Μικρές ιστορίες για μεγάλες σκιές (μουσική από ένα επισκευασμένο πικάπ, μέρος 8o): Mike Oldfield - «Ommadawn» (Virgin, 1975)

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας

Είχα πάντα την εντύπωση πως το Ommadawn ήταν το πρώτο άλμπουμ του Mike Oldfield αλλά τελικά είναι το τρίτο. Όπως και να έχει, νομίζω πως το έχω περισσότερο συνδέσει με τα παιδικά χρόνια μου από ό,τι το έχω συνδέσει με το εξίσου πολύ καλό αλλά και πιο επιτυχημένο πρώτο του άλμπουμ, Tubular BellsΓι αυτό το επέλεξα λοιπόν να το ακούσω ανάβοντας ένα αρωματικό στικ από ένα κουτάκι που είναι καλυμμένο με κόκκινα τριαντάφυλλα...

Η αλήθεια είναι πως ο Oldfield ηχογραφούσε το άλμπουμ στο σπίτι του όταν, ολοκληρώνοντας την ηχογράφηση της πρώτης πλευράς, συνειδητοποίησε ότι η μπομπίνα της πολυκάναλης που χρησιμοποιούσε άρχιζε να αποβάλλει το στρώμα οξειδίου της, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στο ηχογραφημένο υλικό. Η Virgin, η δισκογραφική εταιρεία για την οποία ηχογραφούσε, έσπευσε να του παραδώσει ένα μηχάνημα, έτσι ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει αντίγραφα της αυθεντικής μπομπίνας.
Ο Oldfield συνέχισε να εργάζεται, αλλά το ίδιο πρόβλημα παρουσιάστηκε και στην νέα ταινία. Δεν έμενε άλλη επιλογή παρά να αρχίσει να ηχογραφεί από την αρχή αλλά με άλλης μάρκας μπομπίνα. Όχι τίποτε άλλο, αλλά λίγο μετά το ξεκίνημα της ηχογράφησης είχε χάσει τη μητέρα του και αυτό, μαζί με την καταστροφή της πολυκάναλης που όπως πίστευε ο ίδιος οφειλόταν στα πολλά overdubs (την μια πάνω στην άλλη ηχογραφήσεις), συνέτεινε στην εμφάνιση κατάθλιψης για τον Βρετανό καλλιτέχνη.

Η ιδέα με τα overdubs του είχε κατέβει μια μέρα στο στούντιο Abbey Road, ενώ ηχογραφούσε το Tubullar Bells και κάποιος του είπε, «Είδες; Στο διπλανό στούντιο είναι ο McCartney». «Και τι κάνει;» είχε ρωτήσει ο Oldfield. «Ηχογραφεί όλα τα όργανα μόνος του», του απάντησε ο άλλος. Και τότε ο Oldfield σκέφτηκε, «Για στάσου, αφού μου βγαίνει η ψυχή να εξηγώ στους άλλους μουσικούς αυτό που έχω στο κεφάλι μου, γιατί δεν τα γράφω όλα μόνος μου;»
Το 1974, είχε κυκλοφορήσει το δεύτερο άλμπουμ του, Hergest Ridge, το οποίο όμως δεν έτυχε της αποδοχής του Tubular Bells (είχε πουλήσει 50 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως) αν και επίσης είχε παραμείνει για τρεις εβδομάδες στο νούμερο 1 της Αγγλίας. Για να ηχογραφήσει εκείνο το δεύτερο άλμπουμ, είχε ζητήσει από την Virgin λεφτά για να αγοράσει ένα σπίτι που είχε βρει στο Kington, μια κωμόπολη στη σκιά του λόφου Hergest Ridge, στα σύνορα Ουαλίας-Αγγλίας, το οποίο λεγόταν The Beacon. Ήθελε να πάει να ζήσει εκεί με τα προβατάκια του, επειδή και σαν προσωπικότητα ήταν πολύ ντροπαλός άνθρωπος. Απέφευγε τις συνεντεύξεις, αδιαφορούσε για πωλήσεις και επιτυχία και, γενικότερα, ήθελε να μείνει στην ησυχία του.
Στο The Beacon, λοιπόν, ηχογράφησε και το Ommadawn, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1975, παίζοντας ο ίδιος έναν σκασμό από όργανα. Για το Tubular Bells είχε παίξει 26 όργανα μόνος του, και εδώ έπαιξε ηλεκτρικές και ακουστικές κιθάρες και μπάσα, δωδεκάχορδες κιθάρες, ακουστικές και κλασσικές, μαντολίνο, μπουζούκι, μπάντζο, άρπα, πιάνο, Farfisa και διάφορα άλλα πλήκτρα, ακορντεόν - μέχρι και τυμπάνια. Αν και η καταστροφή της μαγνητοταινίας τον έκανε να ξαναπαίξει πάλι πράγματα, τα οποία είχε ήδη ηχογραφήσει, αυτό λειτουργούσε και σαν καταπραϋντικό για την απώλεια της μητέρας του και θεώρησε την προηγούμενη ηχογράφηση σαν μια πρόβα για να ηχογραφηθούν όλα καλύτερα για το τελικό αποτέλεσμα.

