Παγκόσμιος Αντιφασισμός: Μια Συνοπτική Ιστορία του Αντιφασιστικού Κινήματος (του Alexander Reid Ross)

Ο φασισμός δεν εμφανίστηκε από μόνος του ως μια ολοκληρωμένη ιδεολογία. Αναπτύχθηκε μέσα από τη περίπλοκη ιστορία του αντισημιτισμού, του υπερεθνικισμού, του αντιδραστικού Καθολικισμού, και τις συνθήκες οικονομικής εκμετάλλευσης των βιομηχανικών εργατών και των αγροτών. Στην αυγή του 20^ου αιώνα, η Υπόθεση Dreyfuss² ήταν η αφορμή για βίαιες αντιπαραθέσεις μεταξύ αριστεράς και δεξιάς καθώς υπερεθνικιστές αντισημίτες παγίδεψαν ένα Εβραίο λοχαγό του στρατού για συμμετοχή σε συνομωσία με τους μισητούς Πρώσους. Η δεξιά βασίζονταν σε λέσχες³ και αθλητικούς ομίλους μέσω των οποίων μπορούσαν να εξασκούνται για τη φυσική αντιπαράθεση ενώ ανέπτυσσαν τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές με τις οποίες θα επιχειρούσαν να εξωραΐσουν μια κατά τα άλλα ωμή και ανόητη πολιτική. Η αριστερά, σε σύγκρουση από καιρό με τον αντισημιτισμό, οργανώθηκε μέσα από ενώσεις, συνδικάτα και ανθρωπιστικούς οργανισμούς για να στηρίξει⁴ τον Dreyfuss, δημιουργώντας μια σημαντική συναίνεση που θα επηρέαζε μελλοντικές πολιτικές θέσεις.

Στη Γερμανία, η οικονομική κρίση οδήγησε σε πογκρόμ εναντίον των Εβραίων. Τα πογκρόμ σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη οδήγησαν επίσης στην ενίσχυση των εβραϊκών εργατικών αμυντικών οργανώσεων, όπως η εβραϊκή Bund⁵. Με δυνατούς άνδρες από την εβραϊκή εργατική τάξη, η Bund, καθοδήγησε αγώνες για αξιοπρέπεια και καλύτερους μισθούς, οργάνωσε μαθήματα αυτοάμυνας, και ανέπτυξε αυτόνομα δίκτυα αλληλεγγύης μέσα στους εβραϊκούς τομείς. Ενώ ο Vladimir Lenin επέκρινε την Bund ως έκφραση μικροπολιτικής, η Μπολσεβίκικη πτέρυγα του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος προχώρησε στην δημιουργία ένοπλων ομάδων⁶ που θα αντιστέκονταν στις αντεπαναστατικές δυνάμεις των Μαύρων Εκατονταρχιών. Οι αναρχικοί της Ρωσίας ακολούθησαν μια παρόμοια πορεία, με τον Voline στο Σοβιέτ της Αγίας Πετρούπολης, και τον Θείο Βάνια⁷ που βοήθησε στην οργάνωση εξεγέρσεων των εργατών από τη Σαμάρα ως την Ουκρανία.

Ο φασισμός όμως αναδύθηκε μέσα από τη κατάρρευση της συναίνεσης μεταξύ των υποστηρικτών του Dreyfuss, τη συμμαχία υπερεθνικιστών και αριστερών γύρω από την ιδέα της καταστροφής του φιλελεύθερου κοινοβουλευτισμού, και κάνοντάς το κατάφερε να ξεπεράσει τις ισχυρότερες αριστερές άμυνες στα πρώτα στάδια του. Αντίθετα, μέσα από την αισθητική του φουτουρισμού, την χαρισματική ηγεσία του Mussolini, και τις συνθετικές θέσεις του εθνικού συνδικαλισμού, ο φασίστες παρουσιάστηκαν ως η ριζοσπαστική αιχμή που θα μπορούσε επιτέλους να τρυπήσει την πανοπλία της μετριοπαθούς πολιτικής. Αναγνωρίζοντας το κίνδυνο, αναρχικοί όπως ο Errico Malatesta, έκαναν έκκληση για ένα ευρύτερο αντιφασιστικό μέτωπο που θα αγνοούσε τις πολιτικές διαφορές προς χάρη της αντίστασης απέναντι στις μοχθηρές ιεραρχίες και την κενή ρητορική των φασιστών. Οι Μαρξιστές, υπό την ηγεσία του Antonio Gramsci, δεν δέχτηκαν κανένα συμβιβασμό με την υποστηριζόμενη από τους αναρχικούς Arditi del Popolo⁸, ελπίζοντας αντίθετα σε μια μαζική εξέγερση ένοπλων εργατών. Με την αντίσταση να είναι διασπασμένη εκ των έσω και με την αριστερά υπό επίθεση από μια όλο και μεγαλύτερη συνεργασία φασιστών και Κράτους, ο Mussolini μπήκε στη κυβέρνηση υποστηριζόμενος από ένα μαζικό κίνημα και τους φασίστες Μελανοχίτωνες να συνεχίζουν να δολοφονούν και να συλλαμβάνουν ηγετικές μορφές όπως ο Malatesta και ο Gramsci.

