Ένα πολύ σημαδιακό και ενδιαφέρον κείμενο του Fintan O'Toole που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στους The Irish Times και που ο Μιχάλης Πούγουνας μπήκε στον κόπο να μεταφράσει...
Για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στον κόσμο αυτή τη στιγμή, πρέπει να σκεφτούμε δύο πράγματα. Το ένα είναι ότι βρισκόμαστε σε μια φάση δοκιμών. Το άλλο είναι ότι αυτό που δοκιμάζεται είναι ο φασισμός - μια λέξη που πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή χωρίς ωστόσο να αποφεύγεται μιας και πλέον διαφαίνεται τόσο ξεκάθαρα στον ορίζοντα. Ξεχάστε το «μετά-φασιστικό» - αυτό που ζούμε είναι τα προεόρτια του φασισμού.
Είναι εύκολο να απαλλάξουμε τον Donald Trump λόγω άγνοιας, επειδή ούτως ή άλλως αυτό είναι. Κατανοεί όμως πολύ καλά ένα πράγμα: τεστάρει την αγορά. Δημιούργησε τον εαυτό του μέσα από τις κουτσομπολίστικες σελίδες των tabloid της Νέας Υόρκης, όπου η διασημότητα κατασκευάζεται σκορπίζοντας εξωφρενικές ιστορίες που αργότερα μπορείς να τις επιβεβαιώσεις ή να αρνηθείς, πάντα ανάλογα με τις αντιδράσεις του κόσμου. Στη συνέχεια, αναδημιούργησε τον εαυτό του μέσα από τηλεοπτικά ριάλιτι, όπου οι ιστορίες μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα με την τηλεθέαση. Δημοσιοποίησε κάτι, κατόπιν αναίρεσέ το, προσάρμοσέ το κατάλληλα, και επανέλαβε.
Ο φασισμός δεν αναδύεται ξαφνικά σε μια υπάρχουσα δημοκρατία. Δύσκολα οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τις ιδέες τους για ελευθερία και αξιοπρέπεια. Πρέπει πρώτα να κάνεις δοκιμές οι οποίες, αν πετύχουν, εξυπηρετούν δύο σκοπούς. Πρώτον, μαθαίνουν τους ανθρώπους να συνηθίζουν σε κάτι που αρχικά απέφευγαν και δεύτερον, σου επιτρέπουν να κάνεις βελτιώσεις και προσαρμογές. Αυτό συμβαίνει τώρα και είμαστε ηλίθιοι αν δεν το καταλαβαίνουμε.
Ένα από τα βασικά εργαλεία του φασισμού είναι η νοθεία των εκλογών - είδαμε ότι αυτό δοκιμάστηκε στην εκλογή του Trump, στο δημοψήφισμα για το Brexit και (λιγότερο επιτυχημένα) στις γαλλικές προεδρικές εκλογές. Ένα άλλο, είναι η δημιουργία φυλετικών ταυτοτήτων, η διαίρεση της κοινωνίας σε αλληλοαποκλειόμενους πόλους. Ο φασισμός δεν χρειάζεται μια πλειοψηφία - συνήθως έρχεται στην εξουσία με την υποστήριξη περίπου του 40% και στη συνέχεια χρησιμοποιεί τον έλεγχο και τον εκφοβισμό για να εδραιώσει αυτή την εξουσία. Έτσι, δεν έχει σημασία αν οι περισσότεροι άνθρωποι σε μισούν, αρκεί το 40 τοις εκατό να σου είναι αφοσιωμένοι. Και αυτό επίσης δοκιμάστηκε. Και ασφαλώς, ο φασισμός χρειάζεται έναν πολύ αποτελεσματικό μηχανισμό προπαγάνδας ώστε να δημιουργεί για τους υποστηρικτές του ένα σύμπαν «εναλλακτικών γεγονότων» που δεν επηρεάζονται από ανεπιθύμητες πραγματικότητες. Και πάλι, οι δοκιμές για αυτό έχουν προχωρήσει πολύ.
Τα Όρια της Ηθικής
Όταν όμως τα έχεις κάνει όλα αυτά, υπάρχει ένα κρίσιμο επόμενο βήμα, συνήθως το δυσκολότερο από όλα. Πρέπει να υπονομεύσεις τα όρια της ηθικής, να εξοικειώσεις τους ανθρώπου προκειμένου να αποδεχθούν πράξεις ακραίας σκληρότητας. Όπως τα κυνηγόσκυλα, έτσι και οι άνθρωποι πρέπει να γευθούν αίμα. Πρέπει να πάρουν μια γεύση από θηριωδία. Αυτό κάνει ο φασισμός δημιουργώντας την αίσθηση της απειλής από μια περιφρονημένη ομάδα ανθρώπων. Έτσι αφαιρείται το ανθρώπινο πρόσωπο από τα μέλη της συγκεκριμένης ομάδας. Μόλις επιτευχθεί αυτό, μπορείς πλέον να ανεβάζεις σταδιακά τα επίπεδα της σκληρότητας, από το σπάσιμο βιτρινών μέχρι εξολόθρευση.
