Γράφει ο Χρήστος Κορναράκης
Το 1975, ο Neil Young, ένας καλλιτέχνης, συνώνυμο της αμερικανικής folk-rock σκηνής, αποκάλυψε μια πτυχή του εαυτού του που λίγοι γνώριζαν. Με το Tonight's Τhe Night μας τραβάει σε ένα σκοτεινό ταξίδι ψυχής, βουτηγμένο στην ηρωίνη και τη θλίψη, γεννημένο από τις στάχτες της τραγωδίας.
Για να κατανοήσει κανείς πλήρως το Tonight's the Night πρέπει πρώτα να γνωρίσει τον Neil Young – μια μουσική ιδιοφυΐα με πορεία δεκαετιών γεμάτη δημιουργικές αναζητήσεις και αριστουργήματα. Από τα folk rock ηλιοβασιλέματα του Harvest μέχρι τις ηλεκτρικές θύελλες με τους Crazy Horse, ο Young πάντα ακολουθούσε το δικό του μονοπάτι αδιαφορώντας για τις μόδες και τα εμπορικά πρότυπα.
Από τα πρώτα του βήματα στη folk σκηνή του Καναδά, ο Neil Young έδειξε μια ιδιαίτερη μουσική ευαισθησία. Στα τέλη της δεκαετίας του '60, ως μέλος των Buffalo Springfield, συνέβαλε στη δημιουργία κλασικών τραγουδιών όπως το «For What It's Worth». Η σόλο καριέρα του, που ξεκίνησε το 1968, σημαδεύτηκε από μια σειρά αριστουργημάτων, όπως το After the Gold Rush (1970) και το Harvest (1972), που τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς της εποχής του.
Παράλληλα με την ακουστική του πλευρά, ο Young εξερευνούσε και τον ηλεκτρικό ήχο, με τους Crazy Horse ως συνοδοιπόρους του. Άλμπουμ όπως το Everybody Knows This Is Nowhere (1969) και το Zuma (1975) αποκάλυψαν μια πιο σκληρή, rock πλευρά του καλλιτέχνη.
Φυσικά, δεν μπορώ να παραλείψω την θρυλική συνεργασία του Young με τους David Crosby, Stephen Stills και Graham Nash. Ως Crosby, Stills, Nash & Young (CSNY), η χημεία τους ήταν μαγική. To άλμπουμ Déjà Vu (1970) και η εμφάνισή τους στο φεστιβάλ του Woodstock σφράγισαν μια ολόκληρη εποχή. Η folk rock ευαισθησία του Young, σε συνδυασμό με τις φωνητικές αρμονίες των Crosby, Stills και Nash, δημιούργησαν ένα μοναδικό μουσικό αποτέλεσμα.
Το 1973, ο Young βρίσκεται στο ζενίθ της καριέρας του. Το Harvest έχει κατακτήσει τα charts και ο ίδιος απολαμβάνει την αναγνώριση και την επιτυχία. Όμως, η μοίρα επιφυλάσσει ένα σκληρό χτύπημα. Ο κιθαρίστας των Crazy Horse, Danny Whitten, και ο roadie Bruce Berry, χάνονται από υπερβολική δόση ηρωίνης.
Η απώλεια των δύο φίλων του βυθίζει τον Young σε βαθιά θλίψη. Η ενοχή, η απελπισία, η αδυναμία να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, τον οδηγούν σε ένα σκοτεινό μονοπάτι. Μέσα από τον πόνο, όμως, γεννιέται και η ανάγκη για έκφραση, για κάθαρση. Και έτσι, δημιουργεί το Tonight’ s the Night.
Το άλμπουμ ηχογραφείται ως επί το πλείστον σε ένα στούντιο στο Λος Άντζελες τον Αύγουστο του 1973. Η ατμόσφαιρα είναι βαριά, γεμάτη θλίψη και απελπισία. Ο Young και οι βασικοί μουσικοί που τον συνοδεύουν στην ηχογράφηση (Ben Keith, Nils Lofgren, Billy Talbot, Ralph Molina) παίζουν σαν να παρίστανται σε ένα κανονικό μνημόσυνο, με τον πόνο και την ενοχή να ξεχειλίζουν από κάθε νότα.
Ο ήχος είναι σκόπιμα ωμός και ακατέργαστος. Οι κιθάρες ουρλιάζουν, η φωνή του Young σπάει, τα πλήκτρα θρηνούν. Δεν υπάρχει καμία προσπάθεια για εξομάλυνση ή γυάλισμα. Ο Young θέλει να αποτυπώσει τον πόνο του στην πιο αγνή και αληθινή του μορφή.