Στη Γερμανία η αριστερά ήταν επίσης διασπασμένη. Ο 1^ος Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε με μια μαζική επανάσταση που ξεκίνησε ως ναυτική ανταρσία και είχε ως αποτέλεσμα την παραίτηση του Κάιζερ, όπως και μια εξέγερση⁹ στην Βαυαρία που ανέτρεψε τη τοπική κυβέρνηση και εγκατέστησε ένα «Σοβιέτ» που ελέγχονταν από αναρχικούς και κομμουνιστές. Έχοντας ψηφίσει την είσοδο στο πόλεμο, ο Σοσιαλδημοκράτες ανέβηκαν στην εξουσία χάρη στο λαϊκό αριστερό συναίσθημα και τους συμβιβασμούς με την ακροδεξιά – συγκεκριμένα, με τα Freikorps, μια παραστρατιωτική δύναμη βετεράνων στρατιωτών που οι Σοσιαλδημοκράτες θα έστελναν για να πνίξουν στο αίμα τη κομμουνιστική εξέγερση στο Βερολίνο¹⁰ στην οποία ηγούνταν η Rosa Luxemburg και ο Karl Liebknecht και το Βαυαρικό Σοβιέτ, όπως και την ανανεωμένη εξέγερση στην βιομηχανική Κοιλάδα του Ρούρ στην οποία ηγούνταν μια ένοπλη ομάδα που αυτοαποκαλούνταν ο Κόκκινος Στρατός του Ρούρ. Ήταν μόνο μετά την ήττα αυτών των τριών σημαντικών αριστερών επαναστατικών εξεγέρσεων που ο Hitler θα κατάφερνε να εμφανιστεί σε μια μπυραρία¹¹ του Μονάχου και να προσποιείται πως ηγούνταν μιας «εθνικής επανάστασης» των Freikorps και άλλων δεξιών παραστρατιωτικών φραξιών υπό ναζιστική καθοδήγηση.

Η αριστερά πέρασε στην άμυνα για να βάλει τον Hitler στη θέση του, οργανώνοντας τις δικές τις ένοπλες ομάδες (Kampfbunds¹²) και προχωρώντας σε επιθέσεις σε ναζιστικές συναντήσεις και εκδηλώσεις. Ακόμη και οι Σοσιαλδημοκράτες, βλέποντας την τρομακτική άνοδο των βάρβαρων SA, δημιούργησαν την μαχητική Reichsbanner¹³, η ηγεσία όμως είχε παραχωρήσει ήδη σημαντικές εξουσίες στα Freikorps και τα SA το μόνο που έκαναν ήταν να ενισχύουν την ένταση. Ως τις αρχές της δεκαετίας του 1930 το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα είχε υιοθετήσει μια ντεφετιστική στάση, χαρακτηρίζοντας τους Σοσιαλδημοκράτες ως «σοσιαλφασίστες» και στηρίζοντας τις ναζιστικές απεργίες και κοινοβουλευτικές προσπάθειες όπως μια σημαντική «ψήφο δυσπιστίας» στο Ράιχσταγκ. Εκείνοι που ρίσκαραν ζωή και σώμα πολεμώντας τους ναζί στους δρόμους βρέθηκαν σε ευάλωτη θέση εξαιτίας της ίδιας τους της ηγεσίας. Όταν ο Hitler κατέλαβε την εξουσία, η στρατηγική «Πρώτα ο Hitler, μετά εμείς!» του Κομμουνιστικού Κόμματος, αποδείχτηκε εντελώς ανόητη, καθώς οι Ναζί άμεσα διέλυσαν τα Kampfbunds, συμπεριλαμβανόμενης της Antifaschistische Aktion και έστειλαν την αριστερά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ), η αντίσταση στο φασισμό επίσης εκφράστηκε με μάχες στο δρόμο και στρατηγικό ανταγωνισμό γύρω από τον αστικό χώρο. Είναι διάσημο πως οι αντιφασίστες του ΗΒ επανειλημμένως διέλυαν τις συναντήσεις του καθάρματος, Oswald Mosley, αρνούμενοι να παραδώσουν το εργατικό Ίστ Έντ του Λονδίνου στη φασιστική επιρροή, σταματώντας μια πορεία σε ένα γεγονός που έγινε γνωστό ως η Μάχη της Κέιμπλ Στριτ¹⁴. Στο μεταξύ, οι Γάλλοι φασίστες δήλωναν πως είχαν δημιουργήσει το φασισμό καταστρέφοντας την συναίνεση γύρω από την Υπόθεση Dreyfus, και παραστρατιωτικοί σχηματισμοί εμφανίστηκαν, παραδόξως, μέσα από ακροδεξιά στρατολόγηση της στήριξης των αντιεβραίων Αράβων της Βόρεια Αφρικής με αντάλλαγμα χρήματα και υπηρεσίες. Ενώ τα μέλη της γαλλικής ριζοσπαστικής αριστεράς «παρασύρθηκαν» προς το φασισμό απέναντι στο «νεοσοσιαλισμό» του Marcel Déat και το λαϊκισμό του πρώην μέλους της κεντρικής επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, «le Grande Jacques» Doriot, άλλοι συγκρούονταν με τους φασίστες, μπλόκαραν αίθουσες συναντήσεων, και εξαπέλυαν αντιφασιστικά μποϋκοτάζ. Σε αντίθεση με τη Γερμανία και την Ιταλία, η Γαλλική και η Αγγλική αριστερά κατάφερε να αποτρέψει την εθελοντική υποταγή στο φασισμό – εν μέρει ίσως της απόρριψης της ντεφετιστικής γραμμής πως οι «αστοί σοσιαλιστές» και οι «ριζοσπάστες φιλελεύθεροι» και πως ακόμη και οι μετριοπαθείς συντηρητικοί έπρεπε να θεωρούνται εξίσου κακοί, αν όχι χειρότεροι, από το φασισμό.

