Μαθήματα ιστορίας: Η «μπαναναδίνη» και οι μουσικο-πολιτικές περιπέτειες του David Peel...

Γράφει ο Αργύρης Αργυριάδης

Συνεχίζοντας για την ταραγμένη περίοδο της δεκαετίας του 60-70 στην Αμερική, θα παραμείνουμε στην Νέα Υόρκη για να ξετυλίξουμε το μύθο ενός ακόμα μοναδικού καλλιτέχνη. Στο άρθρο για τους Μotherfuckers έγινε σχετική αναφορά για την κατάληψη του μαθηματικού τμήματος στο πανεπιστήμιο Columbia και τη συναυλία συμπαράστασης από τον Νεοϋορκέζο τραγουδοποιό David Peel. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη καυστική, σαρκαστική αλλά και ξεκαρδιστική περίπτωση καλλιτέχνη, ο οποίος παρέμεινε αφοσιωμένος στις «στρεβλές», κατά πολλούς, ιδέες του μέχρι το τέλος της ζωής του, στις 6 Απριλίου 2017.

Ο πορτορικανικής καταγωγής David Rosario, κατά κόσμον David Peel, αποτέλεσε ένα μοναδικό παράδειγμα καλλιτέχνη του δρόμου, ο οποίος βρέθηκε στο προσκήνιο του ακτιβισμού των κοινωνικών κινημάτων της Νέας Υόρκης την περίοδο της αντίστασης στον πόλεμο του Βιετνάμ, του φοιτητικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα, αλλά και των χίπις. Αν και πολλοί τον κατατάσσουν ανάμεσα στους καλλιτέχνες της folk, είναι δύσκολο να βρεθούν ομοιότητες με παρόμοιους τραγουδοποιούς της εν λόγω σκηνής ή με τον Bob Dylan. O David Peel ήταν φωνή του λούμπεν προλεταριάτου, των αόρατων ανθρώπων του δρόμου, του περιθωρίου και οι εμφανίσεις του στους δρόμους του Lower East Side συχνά τρομoκρατούσαν την καθωσπρέπει κοινωνία αυτής της γειτονιάς του Μανχάταν. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μπάντα του ήταν πάντα αυτοσχέδια και συνήθως αποτελούταν από άστεγους μουσικούς όπως αυτός. Δεν υπήρξε ποτέ κάτι πιο αυθόρμητο και DIY από αυτή την ιδιότυπη μουσική πρόσκληση.

Ας ξεκινήσουμε όμως με το πώς ο Rosario απέκτησε το παρατσούκλι Peel (φλούδα). Το 1967, το underground περιοδικό Berkeley Barb το επίσημο, τρόπον τινά, όργανο του ανατρεπτικού χώρου στην ευρύτερη περιοχή της πανεπιστημιούπολης του Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια, σκέφτηκε να προβεί σε άλλη μια από τις συνήθεις «προβοκάτσιες» του μια. Μέσα στην τρομοϋστερία για τις ψυχοτρόπες ουσίες και τις απαγορεύσεις που επέβαλλε η αμερικανική κυβέρνηση, οι ακτιβιστές του Barb αποφάσισαν να χλευάσουν τις αρχές στοχεύοντας στην ποινικοποίηση της μπανάνας προκειμένου να απαγορευθεί και να αποσυρθεί ως προϊόν από το εμπόριο. Δημοσίευσαν, λοιπόν, μια σατυρική ιστορία, ή οποία έμελλε να παραμείνει στην ιστορία ως μια ανυπέρβλητη φάρσα. H υπόθεσης είχε ως εξής: σύμφωνα με το underground περιοδικό, οι αποξηραμένες μπανανόφλουδες περιείχαν δήθεν την μπαναναδίνη, μια υποθετική ψυχοτρόπο ουσία που αν την κάπνιζες είχε τα ίδια αποτελέσματα με το όπιο και την ψιλοκυβίνη. Η έμπνευση για τη φάρσα ήταν το «Mellow Yellow», ένα τραγούδι του Donovan που είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο νωρίτερα και στους στίχους περιείχε τη φράση «Η ηλεκτρική μπανάνα θα γίνει μια αναπάντεχη μανία».

