Βίντεο και κείμενο: Μιχάλης Τζάνογλος
Φωτογραφίες: Ioannis Tsioumas

Το Merlin's Music Box παρουσιάζει ένα αφιέρωμα με ανέκδοτες φωτογραφίες και το ηχητικό ντοκουμέντο από την τελευταία συναυλία που έδωσαν οι Ramones στην Αθήνα στις 8 Οκτωβρίου 1994, στο κλαμπ ΡΟΔΟΝ. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τα τέλη του Οκτωβρίου του 1994, οι Ramones περιόδευσαν στην Ευρώπη, στα πλαίσια της προώθησης του άλμπουμ Acid Eaters που είχε κυκλοφορήσει τη προηγούμενη χρονιά και, όπως ήταν φυσικό, προγραμμάτισαν και ένα πέρασμα από τη χώρα μας με support band τους δικούς μας Nightstalker.

του  Αργύρη Αργυριάδη

H Αναρχία αποτελεί ένα πολύμορφο σύνολο πολιτικών ιδεών και εκφράζει την δυνατότητα οργάνωσης μιας κοινωνίας χωρίς εξουσία. Κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα ο Αναρχισμός αποτέλεσε ένα σημαντικό κοινωνικό κίνημα με αρκετή επιρροή και υποστηρικτές τόσο στην «γενέτειρα» του Ευρώπη όσο και στην πολλά υποσχόμενη τότε νεαρή Αμερική. Αν και οι Αμερικανοί επηρεάζονται από τον Ευρωπαϊκό Αναρχισμό (αλλά δεν τον επηρεάζουν), ο Αμερικανικός Αναρχισμός ειδικά στις ΗΠΑ ακολουθεί μια ξεχωριστή πορεία στον τρόπο διαμόρφωσης του αρκετές φορές άγνωστη στους πολλούς η οποία αν απομονωθεί από το ιστορικό κοινωνικό πλαίσιο τους μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα.

Συνέντευξη: Βαγγέλης Χαλικιάς

Την Τόνια Κοσμαδάκη την είδα πρώτη φορά στην έκθεση του καλλιτέχνη του δρόμου και καλού, κοινού, μας φίλου Δημήτρη Κολέτση–Mitss. Η Τόνια γράφει ποίηση που χτυπάει στο δόξα πατρί, με ειλικρίνεια και κοφτερή γραφή. Το δεύτερο βιβλίο της, Σκύλος, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα και είχαμε μαζί της μια συζήτηση τόσο για το Σκύλο όσο και για το προηγούμενο της βιβλίο, το Σβήσε. Εν μέσω πανδημίας, αν ψάξει κανείς ανακαλύπτει όμορφα πράγματα που δεν παύουν να δημιουργούνται.

Γράφει ο Γιώργος Τσέκας

“Ο γιος σου είναι φτιαγμένος να παίξει το Χριστό”. Αυτή η ατάκα σημάδεψε τα παιδικά μου χρόνια. Την έλεγε συχνά ο γέρος μου, προς την μάνα μου, αλλά η πρώτη φορά που την άκουσα ήταν ένα Πάσχα, κάπου στις αρχές του ’90, όταν η, τότε στα σπάργανα ιδιωτική τηλεόραση, έπαιζε την μεγάλη εβδομάδα τη ζωή του Χριστού κάθε βράδυ σε μίνι σειρά σε σκηνοθεσία του Φράνκο Τζεφιρέλι. Ξεπερνώντας το σοκ πως με αποποιούνταν με τόση ευκολία και αντί για «γιος μας» ξεστόμιζε το «σου» προς την μάνα μου, στην αρχή δεν κατανοούσα τι ήθελε να πει. Ήμουν ευλογημένος;

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο πόλεμος ανάμεσα στους αριστερούς αντάρτες Σαντινίστας και το μισητό καθεστώς του αιμοσταγούς δικτάτορα Αναστάζιο Σομόζα μαινόταν στην πολύπαθη Νικαράγουα. Με τη βοήθεια των λαϊκών μαζών, οι αντάρτες ήδη κυριαρχούσαν στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και η δικτατορία έπνεε τα λοίσθια. Η νεαρή φωτογράφος Susan Meiselas ταξίδεψε στη Νικαράγουα με το μάτι ενός ανθρωπολόγου και σύντομα, χάρη στη συμπάθειά της απέναντι στον αγώνα των Σαντινίστας, κέρδισε την εμπιστοσύνη των επαναστατών. 