Πουθενά όμως ο φασισμός δεν αντιμετώπισε τόσο μεγάλη αντίσταση από όση στην Ισπανία, όπου ο φασισμός είχε σημαντική επιρροή. Το 1930, ένα στρατιωτικό πραξικόπημα από τον Miguel Primo de Rivera υιοθέτησε το φασισμό «πνευματικά», αλλά σε γενικές γραμμές αναπαρήγαγε τον παλιό απολυταρχικό συντηρητισμό του 19^ουαιώνα και τον ωμό κορπορατισμό. Ενώ ο στρατηγός Miguel έχασε τη δημοφιλία του, ο γιός του, ωστόσο, ο José Antonio Primo de Rivera, επίσης γνωστός απλά ως José Antonio, ήρθε στο προσκήνιο και υποστήριξε μια πιο καθαρή μορφή φασιστικής δικτατορίας υπό τις ένοπλες ομάδες της φασιστικής Φάλαγγας¹⁵ που θα νικούσε την αριστερά στους δρόμους. Οι αριστεροί, φυσικά, απάντησαν στη πρόκληση και πολέμησαν με νύχια και με δόντια ενάντια στο φασισμό των Ισπανών αριστοκρατών που είχε πάτημα μέσα στην εργατική τάξη μέσω των Ενώσεων Εθνικής Συνδικαλιστικής Αντεπίθεσης (Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista, JONS). Οι μάχες στο δρόμο μεταξύ της αριστεράς και της συμμαχίας της Φάλαγγας και των Εθνικοσυνδικαλιστών έγιναν όλο και πιο βίαιες, με τους ξυλοδαρμούς και τις δολοφονίες να περιλαμβάνουν ακόμη και απλά συμπαθούντες της αριστεράς ή της δεξιάς και φιλελεύθερους. Μετά την εκλογή του αριστερού Λαϊκού Μετώπου, η αριστερή αστυνομία δολοφόνησε τον ηγέτη των αντιδραστικών καθολικών συντηρητικών Calvo Sotelo, προκαλώντας κατακραυγή που οδήγησε, σε μεγάλο βαθμό, στην εισβολή της Ισπανίας από τις αποικιακές στρατιωτικές δυνάμεις του Francisco Franco. Αν και το Λαϊκό Μέτωπο φυλάκισε τον José Antonio, η Φάλαγγα αποτελούσε μια σημαντική, πιστή και βάρβαρη μονάδα του στρατού του Franco, που συνάντησε την γενναία αντίσταση των αναρχικών πολιτοφυλακών¹⁶ που προσπαθούσαν όχι απλά να υπερασπιστούν τη Δημοκρατία αλλά και να διαδώσουν τις επαναστατικές ιδέες της αυτοδιάθεσης, της γης και της ελευθερίας. Υπό τον αναρχικό ηγέτη, Buenaventura Durruti, η Σιδηρά Φάλαγγα (ΣτΜ: Columna de Hierro) προχώρησε ενάντια στις δυνάμεις του Franco μαζί με τις ημιτροτσκιστικές δυνάμεις του POUM, τους φιλελεύθερους μαχητές υπό τον Largo Caballero και το στηριζόμενο από τον Stalin Κομμουνιστικό Κόμμα. Ωστόσο, εφοδιαζόμενες από επιχειρηματικά συμφέροντα πέρα από τον Ατλαντικό και τακτικά υποστηριζόμενες από την πολιτική ουδετερότητας και κατευνασμού των Συμμάχων, οι δυνάμεις του Franco κατέστειλαν την αντιφασιστική αντίσταση με την απροκάλυπτη βοήθεια του Hitler και του Mussolini.

