γράφει ο Δημήτρης Τζάνογλος
Η γαλλική noir μυθιστορηματική σκηνή αποτελεί μία από τις πιο πλούσιες πηγές δημιουργίας για το αστυνομικό μυθιστόρημα γενικότερα, έχοντας μάλιστα διαμορφώσει ανά τις δεκαετίες την δική της ταυτότητα. Ένας από τους πολυγραφότερους συγγραφείς της Γαλλίας είναι και ο Ζαν-Μπερνάρ Πουί, αν και στην Ελλάδα, τα βιβλία του που έχουν μεταφραστεί είναι μόλις πέντε, με τα δύο να εκδόθηκαν το προσφάτως αποθανόν 2018. Η αρχή έγινε με το Εθνική 86 (εκδόσεις Άγρα, 2018) και συνεχίστηκε με το γλαφυρότατο Ο Σπινόζα γαμάει τον Χέγκελ (εκδόσεις Oposito, 2018), το οποίο αποτελεί και το συγγραφικό ντεμπούτο του Ζαν-Μπερνάρ Πουί το μακρινό 1983.
Η ιστορία λαμβάνει χώρα στη Γαλλία στο κοντινό μέλλον (;), όπου η χώρα βρίσκεται σε κάποιου είδους καταστροφή, με την κοινωνία να παρουσιάζεται με έναν δυστοπικό χαρακτήρα. Η Γαλλία λοιπόν στο κλίμα αυτό φέρεται να είναι χωρισμένη στα δύο. Από τη μία έχουμε τους καλούς πολίτες οι οποίοι προσπαθούν να επαναφέρουν την παλαιά δύναμη και λάμψη της χώρας, και από την άλλη τις διάφορες αριστερές και αναρχικές ομάδες οι οποίες βρίσκονται σε έναν αδίστακτο πόλεμο μεταξύ τους.
Πρωταγωνιστής είναι ο Ζούλιους Πουέκ, ηγέτης της αναρχικής ομάδας Ένοπλης Σπινοζικής Φραξιάς (ΕΣΦ) και γνωστός στις υπόλοιπες ομάδες ως Σπινόζα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του βιβλίου ο Σπινόζα κυνηγάει τη νέμεσή του, τον επονομαζόμενο Χέγκελ και την ομάδα του με όνομα Κάρλο Πόντι, οι οποίοι κραδαίνουν ως λάβαρο την Αισθητική κάτι που ο Σπινόζα μισεί έχοντας ως βάση την Ηθική και τον Έρωτα που τιμά ο ίδιος. Στην προσπάθεια να βρεθεί αντιμέτωπος με τον Χέγκελ, ο Σπινόζα και η ΕΣΦ θα κυνηγηθούν και θα αναμετρηθούν με πολλές ακόμα ομάδες του ευρύτερου αριστερού χώρου με ονόματα όπως Σταχάνωφ-for-ever, Ζντάνοφ, Σταλίν-Ρενώ.
Η γραφή του Πουί είναι ιδιαιτέρως βρώμικη, χρησιμοποιώντας τη βωμολοχία ως χαρακτηριστικό της κοινωνίας που τοποθετεί την ιστορία του. Ταυτόχρονα η βία είναι πάντα παρούσα, ίσως υπερβολικά ορισμένες φορές, χωρίς όμως να είναι αχρείαστη. Στην ουσία ο Πουί δημιουργεί μια κοινωνία βασισμένη σε post-punk επιρροές και μία post-apocalyptic ατμόσφαιρα του Μαΐου του ’68.
Χρησιμοποιώντας όλα τα παραπάνω συστατικά, ο Πουί πλάθει ένα σουρεαλιστικό μυθιστόρημα το οποίο βρίθει συμβολισμών για την σύγχρονη γαλλική (και όχι μόνο) κοινωνία της εποχής, καυτηριάζοντας και την αστική τάξη αλλά και τα κολλήματα του αριστερού και αναρχικού χώρου, ειδικά σε μία εποχή που επιρροές του Μαΐου του ’68 ήταν ακόμα πολύ φρέσκες. Ωστόσο η δύναμη του βιβλίου βρίσκεται στο ότι ακόμα και σήμερα, συμπεριφορές και γεγονότα που καυτηριάζονται, συνεχίζουν εν μέρει να λαμβάνουν χώρα.
Σίγουρα πρόκειται για ένα βιβλίο που η δομή του και το περιεχόμενο του δεν το καθιστούν εύκολο για όλους και για όλες τις στιγμές, και ενδεχομένως να χρειάζεται μια δεύτερη ή και τρίτη ανάγνωση ώστε να γίνουν κατανοητά όλα τα νοήματα που θίγει. Είναι γεγονός όμως πως με το Ο Σπινόζα γαμάει τον Χέγκελ ο Ζαν-Μπερνάρ Πουί δημιούργησε ένα πολύ ιδιαίτερο έργο που οι λάτρεις της noir και post-punk αισθητικής θα εκτιμήσουν δεόντως.
Δημήτρης Τζάνογλος
Ο Δημήτρης Τζάνογλος είναι γεννημένος το 1992 στην Αθήνα. Αγαπάει την λογοτεχνία και ασχολείται ερασιτεχνικά με τη συγγραφή κειμένων, μερικά εκ των οποίων έχουν δημοσιευθεί σε κάποιες λογοτεχνικές ιστοσελίδες. Επίσης αγαπάει πολύ τη μουσική και ειδικότερα τον σκληρό ήχο που, μέσω του Merlin’s Music Box, μπορεί να τον υπηρετήσει και γραπτώς.
Δημήτρης Τζάνογλος
Ο Δημήτρης Τζάνογλος είναι γεννημένος το 1992 στην Αθήνα. Αγαπάει την λογοτεχνία και ασχολείται ερασιτεχνικά με τη συγγραφή κειμένων, μερικά εκ των οποίων έχουν δημοσιευθεί σε κάποιες λογοτεχνικές ιστοσελίδες. Επίσης αγαπάει πολύ τη μουσική και ειδικότερα τον σκληρό ήχο που, μέσω του Merlin’s Music Box, μπορεί να τον υπηρετήσει και γραπτώς.
Δημήτρης Τζάνογλος
Ο Δημήτρης Τζάνογλος είναι γεννημένος το 1992 στην Αθήνα. Αγαπάει την λογοτεχνία και ασχολείται ερασιτεχνικά με τη συγγραφή κειμένων, μερικά εκ των οποίων έχουν δημοσιευθεί σε κάποιες λογοτεχνικές ιστοσελίδες. Επίσης αγαπάει πολύ τη μουσική και ειδικότερα τον σκληρό ήχο που, μέσω του Merlin’s Music Box, μπορεί να τον υπηρετήσει και γραπτώς.