Γράφει ο Γιώργος Τσέκας
Στη μικρή πόλη Σρέμσκι Κάρλοβτσι, αν συμφωνήσουμε πως η πόλη Σρέμσκι Κάρλοβτσι υπήρξε ποτέ, έστω μόνο ως μια φωτογραφία που ξέχασε να ξεθωριάσει, σφηνωμένη στις όχθες ενός ποταμού που άλλοτε θα μπορούσε να είναι ο Δούναβης κι άλλοτε απλώς ένα ρυάκι που διασχίζει τα όνειρα των κατοίκων της, κάθε χρόνο ή κάθε αιώνα, ανάλογα με το πώς μετράει κανείς τα χρόνια, η κοινότητα έστηνε έναν διαγωνισμό ζωγραφικής. Όχι τόσο για να βραβεύσει την τέχνη, όσο για να επιβεβαιώσει την ύπαρξη της και ότι ο κόσμος δεν έχει γίνει ακόμη εντελώς διάφανος.
Οι κάτοικοι, οι επισκέπτες από το Νόβι Σαντ και το Βελιγράδι, οι άγνωστοι με τα περίεργα βλέμματα και τα παιδιά που παίζουν με τις σκιές τους, όλοι συγκεντρώνονται εκεί, λες και ο διαγωνισμός είναι μια τελετή που επαναλαμβάνεται εσαεί, σαν κατάρα ή σαν αστείο που κανείς δεν θυμάται πώς ξεκίνησε.
Ανάμεσα στους διαγωνιζόμενους, η Κάτια. Κάποιοι έλεγαν πως ήταν τυφλή, μα αυτή δεν ήταν όπως είναι τυφλοί οι περισσότεροι άνθρωποι, αλλά με τον τρόπο που είναι τυφλοί οι ποιητές και οι ζωγράφοι όταν κοιτάζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη και βλέπουν... αυτό που βλέπουν... και γνωρίζουν μόνο αυτοί και δυσκολεύομαι να μαντέψω και δεν θέλω να σας γελάσω. Η Κάτια ζωγράφισε ένα δάσος από καμένα δέντρα, όχι με χρώματα αλλά με σκιές που περπατούσαν σε γραμμή, σαν στρατιωτάκια που παίζουν κουτσό πάνω σε στάχτες, αφού έχουν ξεχάσει τον λόγο της πορείας τους. Από το κέντρο του πίνακα αναδυόταν μια φλόγα, κίτρινη, άρρωστη, μα φωτεινή σαν το γέλιο που ξεφεύγει από τα χείλη ενός παιδιού που ξέχασε να γεννηθεί, σαν το φως που βλέπεις στα όνειρα λίγο πριν ξυπνήσεις και συνειδητοποιήσεις ότι όλα ήταν ψέμα.
Όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα, η Κάτια κέρδισε τον διαγωνισμό, προκαλώντας το θαυμασμό της κριτικής επιτροπής. Όλοι μίλησαν για το πόσο έξυπνα αποτύπωσε την ομορφιά που μπορεί να γεννηθεί μέσα από την καταστροφή, και πως το δάσος από καμένα δέντρα ήταν μια μεταφορά για την αναγέννηση και την ελπίδα, αλλά και πως έφερε στο φως τη δύναμη της τέχνης να προκαλεί σκέψεις, αντιδράσεις και την ανάγκη να βλέπουμε πέρα από τις επιφάνειες, αναζητώντας το βαθύτερο νόημα που κρύβεται πίσω από κάθε δημιουργία. Είπαν πολλά. Κάποιοι είπαν πως το δάσος ήταν η ίδια η πόλη, άλλοι πως ήταν απλώς δέντρα. Κανείς δεν ήξερε. Κανείς δεν ξέρει ποτέ. Η Τέχνη, σκέφτηκα, δεν είναι παρά ένα έγκλημα χωρίς τιμωρία, μια ιστορία που δεν τελειώνει ποτέ, μια ερώτηση που δεν έχει απάντηση.
Η ίδια πήρε τον λόγο. Είπε πως η Τέχνη γεννά ερωτήματα και όχι απαντήσεις, πως ο καθένας μπορεί να δει ό,τι θέλει, αρκεί να το ψάξει αρκετά βαθιά ώστε να το χάσει. Εξήγησε πως η έμπνευση της ήρθε ένα Κυριακάτικο πρωί, όταν άκουσε ποδοβολητά χωρίς φωνές, βήματα χωρίς πρόσωπα, γέλια που δεν είχαν ακόμη ειπωθεί. Η θεία της, πάντα λακωνική, της είπε πως βρίσκονται «έξω από την ιερατική». Εκεί μαζεύονταν τα αγόρια της σχολής, με μαύρα κοστούμια και μάλλινες καζάκες, όλοι ίδιοι, όλοι διαφορετικοί, βγαίνοντας κάθε Κυριακή για να εκκλησιαστούν. Τα καμένα δέντρα ήταν αυτά τα αγόρια, σκιά και στάχτη μαζί. Η κίτρινη φλόγα, το κίτρινο κτήριο της εκκλησίας, που έλαμπε πάντα λίγο άρρωστα, λίγο παράξενα, όπως όλα τα πράγματα που προσπαθούν να είναι κάτι άλλο. Ή ίσως κάτι άλλο. Ποιος ξέρει;
Το βραβείο της αφαιρέθηκε, μετά από νεύμα του διευθυντή της Σχολής προς τον Δήμαρχο μόλις αυτή ολοκλήρωσε την σύντομη ομιλία της, ένα νεύμα που δεν είδε κανείς αλλά όλοι κατάλαβαν. Ο διαγωνισμός «αναβλήθηκε» για τέσσερα χρόνια. Κανείς δεν είπε τίποτα. Μόνο ο ποταμός συνέχισε να κυλά, αδιάφορος, όπως πάντα. Σκέφτηκα ότι η ιστορία αυτή θα μπορούσε να είχε συμβεί οπουδήποτε. Ή μήπως δεν συνέβη ποτέ; Στο τέλος, όλα είναι ιστορίες. Και οι ιστορίες είναι σαν τα καμένα δέντρα: σκιές που περπατούν στοιχισμένες, περιμένοντας μια φλόγα να τις ξυπνήσει. Και η Κάτια, ίσως, συνέχισε να ζωγραφίζει σκιές που περπατούν, φλόγες που δεν καίνε, ερωτήματα που δεν χρειάζονται απαντήσεις. Γιατί αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει, πρέπει να τον δημιουργήσουμε, κάθε φορά απ’ την αρχή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ (Ή ΑΣΧΕΤΑ)
Την Νύχτα οι Λέξεις Ζωντανεύουν...
Γιώργος Τσέκας
Ηeavy metal lover, bad decision taker, satan worshipper, storyteller, collector of mistakes...
Γιώργος Τσέκας
Ηeavy metal lover, bad decision taker, satan worshipper, storyteller, collector of mistakes...
Γιώργος Τσέκας
Ηeavy metal lover, bad decision taker, satan worshipper, storyteller, collector of mistakes...