Όταν τα άρματα του Hitler μπήκαν την επόμενη χρονιά στη Γαλλία, αντιμετώπισαν σχετικά μικρή αντίσταση. Δυνάμεις παρτιζάνων εμφανίστηκαν από την Ιταλία ως την Ελλάδα και σε ολόκληρο το Ανατολικό Μέτωπο. Αυτοί οι παρτιζάνοι¹⁷ έδρασαν με δολιοφθορές των φασιστικών γραμμών επικοινωνίας και ανεφοδιασμού, δολοφονίες αξιωματούχων, και ανέπτυξαν αντιφασιστικά δίκτυα, εργατικές ενώσεις, και οργανώσεις προπαγάνδισης εναντίον των αντίστοιχων καταπιεστικών καθεστώτων. Όταν ο Mussolini και ο Hitler εισέβαλλαν στην Ελλάδα το 1941, οι αριστεροί έκαναν μια σαθρή ανακωχή με τους υπερεθνικιστές «Έλληνες πατριώτες» που υποστήριζαν τον «παραφασίστα» (ΣτΜ: ο όρος οφείλεται στο ότι το καθεστώς Μεταξά αποτελεί λόγω των χαρακτηριστικών του παράδοξο στην ιστορική μελέτη του φασισμού, μέσα στον οποίο όμως εντάσσεται βλ. A. Kallis, East Central Europe 37:2-3, 303-330, 2010) δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά. Η μάχη συνεχίστηκε στην Ουκρανία¹⁸ και τα Βαλκάνια¹⁹, επίσης, όπου συμμαχικές δυνάμεις στους Ναζί πραγματοποίησαν μερικά από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα του πολέμου. Όταν οι ΗΠΑ εισέβαλλαν στην Ιταλία και κατέλαβαν τη Ρώμη το 1943, οι παρτιζάνοι του Βορρά ενεπλάκησαν σε σκληρό αγώνα στα μετόπισθεν απέναντι στον Junio Valerio Borghese, γνωστό ως «Μαύρο Πρίγκηπα», που παρέμεινε πιστός στην εξόριστη κυβέρνηση Mussolini, στην Δημοκρατία του Σαλό. Η Ρωσία αντιστάθηκε και έχασε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους στον ανοιχτά αντιφασιστικό πόλεμο για να νικήσει το Ράιχ και την ιδεολογία που αντιπροσώπευε, ενώ ο φιλοφασίστας Allen Dulles δημιούργησε την αρχιτεκτονική για παραστρατιωτικούε πυρήνες που θα «έμεναν πίσω» μετά το τέλος του πολέμου και περιλάμβαναν φασίστες, για την καταπολέμηση της Σοβιετικής επιρροής.

Η αβέβαιη ειρήνη μεταξύ των παρτιζάνων κατέρρευσε μετά το Πόλεμο και τη πτώση του Ράιχ, όπου στο σημείο αυτό οι Βρετανοί υποστήριξαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων απέναντι τους Κομμουνιστές παρτιζάνους μαζί με τους οποίους πολεμούσαν λίγους μήνες νωρίτερα. Παρομοίως, στην Ιταλία, το Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ, που αργότερα αντικαταστάθηκε από την CIA, στρατολόγησε φασίστες για να αντιμετωπίσουν το αριστερό Λαϊκό Μέτωπο στις εκλογές του 1946, συνεχίζοντας τις επόμενες δεκαετίες να υποστηρίζει τους συνδέσμους μεταξύ των φασιστικών δικτύων μέσα στη κυβέρνηση και τις μυστικές τρομοκρατικές ομάδες που στόχευαν τις δημόσιες δομές σε μια «Στρατηγική Έντασης²⁰» που στόχο είχε να οδηγήσει το πληθυσμό προς ένα κράτος ασφαλείας. Αυτές οι φασιστικές ομάδες όπως το Εθνικό Μέτωπο (Fronte Nazionale) του Borghese, το οποίο περιλάμβανε την Nuovo Ordine και την Avanguardia Nazionale, εκπαιδεύτηκαν από την, στηριζόμενη από τη CIA, ελληνική στρατιωτική δικτατορία που πήρε την εξουσία το 1967, και αποπειράθηκε σε μια τουλάχιστον περίπτωση να ανατρέψουν με παρόμοιο τρόπο το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας, συνάντησαν αντίσταση στο δρόμο από ένα μαζικό κίνημα αριστερών εργατών, φοιτητών και γυναικών, κατά τη παράδοση των αντιφασιστών παρτιζάνων.

Στη Γαλλία ο φιλοφρανκικός Pierre Poujade μετέφερε τις οδομαχίες της δεκαετίας του 1930 στη δεκαετία του 1950 με το ριζοσπαστικό δεξιό λαϊκίστικο κόμμα του, την Ένωση Υπεράσπισης Εμπόρων και Τεχνιτών (Union de Défense des Commerçants et Artisans), την οποία πολέμησε έντονα η αριστερά. Η ακροδεξιά παραστρατιωτική Μυστική Ένοπλη Οργάνωση (Organisation Armée Secrète, OAS) γεννήθηκε από το ακροδεξιό μίσος της μεταπολεμικής Τέταρτης Δημοκρατίας και την αντίδραση στην απελευθέρωση της Αλγερίας από την αποικιοκρατία για να πλήξει την αριστερά και για να θέσει τα βίαια πρότυπα για τους φασίστες ακτιβιστές που οργανώθηκαν μέσα από ομάδες³¹ όπως η Occident και η Groupe Union Défense²². Αυτές οι οργανώσεις συνάντησαν αντίσταση στην Αλγερία από τους ακτιβιστές του Front de Libération National και στη Γαλλία από μαχητικούς ακτιβιστές. Ένας πρώην πουτζαντιστής με το όνομα Jean-Marie Le Pen, που φέρεται να είχε χάσει την όραση από το ένα του μάτι σε μια βίαιη οδομαχία, βρέθηκε στην ηγεσία του νέου Εθνικού Μετώπου το 1972. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, μια βόμβα διέλυσε το διαμέρισμα του Le Pen στο Παρίσι, και δυο χρόνια αργότερα ακολούθησε έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου που σκότωσε τον στενό σύμμαχο του Le Pen, τον «εθνικό επαναστάτη» François Duprat.

