Μαθήματα ιστορίας: Patty Hearst - Η αμφιλεγόμενη «She»…

Γράφει ο Αργύρης Αργυριάδης

Αν τη δεκαετία του 1960 το Σαν Φρανσίσκο έμεινε στην ιστορία για το καλοκαίρι της αγάπης λουλουδιών και τον πασιφισμό του, δεν ίσχυε το ίδιο για το γειτονικό Μπέρκλεϊ, την έδρα του ομώνυμου Πανεπιστήμιου της Καλιφόρνιας, του γνωστού «Cal». Το 1981 η φιλάνθρωπος Phoebe Elizabeth Apperson Hearst χρηματοδότησε αρκετά από τα προγράμματά του και έκτοτε το πανεπιστήμιο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχει μια χαλαρή σύνδεση με την οικογένεια, η οποία κατέχει αρκετά ΜΜΕ στην πολιτεία και όχι μόνο.

Τη δεκαετία του 1960, το πανεπιστήμιο έγινε το κέντρο του κινήματος για την ελευθερία του λόγου, του πολιτικού ακτιβισμού, του αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα, του κινήματος ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, του φεμινισμού και, γενικότερα, της αντικουλτούρας. Ένας από τους στόχους των ακτιβιστών του πανεπιστημίου ήταν η κατάληψη και επανοικειοποίηση του Πάρκου του Λαού και η ελεύθερη δημόσια χρήση του – μια σημαντική και αιματηρή στιγμή των αγώνων εκείνης της εποχής που μέχρι σήμερα παραμένει χαραγμένη ανεξίτηλα στην ιστορία της περιοχής.

Αν έχετε διαβάσει το κείμενο για τον David Peel, ίσως θυμάστε ότι το 1967 το underground περιοδικό Berkeley Barb, το ημιεπίσημο όργανο –αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι– του ανατρεπτικού χώρου που δρούσε στην ευρύτερη περιοχή της πανεπιστημιούπολης του Μπέρκλεϊ, σκέφτηκε μια νέα προβοκάτσια. Μέσα στην τρομοϋστερία γύρω από τις ψυχότροπες ουσίες, το περιοδικό σκέφτηκε να ξεγελάσει τις αρχές με στόχο την ποινικοποίηση της μπανάνας, προκειμένου να απαγορευτεί και να αποσυρθεί από το εμπόριο το συγκεκριμένο φρούτο. Το Berkeley Barb δημοσίευσε μια σατυρική ιστορία ή οποία έχει μείνει στην ιστορία ως μια αξεπέραστη φάρσα. Ο πολύμορφος αγώνας πέριξ του Πανεπιστημίου περιλάμβανε τα πάντα: από τον απλό, ειρηνικό ακτιβισμό μέχρι τη ριζοσπαστική ένοπλη σύγκρουση.

Μια χαρακτηριστική περίπτωση του τελευταίου ήταν ο Συμβιωτικός Απελευθερωτικός Στρατός (Symbionese Liberation Army – SLA), μια ένοπλη ριζοσπαστική αλλά αμφιλεγόμενη ομάδα (δολοφονίες αθώων πολιτών, ναρκωτικά, κατηγορίες για βιασμούς κλπ.) που έδρασε τα χρόνια 1973-1975. Η ομάδα σχηματίστηκε στα πλαίσια ενός προγράμματος επισκεπτηρίων σε φυλακές από την ακροαριστερή ομάδα Οργάνωση «Venceremos» και άρχισε τη δράση της μετά την απόδραση του Donald DeFreeze, γνωστού με το ψευδώνυμο «Στρατάρχης Τσίνκιε», ο οποίος είχε καταδικαστεί σε πέντε χρόνια φυλακή κατηγορούμενος για ληστεία σε βάρος μιας ιερόδουλης. Ανάμεσα στις δράσεις του SLA ήταν η αμφιλεγόμενη δολοφονία του μαύρου σχολικού επιστάτη Μarcus Foster και του βοηθού του το 1973, αλλά η ομάδα έμεινε κυρίως στην ιστορία για την απαγωγή της Patty Hearst, γόνου της γνωστής επιχειρηματικής οικογένειας μεγαλοεκδοτών και εγγονή του μεγιστάνα του τύπου, William Rundolph Hearst, που ζούσε σπουδάζοντας στο Μπέρκλεϊ μαζί με τον αρραβωνιαστικό της.