Αυτό είναι το επόμενο βήμα, το οποίο δοκιμάζεται τώρα. Γίνεται ήδη στην Ιταλία από τον ακροδεξιό ηγέτη και υπουργό εσωτερικών Matteo Salvini. Ποιά θα ήταν η αντίδραση του κόσμου αν διώχναμε τις καραβιές απός πρόσφυγες; Ας καταγράψουμε όλους τους Ρομά για να δούμε ποια κουμπιά θα πατήσει το ακροατήριο. Κι αυτό έχει δοκιμαστεί από τον Trump: για να δούμε πώς αισθάνονται οι υποστηρικτές μου βλέποντας μωρά να κλαίνε κλεισμένα μέσα σε κλουβιά. Πώς άραγε θα το δεχόταν ο Rupert Murdoch?
Το να εκλάβουμε, όπως έκαναν οι περισσότεροι σχολιαστές, τον σκόπιμο ψυχολογικό τραυματισμό των παιδιών των μεταναστών ως μια ενέργεια που έγινε κατά λάθος από τον Trump, είναι κακόβουλη αφέλεια. Πρόκειται για μια δοκιμασία - και η δοκιμή είχε τεράστια επιτυχία. Η δήλωση του Trump την περασμένη εβδομάδα ότι οι μετανάστες «μολύνουν» τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν προκειμένου να διαπιστώσει αν οι οπαδοί του είναι έτοιμοι για το επόμενο λεκτικό βήμα που, φυσικά, είναι η λέξη «παράσιτο». Και οι εικόνες μιας ολόκληρης γενιάς μικρών παιδιών που χωρίζονται βίαια από τους γονείς τους, είναι μια δοκιμή για το κατά πόσον οι λέξεις αυτές μπορούν να μετατραπούν σε ήχους και εικόνες. Ανέκαθεν ήταν ένα πείραμα - τελείωσε (αλλά μόνο εν μέρει) γιατί τα συμπεράσματα είχαν πλέον εξαχθεί.
«Πανούργα» βρέφη
Και τα αποτελέσματα είναι αρκετά ικανοποιητικά. Υπάρχουν καλά νέα σε δύο μέτωπα. Πρώτον, ο Rupert Murdoch έμεινε ικανοποιημένος - τα φερέφωνα του καναλιού του, του Fox News, ξεπέρασαν σε βάρβαρη χοντροκοπιά ακόμα και τον εαυτό τους: μιμούμενοι ήχους ζώων στην αναφορά ενός παιδιού με σύνδρομο Down και χαρακτηρίζοντας ως ηθοποιούς τα παιδιά που έκλαιγαν. Έπιασαν κανονικά πάτο: τα μελαψά μωρά ψεύδονται. Αυτοί οι λυγμοί αγωνίας, είπαν, είναι χαρακτηριστικοί της χειριστικής συμπεριφοράς των ξένων που έρχονται να μας μολύνουν - δεν θα πρέπει να φοβόμαστε μια φυλή που ακόμα και τα βρέφη της μπορεί να γίνουν τόσο πανούργα; Δεύτερον, οι σκληροπυρηνικοί υποστηρικτές το λάτρεψαν: το 58% των Ρεπουμπλικάνων είναι υπέρ αυτής της κτηνωδίας. Το συνολικό ποσοστό που εγκρίνει τις κινήσεις του Trump αγγίζει το 42,5%.
Όλα αυτά είναι άκρως ενθαρρυντικά για την ατζέντα του επερχόμενου φασισμού. Η διαδικασία με τη γεύση του αίματος έχει αρχίσει μέσα στο δημοκρατικό κόσμο. Οι μύες που χρειάζονται οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί για να υπερασπιστούν τα αδικαιολόγητα έχουν τονωθεί. Εκατομμύρια και εκατομμύρια Ευρωπαίοι και Αμερικανοί μαθαίνουν να σκέπτονται αυτό που μέχρι πρότινος ήταν αδιανόητο. Και τί έγινε αν πνιγούν στη θάλασσα αυτοί οι μαύροι; Και τί έγινε αν αυτά τα μελαψά νήπια μείνουν σημαδεμένα για όλη τους τη ζωή; Στο μυαλό τους, τα όρια της ηθικής έχουν ήδη ξεπεραστεί. Όπως λέει ο Μάκβεθ (μετά την πρώτη του δολοφονία), «Μας λείπει η πράξη.. στην τριβή είμαστε ακόμα νέοι». Οι δοκιμές όμως θα βελτιωθούν, τα αποτελέσματα θα αναλυθούν, τα μηνύματα θα γίνουν πιο αιχμηρά. Και τότε, οι πράξεις μπορούν να ακολουθήσουν.
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
