί, οι κνίτες, οι αναρχικοί, οι βολεμένοι μεσοαστοί, οι εθισμένοι τηλεθεατές ή οι ανήσυχοι πιτσιρικάδες των δυτικών προαστίων και βγάλτε το πόρισμα μόνη σας». (Απόσπασμα από συνέντευξη του Γιάννη Αγγελάκα στην Εφημερίδα των Συντακτών με αφορμή το βιβλίο του Ο Μεγάλος Μαθητής και ο Μικρός Δάσκαλος, που δημοσιεύτηκε στις 24/11/2019)

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

H Πατρίσια Χαισμιθ (19 Ιανουαρίου 1921 - 4 Φεβρουαρίου 1995) υπήρξε συγγραφέας αστυνομικών και άλλων μυθιστορημάτων και μικρών ιστοριών. Στα βιβλία που έγραφε συνήθιζε να ξεδιπλώνει τη νουάρ πλοκή γύρω από τη συμπεριφορά και τον ψυχισμό των ηρώων, από το πώς φθάνει κανείς στο σημείο να ξεπερνά τις αναστολές του και να εγκλιματίζεται. Στη βιογραφία της, γραμμένη από τον Άντριου Γουίλσον (μετάφραση Ραλλού Θεοδωρίδου, Νεφέλη, 2004), αναφέρεται ότι «ήταν θιασώτρια του παράλογου, του χάους, της συναισθηματικής αναρχίας, και θεωρούσε τον εγκληματία ως την ιδανική ενσάρκωση του υπαρξιακού ήρωα του εικοστού αιώνα, ως έναν άνθρωπο που, όπως πίστευε, είναι δραστήριος και με ελεύθερο πνεύμα».

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Έρωτες το καλοκαίρι,
μέσα μας ο φόβος του τώρα
μέσα στα μέσα ενημέρωσης,
αποκλεισμός. 
(Έρωτες το καλοκαίρι – Γκάλοπ 1985, Lyra)

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Η πορεία του David Bowie στη μουσική παρουσιάζει ομοιότητες με την πορεία του Burroughs στη λογοτεχνία. Αυτή τη διαπίστωση, μεταξύ άλλων, διαπραγματεύεται ένα βιβλίο που πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου, με τίτλο William S. Burroughs and the Cult of Rock n Roll του συγγραφέα και μουσικοκριτικού Casey Rae. Στις σελίδες του οι μουσικές μεταμορφώσεις του Bowie περιγράφονται σε αντιστοιχία με τις δημιουργικές εμμονές του Burroughs και την κοινή τους αγάπη για την τεχνική της τυχαίας συρραφής λέξεων που είναι γνωστή με τον όρο «cut up».

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Δε θα πω ποιος είναι ο Ed Kuepper, ποιοι ήταν οι Saints και τι έκανε στις σόλο του δουλειές. Όλα αυτά είναι γνωστά λίγο πολύ. Τον Αύγουστο του 1994 κυκλοφόρησε μια πολύ όμορφη, σχεδόν αμιγώς κιθαριστική δουλειά με τίτλο Character Assasination (Hot Records). Ο δίσκος παίχτηκε αρκετά στο ελληνικό ανεξάρτητο ραδιόφωνο της εποχής και τo αυτί μου τότε τσίμπησε το κομμάτι που τον ανοίγει με τίτλο «By the Way».