Η ΣΤΟΑ 60 ξεκίνησε τη λειτουργία της πριν δύο χρόνια με σκοπό να καλύψει ένα τεράστιο κενό στη πόλη του Ηρακλείου όσον αφορά τις underground/αντιεμπορευματικέςσυναυλίες, δίνοντας τη δυνατότητα σε τοπικές (αλλά και εκτός Κρήτης) μπάντες να παρουσιάζουν τη δουλειά τους μέσα από την DIY και αντιεμπορευματική οπτική, η οποία βασίζεται στην ισότιμη και αδιαμεσολάβητη αλληλεπίδραση μεταξύ συγκροτημάτων, διοργανωτών και κοινού.
Σαν fanzine που διέπεται από τις παραπάνω σχέσεις θελήσαμε να κάνουμε μία κουβέντα με τα μέλη της συνέλευσης που διαχειρίζονται το εν λόγω εγχείρημα τόσο για τα το παρουσιάσουμε εκτός Κρήτης, όσο και για να αναδείξουμε, ταυτόχρονα, ότι εφόσον υπάρχει η θέληση ο καθένας και η καθεμία μας, μπορεί να ξεπεράσει τις νόρμες της μουσικής βιομηχανίας, των λογής μάνατζερ και των συναυλιών-προϊόντων προς πώληση, αρκεί να πιστεύει στις δυνάμεις του με κινητήρια δύναμη την αγάπη για τη μουσική, την αυτοοργάνωση και τις χρηστικές αξίες της.

Ξεκινώντας, θα ήθελα να μας πείτε για το εγχείρημα. Τι ακριβώς είναι η ΣΤΟΑ 60;

Η ΣΤΟΑ 60 είναι ένας ανοιχτός, αυτοδιαχειριζόμενος συναυλιακός χώρος. Ο λόγος που προχωρήσαμε στη δημιουργία της Στοάς είναι η ανάγκη για περισσότερες συναυλίες μέσα στο χειμώνα και όχι μόνο. Ο χαρακτήρας της ΣΤΟΑ 60 είναι αντιεμπορευματικός με την έννοια ότι κανένας από εμάς ή τα συγκροτήματα που συμμετέχουν δεν βγάζουμε χρήματα από αυτό που κάνουμε. Οι συναυλίες δεν έχουν υποχρεωτική είσοδο, ούτε χορηγούς. Εδώ δεν υπάρχουν αφεντικά ή υπάλληλοι. Όλα κινούνται γύρω από τον σεβασμό και την ισότητα μεταξύ μας. Όπως καταλαβαίνεις, ο κόσμος που πλαισιώνει τις συναυλίες δεν λογίζεται ως πελάτης, αλλά ως συμμετέχων, ως συν-διοργανωτής.
Η ΣΤΟΑ 60 δεν είναι μια επιχείρηση, είναι ένα... "χόμπι" με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις. Και όλο αυτό το κάνουμε με αγάπη προς τη μουσική, προσπαθώντας αυτή την αγάπη να την κρατήσουμε ανεπηρέαστη από σκοπιμότητες.
Για την ιστορία, τις πρώτες συζητήσεις τις ξεκινήσαμε το καλοκαίρι του 2015 και τα live μέσα στο χώρο άρχισαν ήδη από το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς. Και όσο υπάρχει όρεξη και στήριξη από τον κόσμο θα συνεχίζουμε ακάθεκτοι.

 Οι Thymics από Ηράκλειο στη Στοά 60

 

Κρίνατε ότι υπήρχε ανάγκη για τη δημιουργία ενός αυτο-οργανωμένου συναυλιακού χώρου στο Ηράκλειο; Τι σας έκανε να ξεκινήσετε κάτι τέτοιο;

