Απόδοση:* Γιάννης Καστανάρας
Στις 28 Απριλίου 2017, ο Chris συνάντησε όλα τα μέλη της μπάντας και του τεχνικού προσωπικού των Soundgarden στην Τάμπα της Φλόριντα, για την πρώτη ημερομηνία της ανοιξιάτικης περιοδείας τους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα έκλειναν το τοπικό φεστιβάλ Rockfest μπροστά σε 6.600 θεατές, παίζοντας μετά τους τοπικούς ήρωες A Day To Remember, οι οποίοι λίγο καιρό πριν είχαν τιμηθεί με το χρυσό κλειδί της πόλης Όκαλα. Την επόμενη νύχτα θα εμφανίζονταν πάλι σαν πρώτο όνομα στο φεστιβάλ Welcome to Rockville, στο Τζάκσονσβιλ, πριν συνεχίσουν νότια για να κλείσουν το φεστιβάλ Fort Rock, στο Φορτ Μάγιερς το επόμενο βράδυ.
Αφού συγκλόνισε τη Φλόριντα σαν τυφώνας για τρία βράδια, το συγκρότημα διέκοψε για μερικές ημέρες και στις 3 Μαΐου προσγειώθηκε στο Fox Theatre της Ατλάντα. Ολοκλήρωσε το νότιο σκέλος της περιοδείας στο Μέμφις συμμετέχοντας στο Beale Street Music Festival, κατόπιν στράφηκε βόρεια για συναυλίες στην Ιντιανάπολις, την Άιοβα και το Ουισκόνσιν. Στις 14 Μαΐου κατέληξε στο Starlight Theater στο Κάνσας Σίτι, όπου η εμφάνισή του απέσπασε διθυραμβικά σχόλια. «Οι τρεις μουσικοί της μπάντας είναι έξοχοι, αλλά ο τραγουδιστής Chris Cornell είναι γεννημένος ροκ σταρ», έγραψε ο σχολιαστής της Kansas City Star, Bill Brownlee.
Αφήνοντας πίσω το Κάνσας Σίτι, οι Soundgarden έκαναν μια ανάπαυλα τριών ημερών, μέχρι την επόμενη συναυλία τους. Ο Chris είχε χάσει την Ημέρα της Μητέρας ενόσω βρισκόταν στο δρόμο και καθώς ανυπομονούσε να περάσει λίγο χρόνο με τους δικούς του, επιβιβάστηκε σε μια πτήση και επέστρεψε στη Νέα Υόρκη. Η περιοδεία των Soundgarden θα ολοκληρωνόταν την Ημέρα Μνήμης και ο Chris συζήτησε με την οικογένειά του το ενδεχόμενο λίγων διακοπών για χαλάρωση. Οι επόμενες συναυλίες θα ήταν πολύ πιεστικές – επτά σε διάστημα δέκα ημερών. Πρώτος σταθμός, το Ντιτρόιτ.
Το απόγευμα της 17 Μαΐου, ο Chris αναχώρησε από το αεροδρόμιο JFK με προορισμό το Ντιτρόιτ. Αφού τράβηξε μια φωτογραφία της μαρκίζας έξω από το Fox Theatre και παρακολούθησε τους Pretty Reckless να ολοκληρώνουν το σετ τους, ανέβηκε στη σκηνή γύρω στις 9 και ξεκίνησε με το «Ugly Truth». Ήταν ο γνωστός, χαρισματικός εαυτός του.
«Γειά σου, Ντιτρόιτ, ροκάδικη πόλη!» φωνάζει μόλις τελειώνει το τραγούδι. »Σας αγαπώ πολύ, παιδιά, εσάς εκεί στο επάνω διάζωμα, αλλά πρέπει να σηκωθείτε και να μου δείξετε κάτι. Εδώ και τριάντα χρόνια καυχιέμαι για το κοινό του Ντιτρόιτ, οπότε σηκωθείτε όρθιοι, το κέρατό μου, και κάντε λίγο σαματά!» Από το θεωρείο ξεσπάει μια έκρηξη από φωνές και χειροκροτήματα. «Τώρα, εσείς οι κάτω, κάντε λίγο σαματά για να τους συγχαρείτε!» λέει ο Chris δείχνοντας την πρώτη σειρά. «Έτσι μπράβο!»