Στην Ιταλία, οι εκτελέσεις, μάχες και βόμβες μεταξύ αριστεράς και δεξιάς έγιναν τόσο έντονες που η περίοδος μεταξύ 1969 και του τέλους της δεκαετίας του 1970 έμεινε γνωστή ως τα Χρόνια του Μολυβιού²³. Το «Καυτό Καλοκαίρι» το 1969, στο οποίο ένα κύμα από απεργίες και καταλήψεις σε εργοστάσια πέρασε στο γενικό πληθυσμό, γεννώντας το κίνημα της Αυτονομίας, ακολουθήθηκε από μια έκρηξη στη Πιάτσα Φοντάνα στο Μιλάνο, που πραγματοποιήθηκε από φασίστες για να παγιδέψουν την αριστερά. Η αστυνομία μάζεψε αναρχικούς και αριστερούς κατά εκατοντάδες, ανάμεσα τους και τον Giuseppe Pinelli²⁴ ένα εργάτη των σιδηροδρόμων που πέθανε στα χέρια της αστυνομίας, προκαλώντας μαζική κατακραυγή σε ολόκληρη την Ιταλία. Καθώς οι φασίστες επέμεναν στο να προσπαθούν να διεισδύσουν σε αριστερές ομάδες και να οικειοποιηθούν την ηγεσία της Αυτονομίας, συνεχιζόμενες συγκρούσεις και βομβιστικές επιθέσεις συγκλόνιζαν την Ιταλία, κάτι που μεταφέρθηκε σε άλλες χώρες καθώς Ιταλοί φασίστες που κρύβονταν στο εξωτερικό βοήθησαν στη διάδοση των στρατηγικών και των τακτικών τους αλλού.

Ιταλίδες αντιφασίστριες παρτιζάνες

Στη Γερμανία, η αντίσταση στο φασισμό ήταν επίσης περίπλοκη εξαιτίας μεταπολεμικών δικτύων που είχαν δημιουργηθεί για δράση «πίσω από τις γραμμές του εχθρού». Όπως στην Ιταλία, το μεταπολεμικό κατεστημένο στη Γερμανία διατηρούσε διακριτικούς δεσμούς μεταξύ κρατικών οντοτήτων όπως η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών²⁵(Bundesnachrechtendienst) και μη κρατικών φασιστικών ομάδων. Ωστόσο, φασιστικές ομάδες όπως το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ράιχ (Sozialistische Reichsparty) απαγορεύτηκε. Την ίδια περίοδο, δεν ήταν ασυνήθιστο για οργανώσεις βετεράνων να γίνουν γόνιμο έδαφος για την άρνηση του Ολοκαυτώματος και διάδοσης ναζιστικής προπαγάνδας, και αντιμεταναστευτικών συναισθημάτων. Στη διάρκεια του 1980, ένα ισχυρό οριζόντιο κίνημα αντίστασης εξελίχθηκε σε αντίδραση προς τα πυρηνικά όπλα, την περιβαλλοντική καταστροφή, και την οικονομική εκμετάλλευση που ονομάζονταν κίνημα των Αυτόνομων²⁶ (Autonomen), το οποίο στοχοποίησε, και στοχοποιήθηκε από, φασίστες που επεδίωκαν την δημιουργία μαζικής αντίστασης στην μετανάστευση, τους πρόσφυγες, και την πολυπολιτισμική κοινωνία. Κυρίως ως απάντηση στο κίνημα των Αυτονόμων και την κυβερνητική απαγόρευση συγκεκριμένων φασιστικών κομμάτων, οι «εθνικοί επαναστάτες» ανέπτυξαν την στρατηγική των «Freie Kameradschaften» – μικρές ομάδες από 3 ως 5 άτομα αφοσιωμένα στο να προβαίνουν σε πολιτική βία ενάντια στους άστεγους, τα ΑμεΑ, τους μη λευκούς και τους μη ετερόφυλους ανθρώπους. Μέσω των Freie Kameradschaften, οι φασίστες άρχισαν να οικειοποιούνται τις στρατηγικές των Αυτόνομων, συμπεριλαμβανομένων της χρήσης μαύρων ρούχων και μαύρων μασκών για να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. ωστόσο συνάντησαν έντονη αντίσταση από το αριστερό Αυτόνομο κίνημα, που παρήγαγε ένα νέο κύμα οριζόντιων ομάδων Αντιφασιστικής Δράσης.