Γράφει ο Αργύρης Αργυριάδης

H περίπτωση της δίωξης των τοξικοεξαρτημένων – οροθετικών γυναικών αποτέλεσε μια στοχευμένη προσπάθεια του συστήματος να δημιουργήσει φόβο και να επιβάλει την συμμόρφωση, προβάλλοντας τες ως «απειλή» για το κοινωνικό σύνολο. Οι τοξικοεξαρτημένες γυναίκες που συλλαμβάνονται κατά την διάρκεια της προσπάθειας τους να βρουν την δόση τους, ανάγονται ως συστηματικά εκδιδόμενες δολοφονικές υπάρξεις που έχοντας HIV (οροθετικές) προσπαθούν να εκδικηθούν τους πελάτες τους και φυσικά ως «αλλοδαπές» είναι υπεύθυνες για την υποβάθμιση του μητροπολιτικού κέντρου. Αυτή είναι και η κυρίαρχη αναπαράσταση που προβλήθηκε από τα ΜΜΕ με στόχο την δημιουργία ιδεολογικού χειρισμού που ποινικοποιεί τους μετανάστες και προσδιορίζει με όρους παραβατικότητας συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.

Γράφει ο Αντώνης Ζήβας

Στην εποχή της πλήρους εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου – και του αθλητισμού γενικότερα – όπου η δουλική συμπόρευση με τις επιταγές και τις αξίες της κυριαρχεί απόλυτα, στάσεις αξιοπρέπειας και αντίστασης αθλητών απέναντι στην κρατούσα κατάσταση είναι σχεδόν ανύπαρκτες και φαντάζουν εξωπραγματικές. Μια τέτοια ιστορία, αλλά από τα παλιά, είναι και η στάση (ζωής, όπως τελικά αποδείχτηκε) του Αυστριακού ποδοσφαιριστή Ματίας Ζίντελαρ. Μια ιστορία η οποία, όπως και οι ελάχιστες άλλες παρόμοιες που μας έρχονται απ’ το παρελθόν, έχει περιέλθει στην σφαίρα του μύθου και σήμερα σχεδόν έχει ξεχαστεί. Η υπενθύμισή της χαλάει τη σούπα των ιδιοκτητών του ποδοσφαίρου ότι δήθεν στο χώρο του αθλητισμού δεν χωρούν οι πολιτικές και κοινωνικές αντιπαραθέσεις και ότι είναι απλώς ένα θέαμα (όπου όμως παίζονται πολλά, πάρα πολλά φράγκα, έτσι δεν είναι, κύριοι;)

Γράφει η Abies Sylos

Υπάρχει μία μικρή οδός στο κέντρο της Αθήνας, η πρώτη παράλληλη προς το νότο από το σημείο όπου βρίσκονται οι φούρνοι «Χωριάτικο». Το μικρό αυτό στενό είναι στον άξονα ανατολής-δύσης, αυτόν που στον ορίζοντα σημαίνεται από τη θέση που ανατέλλει ο ήλιος τον καιρό κοντά στις ισημερίες. Την πρώτη άνοιξη λόγω αυτής της ευθυγράμμισης, μόλις ανέβει ο ήλιος, φωτίζει με το φως του το στενό δρομάκι χωρίς να ρίχνει πάνω του σκιά οτιδήποτε.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

O Edward “Dee Dee” Chandler ήταν ντράμερ στη Νέα Ορλεάνη στα τέλη του δεκάτου ενάτου με αρχές του εικοστού αιώνα. Έπαιζε μουσική σε δυο κόσμους: στα άθλια μπορντέλα του Στόριβιλ και σε εκδηλώσεις της υψηλής κοινωνίας σε μέρη όπως το ξενοδοχείο Grunwald κοντά στην Κάναλ Στριτ. Ο Chandler ήταν μιγάς και ίσως θα μπορούσε να περνάει για λευκός, αλλά όταν το 1896 ψηφίστηκε ένας νόμος που απαγόρευε την εμφάνιση μιγάδων σε μέρη όπως το Grunwald, ο Edward έχασε την πιο προσοδοφόρα απασχόλησή του.