Το συγκρότημα ανατρέχει στην πρώτη στιγμή της καριέρας του, παίζοντας το «Hunted Down», το πρώτο του σινγκλ. «Θυμάμαι ότι ο Chris είχε φτάσει στην πόλη κάπως κουρασμένος και η φωνή του ήταν λίγο βραχνή, αλλά στο τέταρτο ή το πέμπτο τραγούδι πήρε τα πάνω της και ακουγόταν καταπληκτική – όμορφη, καθαρή και δυνατή. Και τότε κόντεψαν να με πάρουν τα ζουμιά», δήλωσε αργότερα στο Billboard ο κιθαρίστας των Soundgarden, Kim Thayil. Σε κάποιο σημείο, η κιθάρα του Chris ξεκουρδίζεται και αναγκάζεται να φύγει από τη σκηνή για να πάρει άλλη αλλά, πέρα από αυτό το «παρατράγουδο», είναι μια κλασική παράσταση των Soundgarden. Ο Chris χαμογελάει ανάμεσα στα τραγούδια, αφηγείται ιστορίες για την προέλευση κομματιών όπως το «Mailman» και χειροκροτεί το πλήθος για το πάθος του. «Αισθάνομαι άσχημα για την επόμενη πόλη», αστειεύεται. Το κυρίως μέρος τελειώνει με το «Jesus Christ Pose». Έπειτα από μερικές στιγμές μέσα σε σχεδόν απόλυτο σκοτάδι, οι Soundgarden επιστρέφουν εν μέσω μιας φρενίτιδας χειροκροτημάτων και εξαπολύουν το ξέφρενο «Rusty Cage». Και μετά, όπως όλες τις άλλες νύχτες της περιοδείας, όπως έχει κάνει εκατοντάδες φορές σε αίθουσες όπως αυτή, ο Matt Cameron αρχίζει να κοπανάει βίαια τον αργό ρυθμό του «Slaves & Bulldozers». Λίγες στιγμές αργότερα, ο Chris κομματιάζει τα πνευμόνια του, με την Les Gibson Les Paul να κρέμεται στα πόδια του. Ο Kim Thayil ξεσκίζει έξαλλος το ψυχεδελικό σόλο του τραγουδιού , ενώ ο Ben Shepherd σφυροκοπάει το κεντρικό ριφ. Προς το τέλος, πάνω στο τζαμάρισμα, ο Chris παρεμβάλλει μερικούς στίχους από το «In My Time of Dying» των Led Zeppelin. «Και υπόσχομαι», δηλώνει, «ότι την ώρα που θα πεθαίνω δεν πρόκειται να κλάψω, δεν πρόκειται να θρηνήσω, το μόνο που θέλω είναι να σύρετε το πτώμα μου μέχρι το σπίτι». Πράσινα και μετά άσπρα στροβοσκοπικά φώτα χορεύουν πάνω από τους ακροατές, καθώς το συγκρότημα φτάνει στο φινάλε του τραγουδιού. «Ντιτρόιτ! Ευχαριστούμε! Θα σας δούμε σύντομα!» υπόσχεται ο Chris πάνω από την πυκνή κακοφωνία των Soundgarden. Έπειτα λύνει την κιθάρα του, πλησιάζει τον ενισχυτή του, σκύβει και αρχίζει να χτίζει εκκωφαντικούς τοίχους από feedback που ξεχύνονται από τα ηχεία. Μένει εκεί, σκυμμένος, ενώ ο θόρυβος σαρώνει τις μπούκλες της χαίτης του, πριν χαθεί από τη σκηνή.
H φωτογραφία που δημοσίευσε στο Instagram ο Chris Cornell, την ημέρα της τελευταίας συναυλίας του με τους Soundgarden
Τα αυτιά του πλήθους βουίζουν ακόμα όταν, γύρω στις έντεκα, ο Chris σωριάζεται μέσα σε έναν αυτοκίνητο μαζί με τον Martin Kirsten, τον σωματοφύλακά του και με αστυνομική συνοδεία φτάνει περίπου ενάμιση χιλιόμετρα πιο κάτω, στο ξενοδοχείο MGM Grand. Το υπόλοιπο συγκρότημα επιβιβάζεται σε ένα λεωφορείο και αναχωρεί για την επόμενη πόλη. Μόλις ο Chris φτάνει στο ξενοδοχείο, υπογράφει μερικά αυτόγραφα και κατευθύνεται προς το Δωμάτιο 1136.
Ο Kirsten ακολούθησε τον Chris στο δωμάτιό του και ασχολήθηκε με την επισκευή του υπολογιστή του. Κατόπιν του έδωσε μερικά υπνωτικά χάπια για να μπορέσει να χαλαρώσει και πήγε στο δικό του δωμάτιο, δυο πόρτες παρακάτω στο διάδρομο. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, ο Kirsten δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από τη Vicky Cornell, τη γυναίκα του Chris. «Ακουγόταν πολύ θυμωμένη επειδή δεν της απαντούσε στο τηλέφωνο. «Μου είπε να πάω στο δωμάτιο του Chris και να ελέγξω ότι ήταν καλά».
