"This is a weeping song": Η γυναικεία φωνή σε δικά της ταξίδια...

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

«Το Πολυφωνικό Τραγούδι, αποτελεί ζώσα παράδοση και στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας των πληθυσμών της παραμεθόριας Ηπείρου. Προφορική παράδοση με έντονη τοπικότητα ύφους και ερμηνείας». Αυτά αναφέρει ο ιστότοπος του Υπουργείου Πολιτισμού με θέμα τον Άυλο Πολιτισμό. Η διάδοση του πολυφωνικού τραγουδιού στο αθηναϊκό κοινό που δεν… θέλει να έχει σχέση με την παράδοση είναι λίγο πιο απλή:

Το 1993 η Λύρα κυκλοφόρησε σε cd μια συλλογή με τίτλο Πολυφωνικό της Ηπείρου από τα Κτίσματα Πωγωνίου σε φιλολογική επιμέλεια του Μιχάλη Γκανά και έτσι αυτό το είδος άρχισε να ακούγεται στο αθηναϊκό ραδιόφωνο σύμφωνα με τη μόδα της εποχής (world music). Η Δόμνα Σαμίου είχε επιμεληθεί μια προγενέστερη συλλογή που είχε κυκλοφορήσει στη Γαλλία το 1983, αλλά δεν είχε τύχει της ίδιας προσοχής από την αθηναϊκή νεολαία. Το 1984 ήταν η εποχή του πανκ ροκ και της αναβίωσης του γκαράζ…

Στα πολυφωνικά τραγούδια η ερμηνεία γίνεται από ομάδα ατόμων. Οι ομάδες των ερμηνευτών ποικίλουν από πενταμελείς έως ακόμη και δεκαμελείς, στην περίπτωση που υπάρχουν αρκετοί ισοκράτες. Ο επικεφαλής της ομάδας αρχίζει το τραγούδι, ο δεύτερος στη σειρά του απαντά και οι ισοκράτες κρατούν το ίσο (τον φθόγγο της τονικής της μελωδίας). Οι πολυφωνικές μελωδίες της Ηπείρου και της Θεσσαλίας που τραγουδιούνται από γυναίκες είναι οι μοναδικές στην Ελλάδα που έχουν διατηρήσει την πεντατονική ανημίτονη κλίμακα (μουσική κλίμακα που αποτελείται από πέντε νότες, χωρίς ημιτόνια.

Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Μιχάλης Γκανάς, «Αυτά τα τραγούδια δεν βασίζονται σ’ έναν καλλίφωνο τραγουδιστή αλλά στην πολυφωνία της ομάδας. Οι φωνές ξεσκίζονται, χωρίς καμία έγνοια να είναι «ωραίες», εκφράζοντας ένα κοινό πάθος που έρχεται από πολύ μακριά…» Αυτά τα τραγούδια ή τα ακούς και ανατριχιάζεις ή, απλώς, δεν μπορείς να τα υποφέρεις. Δεν υπάρχει μέσος όρος. Και αυτό επειδή δεν προσπαθούν να είναι αρεστά αλλά να εκφράσουν κάτι, ακολουθώντας τον πιο σύντομο δρόμο για την λαϊκή ψυχή: την αμεσότητα».

Τα πολυφωνικά τραγούδια, λοιπόν, ακουμπούν σε πρωταρχικούς ρυθμούς έκφρασης του ανθρώπινου είδους, όπου η μελωδία κατακερματίζεται και το τραγούδι μετατρέπεται σε ομαδική κραυγή. Δε χρειάζεται να κατάγεσαι από τα βουνά της Ηπείρου ούτε να είσαι βραβευμένος μουσικολόγος από το Τενεσί για να ανακαλύψεις ότι τα τραγούδια αυτά αγγίζουν τις πιο μύχιες χορδές του ανθρώπου. Το άκουσμά τους, είτε αγγίζει και ξυπνά συναισθήματα είτε όχι. This is a weeping song…

 



image

Φαίη Φραγκισκάτου

Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.
 
 
 
image

Φαίη Φραγκισκάτου

Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.
 
 
 
image

Φαίη Φραγκισκάτου

Η Φαίη Φραγκισκάτου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Η μουσική μπήκε στη ζωή της με το τουμπου τουμπου ζα, που της τραγουδούσε η μαμά της όταν έκλαιγε. Συνεχίζει να ζει στην Αθήνα. Συνεχίζει ν ακούει τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου.
Κλαίει ακόμα καμιά φορά, κι ας μεγάλωσε.
 
 
 

Γραφτείτε στο Νewsletter του Merlin

FEATURED VIDEOS

  • 1