Μετάφραση:* Πάνος Τομαράς

Στις 30 Μαρτίου 1970 ο κόσμος της μουσικής απέκτησε ένα από τα πιο προκλητικά και εξαιρετικά άλμπουμ που ηχογραφήθηκαν ποτέ, το Bitches Brew του Μάιλς Ντέιβις. Από τις 30 Μαρτίου 1970 που κυκλοφόρησε έχει μεταβληθεί, από μια κατά κύριο λόγο, παρεξηγημένη δουλειά, στο άλμπουμ που αναγνωρίζεται ως ο γεννήτορας του τζαζ ροκ ήχου, καθώς και μια μεγάλη επιρροή στην εξέλιξη του ροκ και του φανκ σε ευρύτερο επίπεδο.

Γράφει ο Αντώνης Ζήβας

Μια από τις πιο καλοστημένες φασιστικές απάτες (η οποία δυστυχώς από τη πλειοψηφία του κόσμου θεωρείται αληθινή), είναι η αρχαία καταγωγή του γνωστού φασιστικού/ναζιστικού χαιρετισμού (με το δεξί χέρι τεντωμένο στο ύψος του ώμου), όπου κάθε φασίστας, ανάλογα με τη χώρα προέλευσής του τον τοποθετεί ως αρχαίο δικό του χαιρετισμό. Οι Γερμανοί ναζί ισχυρίζονται ότι ο συγκεκριμένος χαιρετισμός είναι γερμανικός μεσαιωνικός χαιρετισμός, οι Ιταλοί φασίστες ότι είναι ρωμαϊκός και, φυσικά, οι πιο ξεφτίλες όλων των απανταχού φασιστών, οι Έλληνες, σύμφωνα με τους οποίους ο χαιρετισμός είναι δωρικός χαιρετισμός, made in Sparta…

Συνέντευξη: Φαίη Φραγκισκάτου

Στις 31 Μαρτίου κυκλοφόρησε στο bandcamp με προαιρετική συνεισφορά των καλλιτεχνών μια συλλογή ηλεκτρονικής μουσικής, ως αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας 37 μουσικών για τη στήριξη των παιδιών που χτυπήθηκαν από αστυνομικούς στα πρόσφατα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη και επιθυμούν να κινηθούν νομικά. Τίτλος της συλλογής η λέξη "Πονάω". Με τη λέξη αυτή ξεκίνησε και η κουβέντα μου με τον Θάνο Κόη (LOST Bodies) για την πρωτοβουλία αυτή και τη σίγαση της τέχνης σε ετούτο τον καιρό.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Ο Frank Tovey ήταν ένας πρωτοποριακός μουσικός και "ψυχαγωγός" που ηχογράφησε ηλεκτρονική και "βιομηχανική" μουσική στη δεκαετία του 1980 χρησιμοποιώντας το όνομα Fad Gadget. Γεννημένος στο Λονδίνο στις 8 Σεπτεμβρίου 1956, υπέφερε από καρδιακά προβλήματα ήδη από την παιδική του ηλικία και τελικά η καρδιά αυτή τον πρόδωσε μόλις στα 46 του χρόνια. Ο Iggy Pop, o Lou Reed και ο Marc Bolan ήταν οι ήρωές του και οι φανταστικοί του φίλοι που τελικά τον "έπεισαν" να σχηματίσει το πρώτο του συγκρότημα ενώ βρισκόταν ακόμα στο γυμνάσιο. Προσπάθησε να μάθει να παίζει πολλά όργανα, αλλά συγχρονισμός των δαχτύλων του δεν ήταν καθόλου επιεικής μαζί του κι έτσι παράτησε (προς το παρόν) τη μουσική και άλλαξε, για λίγο, ρότα...

Το California Jam του 1974 φιλοδοξούσε να συνεχίσει την παράδοση των μεγάλων φεστιβάλ των ΗΠΑ που ξεκίνησαν με το Monterey Pop Festival (1967) και συνεχίστηκαν με το Woodstock (1969), το Altamont (1969), το Isle of Wright (1970) και το Summer Jam στο Watkins Glen (1973).