Όπως ξέρεις σαν Ηρακλείωτης, τα τελευταία χρόνια και μέχρι το φθινόπωρο του 2015 είχαμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε στο Ηράκλειο το πολύ 4-5 αντιεμπορευματικές συναυλίες το χρόνο. Συναυλίες που στήνονταν από την Κατάληψη του Ευαγγελισμού, το Underground Union Crew (σ.σ. μουσική κολεκτίβα διοργάνωσης συναυλιών και ηχογραφήσεων με κύριο άξονα την punk σκηνή) και κάποιες φοιτητικές ομάδες, κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο κυρίως.
Από όταν άνοιξε η ΣΤΟΑ 60, τα αντιεμπορευματικά live έφτασαν να είναι τριάντα μέσα στο χρόνο, ενώ από φέτος σε αυτά έρχονται να προστεθούν και τα γνωστά φεστιβάλ του καλοκαιριού από την κολεκτίβα του Βόμβου (σ.σ. έτερη μουσική Ηρακλειώτικη κολεκτίβα που κινείται κυρίως στον Stoner και Doom ήχο), με την οποία πλέον αποτελούμε ενιαίο σύνολο. Πέρα από τα αντιεμπορευματικά όμως, το Ηράκλειο ήταν στεγνό από συναυλίες γενικότερα. Ακόμα κι όταν ερχόταν κάποια καλή μπάντα να παίξει σε κάποιο μαγαζί (πράγμα σπάνιο), το αντίτιμο για να τη δούμε ήταν σχεδόν πάντα τσουχτερό. Άρα, καταλαβαίνεις πως όταν ξεκινήσαμε είχαμε να καλύψουμε ένα τεράστιο κενό. Και πιστεύουμε ότι μέχρι τώρα το καταφέρνουμε, αν κρίνουμε και από την ανταπόκριση του κόσμου. Το κοινό του Ηρακλείου βάζει πλέον τις συναυλίες στη ζωή του σε πιο συχνή βάση.

Με ποιο τρόπο λειτουργείτε; Απ' όσο ξέρω, αποφασίζετε συλλογικά μέσα από τη συνέλευσή σας. Όλα αποφασίζονται στη συνέλευση; Ή υπάρχει χώρος για πρωτοβουλιακές κινήσεις των μελών σας;

Οι αποφάσεις είναι συλλογικές και παίρνονται μέσα από την κεντρική συνέλευση. Λειτουργούμε επίσης με επιμέρους ομάδες εργασίας για να αποφορτίζουμε τη συνέλευση, όπως π.χ. ομάδες booking, γραφιστικών, προβολών κ.α. Φυσικά και υπάρχει χώρος για πρωτοβουλιακές κινήσεις, εφόσον έχουμε συνδιαμορφώσει όλοι μαζί το γενικότερο πλαίσιο, στο οποίο "κινούμαστε".
Ωστόσο, να πούμε ότι η διαχειριστική ομάδα της ΣΤΟΑ 60 είναι μια κλειστή ομάδα κι αυτό συμβαίνει για πρακτικούς, κυρίως, λόγους Για να πετύχει ένα τέτοιο εγχείρημα χρειάζεται δέσμευση κι επιμονή και από την εμπειρία μας από το παρελθόν γνωρίζουμε ότι όταν μαζεύεται πάρα πολύς κόσμος, η ροή των πραγμάτων καθυστερεί και οι τριβές που δημιουργούνται δεν είναι προς όφελος της εξέλιξης. Στομεταξυ, συζητάμε με όρεξη όποια νέα ιδέα, πρόταση ή παρατήρηση έρχεται να επικοινωνήσει κάποια/ος μαζί μας, εκτός συνέλευσης. Μπορεί το στήσιμο ενός live και οι αποφάσεις για τη διαχείριση του χώρου να βαραίνουν τη συνέλευση, η ευθύνη όμως για την ομαλή διεξαγωγή μιας συναυλίας και, κατά συνέπεια, για τη συνέχιση του εγχειρήματος, αφορά όλο τον κόσμο που συμμετέχει σε αυτό. Είτε έχει να κάνει με την ελεύθερη οικονομική ενίσχυση, είτε με την καθαριότητα του χώρου και το σεβασμό προς τη γειτονιά. Αλλιώς, δεν πάμε πουθενά.

