Συνέντευξη: Γιώργος Αθανασόπουλος & Γιάννης Καστανάρας
φωτό: Τάκης Κυριακουλάκος
Με την κυκλοφορία του The Great Fantango το 2016, ενός από τα καλύτερα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν την τελευταία (τουλάχιστον) δεκαετία στην εγχώρια αγορά, οι Dustbowl ύψωσαν πολύ τον πήχη των απαιτήσεων και τρία χρόνια αργότερα το νέο τους πόνημα, The Story of Mr. Dandy Gasoline (μια DIY βινυλιακή και ψηφιακή κυκλοφορία), είναι μια ακόμα απόδειξη για την έντιμη δισκογραφική και σκηνική παρουσία της αθηναϊκής μπάντας. Όπως έχουμε πει και στο παρελθόν, οι Dustbowl δεν απογοητεύουν ποτέ, ακριβώς επειδή αντιμετωπίζουν τη δουλειά τους με επαγγελματισμό, ανακατεύοντας παλιές και νέες ιδέες για να δημιουργήσουν έναν υποδειγματικό ήχο. Ο Νίκος Φυσάκης μίλησε στο Merlin’s Music Box για τον Mr. Dandy και για διάφορα άλλα…
Tι άλλαξε στους Dustbowl στο ενδιάμεσο από το προηγούμενο μέχρι το νέο άλμπουμ;
Ο Διονύσης Στεφανόπουλος αντικατέστησε τον Γιώτη “The Shoeshine Boy” Πετρέλη στα drums και τώρα μετά το νέο άλμπουμ έχουμε και τον Κώστα Στεργίου στα πλήκτρα. Από μουσικής πλευράς τώρα... δεν ξέρω. Απλά αφήσαμε τα πράγματα να κυλήσουν. Θέλαμε να γράψουμε τα τραγούδια και να τα αφήσουμε να μας οδηγήσουν αυτά. Από ότι θυμάμαι και στο “The Great Fandango” κάναμε το ίδιο αλλά συγχρόνως χτίζαμε μια νέα μπάντα….τώρα την είχαμε την μπάντα και είχαμε τον χρόνο με το μέρος μας. Είχαμε την πολυτέλεια να έχουμε κάτι συμπαγές από πίσω. Η ιδέα του νέου άλμπουμ όμως ωρίμασε σιγά σιγά. Θυμάμαι είχα βγάλει το “Say you Will” στο πιάνο τα Χριστούγεννα του 2016 και μετά αρχίσαμε να παίζουμε κάποια νέα κομμάτια στις πρόβες και να συζητάμε για αυτά. Έτσι αισθανθήκαμε ότι κάτι γίνεται. Είμαστε πολύ προσεκτικοί στις λεπτομέρειες και είναι πολύ σημαντικό για εμάς το να κάνουμε ένα νέο δίσκο. Θέλουμε να είναι σαν τους δίσκους που μας αρέσουν. Έτσι είναι και το νέο μας άλμπουμ το “The Story of Mr. Dandy Gasoline”… είναι σαν τους δίσκους που μας αρέσουν.