Όπως και με τους Ιταλούς φασίστες που διέφυγαν μέσω της Ισπανίας του Φράνκο για να διαδώσουν το φασισμό αλλού, οι Ναζί εγκληματίες πολέμου, όπως ο Klaus Barbie δραπέτευσε σε περιοχές της Λατινικής Αμερικής και εργάστηκε πάνω στη δημιουργία ενός νέου διεθνούς κινήματος. Μέσω της Λατινικής Αμερικής, και κυρίως στην Αργεντινή όπου η με φασιστικά χαρακτηριστικά Alianza Anticommunista Argentina έκανε «Βρώμικο Πόλεμο» ενάντια στους αριστερούς περονιστές, γνωστούς ως Montoneros, οι φασίστες βοήθησαν να εκπαιδευτούν και να δημιουργήσουν αντιαριστερές παραστρατιωτικές ομάδες που δημιούργησαν τις συνθήκες για Εμφύλιο Πόλεμο και στρατιωτικό πραξικόπημα. Αυτές οι δυνάμεις συνάντησαν μαχητική αντίσταση με τη μορφή εθνικοαπελευθερωτικών στρατών όπως το Frente Farabundo Martí para la Liberación Nacional στο Ελ Σαλβαντόρ που μετείχαν σε ένα μακροχρόνιο επαναστατικό αγώνα ενάντια στους παραστρατιωτικούς που πραγματοποίησαν ιδιαίτερα αποτρόπαιες πράξεις όπως η δολοφονία του Αρχιεπισκόπου Romero στη διάρκεια λειτουργίας και ο βιασμός και η δολοφονία Καθολικών καλογριών. Την ίδια περίοδο, φασιστικά δίκτυα κατευθυνόμενα μέσω της Πορτογαλίας του Salazar μάχονταν για την διατήρηση της αποικιοκρατίας σε αφρικανικές χώρες όπως η Γουινέα-Μπισάου, όπου αντιαποικιοκρατικές δυνάμεις υπό τον Amílcar Cabral τους πολεμούσαν.

Τέτοια ακροδεξιά και αποικιοκρατικά δίκτυα που αναπτύχθηκαν ή/και που υποστηρίζονταν από φασίστες, βρήκαν πρόθυμους συμμάχους μέσα στην Αμερικάνικη κυβέρνηση, συμπεριλαμβανόμενων τον σχετικά εκτεταμένων δικτύων πληροφοριών που δημιουργήθηκαν από τους φασίστες προπαγανδιστές όπως οι Willis Carto, Roy Cohn και Lyndon Larouche. Στενά συνδεδεμένος με την μεγάλη βάση των υποστηρικτών του τελευταίου ήταν ένας ανερχόμενος φασίστας ακτιβιστής με το όνομα David Duke, ο οποίος πλάσαρε μια νέα γενιά βίας της Κου Κλουξ Κλαν υπό το χαρακτηρισμό «λευκά πολιτικά δικαιώματα». Έχοντας καταρρεύσει τη δεκαετία του 1920, η Κλαν δέχτηκε αυξημένη υποστήριξη από τα Συμβούλια Λευκών Πολιτών και τον λαϊκιστή πολιτικό George Wallace στη δεκαετία του 1960· οι εκδηλώσεις όμως του Wallace αντιμετώπισαν βίαιη αντίσταση από οργανώσεις κοινοτήτων, και η στήριξη του FBI προς την ενσωμάτωση εμπόδισαν την ανάπτυξη της Αόρατης Αυτοκρατορίας. Η αναγεννημένη Κλαν αντιμετώπισε ισχυρή αντίσταση υπό τη μορφή ομάδων πολιτικών δικαιωμάτων και νέων αντιρατσιστικών σχηματισμών.

Καθώς δημιουργήθηκε το Southern Poverty Law Center, που δούλευε μέσα στα δικαστήρια και σε ειρηνικούς κοινωνικούς οργανισμούς για να προωθήσει την διαφορετικότητα έναντι του μίσους, αριστεροί ριζοσπάστες ανέπτυξαν περισσότερο μαχητικές στρατηγικές για την άνοδο του φασισμού. Στοχεύοντας το ρατσισμό μέσα από μαχητικό ταξικό αγώνα, η Workers’ Viewpoint Organization προσπάθησε να οργανώσει ένα διαφυλετικό εργατικό σωματείο για να αντισταθεί στην Κλαν στο Γκρινσμπορο, της Βόρεια Καρολίνας. Ωστόσο η Κλαν αντεπιτέθηκε, συμμάχησε με τους φασίστες της περιοχής σε μια ενέδρα το 1979²⁷ σε μια συγκέντρωση εναντίον της Κλαν, αφήνοντας πίσω της πέντε νεκρούς και πέντε τραυματίες. Άλλες αριστερές οργανώσεις όπως η John Brown Anti-Klan Committee και η Prairie Fire Organizing Committee²⁸ εμφανίστηκαν με την επιθυμία της αντίθεσης στο φασισμό στις ΗΠΑ και να νικήσουν το ρατσισμό μέσω μαχητικού ταξικού αγώνα, και το πέτυχαν, σε διαφορετικό ανά περίσταση φορά, στα Μεσοδυτικά εν μέσω της ανόδου των φασιστών skinhead.