Μέλη του SLA. Κάτω αριστερά η Hearst

Μετά την εκτέλεση του Foster και του βοηθού του συλλαμβάνονται το ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης Joseph Remiro και ο Russell Little και καταδικάζονται σε ισόβια. Προκειμένου να πετύχει την απελευθέρωση των δυο μελών της, η οργάνωση σχεδιάζει την απαγωγή ενός διάσημου προσώπου. Η Patty Hearst αποτελούσε έναν ιδανικό και σχετικά εύκολο επιχειρησιακό στόχο. Η 19χρονη γυναίκα έμενε κοντά σε μια κρυψώνα του SLA, κάτι που διευκόλυνε αυτό το εγχείρημα. Έτσι, στις 4 Φεβρουαρίου 1974 το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή με απόλυτη επιτυχία και ο SLA απαγάγει την κληρονόμος της γνωστής οικογενείας μέσα από το ίδιο της το διαμέρισμα.

Από εκεί και μετά ξετυλίχθηκε ένα περίεργο και κουβάρι γεγονότων που θα εμπνεύσει ακόμα και καλλιτέχνες της μουσικής. Οι απαγωγείς ζήτησαν την απελευθέρωση των συντρόφων τους από την φυλακή αλλά το αίτημα τους απορρίφθηκε. Τότε η οργάνωση αποφάσισε να ζητήσει ως λύτρα 400 εκατομμύρια δολάρια που όμως έπρεπε να διανεμηθούν ως μερίδες φαγητού αξίας 70 δολαρίων η μια στους χιλιάδες άπορους Καλιφορνέζους. Η οικογένεια ανταποκρίθηκε προσφέροντας δυο εκατομμύρια δολάρια σε φτωχούς της ευρύτερης περιοχής του Κόλπου του Σαν Φρανσίσκο μέσω μιας επιχείρησης που έγινε γνωστή ως «People in Need». Ο Συμβιωτικός Απελευθερωτικός Στρατός όμως αρνήθηκε να απελευθερώσει την όμηρο. Και τότε άρχισε η συγκλονιστική περιπέτεια της Hearst που μέχρι σήμερα παραμένει αμφιλεγόμενη.

Η Hearst (δεξιά) στη διάρκεια της ληστείας στην τράπεζα Hibernia

Στις 3 Απριλίου 1974, δυο μήνες μετά την απαγωγή της, η 24χρονη Hearst, σε ηχογραφημένο μήνυμά της, αποκήρυξε την οικογένεια της, τον αρραβωνιαστικό της και την προηγούμενη ζωή της και εντάσσεται στον SLA με το ψευδώνυμο «Τάνια» από το όνομα που χρησιμοποιούσε η αντάρτισσα Haydee Tamara Βunke Bider, η σύντροφος του Τσε Γκεβάρα, που πολεμούσε μαζί του Τσε στη Βολιβία και σκοτώθηκε από εχθρικά πυρά σχεδόν ενάμιση μήνα πριν το θάνατο του Αργεντίνου επαναστάτη.

Λίγο αργότερα, αντλώντας ιδέα από αυτό το γεγονός, η Patti Smith διασκεύασε το κλασικό «Ηey Joe», ένα τραγούδι άγνωστης προέλευσης που πιστώνεται στον Billy Roberts, αλλάζοντας τον συμβολισμό του και αντικαθιστώντας τον «Joe» με την απαχθείσα Hearst, μετατρέποντας έτσι την πατριαρχική αφήγηση του τραγουδιού σε καθόλα φεμινιστική. Ο φανταστικός μονόλογος στην αρχή είναι άκρως αποκαλυπτικός, όπως θα έλεγε ο πατέρας της Hearst: «Πριν από δυο μήνες ήταν ένα θαυμάσιο παιδί και τώρα τη βλέπω με ένα όπλο στο χέρι».