Γράφει ο Αντώνης Ζήβας

Gynoid (Γυνοειδές), είναι ο όρος για να περιγράψουμε το θηλυκό ανθρωποειδές ρομπότ (το αντίστοιχο του Android-Ανδροειδές), γνωστά επίσης και ως «ρέπλικες» (replicants). Πρόκειται για γενετικά προηγμένα ρομπότ, τα οποία εξωτερικά μοιάζουν με τους ανθρώπους. Τα γυνοειδή εμφανίζονται σε αρκετά διηγήματα και ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Αν δεν απατώμαι, η πρώτη παρουσίαση γυνοειδούς σε ταινία είναι στο κλασικό Μετρόπολις του Φρίτς Λάνγκ, αλλά η κινηματογραφική αποθέωση του είδους των ρεπλικών, όπως έχει επικρατήσει να αποκαλούνται τα ανθρωποειδή, παρουσιάζεται στο αριστούργημα του Ρίντλεϋ Σκοτ, Blade Runner.

 Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας 

Η Hipgnosis ήταν μια αγγλική ομάδα σχεδιαστών με έδρα τους το Λονδίνο που εξειδικεύτηκαν στη δημιουργία εξώφυλλων για άλμπουμ μεγάλων καλλιτεχνών της rock. Στη δεκαετία του 1970 τα εξώφυλλα δίσκων έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο και  και ένας λόγος για αυτό ήταν ότι δεν υπήρχαν ακόμα το Spotify και το MTV, ούτε το YouTube ή άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πέρα από μερικές εφημερίδες και περιοδικά που έγραφαν για συγκροτήματα. Η ιδέα για τη δημιουργία της Hipgnosis ήταν 22χρονων δυο νεαρών σπουδαστών από το Cambridge, του νορβηγικής καταγωγής Storm Thorgerson και του Aubrey Powell, οι οποίοι το 1967 δέχτηκαν μια πρόταση να σχεδιάζουν εξώφυλλα δίσκων για 90 δολάρια.

Γράφει ο Γιάννης Σιδεράκης

Τον είδα, να κάθεται σε μια ψάθινη καρέκλα καφενείου στην άκρη του πεζοδρομίου, περπατούσα με τον γιo μου, κρατώντας τον από το χέρι. Τον είδα που είχε καρφωθεί πάνω μου, αλλά δεν έδωσα σημασία, δεν τον ήξερα αυτόν τον μπάρμπα. Περνώντας από μπροστά του, άκουσα να φωνάζει με βροντερή φωνή το όνομα μου, γύρισα, κάπως ενοχλημένος είναι η αλήθεια και τον κοίταξα. Τα πόδια του στραβά, με κάτι ενισχυτικά σαν γάζες στα γόνατα, προφανώς για να μπορεί να περπατάει, μιας και δεξιά και αριστερά του, είχε ακουμπισμένες δύο πατερίτσες…

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας

Τι ωραίες που ήταν εκείνες οι εποχές που, λόγω του νεαρού της ηλικίας μας, βλέπαμε την μουσική με αθώα παιδικά μάτια. Τότε που νομίζαμε ότι όσο πιο καλός είναι ο δίσκος, τόσο πιο ψηλά θα πάει στα τσαρτ ή όσο περισσότερα αντίτυπα πουλήσει τόσο πιο ψηλά θα φτάσει. Υπήρχε μια αγαθότητα που μας εμπόδιζε να δούμε τι μπορεί να παιζόταν πίσω από την κουρτίνα....