Ποιος εμπνεύστηκε τον χαρακτήρα του Dandy Gasoline και τι ακριβώς είναι;
Εγώ. Ακούγοντας τον Chris Cacavas να παίζει το αριστουργηματικό τραγούδι του, το “Better Days’ στο Tiki πέρσι, έλεγε την λέξη “gasoline” σε ένα στίχο... η οποία μου φάνηκε πολύ εύηχη. Μετά μιλώντας με τον Steve Wynn μεταξύ άλλων χαρακτήρισε ως “dandy” δηλ. «φίνα»…ή κάτι τέτοιο τη μουσική μας. Μετά είδα / άκουσα στο όνειρο μου τη μελωδία του chorus...το έχω ξαναπάθει άλλες 1-2 φόρες αλλά δεν έκανα κάτι τότε. Επίσης από ανέκαθεν σκεφτόμουν πως δεν γράφω ποτέ τραγούδια σε τρίτο πρόσωπο, πως δεν μπορώ να γράψω μια ιστορία και να δημιουργήσω ένα χαρακτήρα όπως πολλοί songwriters που μου αρέσουν κάνουν. Όταν μία ημέρα άκουσα την Λυδία να ψιθυρίζει “I see faces everywhere” σε κάτι που έπαιζε στη κιθάρα έτρεξα πήρα χαρτί και το έγραψα. Εκεί σκέφτηκα πως ήρθε ή ώρα να πλάσουμε ένα υπερβατικό πρόσωπο, έναν ενδιάμεσο όπου μέσα από αυτόν θα φιλτράρουμε όλο το άλμπουμ. Η μουσική του τραγουδιού είναι τρία διαφορετικά κομμάτια που έπαιζα στην κιθάρα ενωμένα: Το verse από A, το pre-chorus από D και το chorus από F…για αυτό αλλάζει και ο τόνος συνεχώς. Μου φάνηκε πρωτότυπο. Όταν δώσαμε στον Chris την ιδέα ενθουσιάστηκε αλλά έπρεπε να γράψω ένα part ειδικά για αυτόν, το οποίο όταν του το έδωσα είπε: “I’ll sing that”. Του άρεσε πολύ το κομμάτι αλλά και όλος ο δίσκος και μας έδωσε το πρώτο feedback, το οποίο ήταν πολύ σημαντικό για εμάς στη φάση που βρισκόμασταν. Ο Mr. Dandy Gasoline είναι ένας χαρακτήρας που είναι παρών με την απουσία του... είναι πάνω από όλους μας. H ύπαρξή του υποδηλώνει την μη-απώλεια. Είναι “fancy and lean” αλλά ανήμπορος και ανεπαρκής. Η ύπαρξή του μας δίνει την ευκαιρία να μιλήσουμε για εμάς, να κάνουμε μια μεγαλύτερη ενδοσκόπηση αν το θέλεις. Πρέπει να πιστέψουμε στον “Mr. Dandy Gasoline” και όχι να τον κατανοήσουμε. Είναι πιο εύκολο και πιο καλόγουστο να πλάθεις ανεπαρκείς ήρωες από το να πιστεύεις στον οποιοδήποτε θεό και πόσο μάλλον σε αυτόν που πιστεύουν οι χριστιανοί. Οι απαντήσεις βρίσκονται δίπλα μας, στους δικούς μας ανθρώπους και μερικές φορές η μουσική βρίσκεται στα όνειρα μας.
Ποια ήταν η διαδικασία για την ηχογράφηση του Gasoline; (από την αρχή ως το τέλος!)
Είχαμε πει να κάνουμε 1-2 μήνες πρόβες (Ιανουάριος και Φεβρουάριος 2019) και να μπούμε στο στούντιο για να γράψουμε τον Μάρτιο. Έτσι και έγινε. Το σημαντικό ήταν πως αυτή τη φορά αποφασίσαμε να ηχογραφήσουμε ένα υλικό χωρίς ποτέ να το έχουμε παίξει live πριν, χωρίς δηλαδή να έχουμε πάρει κάποιο feedback από το κοινό, από τους φίλους μας. Αυτό ήταν η καλύτερη απόφαση που έχουμε πάρει ποτέ. Η ιδέα ήταν να κερδίσουμε το στοίχημα με τον εαυτό μας και αυτό μπορούσε να γίνει με ένα “φρέσκο” υλικό και όχι με κομμάτια που δουλεύονται πολύ καιρό. Επίσης θέλαμε να έχουμε ένα δίσκο που να ακούς την μπάντα να παίζει και συγχρόνως να είναι όλα ρευστά. Δεν το ακούω σε σύγχρονους δίσκους αυτό. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω με λόγια… Τέλος πάντων, στην αρχή γράψαμε όλα τα ρυθμικά μέρη live μαζί με τα πλήκτρα και σε 2 κομμάτια κάναμε και ένα jam στο τέλος (στο “The Season” και στο “Say you Will”) ώστε να υπάρχει αυτό ή «ρευστή υφή». Μετά ήρθαν τα άλλα lead μέρη από τις κιθάρες και το pedal steel. Στο τέλος έβαλε φωνές ο Πάνος, ο Chris στο ομώνυμο τραγούδι και μετά προσθέσαμε τα backing vocals από τον Simon, τον Μάκη, την Λύδια και φυσικά την Τζένη Καπάδαη. Όλα αυτά έγιναν με την ανεκτίμητη συμβολή του Simon Bloom στο recording. Μετά η μεγαλύτερη δουλεία έγινε από τον Γιάννη ο οποίος κάνει όλη την μίξη και παραγωγή όπως πάντα. Δίνουμε μεγάλη σημασία στην παραγωγή ενός άλμπουμ. Το mastering όπως και στο “The Great Fandango” το κάναμε στον Γιάννη Χριστοδουλάτο στο Sweet Spot.