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

«Με τον μαγευτικό ήχο και τη θεσπέσια τέχνη του, ο Marvin Gaye έδιωξε μακριά τους δαίμονες εκατομμυρίων...» (Μichael Eric Dyson) 

Ο Marvin Gaye ήταν ένας από τους σημαντικότερους ερμηνευτές και συνθέτες του 20ού αιώνα, γνωστός για τον εξέχοντα ρόλο του στην δισκογραφική εταιρεία Motown. Μεγάλωσε στην Ουάσιγκτον, DC. Πατέρας του ήταν ο Marvin Gay ο Πρεσβύτερος, που ήταν πάστορας, και μητέρα του η δασκάλα Alberta Gay. Ο Marvin ανακάλυψε για πρώτη φορά το μουσικό ταλέντο και το πάθος του τραγουδώντας στην εκκλησία του πατέρα του. Ξεκινώντας επαγγελματικά την καριέρα του, δεχόταν συχνά ειρωνικά σχόλια για το επώνυμό του, «Gay», οπότε πρόσθεσε ένα «e» στο τέλος του, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στον πατέρα του, με τον οποίο ούτως ή άλλως είχε μια τοξική σχέση σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Όλοι έχουμε στο μυαλό μας τον Jimi Hendrix σαν έναν καταπληκτικό (αν όχι τον καταπληκτικότερο) κιθαρίστα που, μεταξύ άλλων, έκαιγε κιθάρες πάνω στη σκηνή. Η αλήθεια είναι ότι αυτό το έκανε μόνο δυο φορές.

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας

Ήταν άραγε ο Andy Gill, o κιθαρίστας των Gang Of Four, ένα από τα πρώτα θύματα του COVID 19; Η σύζυγός του, συγγραφέας και ακτιβίστρια Catherine Mayer, το θεωρεί πολύ πιθανό, μιας και το συγκρότημα είχε επιστρέψει τον Νοέμβριο του 2019 από μια περιοδεία στην Κίνα και ο Βρετανός κιθαρίστας πέθανε τον Φεβρουάριο του 2020.
Είχα διαβάσει κάπου ότι η μουσική των Gang of Four ήταν η γέφυρα ανάμεσα στους Chick και τους Clash. Γεγονός πάντως είναι ότι πήραν τις ελευθερίες που τους προσέφερε το punk και τις μιξάρισαν με μουσική, φιλοσοφία και μαρξισμό, επηρεάζοντας μπάντες όπως οι U2, οι Red Hot Chilli Peppers, οι Nirvana και πολλοί άλλοι.

Όταν ο Eddie Cochran ηχογράφησε το «Summertime Blues», σίγουρα δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα κυκλοφορούσε ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια του δεύτερου μισού του 20^ου αιώνα.

"Δεν κάνω ποτέ το ίδιο λάθος δυο φορές. Το κάνω τέσσερις, πέντε για να είμαι σίγουρος"...

O Ian Dury ήταν ένας rock and roll αλητάμπουρας, ένας άνθρωπος με άπλετο χιούμορ που συνδύαζε το πνεύμα του Νόελ Κάουαρντ και του Όσκαρ Ουάιλντ. H ικανότητά του στον χειρισμό του λόγου ήταν μοναδική - οι φράσεις του "Sex and drugs and rock and roll” και "reasons to be cheerful" που αποτέλεσαν τίτλους περίφημων τραγουδιών του, έχουν μείνει για πάντα στην ιστορία, εννοώντας αυτά που εννούν. Ο Dury ήταν ένας αναγεννησιακός άνθρωπος, ένα ταλαντούχος μουσικός, ποιητής, ζωγράφος και ηθοποιός που το συνολικό τους έργο συνεχίζει να εμπνέει και να ψυχαγωγεί ως τις μέρες μας.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Σίγουρα ο σερ Richard Starkey, γνωστότερος σαν Ringo Starr, ήταν ο πιο αστείος από τους Fab 4, θαρρείς και του ήταν αδύνατον να πάρει στα σοβαρά τον ρόλο του σαν μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες προσωπικότητες στον πλανήτη, τόσο στη διάρκεια των ένδοξων ημερών των Σκαθαριών, όσο και στην μετά-Beatles εποχή, έχοντας μέχρι σήμερα στο ενεργητικό του τρεις δεκάδες άλμπουμ, σόλο ή με την μπάντα του, τους All-Starr Band. 