Οι Never Trust από Αθήνα στη Στοά 60

 

Ο χώρος είναι ανοιχτός σε κάθε μπάντα, ανεξάρτητα αν έχει παίξει σε μαγαζιά; Ή προωθείτε την αντιεμπορευματική DIY λογική, έτσι όπως τη γνωρίζουμε μέσα από τις καταλήψεις; Βάση ποιων κριτηρίων απευθύνεστε σε μπάντες και τις καλείτε να παίξουν;

Για να απαντήσουμε στην ερώτησή σου, μάλλον θα χρειαστεί ξεχωριστή συνέντευξη για αυτό το θέμα. (γέλια) Είναι πολλά τα επιμέρους που αφορούν ένα τέτοιο ζήτημα. Συνοπτικά να πούμε πως, ως Στοά, δεν ακολουθούμε το DIY δόγμα, όπως αυτό εκφράστηκε από κάποιες καταλήψεις στη δεκαετία του ‘90 κυρίως. Επιχειρούμε να είμαστε πιο ανοιχτοί στα συγκροτήματα που μεταξύ μας συμφωνούμε να έρθουν και να παίξουν εδώ.
Κατά το παρελθόν υπήρξαν γνωστά ονόματα της underground και DIY σκηνής που εκμεταλλεύτηκαν -συνειδητά ή ασυνείδητα- την αυτο-οργανωμένη δομή, απέκτησαν κοινό και συνέχισαν την πορεία τους προς την εμπορευματική οδό. Για εμάς που πιστεύουμε στην αυτο-οργάνωση, σίγουρα δεν είναι ωραίο όταν συμβαίνει αυτό. Υπήρξαν όμως και τρανταχτά παραδείγματα συγκροτημάτων που ακολούθησαν την αντίστροφη πορεία!
Επομένως, ο χώρος της Στοάς είναι ανοιχτός για κάθε μπάντα που αντιλαμβάνεται και σέβεται το σκοπό μας με ειλικρίνεια. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει περίπτωση να παίξει τη μουσική της μια μπάντα με ρατσιστικές, σεξιστικές τάσει,ς ή κάποια μπάντα που θέλει να βγάλι χρήματα από εμάς. Από εκεί και πέρα, ο καθένας κρίνεται για τις επιλογές του μέσα από την πορεία του στο χρόνο.

Σαν άνθρωπος που πιστεύει ότι η αυτο-οργάνωση πρέπει να διέπει όλες τις κοινωνικές σχέσεις, ανέκαθεν θεωρούσα ότι η αντιεμπορευματική DIY σκηνή πρέπει να είναι έξω από κάθε εμπορευματική σχέση. Άλλο όμως είναι το αντιεμπορευματικό, άλλο το δωρεάν κι άλλο το τζάμπα. Δωρεές κάνουν οι φιλάνθρωποι, το τζάμπα δεν υπάρχει από τη στιγμή που το χρήμα είναι διαμεσολαβητής για τα πάντα. Αντιεμπορευματική χρήση όμως υπάρχει, αρκεί να υπάρχει η συνείδηση ότι κάτι τέτοιο δεν είναι δώρο από κάποιους προς όλους, αλλά ότι όλοι στηρίζουν την αντιεμπορευματική χρήση, ώστε αυτή, όχι μόνο να συνεχίσει να υπάρχει, αλλά και να έχει κίνηση κι εξέλιξη. Ποια είναι η άποψή σας στα παραπάνω;

Για να το πάρουμε ένα-ένα. "Φιλάνθρωπος" είναι αυτός που έχει τα κομφόρ να... φροντίζει τους "αδύναμους" και να κερδίζει από αυτή την κίνησή του μια σχετική προβολή και υστεροφημία. Εμείς δεν είμαστε κάτι τέτοιο, ούτε την είδαμε ποτέ εθελοντές ή -ακόμα χειρότερα- ευεργέτες της underground σκηνής του Ηρακλείου.
Το "δωρεάν" και το "τζάμπα", πέρα από αυτά που αναφέρεις, προτρέπει τον κόσμο στην αδράνεια και στην αποποίηση της ευθύνης, αν θέλεις. Ότι "άραξε και θα το ετοιμάσω εγώ, να το βρεις έτοιμο". Και σε αυτό είμαστε αντίθετοι.
Η συνείδηση παίζει το σημαντικότερο ρόλο στην αντιεμπορευματική ταυτότητα του εγχειρήματος. Δεν διεκδικούμε τη "μόνη αλήθεια" σε αυτό που κάνουμε, άλλωστε είμαστε νέα ομάδα κι έχουμε πολλά να συναντήσουμε, ακόμα και να μάθουμε από αυτά. Όμως, με κάθε ευκαιρία επικοινωνούμε στον κόσμο ότι στις συναυλίες αυτές, δεν πρέπει να έρχεται ως επισκέπτης αλλά ως συν-διοργανωτής, όπως είπαμε και πριν. Δηλαδή, να νιώθει άνετα, να περάσει όμορφα, όμως ταυτόχρονα να έχει στο νου του ότι αυτός ο χώρος δεν ανήκει σε κάποιους συγκεκριμένους, αλλά σε όλους όσοι αγαπούν τη μουσική και αναζητούν μέρη όπου η ισότητα και ο σεβασμός μεταξύ όλων να είναι πρώτο μέλημα.

