Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας
Are teenage dreams so hard to beat?
Με διάρκεια μόλις δυο λεπτά και είκοσι έξι δεύτερα, το Teenage Kicks άνοιγε το ντεμπούτο ΕΡ των Undertones, μιας μπάντας από το Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας, η οποία μέχρι σήμερα παραμένει το πιο επιτυχημένο συγκρότημα που βγήκε από αυτή την πόλη. Το κομμάτι έμελλε να μείνει στην ιστορία σαν ένα από τα καλύτερα της εποχής του, ενώ είναι το μοναδικό τραγούδι που ο Βρετανός σούπερ-DJ John Peel έπαιξε για δυο συνεχόμενες φορές στη θρυλική εκπομπή του για το μουσικό σταθμό Radio 1 του BBC. Μάλιστα, μέχρι το θάνατό του υποστήριζε πως ήταν το αγαπημένο του τραγούδι όλων των εποχών και πως κάθε φορά που το άκουγε έβαζε τα κλάματα.
Οι Undertones σχηματίστηκαν το 1973 και η ιστορική σύνθεση της μπάντας περιλάμβανε τους αδελφούς O’Neill, John (κιθάρα, βασική σύνθεση) και Damian (κιθάρα), τον Feargal Sharkey (φωνή), τον Billy Doherty (ντραμς) και τον Michael Bradley (μπάσο). Στην αρχή το ρεπερτόριό τους περιλάμβανε διασκευές pop-rock τραγουδιών, αντλώντας επιρροές κυρίως από τους Beatles και τους Small Faces. Έχοντας ακονίσει τα δόντια τους σε διάφορα κλαμπ του Ντέρι, σιγά σιγά άρχισαν να ξεμυτίζουν από το στενό περιβάλλον της πόλης τους και να αποκτούν ένα μικρό αλλά φανατικό ακροατήριο. Όταν πάντως ο John O’ Neill σκέφτηκε το Teenage Kicks είχε κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό του…
«Είχαμε διασκευάσει το Gloria των Them και σκέφτηκα ότι θα ήταν γαμάτο να γράψω ένα τέτοιου είδους τραγούδι, το οποίο μπορεί να παίξει οποιαδήποτε γκαραζόμπαντα με το ξεκίνημά της. Απ’ ό,τι φάνηκε, το Teenage Kicks είναι από αυτά τα τραγούδια και υπό αυτή την έννοια ακόμα δεν πιστεύω την τύχη μου».
Ο O’ Neill έγραψε το κομμάτι το καλοκαίρι του 1977 και σίγουρα δεν μπορούσε να φανταστεί τον απόηχό του. Το Teenage Kicks, μέσα σε όλη την garage αισθητική του, συνδύαζε απολύτως επιτυχημένα την pop-punk ενέργεια με τη μελωδία των pop κομματιών που κυριαρχούσαν στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Ήταν ό,τι έπρεπε για να εκφράσει τη νεανική οργή μιας ταραγμένης εποχής που ήδη είχε αρχίσει να χαράζει στη Μεγάλη Βρετανία.
«Κυριολεκτικά έγραψα το Teenage Kicks μέσα σε πέντε λεπτά – τους στίχους, τη μουσική, τα πάντα, λέει ο O’Neill. «Και παρόλο που μπορεί να ήταν ο αγαπημένος δίσκος του John Peel, σίγουρα απέχει πολύ από το να είναι ένας από τους καλύτερους δίσκους που έχουν ηχογραφηθεί ποτέ. Δεν θα έλεγα πως ήταν κάτι πρωτοποριακό, αλλά ολόκληρο το EP συλλαμβάνει έναν ενθουσιασμό, ο οποίος αφορά πολύ κόσμο. Ακόμα ακούγεται ζωντανό και συναρπαστικό και είναι τόσο φυσικό και αυθόρμητο που σε ταξιδεύει στο παρελθόν, όταν ήσουν 15 ή 16 χρονών».
«Θέλαμε να κάνουμε ένα ΕΡ επειδή ήταν μια παραπομπή στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν το έκαναν οι Kinks, οι Animals και οι Beatles», εξηγεί o O’ Neill. «Και τότε όμως για εμάς είχαν κυκλοφορήσει δυο σημαντικά ΕΡ, το Live at The Marquee των Eddie & The Hot Rods και το Spiral Scratch των Buzzcocks. Για εμάς και τα δυο ήταν υβριδικοί δίσκοι κι έτσι θέλαμε να δώσουμε την ιρλανδική εκδοχή τους».