Σύμφωνα με τη Vicky, η οποία μίλησε με το περιοδικό People μερικές εβδομάδες αργότερα, ο Chris την είχε ξυπνήσει αναβοσβήνοντας με το τηλεκοντρόλ τα φώτα στο σπίτι τους. Τρόμαξε και του τηλεφώνησε. «Βρισκόταν σε παραλήρημα», είπε. «Τον ρώτησα τι είχε πάρει και τότε έγινε έξαλλος». Η κατάσταση ήταν πολύ άσχημη.
Αφού επικοινώνησε με τη Vicky, o σωματοφύλακας έτρεξε γρήγορα στο διάδρομο. Είχε κλειδί για το δωμάτιο του Chris, αλλά η πόρτα ήταν κλειδωμένη από μέσα με το σύρτη. Γύρισε γρήγορα στο δωμάτιό του και κάλεσε την ασφάλεια ζητώντας να ανοίξουν την πόρτα αλλά αρνήθηκαν επειδή δεν ήταν το δικό του δωμάτιο. Ο Kirsten ενημέρωση τη Vicky και εκείνη του είπε να ανοίξει την πόρτα με κλοτσιές και ο Kirsten υπάκουσε αμέσως. Όταν μπήκε στο δωμάτιο o Chris ήταν άφαντος και η πόρτα του υπνοδωματίου κλειδωμένη. Ο Kirsten ξανατηλεφώνησε στην ασφάλεια να ανοίξουν την πόρτα αλλά και πάλι αρνήθηκαν. Ο Kirsten τους είπε ότι ήταν έτοιμος να καταστρέψει την περιουσία τους και ζήτησε από την τηλεφωνήτρια να καλέσει ασθενοφόρο. Έπειτα από έξι ή επτά κλοτσιές, ο Kirsten κατάφερε να μπει στο υπνοδωμάτιο και αμέσως παρατήρησε ότι η πόρτα του μπάνιου ήταν ορθάνοιχτη. Διέκρινε μόνο δυο πόδια. Παρατηρώντας καλύτερα το δωμάτιο, ο σωματοφύλακας είδε ότι ο Chris είχε δέσει έναν ιμάντα γυμναστικής γύρω από το λαιμό του. Η άλλη άκρη του ήταν στερεωμένη στο επάνω μέρος της πόρτας του μπάνιου με έναν κρίκο ασφαλείας.
Ο Kirsten έλυσε τον ιμάντα. Ο Chris δεν ανάσαινε. Αμέσως, ο σωματοφύλακας άρχισε να εκτελεί τεχνητή αναπνοή. Οι νοσοκόμοι έφτασαν τελικά γύρω στις μια το πρωί και εφάρμοσαν τα πρωτόκολλα ανάνηψης. Για μισή ώρα προσπάθησαν να επαναφέρουν τον Chris αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Στις 1.30 ο γιατρός ανακοίνωσε επίσημα το θάνατό του. Ο Chris Cornell ήταν νεκρός. Ήταν πενήντα δυο χρονών.
Η αυτοψία ολοκληρώθηκε στην ιατροδικαστική υπηρεσία του Γουέιν Κάουντι. Στον οργανισμό του Chris ανιχνεύτηκαν αρκετές ουσίες, ανάμεσά τους βαρβιτουρικά, ένα ελαφρύ αναλγητικό, ψευδοεφεδρίνη, καθώς και ο μεταβολίτης της, η νορψευδοενεφρίνη, καφεΐνη, και ναλοξόνη, ένα αντιοπιοειδές που χρησιμοποιούν οι γιατροί σε περιπτώσεις υπερβολικής δόσης. Ανιχνεύτηκε επίσης η παρουσία της αγχολυτικής ουσίας λοραζεπάμης.
Τελικά, ο ιατροδικαστής αποφάνθηκε ότι τα φάρμακα «δεν συνέβαλαν στην αιτία του θανάτου». Η Vicky Cornell χαρακτήρισε την έκθεση «τελείως αποπροσανατολιστική», δηλώνοντας στην Detroit News: «Έχασα τον άνδρα μου. Τα παιδιά μου έχασαν τον πατέρα τους. Υποφέρουμε πολύ και πρέπει να ασχολούμαστε με όλους εκείνους τους ανθρώπους που τρέχουν από πίσω μας. Αν η αυτοψία ήταν ενδελεχής, πιστεύω ότι μερικά από αυτά θα είχαν αποφευχθεί».
«Ο αδελφός μου μοίρασε ελεύθερα τα χαρίσματά του και το έκανε απλόχερα», έγραψε στο facebook ο Peter Cornell. «Κρατήθηκε μακριά από τον κορεσμό των διασημοτήτων με πολύ ταπεινό τρόπο. Η δύναμη και το πάθος της μουσικής του αδελφού μου ήταν πάντα γνήσια. Ήταν το δυναμικό, ευαίσθητο, εύθραυστο, οργισμένο, μυστηριακό πλάσμα που θα ζει για πάντα χάρη στο έργο του. Και το έκανε για ΟΛΟΥΣ μας. Το πρόσφερε. Αφήνοντας τα πάντα στη σκηνή ή στις ηχογραφήσεις που θα τον κρατήσουν αθάνατο».