Οι The Art of Raw Record στη Στοά

 

Με δεδομένο ότι η Κρήτη είναι νησί και τα έξοδα διπλάσια από αυτά που θα είχε ένας αντίστοιχος χώρος στην ηπειρωτική Ελλάδα, πόσο δύσκολο είναι να γίνονται συναυλίες στο Ηράκλειο; Πώς αντιμετωπίζετε τα οικονομικά ζητήματα;

Με...ψυχραιμία ! (γέλια). Για αυτό το λόγο και η ΣΤΟΑ 60 φτιάχνεται σιγά-σιγά. Ο πήχης ανεβαίνει χρόνο με τον χρόνο σταθερά και κοιτάμε να εξελίσσουμε και να εξοπλίζουμε τον χώρο, όσο μπορούμε. Σκέψου, την πρώτη χρονιά δεν είχαμε ούτε εξαερισμό! Φέτος, όχι μόνο βάλαμε εξαερισμό, αλλά μεγαλώσαμε τη σκηνή και βάψαμε τον χώρο, ενώ πρόσφατα αποκτήσαμε ασανσέρ για την εξυπηρέτηση ΑΜΕΑ (σ.σ. Η ΣΤΟΑ 60 βρίσκεται σε υπόγειο χώρο). Προχωράμε βήμα-βήμα και θα προχωράμε έτσι όσο ο κόσμος στηρίζει μέσα από τα live. Αν ο κόσμος σταματήσει να ενισχύει αυτή την προσπάθεια, η Στοά δεν θα έχει λόγο να υπάρχει... δεν θα μπορεί να υπάρχει, άλλωστε! Ελπίζουμε να μην συμβεί ποτέ αυτό, αλλά ακόμα κι αν συμβεί, να μην μείνουν κάποια παιδιά από εμάς χρεωμένα.
Τα έξοδα πράγματι είναι πολλαπλάσια, συγκριτικά με την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, ακόμα και σε σχέση με άλλες επαρχιακές πόλεις της ενδοχώρας, εφόσον προφανώς πληρώνουμε όλα τα αεροπορικά/ακτοπλοϊκά των συγκροτημάτων, συν τα έξοδα φιλοξενίας και το φαγητό για όλους. Η δικτύωση είναι ο ένας από τους κύριους τρόπους που αντιμετωπίζουμε το οικονομικό θέμα: προσπαθούμε, σε συνεργασία με την αυτο-οργανωμένη συναυλιακή ομάδα "Μουσική Αμηχανία" στα Χανιά, να στήνουμε μαζί κάποιες συναυλίες ώστε να μοιραζόμαστε τα μεταφορικά. Ταυτόχρονα, δίνεται η ευκαιρία στις μπάντες που κατεβαίνουν στη Κρήτη να παίξουν ένα ακόμα live στο νησί. Ένας δεύτερος τρόπος είναι τα πάρτι οικονομικής ενίσχυσης. Όμως, προφανώς, όλα αυτά τα μέσα που αναφέρουμε, είναι ανούσια χωρίς την άμεση ενίσχυση του κόσμου.

Οι Craang από τη Θεσσαλονίκη στο Ηράκλειο...