Ο άνθρωπος που συμφώνησε τελικά να εκδώσει το ΕΡ ήταν ένας παράξενος σαραντάρης ονόματι Terri Hooley, ιδιοκτήτης της Good Vibrations, μιας μικρής ανεξάρτητης εταιρείας με έδρα το Μπέλφαστ, που ήδη είχε στον κατάλογό της τρεις κυκλοφορίες από αντίστοιχες ιρλανδικές punk μπάντες, τους Rudi, τους Victim και τους Outcasts. Ο Hooley εντυπωσιάστηκε από την επιμονή των πέντε νεαρών και στις 16 Ιουνίου 1978, μια μέρα μετά την πρώτη συναυλία των Undertones στην πρωτεύουσα της Βόρειας Ιρλανδίας (στην ουσία ένα Battle of the Bands οργανωμένο από την good Vibrations με επτά μπάντες), οι Undertones πέρασαν το κατώφλι του Wizard Sound Studios και, με κόστος μόλις 200 λιρών, ηχογράφησαν τα τέσσερα κομμάτια που σύντομα θα αποτελούσαν το σύνολο του πρώτου τους επτάιντσου. Εκτός από το Teenage Kicks που άνοιγε την πρώτη πλευρά, το ΕΡ περιλάμβανε το True Confessions, το Smarter Than U και το Emergency Cases.
Ο’ Neill: «Ο [μηχανικός ήχου] Davy Shannon ήταν πολύ πρόθυμος και μας επέτρεψε να κάνουμε ό,τι θέλαμε. Γι’ αυτό και περάσαμε ψώνιο στη διάρκεια της ηχογράφησης. Ωστόσο, μολονότι είχαμε δέσει καλά σαν μπάντα, τα τέσσερα κομμάτια που επιλέξαμε ήταν τα πιο εύκολα του ρεπερτορίου μας και τα παίζαμε για κάμποσο καιρό. Ξέραμε ότι μπορεί να μη μας δινόταν άλλη ευκαιρία κι έτσι αποφασίσαμε να τα δώσουμε όλα προς όφελός μας και, έχοντας ξενυχτίσει λόγω της συναυλίας μας το προηγούμενο βράδυ, τα αυτιά μας βούιζαν ακόμα».
O Terri Hooley σήμερα
Η Good Vibrations κυκλοφόρησε το Teenage Kicks στις 31 Αυγούστου 1978 με μουσταρδί εξώφυλλο και ο Hooley είχε ήδη πειστεί ότι ο δίσκος αυτός είχε ψωμί. Έτσι επισκέφθηκε το Λονδίνο για να βρει κάποια εταιρεία ή διανομέα για το σινγκλ. Η Rough Trade, η CBS και η EMI, μεταξύ άλλων, απέρριψαν το δίσκο. Ωστόσο, ο Hooley κατάφερε να τον παραδώσει στα χέρια του John Peel.
«Αν δεν το είχε παίξει ο Peel στην εκπομπή του κατά πάσα πιθανότητα θα είχαμε διαλυθεί», λέει ο Damian O’Neill. Συνέχεια το διαλύαμε. Αν θυμάμαι καλά, νομίζω ότι είχαμε διαλύσει μια δυο βδομάδες πριν μπούμε στο στούντιο και μια δυο μετά. Πάντα κάποιος έφευγε από την μπάντα, εκτός από εμένα. Επομένως, αυτό το τραγούδι ήταν μια μαρτυρία της ύπαρξής μας».
Ο μπασίστας των Undertones Michael Bradley είχε ήδη αναπτύξει κάποια «σχέση» με τον διάσημο Βρετανό DJ. «Η πρώτη μου επαφή με τον John Peel έγινε το 1978, όταν, όντας ένας αυτάρεσκος έφηβος, τηλεφώνησα στο Radio 1 και ζήτησα να μιλήσω με τον “κύριο Peel”. Μάλλον ήθελα να του πω για τους Undertones και να μας συσχετίσω με όλους εκείνους τους σπουδαίους δίσκους που έπαιζε στο ραδιόφωνο. Όλως παραδόξως δέχτηκε να μου μιλήσει. Ήταν πολύ ευγενικός, υπομονετικός και διακριτικός. Αυτή ήταν η πρώτη επαφή του Peel με τους Undertones».
John Peel
Ο Bradley συνέχισε να τηλεφωνεί στον Peel όλη την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1978 ζητώντας του να παίξει κομμάτια για τους φίλους της μπάντας, ενώ κάποια στιγμή ανέφερε ονομαστικά τους Undertones, πριν ακόμα ακούσει κάτι από αυτούς. Έτσι, όταν το Teenage Kicks έπεσε στα χέρια του έμεινε άναυδος. Στις 12 Σεπτεμβρίου το μετέδωσε από την εκπομπή του. Ποτέ πριν δεν είχε παίξει δυο φορές το ίδιο τραγούδι σε μια εκπομπή, αλλά το Teenage Kicks ήταν διαφορετικό.