Η αναγεννημένη «Τάνια» θα εμφανιστεί στο προσκήνιο ως αντάρτισσα τον Απρίλιο του 1974: μια κάμερα ασφαλείας την κατέγραψε να κρατάει ένα τουφέκι Μ1 στη διάρκεια ληστείας ενός υποκαταστήματος της τράπεζας Hibernia στο Σαν Φρανσίσκο. Η Hearst απευθύνθηκε στο προσωπικό και τους πελάτες της τράπεζας φωνάζοντας:«Είμαι η Τάνια! Τα χέρια στον τοίχο, καργιόληδες!» («I am Tania! Up against the wall, motherfuckers!) – την πασίγνωστη φράση της αντικουλτούρας της εποχής που εξετάσαμε σε άλλο κείμενο.

Παρένθεση: Στις 17 Μαΐου 1974, σε μια από τις μεγαλύτερες (ίσως τη μεγαλύτερη) ανταλλαγές πυρών στην ιστορία της, η αστυνομία του Λος Άντζελες πολιόρκησε ένα σπίτι όπου είχαν καταφύγει μέλη του SLA με πολλά πυρομαχικά και τα οποία αρνήθηκαν επίμονα να παραδοθούν μέχρι που ένα δακρυγόνο πυρπόλησε το κτίριο. Έξι μέλη του SLA βρήκαν το θάνατο, τα τέσσερα γυναίκες. Ο DeFreeze αυτοκτόνησε. Η Hearst δεν βρισκόταν στο χώρο.

Για τη ληστεία στη Hibernia αυτή ασκήθηκε δίωξη σε βάρος της και η Tania/Patty έζησε ως φυγόδικος μέχρι την σύλληψη της τον Σεπτέμβριο του 1975. Η ίδια ισχυρίστηκε πως αρχικά είχε υποστεί συναισθηματικές πιέσεις και στην συνέχεια πλύση εγκεφάλου και πως ό,τι έκανε το έκανε προσπαθώντας να επιβιώσει. Η περίπτωση της δίχασε την επιστημονική κοινότητα με αρκετούς ψυχιάτρους και ψυχολόγους να καταθέτουν, άλλοι υπέρ και άλλοι κατά, σε μια υπόθεση που εγείρει ακόμα αμφιβολίες, αν και η περίπτωση της οδήγησε στην εκδοχή του Συνδρόμου της Στοκχόλμης, το οποίο όμως πολλοί αμφισβητούν. Τελικά καταδικάσθηκε στην ανώτατη ποινή των 35 χρόνων, αλλά αποφυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 1979, όταν ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ μείωσε την ποινή της σε 22 μήνες, ενώ ο πρόεδρος Κλίντον της απένειμε χάρη, την οποία υπέγραψε την τελευταία ημέρα της θητείας του στο αξίωμα.

Η αυτοβιογραφία της Hearst συνεχίζει να διχάζει μέχρι και σήμερα. Άλλοι τη θεωρούν θύμα και άλλοι θύτη, μια ηρωίδα ή απλά μια απάτη. Όπως και να έχει, η ιστορία θα συνεχίζει να τη στοιχειώνει, ενώ παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα γύρω από την υπόθεσή της, η οποία ενέπνευσε και τον Glen Danzig να γράψει το κλασικό πλέον «She» το 1977. Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε ως b-side στο πρώτο σινγκλ των Misfits «Cough/Cool».

 


image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
 
 
 
image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
 
 
 
image

Αργύρης Αργυριάδης

Ο Αργύρης Αργυριάδης αφού πρώτα έζησε την συγκλονιστική εμπειρία της συναυλίας του Rory Gallagher στην Νέα Φιλαδέλφεια το 1981 έκτοτε, από μικρή ηλικία τρέχει στα στενά των Εξαρχείων, πιστός στην Ιδέα της ελευθερίας, παραμένει πάντα καταληψίας «τρελός και ευτυχισμένος», υπερασπιστής του Ιστορικού Μείζονος Αναρχισμού και μέλους του Ενός Δυνατού Συνδικάτου. Μισό αιώνα μετά την γέννηση του, έχει αφιερώσει τις σπουδές του στην ιατρική, την ψυχιατρική και την ψυχολογία στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Όταν δεν διαβάζει επικίνδυνα βιβλία, δεν ακούει παράξενες μουσικές ή να γράφει ακατανόητες ιστορίες στο merlin's, συμμετέχει σε Αυτοργανωμένες Συλλογικότητες Υγείας,συνελεύσεις, πορείες και δράσεις διότι τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
 
 
 

 

Γραφτείτε στο Νewsletter του Merlin

FEATURED VIDEOS

  • 1