 

Ο κόσμος που έρχεται στα live στηρίζει το εγχείρημα και την όλη προσπάθεια;

Ευτυχώς, ο κόσμος στην πλειοψηφία του δείχνει από την πρώτη μέρα ότι όχι μόνο αντιλαμβάνεται το πνεύμα της Στοάς αλλά και ότι το είχε ανάγκη. Αυτός ο κόσμος που έρχεται και στηρίζει τα live είναι αναπόσπαστο κομμάτι του εγχειρήματος. Μόνο έτσι το εγχείρημα μπορεί να προχωρά και να εξελίσσεται.

Ζούσα στο Ηράκλειο 30 χρόνια. Ανέκαθεν είχα όνειρο να δημιουργήσω μαζί με αντίστοιχο κόσμο ένα ανάλογο εγχείρημα, γιατί αν κάτι έλειπε από την πόλη αυτό ήταν ένας συναυλιακός χώρος που θα μπορούν να παίζουν τοπικές (και άλλες) μπάντες, χωρίς κανένα εμπορικό κίνητρο. Θεωρώ ότι είναι και ο μοναδικός τρόπος για να δημιουργηθεί μια τοπική σκηνή. Το κάνατε εσείς και είμαι ευγνώμων, πραγματικά χαίρομαι γι' αυτό. Τελικά, σιγά-σιγά βλέπουμε όλο και περισσότερες μπάντες στο Ηράκλειο. Κατά πόσο πιστεύετε ότι έχετε συμβάλλει σε αυτό;

Αν η ΣΤΟΑ 60 συνέβαλλε ή συμβάλει κάπου, είναι κυρίως στη διαφορετική φιλοσοφία που προβάλλει, όπως λες κι εσύ, καθώς και στη συχνότητα των συναυλιών, όπως αναφέραμε προηγουμένως. Είναι πραγματικά ευχάριστο να βλέπουμε δεκάδες αξιοπρεπή συγκροτήματα και σχήματα της underground σκηνής στην πόλη μας χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουμε εισιτήριο, χωρίς να περνάμε από face control στην είσοδο, χωρίς να αναγκαζόμαστε να πληρώσουμε ένα σκασμό λεφτά για να πιούμε μια μπύρα ή ένα ποτό.
Όσο αφορά στη δημιουργία νέων συγκροτημάτων χωρίς κανένα εμπορικό κριτήριο, για να είμαστε ειλικρινείς, λίγα πράγματα προς το παρόν. Ίσως τώρα που υπάρχει ένας σταθερός χώρος για συναυλίες, αυτές οι μπάντες να πολλαπλασιαστούν. Από την άλλη, ήδη υπάρχοντα συγκροτήματα με πορεία και στην εμπορευματική σκηνή, δείχνουν να έρχονται πιο κοντά στη φάση τη δική μας. Θέλουν, όχι μόνο να παίξουν στη Στοά, αλλά δείχνουν με τη στάση τους ότι τους ενδιαφέρει να ενισχύσουν την προσπάθεια που γίνεται.

Υπάρχει τελικά τοπική underground σκηνή στο Ηράκλειο;

Ναι, αμέ! Μιλώντας για την underground σκηνή, δεν αναφερόμαστε αποκλειστικά στην DIY αντιεμπορευματική σκηνή, αλλά σε ένα σύνολο συγκροτημάτων που τραβάνε τη δικιά τους πορεία, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, τις πολυεθνικές, τα σταριλίκια. Το Ηράκλειο έχει τέτοια συγκροτήματα. Όμως, όπως συμβαίνει παντού, έτσι κι εδώ, τα περισσότερα από αυτά ολοκληρώνουν τον κύκλο τους σχετικά σύντομα κι έρχονται νέα να αναπληρώσουν το κενό. Τα τελευταία 5-6 χρόνια μάλιστα, η τοπική underground σκηνή δείχνει να μεγαλώνει κι αυτό μας αρέσει πολύ!

Οι Void Droid στη Στοά

 

Υπάρχουν σχέδια για το μέλλον;

Συνεχής βελτίωση του χώρου και της ποιότητας των συναυλιών. Επίσης, μας ενδιαφέρει η δικτύωση με χώρους, ομάδες, εγχειρήματα, ατομικότητες που ενδιαφέρονται για την underground/αυτο-οργανωμένη μουσική σκηνή (εγχώρια και μη).