Ισπανοί αντιφασίστες μαχητές στο ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου σε μια συγκλονιστική φωτογραφία του Robert Kappa

Οι Ιταλοί φασίστες, εκτός από τις στρατιωτικές δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής, επίσης επηρέασαν την Αγγλική ακροδεξιά, φέρνοντας την ιδέα του «πολιτικού στρατιώτη» σε μια ομάδα φασιστών που αποσχίστηκαν από το Εθνικό Μέτωπο και οργάνωσαν τους skinhead ως την εμπροσθοφυλακή του νέου φασιστικού κινήματος. Αυτοί οι φασίστες οργανώθηκαν μέσω ενός δικτύου συγκροτημάτων και εντύπων Oi! μουσικής, φτάνοντας έτσι σε κάθε γωνία της Βόρειας Αμερικής και συναντώντας μια ιδιαίτερα οργανωμένη αντίσταση από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Οι αντιρατσιστές skinhead οργανώθηκαν μεταξύ άλλων ομάδων, στην Anti-Racist Action, την Red and Anarchist Skinheads²⁹, και τοπικά παραρτήματα των Skinheads Against Racial Prejudice, για να αντιμετωπίσουν τους φασίστες που ήθελαν να δημιουργήσουν ένα μαζικό βίαιο κίνημα εναντίον των μη λευκών και μη ετερόφυλων ατόμων στη κοινωνία. Όταν οι φασίστες skinhead εκδιώχθηκαν από τις αστικές περιοχές από τους αντιρατσιστές, η φασιστική στρατηγική στράφηκε προς τις πολιτοφυλακές και τα κινήματα Πατριωτών στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, η οποία πρόσφερε ένα νέο είδος «ακέφαλης αντίστασης» βασισμένη σε αγροτικές περιοχές όπου η αριστερά είχε λιγότερο σημαντική παρουσία.

Αυτές οι μικρές ομάδες βίαιων φασιστών συχνά που συχνά εντοπίζονταν μέσα στο φασιστικό skinhead κίνημα, εμφανίστηκαν επίσης στη Γαλλία ως Parti Nationaliste Française et Européen (Ευρωπαϊκό και Γαλλικό Εθνικιστικό Κόμμα) και ως Troisième voie (Τρίτος Δρόμος) μέσα από το συγγενικό παραστρατιωτικό μόρφωμα, Νεολαία Εθνικών Επαναστατών (Jeunneses Nationalistes Révolutionnaires), που κατά καιρούς περιφρουρούσε συγκεντρώσεις του Εθνικού Μετώπου. Με τον Le Pen να πιέζει τα κόμματα του κέντρου, το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα δημιούργησε την δημοφιλή ομάδα S.O.S. Racisme, η οποία προωθούσε την πολυπολιτισμικότητα μέσα από μεγάλες εκδηλώσεις και δημόσιες συναθροίσεις. Στους δρόμους, οι στρατιώτες της «εθνικής επανάστασης» αντιμετώπισαν βίαιη αντίσταση από ομάδες όπως οι Black Dragons³⁰ και οι Duckie Boys. Παρομοίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, το μεγάλο κίνημα Rock Against Racism άνοιξε το δρόμο για την Anti-Nazi League³¹ που καλλιέργησε ένα μαζικό κίνημα ενάντια στο Εθνικό Μέτωπο και το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα. Πιο επιθετικές και επαναστατικές αριστερές ομάδες όπως η Red Action και η Anti-Fascist Action υιοθέτησαν τις πιο μαχητικές στρατηγικές της Antifaschistische Aktion. Ως τα τέλη της δεκαετίας του 2000 αυτές οι ομάδες και ομάδες σαν αυτές αναφέρονταν όλο και πιο συχνά ως «Antifa».

Η οικειοποίηση της στρατηγικής και της τακτικής του κινήματος των Αυτόομων ήρθε μέσα στη κρίση της ύφεσης του 2008, όταν οι Αυτόνομοι Εθνικιστές³² άρχισαν να διαμορφώνουν μαύρα μπλοκ από τη Τσεχία ως τη Γερμανία και την Ολλανδία. Τα μαύρα μπλοκ επαναλήφθηκαν από τους οπαδούς του κινήματος της «Αντι-Τζιχάντ» που εμφανίστηκε στη Γερμανία ως PEGIDA και στην Αγγλία ως English Defense League, και αλλού. Στο μεταξύ, αυτές οι ομάδες αντιμετωπίζουν ένα αυξανόμενο κύμα αντίστασης, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται μια μάχη μεταξύ φασιστών και αντιφασιστών στο Brighton που διέλυσε την «Πορεία για την Αγγλία³³». Αυτό και άλλα γεγονότα έδειξαν πως ομάδες με ονόματα όπως Εθνική Δράση (National Action) και Εθνική Αντίσταση (National Resistance) που εμφανίστηκαν από τη Σουηδία ως την Ουκρανία, που δημιουργούνται για αυθόρμητη δράση στους δρόμους και για βίαιες πρακτικές όχλου³⁴, είναι πρακτικά αδύνατο να αντιμετωπιστούν δίχως οργανωμένη άμυνα της κοινότητας.