Το Berkeley Barb δημοσίευσε το σχετικό άρθρο στο τεύχος Μαρτίου του 1967 και η φάρσα διαδόθηκε αμέσως στον αμερικανικό καθεστωτικό τύπο, ιδίως όταν ο William Pοwell, ο συγγραφέας του περίφημου και ως επί το πλείστον αναξιόπιστου Τσελεμεντέ του Αναρχικού, το συμπεριέλαβε στις σελίδες του, παρουσιάζοντας μάλιστα μια συνταγή για την παρασκευή του (Κοινωνικό μήνυμα του συντάκτη: μην το δοκιμάσετε στο σπίτι, τζάμπα κόπος – δεν λειτουργεί!)
Ακολούθησε πραγματικό πανδαιμόνιο, όταν ο γιατρός Donald Louria σε ένα άρθρο του στους New York Τimes συμπεριέλαβε τις φλούδες μπανάνες στα παράνομα ναρκωτικά, τα οποία προσέφεραν «ήπιες ψυχεδελικές εμπειρίες». Τη σκυτάλη παρέλαβε η αμερικανική Food and Drug Administration (το αντίστοιχο του ελληνικού Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων) και αφού διερεύνησε το θέμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μπανανόφλουδες ήταν τελείως αθώες.

Όπως καταλαβαίνετε, η ιστορία αυτή ήταν αρκετή για τον χαβαλεδιάρη David προκειμένου να την υιοθετήσει ως καλλιτεχνικό ψευδώνυμο και με αυτόν τον τρόπο να μεταλλαχθεί στον Δαβίδ τον (Μπανανό)Φλουδα που θα ύψωνε (ενίοτε μαζί με τους Lower East Side, το συγκρότημα που τον συνόδευε) το μικρό του ανάστημα απέναντι στον αμερικανικό Γολιάθ του κατεστημένου, αποφασίζοντας να γίνει ένας λαϊκός μουσικός ρήτορας που θα διέδιδε τις πασιφιστικές, αναρχικές και αντιπολεμικές ιδέες του προσελκύοντας κόσμο στα πάρκα. Έχοντας ως θρησκεία την ελεύθερη και δημόσια χρήση της μαριχουάνας και ως ευαγγέλιο τον σαρκαστικό και προβοκατόρικο δυναμισμό του rock and roll, o Peel έγινε ένα αγκάθι στους δρόμους του Μανχάταν, στηλιτεύοντας την υποκρισία της αμερικανικής κοινωνίας που, ενώ επέτρεπε τη σφαγή αθώων στο Βιετνάμ, τη σόκαρε η χρήση μαριχουάνας.
Τα τραγούδια του Peel ήταν στην ουσία προϊόντα αυτοσχεδιασμού και μια πολιτική αγκιτάτσια ενάντια στην κυβέρνηση και την αστυνομία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτός ο ιδιότυπος τύπος μακρυμάλλη «πανκ» που συμμετείχε με ιδιαίτερο τρόπο στα χίπικα δρώμενα, έγινε αγαπητός όχι μόνο στην ανατολική αλλά και στην δυτική ακτή. Η μουσική του θύμιζε κατά κάποιον τρόπο την ανατρεπτική folk των Fugs, αλλά όχι σε τόσο αρτίστικο επίπεδο.
Η απλή, λιτή τεχνική του (κιθάρα φυσαρμόνικα και κουδουνάκια), το μουσικό ύφος του που προσέγγιζε την παραδοσιακή μουσική των Απαλαχίων, καθώς και οι αφρικανικοί ρυθμοί, καθόρισαν τον ήχο του Peel και ο πρώτος σημαντικός σταθμός στην καριέρα του ήταν ένα συμβόλαιο με την πρωτοποριακή δισκογραφική Εlektra. Ο Peel υπέγραψε για δυο άλμπουμ, αλλά οι υπεύθυνοι της εταιρείας δεν φαντάζονταν αυτό που επρόκειτο να επακολουθήσει: Το περίφημο ντεμπούτο άλμπουμ του Peel με τίτλο Have Α Μarijuana, περιείχε το κομμάτι «Up Against the Wall», με τη διαρκώς επαναλαμβανόμενη επωδό «Up against the wall motherfucker» που παρέπεμπε στην ομώνυμη underground αναρχική ομάδα και τον κατέταξε στο πάνθεον της αντικουλτούρας. Με το δίσκο αυτό, ο David Peel ήταν σαν να ανακάλυπτε άθελά του το punk rock και αν παίξετε το δίσκο σε πιο γρήγορες στροφές θα καταλάβετε τι εννοώ.
Ο επόμενος δίσκος, το American Revolution του 1970, ηχογραφήθηκε εν μέσω της πολιτικής αναταραχής εκείνη της περιόδου και ήταν ένα βήμα του Peel μακριά από τη folk σκηνή, ενώ τον επόμενο χρόνο ιδρύει μαζί με τον ακτιβιστή, συγγραφέα και… Dylan-ολόγο, Alan Jules Weberman το Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Rock (Rock Liberation Front) με σκοπό την «απελευθέρωση» των καλλιτεχνών από τις αστικές τους τάσεις προς όφελος της αντικουλτούρας καταγγέλλοντας τον Dylan ότι είχε προδώσει τις ιδέες του.