Τα τραγούδια: Μια βουτιά στην άβυσσο
• Tonight's the Night: Το ομώνυμο κομμάτι, ένας ύμνος στην αυτοκαταστροφή, ανοίγει και κλείνει το άλμπουμ, σαν ένα κυκλικό ταξίδι στον πόνο. Ο Young, με θολή φωνή και αργόσυρτο ρυθμό, τραγουδά για την απώλεια και την αδυναμία να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα. Οι κιθάρες του Nils Lofgren ουρλιάζουν και τα πλήκτρα του Neil κλαίνε, ενώ η ρυθμική βάση των Talbot και Molina κρατά ένα σταθερό beat πένθους.
• Speakin' Out: Ένα ξέσπασμα οργής και απελπισίας. Ο στίχος του Young είναι καυστικός και γεμάτος θυμό, καταγγέλλοντας την υποκρισία και την αδικία του κόσμου. Η μουσική ακολουθεί τον θυμό του στίχου, με γρήγορο ρυθμό και κοφτερές κιθάρες.
• World on a String: Μια μπαλάντα γεμάτη θλίψη και νοσταλγία. Ο Young αναπολεί το παρελθόν και αναρωτιέται για το μέλλον, με μια αίσθηση αβεβαιότητας και φόβου. Η ακουστική κιθάρα του Young κυριαρχεί, συνοδευόμενη από μελαγχολικά πλήκτρα.
• Borrowed Tune: Ένα παραδοσιακό folk τραγούδι, που αποκτά νέα διάσταση μέσα από την ερμηνεία του Young. Η σπασμένη φωνή του και η συναισθηματική ένταση μετατρέπουν το τραγούδι σε ένα θρήνο για τους χαμένους φίλους.
• Come on Baby Let's Go Downtown: Ένα blues κομμάτι με σκοτεινή ατμόσφαιρα, γραμμένο από τον Danny Whitten και ηχογραφημένο κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας στο Fillmore East τον Ιούλιο του 1970. Ο Young το ερμηνεύει με σεβασμό στη μνήμη του φίλου του, σαν ένα τελευταίο αντίο. Η φωνή του Whitten ακούγεται σε demo μορφή, προσθέτοντας μια ακόμα πιο τραγική διάσταση στο τραγούδι.
• Mellow My Mind: Μια στιγμή ηρεμίας μέσα στο χάος. Ο Young παραδέχεται την ανάγκη για επούλωση και γαλήνη, ζητώντας από την μουσική να καταπραΰνει τον πόνο του. Η pedal steel κιθάρα του Ben Keith προσθέτει μια νότα αισιοδοξίας και ελπίδας.
• Roll Another Number (For the Road): Ένα rock n' roll κομμάτι με έντονη ενέργεια. Ο Young τραγουδά για την φυγή και την αναζήτηση μιας νέας αρχής, σαν μια προσπάθεια να ξεφύγει από το σκοτάδι που τον τυλίγει.
• Albuquerque: Μια οδύσσεια στην Αμερική της απελπισίας. Ο Young περιπλανιέται στους αχανείς αυτοκινητόδρομους, αναζητώντας μια διέξοδο από τον πόνο του. Η μουσική είναι αργή και ατμοσφαιρική, με τις κιθάρες να δημιουργούν ένα τοπίο ερήμωσης και μοναξιάς.
• Tired Eyes: Μια σπαρακτική μπαλάντα για τον Danny Whitten. Ο Young ζωγραφίζει με στίχους την εικόνα ενός ανθρώπου παγιδευμένου στον κόσμο των ναρκωτικών, ενώ η μουσική ακολουθεί την τραγική πορεία του Whitten προς τον θάνατο.
*********************
Παρά το γεγονός ότι το Tonight's the Night βυθίζεται σε σκοτεινά μονοπάτια και η ατμόσφαιρά του είναι βαριά και ακατέργαστη, κατάφερε να αγγίξει μια ευαίσθητη χορδή στο κοινό. Η ειλικρίνεια και το συναισθηματικό βάθος του, που ξεχειλίζουν από κάθε νότα και στίχο, δεν άφησαν ασυγκίνητους ούτε τους κριτικούς ούτε τους ακροατές.
To Tonight's The Night κυκλοφόρησε στις 20 Ιουνίου 1975 από την Reprise Records και η πορεία του στα charts ήταν αξιοσημείωτη, ειδικά αν λάβουμε υπόψη τη δύσκολη θεματολογία και τον «αντισυμβατικό» ήχο του. Έφτασε στο #25 του Billboard 200, μια ένδειξη ότι το μήνυμα του Young βρήκε ανταπόκριση σε ένα ευρύ κοινό. Αυτό αποδεικνύει ότι η μουσική, όταν είναι αληθινή και ειλικρινής, μπορεί να ξεπεράσει τα όρια και τα στερεότυπα. Οι κριτικοί υποδέχτηκαν το άλμπουμ με διθυραμβικές κριτικές, αναγνωρίζοντας την ειλικρίνεια, το συναισθηματικό βάθος και την καλλιτεχνική τόλμη του Young. Το άλμπουμ χαρακτηρίστηκε ως ένα αριστούργημα σκοτεινής ομορφιάς, ένα από τα σημαντικότερα έργα στην ιστορία της rock μουσικής.