Ανήκω σε μία γενιά, ή οποία έπαιξε rock n' roll και κανείς δεν το πήρε χαμπάρι. Σήμερα, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά απ' ό,τι πριν από 35 χρόνια. Υπάρχουν μπάντες στην Ελλάδα που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από αντίστοιχες του εξωτερικού. Ποια είναι η γνώμη σας για την ελληνική rock n' roll σκηνή;

Μάλλον αναφέρεσαι στη γενικότερη έννοια του όρου rock n' roll... Πριν από 35 χρόνια ήταν σίγουρα πολύ πιο δύσκολο να έχει κανείς πρόσβαση στο RnR του εξωτερικού ή να πάρει χαμπάρι τί γίνεται στις εδώ μητροπόλεις αν είχε την "ατυχία" να ζει στην επαρχία. Πλέον, κυρίως λόγω του ίντερνετ, μαθαίνεις και ακούς ό,τι νέο κυκλοφορεί, αρκεί να θέλεις και να ξέρεις πού να ψάξεις.
Και πάλι όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι όλη η Ελλάδα παίρνει χαμπάρι την RnR σκηνή, όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς σήμερα, ούτε και όλα αυτά, τα οποία συζητάμε εδώ. Κάθε άλλο δηλαδή. Η πλειοψηφία μικρών και μεγάλων ασχολείται με νέα και ειδήσεις τύπου Survivor και η μόνη μουσική που ακούει, είναι ό,τι προωθεί το ραδιόφωνο και η τηλεόραση. Υπάρχει δηλαδή πάρα πολύς κόσμος που ούτε και σήμερα παίρνει χαμπάρι τις σύγχρονες RnR μπάντες, πόσο μάλλον τις underground. Και για αυτό θα δεις πολλές από αυτές να αλλάζουν ύφος και στυλ, ώστε να καταφέρουν να φτάσουν μέχρι και στα πιο "ευαίσθητα" αυτιά του καταναλωτή - κι αυτό είναι πάντα κρίμα. Ελπίζουμε ότι με χώρους σαν τη Στοά, όλο και περισσότερος κόσμος θα μπορεί να ακούει μουσικές που ειδάλλως δεν θα έφταναν στα αυτιά του. Ωστόσο, ναι, σήμερα τα RnR συγκροτήματα στην Ελλάδα έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ σε σχέση με, όχι μόνο 35 χρόνια πριν, αλλά και με 10, 15 χρόνια πριν. Στη ΣΤΟΑ 60, πέρα από κάποια πολύ γνωστά ονόματα, έρχονται σχετικά κυρίως νέες μπάντες που πραγματικά έχουν αυτό που χρειάζεται για να παίξει κάποιος RnR και επί της ουσίας, δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από την underground σκηνή του εξωτερικού!

Οι Punkofonix στη Στοά

 

Αφήνω το κλείσιμο σε εσάς.

Χαιρόμαστε για τη γνωριμία με το Μerlin's και ευχαριστούμε που μας δώσατε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε τις θέσεις μας γύρω από αυτό που αγαπάμε. Να προσθέσουμε ότι αυτό που κάνουμε, το κάνουμε με τρόπο τέτοιο, που είναι ανοιχτός σε όλους. Στο χέρι του καθενός λοιπόν είναι να ψαχτεί και να ανακαλύψει. Και, γιατί όχι, να πράξει κάτι αντίστοιχο σε σχέση με αυτό που του κάνει κέφι! Εμείς άλλωστε είμαστε αλληλέγγυοι με τους αυτο-οργανωμένους, ανοιχτούς κοινωνικούς χώρους και τις ομάδες που λειτουργούν με γνώμονα την ελευθερία, το σεβασμό και την ισότητα. Τέλος, θέλουμε να ευχηθούμε στο περιοδικό, ό,τι καλύτερο!

Επικοινωνία μέσω facebook

Στοά 60 blogspot

Στοά 60 επικοινωνία: stoalive60@gmail.com