Στις ΗΠΑ οι ομάδες Αντι-Τζιχάντ που σχετίζονται με το κίνημα των πολιτοφυλακών και που έδωσαν ώθηση στο κίνημα εναντίον των τζαμιών³⁵ το 2014, που εμφανίζονταν έξω από χώρους λατρείας με μαύρες μάσκες³⁶ και οπλισμένοι με πυροβόλα και άλλα όπλα. Αυτά τα μορφώματα βρίσκουν όλο και περισσότερο αντίσταση από παρόμοιες οπλισμένες ομάδες άμυνας κοινοτήτων και από antifa που προσπαθούν να προστατέψουν τις μη λευκές κοινότητες από επιθέσεις και τον εκφοβισμό. Πιο πρόσφατα, η alt-right που εμφανίστηκε στο πλευρό του Donald Trump, άντλησε μεγάλος μέρος της έμπνευσης της από το «ακαδημαϊκό» φασιστικό στρατόπεδο που εμφανίστηκε στη διάρκεια των Χρόνων του Μολυβιού για να συνδέσει την αριστερά και τη δεξιά και να αναδημιουργήσει τις συνθήκες που οδήγησαν στη διάλυση τη συναίνεση γύρω από την υπόθεση Dreyfuss. Όπου η alt-right εμφανίστηκε στη πραγματική ζωή, έχει αντιμετωπιστεί από την αντιφασιστική αντίσταση – όπως με τις πρόσφατες διαμαρτυρίες ενάντια στο Milo Yiannopolos στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϊ³⁷.

Ο φασισμός δεν εμφανίστηκε ποτέ δίχως να συναντήσει αντίσταση από τη κοινότητα. Αντίθετα, οι αντιφασίστες έχουν μοχθήσει να ξεριζώσουν τη φασιστική διείσδυση και τον «εισοδισμό» που επιδιώκει να παρουσιαστεί ως η συγχώνευση αριστεράς και δεξιάς, ενώ επίσης αντιστέκονται μαχητικά στις φασιστικές πορείες και συναντήσεις. Όπου ο φασισμός κέρδισε την εξουσία, το έκανε κυρίως μέσα από τη προδοσία της οργανωμένης αριστεράς από την ηγεσία της, μαζί με την κρατική συνεργασία με τους φασίστες εν μέσω σημαντικών, συχνά βίαιων, συγκρούσεων μεταξύ των αριστερών ομάδων. Αν, στην Ιταλία και στην Γερμανία, οι αντιφασίστες είχαν αποφασίσει να ενωθούν με ισχυρούς φιλελεύθερους και ακόμη και συντηρητικούς για να υπερασπιστούν τις κοινότητές τους από τους Μελανοχίτωνες, αν οι Κομμουνιστές στη Γερμανία δεν είχαν υποκύψει στο πειρασμό να χαρακτηρίσουν τους σοσιαλδημοκράτες ως το αντίστοιχο των φασιστών, ενώ αποξενωνόταν από οποιονδήποτε πέρα από ένα ιδιαίτερα μικρό τμήμα της βιομηχανικής εργατικής τάξης, ίσως ο φασισμός να μην εμφανίζονταν ποτέ – ίσως να ήταν μόνο μια λεπτομέρεια της ιστορίας της Ιταλίας κατά τη δεκαετία του 1910. Έχει σημασία για το λόγο αυτό να αφουγκραστούμε τις προειδοποιήσεις τις ιστορίας και να διατηρήσουμε ένα είδος μαχητικής αντιφασιστικής δράσης βασισμένη σε τακτικές συμμαχίες και το πνεύμα της φιλίας αντί της χυδαίας ιδιοτέλειας και των πολιτικών λεονταρισμών. Όπου ο φασισμός είναι υπερόπτης, εμείς πρέπει να είμαστε ταπεινοί. Όπου ο φασισμός είναι διαιρετικός, εμείς πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Όπου ο φασισμός είναι αδύναμος, εμείς πρέπει να χτυπάμε.

(Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Anti–Fascist News. Ο Alexander Reid Ross είναι ακτιβιστής, συγγραφέας και ακαδημαϊκός, διδάσκει στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Πορτλαντ, συμμετείχε στην έκδοση του περιοδικού Earth First! Journal).

ΔΕΙΤΕ: The Antifascists (ντοκιμαντέρ στο youtube)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΤΟ MERLIN'S:

One Day As A Lion: Η μπάντα, ένα φασιστικό σλόγκαν και η μικρή-μεγάλη ιστορία της πρώτης ένοπλης αντιφασιστικής ομάδας, των Arditi Del Popolo, στην Ιταλία του μεσοπολέμου...

Red Warriors: Ξύλο στους φασίστες

25 Θέσεις για το Φασισμό

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