«Δεν το έπαιξε μόνο μια φορά, αλλά το ξανάπαιξε στο καπάκι!» λέει ο Bradley. «Αυτό ήταν πέρα από κάθε φαντασία ή επιθυμία μιας παρέας νεαρών από το Ντέρι».
Τι έλεγε όμως ο ίδιος ο John Peel το 2001 , τρία χρόνια πριν πεθάνει, για το κομμάτι που άνοιγε την πρώτη κυκλοφορία των Undertones;
«Μιλάμε για ένα δίσκο που ακόμα και σήμερα τον ακούω και με πιάνουν τα κλάματα. Την πρώτη φορά που έκλαψα ήταν όταν κόλλησα στην κίνησα στον αυτοκινητόδρομο κοντά στο Στο-ον-Τρεντ πηγαίνοντας στο γήπεδο. Άκουσα τον Peter Powell να παίζει το δικό μου αντίτυπο στο Radio 1. Του είχα αφήσει ένα σημείωμα στο εσώφυλλο, “Peter. Αυτό είναι”. Χωρίς να το καταλάβω έπιασα τον εαυτό μου να κλαίει ανεξέλεγκτα και ακόμα δεν μπορώ να παίξω το Teenage Kicks χωρίς να συνεχίσω καπάκι με ένα άλλο κομμάτι μέχρι να συνέλθω».
Feargal Sharkey
O Peel είχε καθιερώσει ένα σύστημα για να κρίνει τις νέες κυκλοφορίες που έφταναν κατά δεκάδες καθημερινά στα χέρια του, βάζοντας πέντε αστέρια σε εκείνες πρώτιστου ενδιαφέροντος. Το Teenage Kicks του είχε κάνει τόση εντύπωση ώστε τους είχε προσθέσει 28!
Το εξώφυλλο στην ουσία ήταν ένα μουσταρδί περιτύλιγμα, σχεδιασμένο κυρίως από τον Hooley, με το όνομα της μπάντας και τον τίτλο Teenage Kicks, ενώ υπήρχε η φωτογραφία μιας χαλασμένης πόρτας με ένα μεγάλο «σύνθημα» γραμμένο με μεγάλα γράμματα πάνω της: «Οι Undertones είναι σκατά», ενώ από κάτω διακρίνονταν μικρότερες οι λέξεις «κατουρλιά», «μουνιά», «μαλάκες». Πέντε φωτογραφίες, μια για κάθε μέλος της μπάντας συμπλήρωναν το εικαστικό κομμάτι.
Η μετάδοση του Teenage Kicks, και μάλιστα δις, από τον John Peel έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας. «Όταν ο John Peel άρχισε να παίζει τακτικά το Τeenage Kicks, όλες οι εταιρείες άρχισαν να τηλεφωνούν στο σπίτι των γονιών μου», λέει ο Damian O’Neill. «Αυτό ήταν το κέντρο των δραστηριοτήτων μας και ήμασταν οι μόνοι που είχαμε τηλέφωνο, οπότε ξαφνικά αρχίσαμε να δεχόμαστε τηλεφωνήματα από εκείνους τους ανθρώπους που είχαν αγγλική προφορά σε εταιρείες όπως η Polydor και η ΕΜΙ. Δεν ξέραμε τι να τους απαντήσουμε, ήμασταν μόνοι, χωρίς μάνατζερ».
Τελικά, στις 2 Οκτωβρίου 1978 η Sire Records υπέγραψε συμβόλαιο έξι άλμπουμ με το συγκρότημα, εξασφαλίζοντας τα δικαιώματα όλων των τραγουδιών του ΕΡ και αφού ο πρόεδρος της εταιρείας είχε στείλει τον Paul McNally στο Ντέρι για να παρακολουθήσει τη συναυλία των Undertones στο κλαμπ Casbah στις 29 Σεπτεμβρίου. Όπως ομολογούν τα μέλη της μπάντας, ο Hooley έπαιξε το βασικότερο ρόλο σε αυτή την ιστορία: «Όχι μόνο μας έδωσε μια δυνατή ώθηση βγάζοντας το δίσκο μας στην εταιρεία του, αλλά έδωσε στη Sire το μάστερ έναντι πινακίου φακής. Μπορεί αυτό να δηλώνει ότι δεν ήταν κανένας σπουδαίος επιχειρηματίας, αλλά εγώ τον σέβομαι ακόμα περισσότερο για αυτό», λέει ο O’Neill.
Στις 14 Οκτωβρίου το επτάιντσο επανακυκλοφόρησε από την Sire και έφτασε μέχρι το Νο 31 του βρετανικού καταλόγου επιτυχιών. Το σινγκλ δεν συμπεριλήφθηκε στο πρώτο, ομώνυμο άλμπουμ των Undertones που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1979, αλλά βρήκε το δρόμο του στην επανέκδοση του LP τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου μαζί με το δεύτερο σινγκλ της μπάντας Get Over You.