Γράφει ο Γιώργος Τσέκας

Τον Ιανουάριο του 2016 ο πλέον απερχόμενος, τότε ολόφρεσκος, πρόεδρος των Η.Π.Α. και ένας από τους χειρότερους εντεταλμένους αχυρανθρώπους της αμερικανικής οικονομικής ελίτ, που ένωσε όλους τους ψεκασμένους συνωμοσιολόγους και ακροδεξιούς της γης, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε: «Θα μπορούσα να σταθώ στη μέση της Πέμπτης Λεωφόρου και να πυροβολήσω κάποιον και να μην έχανα ούτε ψηφοφόρο». Σε μια κυνική μα ρεαλιστική και ειλικρινή αποστροφή του λόγου ομολόγησε, αν και η δήλωση έγινε για να δώσει έμφαση στην αφοσίωση των οπαδών του, εντούτοις παραμένει ομολογία του ότι η ελίτ πολιτική, οικονομική και θρησκευτική έχει άλλους νόμους και κανόνες, αλλά και ηθικές αξίες. Κάνατε παραλληλισμό με τη Μπακογιάννη και το τροχαίο που ενεπλάκη το υπηρεσιακό της αμάξι;

Την άνοιξη του 1965, οι Rolling Stones, με αφορμή την επιτυχία του σινγκλ «The Last Time», του πρώτου Νο 1 του συγκροτήματος, αποφάσισαν να ξεκινήσουν την πρώτη τους ευρωπαϊκή (ή μάλλον σκανδιναβική) περιοδεία. Η πρώτη συναυλία ήταν προγραμματισμένη για την Παρασκευή 26 Μαρτίου 1965 στο Fyens Forum, στην Οντένσε της Δανίας. Κατά τη διάρκεια όμως του soundcheck, τρία μέλη του συγκροτήματος χτυπήθηκαν από ρεύμα. 

Στις 25 Μαρτίου 1966, οι Beatles μπήκαν στο στούντιο του φημισμένου Λονδρέζου φωτογράφου Bob Whitaker για μία σειρά διαφημιστικών φωτογραφιών αλλά και για να χρησιμοποιήσουν κάποιες από αυτές στο άλμπουμ Yesterday and Today που επρόκειτο να κυκλοφορήσει στην αμερικανική αγορά τον προσεχή Ιούνιο. Εκείνα τα χρόνια ήταν συχνό το φαινόμενο για τα συγκροτήματα να κυκλοφορούν διαφορετικούς δίσκους στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Το 1974, οι ZZ Top περιόδευαν στην Αμερική για να προωθήσουν το τρίτο τους άλμπουμ, Tres Hombres, που είχε κυκλοφορήσει τον Ιούλιο της περασμένης χρονιάς και γνώριζε ήδη μεγάλη επιτυχία στις ΗΠΑ, κυρίως χάρη στο «La Grange», ένα πενταβρόμικο, ηλεκτρικό take-no-prisoners boogie που τσάκιζε κόκαλα.

Στις 20 Μαρτίου 1971, οι αναγνώστες των βρετανικών μουσικών εφημερίδων New Musical Express και Record Mirror, τα έχασαν βλέποντας μία ολοσέλιδη δημοσίευση, πληρωμένη από τους Stones, σύμφωνα με την οποία το συγκρότημα αποκήρυσσε το άλμπουμ Stone Age που μόλις είχε εμφανιστεί στα ράφια των δισκοπωλείων.

 Το «White Riot» εμφανίστηκε στα ράφια των δισκοπωλείων του Λονδίνου στις 18 Μαρτίου 1977. Ήταν το πρώτο σινγκλ ενός συγκροτήματος που επρόκειτο να αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του όχι μόνο στο punk, αλλά και σε κάθε είδους κινηματικό μουσικό ιδίωμα.

Μετάφραση*: Αργύρης Αργυριάδης

Στο  φωτογραφικό του λεύκωμα που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τίτλο Whatever it Takes, ο Tom Morello τεκμηριώνει την «δια βίου αποστολή» του, αναλύοντας με μια διεισδυτική ματιά μερικά από τα μέρη, τους ανθρώπους και τις επιρροές που συνεχίζουν να διαμορφώνουν την τέχνη και να πυροδοτούν τον ακτιβισμό του. Ο Morello είναι ένας καλλιτέχνης ταγμένος σε μια αποστολή. Ο σπουδαίος κιθαρίστας των Rage Against the Machine, των Audioslave και των Prophets of Rage, ο Nightwatchman (όπως εμφανίζεται σόλο), έχει μακροχρόνια καριέρα στη μουσική και τον ακτιβισμό. Η κιθάρα, όπως εξηγεί ο Morello, είναι «ένα μαγικό ραβδί για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη». Για περισσότερα από τριάντα χρόνια, ο Morello τη χρησιμοποιεί για να κάνει ακριβώς αυτό.

Από τις αρχές της δεκαετίας του '40, η Billie Holliday είχε αρχίσει σταδιακά να κυλάει όλο και βαθύτερα στην άβυσσο των σκληρών ναρκωτικών.