Σήμερα, σχεδόν μισό αιώνα μετά την κυκλοφορία του, το Tonight's the Night συνεχίζει να συγκινεί και να εμπνέει. Η αθανασία του οφείλεται στην αμεσότητα και την ειλικρίνεια του Young που κατάφερε να μετατρέψει τον προσωπικό του πόνο σε μια καθολική εμπειρία. Το άλμπουμ αποτελεί ορόσημο στην καλλιτεχνική εξέλιξη του Young και έχει επηρεάσει βαθιά γενιές μουσικών.
Ο ίδιος ο Neil Young έχει μιλήσει πολλές φορές για το Tonight's the Night και τη σημασία του στην καριέρα του. Σε μια συνέντευξή του το, Οκτώβριο του 1975 στον μελλοντικό σκηνοθέτη και τότε συντάκτη του περιοδικού Rolling Stone, δήλωσε: «Είναι ένας δίσκος που έπρεπε να τον κάνω. ήταν κάτι σαν εξορκισμός. Έπρεπε να ξεφορτωθώ όλη αυτή τη μαυρίλα». Σε μια άλλη συνέντευξη, χρόνια αργότερα, ο Young περιέγραψε τον δίσκο ως «Ένα από τα πιο δραματικά και τίμια άλμπουμ που έχω κάνει ποτέ» (Mojo, Μάρτιος 2003, συνέντευξη με τον Nick Kent).
Το Tonight's the Night δεν είναι απλώς ένα μουσικό άλμπουμ. Είναι ένα έργο τέχνης που μιλά για τον πόνο, την απώλεια και την ελπίδα. Είναι μια υπενθύμιση ότι η ομορφιά μπορεί να βρεθεί και στα πιο σκοτεινά μέρη, και ότι η μουσική μπορεί να λειτουργήσει ως κάθαρση και λύτρωση.
«Bruce Berry was a working man, he used to load that Econoline». Με αυτούς τους στίχους από το Tonight's the Night, ο Neil Young αποτίνει φόρο τιμής στον roadie του, Bruce Berry, και μας υπενθυμίζει ότι πίσω από κάθε θρύλο υπάρχουν άνθρωποι που συνέβαλαν στη δημιουργία του...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
Το "Nebraska" του Bruce Springsteen, ένα αμάλγαμα σκοτεινών συναισθημάτων...
To «Blue», μια κατάθεση ψυχής από την Joni Mitchell...
«Oh Mercy»: O Bob Dylan και ο Daniel Lanois σε μία γόνιμη συνεργασία...
Χρήστος Κορναράκης
Ο Χρήστος Κορναράκης γεννήθηκε μια ζεστή μέρα του Ιούλη στην Αθήνα. Παράλληλα με τις σπουδές του (υποκριτική, μάρκετιγκ και επικοινωνία) και όντας συλλέκτης δίσκων από τα παιδικά του χρόνια, αρθρογράφησε επί μία δεκαετία στο blog fromthebasement.com και στην μετέπειτα εξέλιξη του, το ypogeio.gr. Η ένταξη του στην ομάδα του Merlin’sMusic Box αποτελεί φυσική εξέλιξη.
Χρήστος Κορναράκης
Ο Χρήστος Κορναράκης γεννήθηκε μια ζεστή μέρα του Ιούλη στην Αθήνα. Παράλληλα με τις σπουδές του (υποκριτική, μάρκετιγκ και επικοινωνία) και όντας συλλέκτης δίσκων από τα παιδικά του χρόνια, αρθρογράφησε επί μία δεκαετία στο blog fromthebasement.com και στην μετέπειτα εξέλιξη του, το ypogeio.gr. Η ένταξη του στην ομάδα του Merlin’sMusic Box αποτελεί φυσική εξέλιξη.
Χρήστος Κορναράκης
Ο Χρήστος Κορναράκης γεννήθηκε μια ζεστή μέρα του Ιούλη στην Αθήνα. Παράλληλα με τις σπουδές του (υποκριτική, μάρκετιγκ και επικοινωνία) και όντας συλλέκτης δίσκων από τα παιδικά του χρόνια, αρθρογράφησε επί μία δεκαετία στο blog fromthebasement.com και στην μετέπειτα εξέλιξη του, το ypogeio.gr. Η ένταξη του στην ομάδα του Merlin’sMusic Box αποτελεί φυσική εξέλιξη.