Το Fandango ανέβασε πολύ τον πήχη για τους Dustbowl. Πιστεύετε ότι το Mr. Dandy Gasoline δικαιώνει τις προσδοκίες σας σαν συνέχειά του;
Nick: Έτσι λέμε...αλλιώς δεν θα το κάναμε ή δεν θα το κάναμε έτσι. Το “The Story of Mr. Dandy Gasoline” είναι ότι καλύτερο έχουμε κάνει μέχρι τώρα. Αλλά μην έχεις εμπιστοσύνη στους μουσικούς γιατί συνήθως θεωρούν την τελευταία τους δουλειά την καλύτερη. Δεν υπάρχουν “fillers” σε αυτά τα δυο άλμπουμ. Πάντα θέλουμε να εκπλήσσουμε, να κάνουμε κάτι το διαφορετικό, να έχουμε κάτι νέο. Όμως αυτό είναι μια επιλογή ανάγκης...δεν γίνεται επειδή είμαστε super μουσικοί ή καλύτεροι από κάποιους άλλους. Είναι η δική μας ανάγκη. Και είναι πολύ σημαντικό για εμάς το ότι ήδη είχαμε καταφέρει να ανεβάσουμε τον πήχη ψηλά όπως σωστά είπατε.
Υπάρχει κάποια ιστορία που έμεινε έξω από το άλμπουμ;
Nick: Υπάρχουν τουλάχιστον δύο τραγούδια όπως πάντα που μένουν έξω. Μια ala – Coltrane (sic) απόπειρα από αυτές που δοκιμάζουμε στα live και ένα άλλο τραγούδι στο όποιο έπαιζε και ο Chris Cacavas synthesizer. Τίποτα από αυτά δεν είχε κάποιο πρόβλημα, ήταν καλά αλλά μετράμε πολύ την γενικότερη συνοχή ενός άλμπουμ. Είναι στόχος μας να αφήνουμε τραγούδια απ’ έξω, αν βάλουμε ότι έχουμε κάτι δεν πάει καλά.
Πόσο φιλόδοξοι είστε όσον αφορά την κυκλοφορία του νέου σας δίσκου;
Οι Dustbowl δεν έχουν ιδιαίτερες φιλοδοξίες παρ’ όλο που δουλεύουμε σαν ομάδα με συνεχείς πρόβες και προγραμματίζουμε τα πράγματα αρκετά. Με αυτό εννοώ ότι δεν θέλουμε να πετύχουμε κάτι παραπάνω από το να παίζουμε live τη δική μας μουσική, να βγάζουμε τους δίσκους μας και να περνάμε καλά. Ήδη αυτά είναι πάρα πολλά. Θέλουμε βεβαία να ακουστεί το άλμπουμ μας, να πουλήσει και να αρέσει... είμαστε άνθρωποι σαν όλους τους άλλους. Οι προσδοκίες όμως φέρνουν ματαιώσεις που δεν αναλογούν πολλές φόρες με την άξια του έργου σου. Θέλουμε ακόμα να μπορούμε να χαρούμε τις ανεπάρκειές μας.