Στις 13 Απριλίου 1996, οι Rage Against the Machine ήταν καλεσμένοι στο Saturday Night Live, τη δημοφιλή εβδομαδιαία εκπομπή του καναλιού NBC που εκείνο το βράδυ θα παρουσίαζε ο Steve Forbes, ο μεγαλοεπιχειρηματίας και υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στις επερχόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Ένας από τους κανόνες που έθετε (και εξακολουθεί να θέτει) η συγκεκριμένη εκπομπή, μια από τις μακροβιότερες της αμερικανικής τηλεόρασης, ήταν η απαγόρευση των κοινωνικών και πολιτικών σχολίων από τους καλλιτέχνες που καλούνταν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους.

Γράφει ο Γιώργος Τσέκας

Η νύχτα έρχεται και φεύγει δεν την σταμάτησαν πόλεμοι έρωτες θεοί λύπες χαρές ψυχές που χόρευαν κορμιά που στέκονταν βουβά και μάτια που θρήνησαν όνειρα την νύχτα σκότωσαν τον ποιητή δεν πρόλαβε να γράψει τις τελευταίες λέξεις του Ντατς Σούλτς για εμβατήριο τώρα θα παίξει στην κηδεία του ένα από τα λιανοτράγουδα που σκάρωνε για τις ζωές μας κανείς δεν έψαξε ούτε νοιάστηκε γιατί τον σκότωσαν ποιος του ξερίζωσε την καρδιά και τα μάτια δεν σκέφτηκε κανείς πως θα νιώθουμε τώρα και πως θα βλέπουμε τον κόσμο άλλαξε και αυτός πριν τον μάθουμε η νύχτα όμως θα ξανάρθει η σάρκα διψάει εσαεί τα φώτα...

Μετάφραση:* Πάνος Τομαράς

Στις 30 Μαρτίου 1970 ο κόσμος της μουσικής απέκτησε ένα από τα πιο προκλητικά και εξαιρετικά άλμπουμ που ηχογραφήθηκαν ποτέ, το Bitches Brew του Μάιλς Ντέιβις. Από τις 30 Μαρτίου 1970 που κυκλοφόρησε έχει μεταβληθεί, από μια κατά κύριο λόγο, παρεξηγημένη δουλειά, στο άλμπουμ που αναγνωρίζεται ως ο γεννήτορας του τζαζ ροκ ήχου, καθώς και μια μεγάλη επιρροή στην εξέλιξη του ροκ και του φανκ σε ευρύτερο επίπεδο.

Γράφει ο Αντώνης Ζήβας

Μια από τις πιο καλοστημένες φασιστικές απάτες (η οποία δυστυχώς από τη πλειοψηφία του κόσμου θεωρείται αληθινή), είναι η αρχαία καταγωγή του γνωστού φασιστικού/ναζιστικού χαιρετισμού (με το δεξί χέρι τεντωμένο στο ύψος του ώμου), όπου κάθε φασίστας, ανάλογα με τη χώρα προέλευσής του τον τοποθετεί ως αρχαίο δικό του χαιρετισμό. Οι Γερμανοί ναζί ισχυρίζονται ότι ο συγκεκριμένος χαιρετισμός είναι γερμανικός μεσαιωνικός χαιρετισμός, οι Ιταλοί φασίστες ότι είναι ρωμαϊκός και, φυσικά, οι πιο ξεφτίλες όλων των απανταχού φασιστών, οι Έλληνες, σύμφωνα με τους οποίους ο χαιρετισμός είναι δωρικός χαιρετισμός, made in Sparta…