O Peel (αριστερά με τα μαύρα γυαλιά) στη σκηνή με τους Lennon/Ono κατά τη συναυλία συμπαράστασης στον John Sinclair, Δεκέμβριος 1971

Ένας άλλος σημαντικός σταθμός στην μουσική και πολιτική περιπλάνηση του Peel, ήταν η γνωριμία του με τον John Lennon και την Υοko Ono. Ο Peel, συνήθιζε να παίζει στο πάρκο μπροστά από το σπίτι που έμενε το ζεύγος στη Νέα Υόρκη και σε μια από αυτές τις υπαίθριες εμφανίσεις του, οι John και Yoko τζαμάρισαν μαζί του, εγκαινιάζοντας μια μακρά φιλία μεταξύ τους. Ο Lennon και η Ono μάλιστα ανέλαβαν την παραγωγή του τρίτου του άλμπουμ The Pope Smokes Dope (Απρίλιος 1972 - ο John έκανε φωνητικά σε δυο κομμάτια και η Yoko έπαιξε κρουστά). Στο συγκεκριμένο δίσκο, ο αθεόφοβος καλλιτέχνης έγραψε τους πιο τολμηρούς στίχους του με αποτέλεσμα ο δίσκος να απαγορευτεί παντού πλην των Ηνωμένων Πολιτειών – δεν είναι καθόλου εύκολο, βλέπετε, να τα βάλεις με τον ποντίφικα της καθολικής εκκλησίας, αλλά σίγουρα η προσπάθεια άξιζε τον κόπο. Για τον ίδιο δίσκο ο Peel είχε γράψει και ένα τραγούδι αφιερωμένο στους δυο διάσημους φίλους του. Στις 10 Δεκεμβρίου του 1971, ο Peel συμμετείχε με τους John και Yoko και άλλους καλλιτέχνες στη μεγάλη συγκέντρωση-συναυλία που πραγματοποιήθηκε στο Αν Άρμπορ του Μίσιγκαν για την απελευθέρωση του John Sinclair, του «πνευματικού καθοδηγητή» των MC5 και ιδρυτή του Κόμματος των Λευκών Πανθήρων, ο οποίος είχε συλληφθεί έχοντας στην κατοχή του δυο τσιγαριλίκια μαριχουάνας. (O Sinclair αφέθηκε ελεύθερος λίγο αργότερα).

Ο Peel συνέχισε να ηχογραφεί και να κυκλοφορεί δίσκους με χαρακτηριστική στιγμή το King of Punk το 1978, όπου αυτοαναγορεύτηκε «βασιλιάς του είδους», ενώ με το Death Τo Disco εκδήλωσε την αποστροφή του για τη συγκεκριμένη μουσική. Κατά την γνώμη, μου το άλμπουμ War and Αnarchy του 1994, μια συνεργασία του Peel με τον κιθαρίστα των MC5, Wayne Kramer, είναι καταπληκτικό και μέσα στο συνολικό μουσικό ύφος των δίσκων του Peel. Το 2011, ο Peel συμμετείχε στο κίνημα Occupy και η συναυλία που έδωσε με το συγκρότημα του, τους Protesters, θα μου μείνει αλησμόνητη, καθώς στάθηκε η αφορμή να έχω μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον αναρχικό,  ανθρωπολόγο David Graber με θέμα κατά πόσον η ιστορία κάνει κύκλους και αν τελικά επαναλαμβάνεται ως φάρσα…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:

Μαθήματα ιστορίας: Οι Up Against the Wall, Motherfucker και μια απαγορευμένη φράση...

Η πόλη των μηχανών βρυχάται: Η μικρή-μεγάλη ιστορία των MC5, του John Sinclair και του κόμματος των “Λευκών Πανθήρων”

Οι MC5 και οι Stooges: Βίοι Παράλληλοι. Ο Iggy Pop στη δεκαετία του '70

Ψήγματα μνήμης για τον Αναρχικό & Wobbly, ανθρωπολόγο David Graeber...

Μαθήματα Ιστορίας: Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ λίγο έλειψε να «τριπάρει»... 


image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
 
 
 
image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
 
 
 
image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.