Γράφει ο Γιώργος Τσέκας

Κάτω από την πόλη ήχους αν ακούς που μοιάζουν με τραγούδι

Χορό έχουν στήσει αυτοί που κουβαλάν τον κόσμο

Με ροκ εν ρολλ και θάνατο μεταλλικό

Ποτίζουν τα τσιμέντα αλκοόλ και ιδρώτα...

"Συνθέτει" ο Γιάννης Καστανάρας

"Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα στραβό δέντρο και ένα ίσιο δέντρο. Και μεγάλωναν πλάι πλάι. Και κάθε μέρα το ίσιο δέντρο κοιτούσε το στραβό δέντρο κι έλεγε, 'Είσαι στραβό. Πάντα ήσουν στραβό και θα είσαι για πάντα στραβό. Κοίταξε όμως εμένα! Δες με!' έλεγε το ίσιο δέντρο. 'Είμαι ψηλό και είμαι ίσιο'. Και τότε μια μέρα ήρθαν στο δάσος κάτι υλοτόμοι και αφού έριξαν μια ματιά, τους λέει ο υπεύθυνος: "Κόψτε όλα τα ίδια δέντρα". Και το στραβό δέντρο υπάρχει μέχρι σήμερα εκεί, μεγαλώνοντας, γερό και αλλόκοτο..."

Κάπου στα τέλη του 1981 ένας παγκοσμίως άγνωστος ντράμερ που είχε γεννηθεί στη Δανία αλλά τώρα ζούσε στην Καλιφόρνια, δημοσίευσε στην εφημερίδα The Recycler του Λος Άντζελες την εξής αγγελία: «Ντράμερ ψάχνει metal μουσικούς για να τζαμάρουν με Tygers of Pan Tang, Diamond Head & Iron Maiden». Το όνομα του ντράμερ ήταν Lars Ulrich.

Υπάρχουν μερικές κιθάρες που θεωρούνται αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της μουσικής, όπως η Blackie του Eric Clapton, η Micawber του Keith Richards, η Frankenstrat του μακαρίτη Eddie Van Halen και η Red Special του Brian May - και όλες είναι εξίσου εμβληματικές όσο και οι rock star που τις κρεμούν από τον ώμο τους. Ωστόσο, η ιστορία της «Lucille», της περίφημης μαύρης Gibson του B.B. King είναι μακράν η πιο διάσημη. Γιατί όμως ο μέγας μπλουζίστας τη βάφτισε έτσι;

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας

Κάποια μέρα, ένας νεαρός μακρυμάλλης που ζούσε στην γειτονιά, έπιασε εμένα κι έναν φίλο μου και μας ρώτησε αν ξέραμε το αγαπημένο του συγκρότημα, τους Blue Öyster Cult. Ο Σωτήρης, έτσι τον έλεγαν τον νεαρό, έπαιζε σε μια μπάντα που λεγόντουσαν Beavers (Κάστορες) και τότε εμφανίζονταν στα μουσικά πρωινά σε κινηματογράφους μαζί με τους Socrates, τον Τζώνυ Βαβούρα, και πολλούς άλλους. Πήγε λοιπόν και μας έφερε να ακούσουμε ένα καινούργιο τραγούδι της μπάντας κι εγώ «κόλλησα» αμέσως επειδή όταν ήμουν μικρός πήγαινα με άλλα γειτονόπουλα στον συνοικιακό κινηματογράφο και βλέπαμε τις γιαπωνέζικες ταινίες με τον Godzilla.

Γράφει ο Αντώνης Ζήβας

Το τάνγκο είναι ένα τα δημοφιλέστερα μουσικά είδη και χορούς στον πλανήτη. Γεννήθηκε, άκμασε (και ακμάζει ακόμη) στις όχθες του ποταμού Ρίο ντε λα Πλάτα, στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη, από προλετάριους μετανάστες στο Μπουένος Άιρες και το Μοντεβιδέο πριν διαδοθεί σε όλον τον κόσμο. Η ισπανική λέξη tango προέρχεται πιθανώς από τη γλωσσική οικογένεια Niger-Congo της Δυτικής Αφρικής και συγγενεύει με την λέξη tamgu (χορός/χορεύω) της γλώσσας Ibibio της ίδιας γλωσσικής οικογένειας. Οι ρίζες του τάνγκο είναι πολλές και διάφορες: η μουσική και τα τραγούδια των γκάουτσο (οι καουμπόι των αργεντίνικων πεδιάδων-pampas) που είχαν επιρροές από την Ανδαλουσία της Ισπανίας και τα συνόδευαν παλαμάκια και χτυπήματα στο δάπεδο με το τακούνι, το αφρικανικής προέλευσης candombe (από το Κονγκό) που το έπαιζαν με κρουστά, οι χοροί του μαύρου πληθυσμού, το bel canto η canzonetta, και το πιο εξευγενισμένο χορευτικό στυλ των Ιταλών μεταναστών, η κουβανέζικη habanera, το βαλς…