Οι Undertones συνέχισαν την καριέρα τους μέχρι το 1983 κυκλοφορώντας τέσσερα επιτυχημένα άλμπουμ και πολυάριθμα σινγκλ. Το συγκρότημα διαλύθηκε το καλοκαίρι τους 1983, όταν ο Sharkey εκδήλωση την επιθυμία του να το εγκαταλείψει για να ακολουθήσει καριέρα αρχικά σαν σόλο μουσικός και στη συνέχεια σαν στέλεχος της μουσικής βιομηχανίας. Το 1999 οι Undertones αποφάσισαν να επανέλθουν στα μουσικά δρώμενα, αλλά ο Sharkey αρνήθηκε να συμμετέχει στη νέα προσπάθεια και έτσι τη θέση του τραγουδιστή κατέλαβε ο συμπατριώτης τους Paul McLoone, πρώην μουσικός παραγωγός, ηθοποιός και κωμικογράφος. Έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει δυο άλμπουμ, ενώ παραμένουν ενεργοί μέχρι σήμερα, κυρίως σαν συγκρότημα συναυλιών.
Ο John Peel (John Robert Parker Ravenscroft) πέθανε από καρδιακή προσβολή ενώ βρισκόταν στο Κούσκο του Περού στις 25 Οκτωβρίου 2004 σε ηλικία 65 ετών. Στη βάση της επιτύμβιας πλάκας του και κατόπιν επιθυμίας του ιδίου αναγράφεται ο πρώτος στίχος από το Teenage Kicks: “Teenage dreams so hard to beat”.
Το μνήμα του John Peel με τον πρώτο στίχο του Teenage Kicks στη βάση του
O 69χρονος σήμερα Terri Hooley συνέχισε να κυκλοφορεί δίσκους (κυρίως επτάιντσα και 12ιντσα) με την Good Vibrations και να συγκεντρώνει κόσμο στο δισκάδικό του Good Vibes. Το 1982 κήρυξε πτώχευση αλλά επέμεινε σε σποραδικές κυκλοφορίες όποτε το επέτρεπαν τα οικονομικά του. Αναγκάστηκε να κλείσει το πρώτο του δισκάδικο αλλά οι φίλοι του του βρήκαν ένα άλλο στην ίδια γειτονιά. Σαν Good Vibrations το δισκάδικο επέστρεψε το 1984, έκλεισε το 1991, ξανάνοιξε το 1992, έκλεισε το 2004 και ξανάνοιξε το 2005. Λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του ο Hooley το έκλεισε για τελευταία φορά τον Ιούνιο του 2015.
TEENAGE KICKS
Are teenage dreams so hard to beat?
Everytime she walks down the street
Another girl in the neighbourhood
Wish she was mine, she looks so good
I wanna hold her, wanna hold her tight
Get teenage kicks right through the night
I'm gonna call her on the telephone
Have her over 'cause I'm all alone
I need excitement, oh, I need it bad
And it's the best I've ever had
I wanna hold her, wanna hold her tight
Get teenage kicks right through the night, all right
Are teenage dreams so hard to beat?
Everytime she walks down the street
Another girl in the neighborhood
Wish she was mine, she looks so good
I wanna hold her, wanna hold her tight
Get teenage kicks right through the night, all right
I'm gonna call her on the telephone
Have her over 'cause I'm all alone
I need excitement, oh, I need it bad
And it's the best I've ever had
I wanna hold her, wanna hold her tight
Get teenage kicks right through the night, all right
I wanna hold her, wanna hold her tight
Get teenage kicks right through the night, all right
Γκράφιτι στο Μπέλφαστ με τον πρώτο στίχο του Teenage Kicks
Τις τρεις φωτογραφίες που ακολουθούν μας τις έστειλε ο φίλτατος Πέτρος Λιόλιος από το ταξίδι του τον περασμένο Φλεβάρη στην Ιρλανδία. Οι Undertones είναι οι ήρωες του Ντέρι και οι φωτογραφίες τους κοσμούν ακόμα και... τουαλέτες στην πόλη τους!
φωτο: Πέτρος Λιόλιος
φωτο: Πέτρος Λιόλιος
φωτο: Πέτρος Λιόλιος
ΔΕΙΤΕ: Την ταινία Good Vibrations
Επίσης υπάρχουν δυο ντοκιμαντέρ σχετικά με τους Undertones, το Teenage Kicks – The Undertones του Tom Collins (2001) και το Here Comes the Summer: The Undertones Story (BBC, 2012).
Ο Michael Bradley είναι ο συγγραφέας του βιβλίου Teenage Kicks: My Life as an Undertone.
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξιν και κατ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξην και καθ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξην και καθ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.