Ποιος είναι ο κοινωνικός ρόλος των Dustbowl στους δύσκολους καιρούς που ζούμε; Ποιος πρέπει να είναι γενικότερα ο ρόλος ενός καλλιτέχνη;
Πιστεύουμε πως η μουσική πρέπει να διχάζει και όχι να ενώνει. Η τέχνη για όσους την υπηρετούν και για όσους δεν την υπηρετούν, σαν εμάς δηλαδή, αλλά και ιδίως το rock’n’roll είναι μια ακραιφνής πολιτική πράξη. Ακόμα και στην υπέρτατη μορφή αλλοτρίωσής της υποδεικνύει έστω και παράδοξα την αντίθεση ή υπενθυμίζει το παλιό καλό παρελθόν (Βλέπε εκατομμυριούχοι rock stars). Τα τραγούδια δεν έχουν παρόν και μέλλον όμως… η δήλωση είναι απλά εκεί έξω. Να πω πως δεν πιστεύoυμε σε οποιαδήποτε μορφή εξουσίας… δεν μας ελκύει, δεν μας γοητεύει οποιαδήποτε μορφή εξουσίας; Ναι έτσι είναι.
Τελικά, πού κατά τη γνώμη σας βρίσκεται σήμερα η χρυσή τομή ανάμεσα στην “country” και το rock and roll;
Αυτά τα δύο συνυπάρχουν μαζί με τα blues. Δεν υπάρχει χρυσή τομή σήμερα, όλα έχουν γίνει… ίσως κάποτε να υπήρξε ή «ένωση» με τους Byrds ή τον Gram Parsons μεταξύ άλλων. Το “Gas, Food and Lodging” των Green On Red ήταν κάτι τέτοιο στα 80’s. Ο τελευταίος δίσκος των Long Ryders, το “Psychedelic Country Soul” μπορεί να δώσει μια απάντηση σε αυτή την ερώτηση σήμερα. Εμείς την δική μας τομή την ονομάζουμε “Mother Earth Rock”. Γήινη μουσική για φτωχούς ανθρώπους δηλαδή.
Ποιες ήταν οι συνθήκες της σκηνής όταν ξεκινούσαν οι Dustbowl σε σύγκριση με το σήμερα;
Το 2006. Θυμάμαι πως και πριν και μετά ήταν μια άχρωμη περίοδος. Κανένας δεν θα την θυμάται. Τώρα συμβαίνουν πολλά πράγματα και σε αυτό έχει βοηθήσει η ολοκληρωτική πλέον εξάπλωση του διαδυκτίου. Είναι καλύτερα τώρα; Όχι. Είναι χειρότερα; Όχι. Μου αρέσουν μεμονωμένα πράγματα. Το μόνο που θυμάμαι με σιγουριά είναι πως τότε παίρναμε καλύτερα λεφτά κατά τα άλλα οι συνθήκες είναι καλύτερες τώρα ή τις έχουμε κάνει εμείς καλύτερες.