Γράφει η Ειρήνη Πολίτου

φωτο: Σωτήρης Μαγιόπουλος

Περπάτησα πολύ σήμερα, δύο χιλιόμετρα μου είπε η δεσμοφύλακας. Κατερίνα νομίζω την λένε. Τα ονόματα δεν έχουν σημασία εδώ μέσα. Ένα νούμερο είμαστε κλεισμένο σε τέσσερις τοίχους. Δεν έχει σημασία γιατί μπήκαμε...

Του Brian Richardson*

(μετάφραση: Στέλιος Μιχ.)

Οι τελευταίοι μήνες ήταν ποτισμένοι με θλίψη για τους εραστές της reggae. To Σεπτέμβριο του 2020 χάσαμε τον Freddie “Toots Hibbert” των Toots and the Maytals. Στις 17 Φεβρουαρίου τον πρωτοπόρο Ewart Beckford “U Roy”. Τώρα θρηνούμε τον Bunny Wailer, τον τελευταίο επιζώντα από την αρχική σύνθεση των Wailers. Νοσηλευόταν από τον Ιούνιο του 2020 έχοντας υποστεί καρδιακή προσβολή και ποτέ δεν επανήλθε πλήρως. Γεννήθηκε ως Neville Livingston στο αγροτικό τζαμαϊκάνικο προάστιο St Ann στις 10 Απριλίου 1947 και ήταν παιδικός φίλος του Bob Marley. Ήταν μια εποχή όπου πολλά νησιά της Καραϊβικής διένυαν τα τελευταία στάδια της αποτίναξης 300 χρόνων Βρετανικής αποικιοκρατίας. Ταυτόχρονα με τη μάχη για ανεξαρτησία, στη Τζαμάικα, εξελισσόταν ο αγώνας για την εγκαθίδρυση μιας δικής της ταυτότητας και κουλτούρας.

Ο Alvin Lee θεωρείται ένας από τους πιο προηγμένους κιθαρίστες σε τεχνικό επίπεδο στην ιστορία του rock and roll και στα δεκαπέντε παράτησε το σχολείο πιστεύοντας ότι το ταλέντο του ήταν αρκετό για να τον ανταμείψει με τη ζωή ενός θρύλου. Και πάνω κάτω το πέτυχε δέκα χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 1969, με την Gibson ES-335 να βγάζει φωτιές στο φεστιβάλ του Woodstock, καθηλώνοντας και, τελικά, ξεσηκώνοντας με την ταχύτητα των δαχτύλων του τις εκατοντάδες χιλιάδες των θεατών.

Με το ξέσπασμα του πολέμου της Κορέας, ο 18χρονος Cash έκανε ό, τι έκαναν πολλοί άλλοι νέοι Αμερικανοί της εποχής. Κατατάχθηκε στην Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σύντομο και επίκαιρο από το Η νέα ερωτική αναρχία (1977) των Πασκάλ Μπρικνέρ και Αλέν Φινκελρό

(για τη μεταγραφή: Αντώνης Ζήβας)

Εδώ και μερικά χρόνια οι αρχές αποφάσισαν ότι όλοι οι άσχημοι άνθρωποι έπρεπε να φορούν μάσκα προκειμένου να βγουν στο δρόμο και να κυκλοφορούν στους δημόσιους χώρους...

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Πριν από πάρα πολλά χρόνια, ένας πολύ αγαπημένος φίλος, εξαιρετικά καλλιεργημένος σε μαρξιστικό και όχι μόνο επίπεδο, μου ζήτησε από καθαρή περιέργεια να του γράψω μια κασέτα με μερικά αντιπροσωπευτικά τραγούδια της μουσικής που μου άρεσε. Ήταν (και, ευτυχώς, εξακολουθεί να είναι, καλή του ώρα) σχεδόν είκοσι χρόνια μεγαλύτερός μου, ένας λάτρης της κλασικής μουσικής και παντελώς άσχετος από rock and roll, από τους ανθρώπους εκείνους που, σε διαφορετική περίπτωση, θα ήθελα να έχω για πατέρα.

 Μία δήλωση που πέρασε στα ψιλά στην Αγγλία αλλά ξεσήκωσε θύελλα στην Αμερική και στον υπόλοιπο κόσμο.