Ο Tom Morello εξέφρασε την εκτίμησή του και την αγάπη του για τον Chris στο Instagram. «Είμαι συντετριμμένος και βαθύτατα θλιμμένος που έφυγες, αγαπημένε φίλε, αλλά η αχαλίνωτη ροκ δύναμή σου, οι ντελικάτες στοιχειωμένες μελωδίες σου και η μνήμη από το χαμόγελό σου θα μας συνοδεύουν για πάντα», έγραψε ο κιθαρίστας.
Ο Elton John υπέβαλε τα σέβη του στο διαδίκτυο. Το ίδιο οι Courtney Love, Perry Farrell, Slash, Joe Perry, Robbie Robertson, Lin-Manuel Miranda, Paul Stanley, Sheryl Crow, Daniel Craig, Alice Cooper, St. Vincent, Chuck D, και ο Jimmy Page, ο οποίος συνόψισε αυτά που αισθάνονταν οι περισσότεροι με τους πιο απλούς όρους: «Απίστευτα Ταλαντούχος, Απίστευτα Νέος, Απίστευτη Απώλεια». Στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Σιάτλ, ο ραδιοσταθμός KEXP έπαιζε τη μουσική του Chris σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Η σορός του Chris Cornell αποτεφρώθηκε σε ιδιωτική τελετή στις 23 Μαΐου στο Λος Άντζελες. Παρούσα η σύζυγός του, Vicky, ο αδελφός του Chris, Peter, ο τραγουδιστής J.D. King, και η Linda Ramone, η χήρα του Johnny Ramone. Σαν τελευταία του κατοικία επιλέχθηκε το κοιμητήριο Hollywood Forever, ούτε ένα χιλιόμετρο από το Cello Studio, το μέρος που οι Audioslave είχαν ηχογραφήσει το πρώτο τους άλμπουμ. Ο τάφος του Cornell βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά από τον τάφο του Johnny Ramone, σε ένα ήσυχο σημείο με θέα τη γεμάτη κύκνους λίμνη του κοιμητηρίου. Η κηδεία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 26 Μαΐου. Ο συνήθως ηλιόλουστος ουρανός του Λος Άντζελες ήταν γεμάτος γκρίζα σύννεφα όταν η οικογένειά και οι φίλοι του Chris συγκεντρώθηκαν για τον αποχαιρετήσουν. Κάπου εκεί κοντά, κάποιος είχε αλλάξει την πινακίδα που έγραφε «Garden of Legends» (Κήπος των Θρύλων) σε «SOUND Garden of Legends».
Επικήδειους εκφώνησαν ο κινηματογραφικός παραγωγός Eric Esrailian, ο ηθοποιός Josh Brolin, οι Tom Morello, Jeff Ament, Kim Thayil, and ο Matt Cameron, ο οποίος αποκάλεσε τον Chris αδελφό του και ψυχή της συνεργασίας τους. Η πιο συγκινητική στιγμή ήταν ίσως όταν ο Chester Bennington (ο οποίος θα αυτοκτονούσε με τον ίδιο τρόπο μόλις δυο μήνες αργότερα, στις 20 Ιουλίου 2017, ανήμερα των γενεθλίων του Cornell) τραγούδησε με τη συνοδεία του συνεργάτη του, Brad Delson, μια σπαρακτική διασκευή του «Hallelujah» που είχε διάσημο ο φίλος του Chris, Jeff Buckley.
Καθώς ο κόσμος αποχωρούσε θλιμμένος από την κηδεία, οι ήχοι του «All Night Thing», του τελευταίου κομματιού μέσα από το άλμπουμ Temple of the Dog, πλημμύρισαν τον αέρα. Η είσοδος για να υποβάλλει τα σέβη του το κοινό επιτράπηκε γύρω στις τρεις το απόγευμα. Ένας ένας, πέρασαν μπροστά από την μαύρη αστραφτερή ταφόπλακα με το όνομα του Chris. Ένας ένας, άπλωναν το χέρι για να αγγίξουν τα γράμματα που ήταν χαραγμένα πάνω στο μνήμα:
ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΠΟΧΕΣ
CHRIS CORNELL
1964-2017
ΠΟΛΥΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΣΥΖΥΓΟΣ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΑΣ
* Το παρόν κείμενο είναι απόδοση από το βιβλίο Total F*cking Godhead: The Biography of Chris Cornell του Corbin Reiff (Post Hill Press, 2020)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
"Drinks are on Pearl..." (Οι τελευταίες μέρες της Janis Joplin)
{loadposition kast}