Στην ελληνική σκηνή βλέπουμε τελευταία μια «άνθηση» από μπάντες και καλλιτέχνες που προσεγγίζουν το americana/folk μουσικό αλλά και στιχουργικό ιδίωμα. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό σε μια Ελλάδα που έχει ελάχιστη σχέση με αυτό και αν βλέπετε κάποια σύνδεση, ποια είναι αυτή;
Η Americana σημαίνει πολλά και διαφορετικά πράγματα για τον καθένα. Δηλ. είναι ένας αδόκιμος όρος που περικλείει πολλά είδη. Δεν μου αρέσει σαν όρος. Εμείς είμαστε ένα Rock συγκρότημα. Μας αρέσει η Country; Ναι πολύ. Μπορώ να φανταστώ πως τα παιδιά από τις μπάντες αυτές έχουν βρει μια δεξαμενή ιδεών και εύπλαστων ήχων στις ρίζες και παρυφές του rock n’ roll. Στο Folk, στο Bluegrass, στην Alt. Country, στα Blues… Δεν είναι κακό και βέβαια μπορεί να δημιουργήσει ωραία πράγματα. Αυτό που δεν αντέχω είναι αυτό το «σκοτεινό» και καλα Americana , θλιβερό «gothic» πως τα λένε αυτά… πω πω τι είναι αυτοί ρε…
Σαν βετεράνοι πλέον, τι θα συμβουλεύατε τα παιδιά που ξεκινούν σήμερα;
Να κάνουν τη δική τους μουσική, να βρουν τον ήχο τους, να αντέξουν να ζουν την ματαιότητα της δημιουργίας, να δώσουν αξία σε αυτό που κάνουν… γιατί όταν είναι κάτι «δικό» τους είναι σίγουρα ενδιαφέρον.
Πώς είναι η καθημερινότητά σας όταν δεν παίζετε μουσική;
Δεν κάνουμε ιδιαίτερα πράγματα. Δεν πίνουμε, δεν παίρνουμε ναρκωτικά, δεν ξενυχτάμε, δεν αλητεύουμε και δεν προετοιμάζουμε κάποια επανάσταση προς το παρόν. Ασχολούμαστε με τους ανθρώπους μας και τα ζώα μας που αγαπάμε. Οι Dustbowl είναι καταδικασμένοι να ζουν με τις εσωτερικές αντιφάσεις τους.
Νοσταλγείτε τα χρόνια πριν την επέλαση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;
Όχι, καλά είναι. Για εμάς τα Μ.Κ.Δ. είναι απλά ένα πολύ καλό εργαλείο για να προμοτάρουμε την δουλειά μας, δεν κάνουμε τίποτα περισσότερο σε αυτά. Τους δίνουμε τη μικρή αξία που τους αναλογεί. Δηλαδή δεν προετοιμάζουμε κοινωνικές ανατροπές μέσω του facebook, δεν γράφουμε προσωπικά πράγματα ή για το ποδόσφαιρο, δεν καλούμε σε καλλιτεχνικές συσπειρώσεις και διαμαρτυρίες και δεν έχουμε άλλου τύπου προσδοκίες από αυτά. Μια χαρά είναι.
Johnny Cash ή Townes Van Zandt; Και γιατί;
Δεν υπάρχει τέτοιο δίλημμα. Μερικές εποχές στιγματίζουν τον καθένα από εμάς και ενίοτε αλλάζουμε αυτά που προτιμάμε να ακούμε. Εδώ και κάποια χρόνια είμαι με τον δεύτερο χωρίς να έχει κάποια σημασία... ίσως επειδή ήταν πιο songwriter ή μάλλον ίσως να φταίει το “Johnny Cash Tribute Show” που κάναμε στο Μέγαρο Μουσικής…
Oι Dustbowl θα ανοίξουν την συναυλία του Mark Lanegan στο Gagarin το Σάββατο 30 Νοεμβρίου όπου θα παρουσιάσουν το νέο τους άλμπουμ The Story of Mr. Dandy Gasoline
Οι Dustbowl είναι:
Panos Birbas - Vocals, Guitar
Nick Fysakis - Guitar
John “Hardy” Houstoulakis - Pedal Steel
Mike Dremetsikas - Guitar, Backing Vocals
Lydia Grammatikou - Bass, Backing Vocals
Dionissis Stefanopoulos - Drums
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξιν και κατ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξην και καθ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.
Γιάννης Καστάναρας
Ο Γιάννης Καστάναρας είναι καθ' έξην και καθ΄ επάγγελμα slacker, συνεκδότης και executive producer (ο,τι κι αν σημαίνει αυτό το πράγμα) του φανζίν Merlin's Music Box.