Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου
Κάποτε, αρκετά παλιά αλλά όχι τόσο ώστε αντί για τη λέξη «κάποτε» να γράψω «μια φορά κι έναν καιρό», κάποιος μου αφιέρωσε ένα κομμάτι των Swans με τίτλο «Lunacy». Αν και ποτέ δεν ένιωθα άνετα με τον ήχο της φωνής του Michael Gira ούτε με τον θόρυβο των παλαιών άλμπουμ των Swans, είχα ακούσει το The Seer όταν είχε κυκλοφορήσει το 2012 και ήξερα το κομμάτι. Πέρα από την αρνητική έκπληξη μιας τόσο «δυσοίωνης» αφιέρωσης, το περιστατικό μ’ έκανε να στοχαστώ πάνω σε αυτό το σύνολο του ήχου όπως βγαίνει μηχανικά, ακουστικά και φωνητικά, καθώς και της ενορχήστρωσης των Swans στη συγκεκριμένη δουλειά τους.
Την κυκλοφορία του συγκεκριμένου άλμπουμ ακολούθησαν διθυραμβικές κριτικές, με το NME να το βαθμολογεί με 8 /10 και το Pitchfork με 9/10 και με λεζάντα: «To The Seer αποκαλύπτει ένα επιβλητικό μεγαλείο και ασκεί μια υπνωτική έλξη που απογειώνει το βορβορώδες ανοσιούργημα των Swans σε έναν εξωφρενικό, κινηματογραφικά κλιμακούμενο θόρυβο». Όποιος μιλάει για το συγκρότημα αναπόφευκτα αναφέρεται στον άνθρωπο που γύρω του περιστράφηκε και ακόμη περιστρέφονται όλες οι ιδέες γύρω από τους Swans. Ποτέ μου δεν ένιωσα άνετα με τη φιγούρα του Gira. Ποτέ μου δεν πήγα να τον δω ζωντανά φορώντας ωτασπίδες. Ποτέ δεν με ξένισαν οι διάφορες ιστορίες γι’ αυτόν που κατά καιρούς βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας. Αυτό που με εκπλήσσει κάποιες φορές, είναι η εμμονή του με τον στίχο και την ενορχήστρωση.
Ο Gira και οι Swans την εποχή της ηχογράφησης του The Seer
Όντας βιωματική και όχι διανοητική ακροάτρια, ποτέ δε θα πίεζα τον εαυτό μου να ακούσει μουσική κάποιου που διαισθητικά με απωθεί. Η συγκεκριμένη περίπτωση του Gira είναι λίγο πιο περίπλοκη, γιατί εκτός από το αίσθημα της απώθησης, αναγνωρίζω στον καλλιτέχνη μια δυναμική να συνταιριάζει διαφορετικά μέσα παραγωγής και να χρησιμοποιεί τον θόρυβο περίπου ως γητευτής – μια ξερακιανή φιγούρα σαν τους βλοσυρούς και μοναχικούς ιεροκήρυκες που περιδιάβαιναν τις Μεσοδυτικές και Δυτικές πολιτείες της Αμερικής στον 19ο αιώνα.
Το Filth του 1983, εκτός από ένα πρωτοποριακό και ιδιαίτερο άλμπουμ, είναι ίσως το έργο που πρόσθεσε στη σκηνή της Νέας Υόρκης τον θόρυβο ως ένα μέσον για την παραγωγή μουσικής και όχι ως ένα εφέ, μαζί με και την αισθητική του no wave. Πέραν όμως τούτου, στιχουργικά και σε επίπεδο φωνητικής ερμηνείας, είναι ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος, μια ελεγεία πάνω στην παρακμή, τον εκφυλισμό και την βία. Στο The Seer, σχεδόν τριάντα χρόνια και έντεκα άλμπουμ αργότερα, ο ιεροκήρυκας αναφωνεί, «Τα βλέπω όλα, τα βλέπω όλα», δίνοντας τον τόνο της δική του αποκάλυψης: Ό,τι είχε ξεκινήσει με το Filth, ολοκλήρωσε τον κύκλο του με το The Seer. Τον κύκλο του ήχου για τον νεκρό χρόνο.
Ωστόσο, υπάρχουν και άνθρωποι που δεν συγκινούνται με την αποκαλυπτική απόδοση του ήχου και εσωτερικεύουν την πραγμάτωση χωρίς να χρειάζονται ωτασπίδες για να παρακολουθήσουν μια συναυλία. Κάποιοι από αυτούς μπορεί και να καταλάβουν γιατί η φιγούρα του ιεροκήρυκα σφήνωσε στο δικό μου κουτί με τις εμμονές.
(Για άλλα κουτιά εμμονών της Φαίης τσεκάρετε ΕΔΩ και ΕΔΩ)
Φαίη Φραγκισκάτου
Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.
Φαίη Φραγκισκάτου
Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.
Φαίη Φραγκισκάτου
Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.