Συνέντευξη: Φαίη Φραγκισκάτου

Στις 31 Μαρτίου κυκλοφόρησε στο bandcamp με προαιρετική συνεισφορά των καλλιτεχνών μια συλλογή ηλεκτρονικής μουσικής, ως αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας 37 μουσικών για τη στήριξη των παιδιών που χτυπήθηκαν από αστυνομικούς στα πρόσφατα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη και επιθυμούν να κινηθούν νομικά. Τίτλος της συλλογής η λέξη "Πονάω". Με τη λέξη αυτή ξεκίνησε και η κουβέντα μου με τον Θάνο Κόη (LOST Bodies) για την πρωτοβουλία αυτή και τη σίγαση της τέχνης σε ετούτο τον καιρό.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Ο Frank Tovey ήταν ένας πρωτοποριακός μουσικός και "ψυχαγωγός" που ηχογράφησε ηλεκτρονική και "βιομηχανική" μουσική στη δεκαετία του 1980 χρησιμοποιώντας το όνομα Fad Gadget. Γεννημένος στο Λονδίνο στις 8 Σεπτεμβρίου 1956, υπέφερε από καρδιακά προβλήματα ήδη από την παιδική του ηλικία και τελικά η καρδιά αυτή τον πρόδωσε μόλις στα 46 του χρόνια. Ο Iggy Pop, o Lou Reed και ο Marc Bolan ήταν οι ήρωές του και οι φανταστικοί του φίλοι που τελικά τον "έπεισαν" να σχηματίσει το πρώτο του συγκρότημα ενώ βρισκόταν ακόμα στο γυμνάσιο. Προσπάθησε να μάθει να παίζει πολλά όργανα, αλλά συγχρονισμός των δαχτύλων του δεν ήταν καθόλου επιεικής μαζί του κι έτσι παράτησε (προς το παρόν) τη μουσική και άλλαξε, για λίγο, ρότα...

Το California Jam του 1974 φιλοδοξούσε να συνεχίσει την παράδοση των μεγάλων φεστιβάλ των ΗΠΑ που ξεκίνησαν με το Monterey Pop Festival (1967) και συνεχίστηκαν με το Woodstock (1969), το Altamont (1969), το Isle of Wright (1970) και το Summer Jam στο Watkins Glen (1973).

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

«Με τον μαγευτικό ήχο και τη θεσπέσια τέχνη του, ο Marvin Gaye έδιωξε μακριά τους δαίμονες εκατομμυρίων...» (Μichael Eric Dyson) 

Ο Marvin Gaye ήταν ένας από τους σημαντικότερους ερμηνευτές και συνθέτες του 20ού αιώνα, γνωστός για τον εξέχοντα ρόλο του στην δισκογραφική εταιρεία Motown. Μεγάλωσε στην Ουάσιγκτον, DC. Πατέρας του ήταν ο Marvin Gay ο Πρεσβύτερος, που ήταν πάστορας, και μητέρα του η δασκάλα Alberta Gay. Ο Marvin ανακάλυψε για πρώτη φορά το μουσικό ταλέντο και το πάθος του τραγουδώντας στην εκκλησία του πατέρα του. Ξεκινώντας επαγγελματικά την καριέρα του, δεχόταν συχνά ειρωνικά σχόλια για το επώνυμό του, «Gay», οπότε πρόσθεσε ένα «e» στο τέλος του, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στον πατέρα του, με τον οποίο ούτως ή άλλως είχε μια τοξική σχέση σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Όλοι έχουμε στο μυαλό μας τον Jimi Hendrix σαν έναν καταπληκτικό (αν όχι τον καταπληκτικότερο) κιθαρίστα που, μεταξύ άλλων, έκαιγε κιθάρες πάνω στη σκηνή. Η αλήθεια είναι ότι αυτό το έκανε μόνο δυο φορές.

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας

Ήταν άραγε ο Andy Gill, o κιθαρίστας των Gang Of Four, ένα από τα πρώτα θύματα του COVID 19; Η σύζυγός του, συγγραφέας και ακτιβίστρια Catherine Mayer, το θεωρεί πολύ πιθανό, μιας και το συγκρότημα είχε επιστρέψει τον Νοέμβριο του 2019 από μια περιοδεία στην Κίνα και ο Βρετανός κιθαρίστας πέθανε τον Φεβρουάριο του 2020.
Είχα διαβάσει κάπου ότι η μουσική των Gang of Four ήταν η γέφυρα ανάμεσα στους Chick και τους Clash. Γεγονός πάντως είναι ότι πήραν τις ελευθερίες που τους προσέφερε το punk και τις μιξάρισαν με μουσική, φιλοσοφία και μαρξισμό, επηρεάζοντας μπάντες όπως οι U2, οι Red Hot Chilli Peppers, οι Nirvana και πολλοί άλλοι.

Όταν ο Eddie Cochran ηχογράφησε το «Summertime Blues», σίγουρα δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα κυκλοφορούσε ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια του δεύτερου μισού του 20^ου αιώνα.