Εγώ πάντως θα τα είχα παρατήσει, αν βέβαια δεν είχα σπάσει πρώτα όλα τα όργανα και δεν είχα βάλει φωτιά στο σπίτι, αλλά δεν είμαι ούτε 22 χρονών που ήταν τότε ο Oldfield, ούτε έχω την χίπικη νοοτροπία που μάλλον είχε εκείνος το 1975.
Η αυθεντική εκτέλεση, εκείνη της κατεστραμένης πρώτης πλευράς, υπάρχει στο remaster που κυκλοφόρησε το 2012 ως Ommadawn (Lost Version), αλλά ακούγεται και στην τηλεοπτική εκπομπή του BBC All You Need is Love που προβαλλόταν παγκοσμίως από το 1976 ως το 1980. Μάλιστα, ο John Lennon ήταν φίλος και μέντορας του σκηνοθέτη Tony Palmer, ο οποίος χρησιμοποίησε τον τίτλο του τραγουδιού των Beatles για την τηλεοπτική σειρά. Ωστόσο, αν και εκείνη την εποχή το punk rock σάρωνε, ο Palmer αρνήθηκε να το συμπεριλάβει σε κάποιο επεισόδιο.
Όπως και τα δύο προηγούμενα άλμπουμ του, το Ommadawn είναι μία σύνθεση χωρισμένη σε δύο μέρη, όπου το μέρος της πρώτης πλευράς του δίσκου, το «Part One», έχει διάρκεια 19:23 ενώ το δεύτερο μέρος, το «Part Two», είναι 17:17.
Η κοινωνική ζωή του Mike Oldfield εκείνη την εποχή ήταν σχεδόν ανύπαρκτη, αλλά είχε γύρω του μερικούς ανθρώπους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Ο ένας ήταν ο φολκ μουσικός Les Penning, ο οποίος έπαιζε με ένα συγκρότημα σε ένα μικρό εστιατόριο της περιοχής, μόλις πέντε λεπτά από το The Beacon. Ένα βράδυ κάποιος είπε στον Penning ότι πάνω στον λόφο έμενε ένας κιθαρίστας που τον έλεγαν Mike Oldfield. Ο Penning δεν τον είχε ακουστά, αλλά του τηλεφώνησε και τον ρώτησε αν θα ήθελε να πάει να παίξει με το συγκρότημά του. Ο Oldfield πήγε με την κιθάρα του και έπαιζε μαζί τους μέχρι που το συγκρότημα διαλύθηκε και απέμεινε μόνο με τον Penning να παίζουν τα βράδια στο μαγαζί για ένα πιάτο φαΐ.
Φυσικά, ο Penning έπαιξε στο Ommadawn.

Από τις αρχές του 1975, o Oldfield είχε και συγκάτοικο στο σπίτι του. Τον ντράμερ William Murray που είχε γεννηθεί στη Γλασκόβη και που ο Oldfield τον είχε γνωρίσει παίζοντας μαζί του στο συγκρότημα του Kevin Ayers, γύρω στο 1971. Κάποια πρωινά που οι τρεις μουσικοί ξυπνούσαν με το κεφάλι καζάνι από το μεθύσι, έβγαιναν και έκαναν βόλτα με άλογα.
Έτσι, η δεύτερη πλευρά του άλμπουμ τελειώνει με το τραγούδι «On Horseback», σε στίχους του Mike Oldfield και του William Murray (η φωτογραφία στο εξώφυλλο ενός άλλου άλμπουμ του Oldfield, του Amarok, είναι του Murray). Ο Murray πέθανε το 1998. Είχε παίξει με τους Mellow Candle και θα τον βρείτε να παίζει και στο άλμπουμ Whatevershebringswesing του Kevin Ayers.
Σημαντικός για την δημιουργία του Ommadawn, αν και στο παρασκήνιο, ήταν επίσης ο υπεύθυνος καλλιτεχνών και ρεπερτορίου της Virgin Records, Simon Draper. Ο Oldfield έψαχνε για μουσικούς που θα έπαιζαν ως καλεσμένοι και ο Draper ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για να συστήσει τον ντροπαλό Oldfield σε πολλούς καλλιτέχνες. Ο Draper, ο οποίος είχε μετακομίσει στο Λονδίνο από την Νότια Αφρική το 1971, ήθελε να προσθέσει αφρικάνικα τύμπανα στο τέλος του πρώτου μέρους, και έτσι κάλεσε τους Jabula, ένα αφρικάνικο συγκρότημα κρουστών, τα μέλη του οποίου το είχαν σκάσει από την πατρίδα τους εξαιτίας του Απαρτχάιντ. Το υπνωτικό τμήμα που ολοκληρώνει αυτό το μέρος, ενισχύεται σημαντικά από επαναλαμβανόμενα γυναικεία φωνητικά. Η Clodagh Simonds, επίσης μέλος του βρετανικού φολκ συγκροτήματος Mellow Candle στις αρχές της δεκαετίας του 1970, (στους οποίους, όπως είπαμε, είχε παίξει ο Murray), συμμετείχε για δεύτερη φορά σε άλμπουμ του Mike Oldfield, έχοντας κάνει και φωνητικά στο Hergest Ridge.

Τα τυμπάνια έπαιξε ο Pierre Moerlen των Gong, ο οποίος τα προβάριζε μια ολόκληρη μέρα κι επειδή ακουγόταν στα γύρω σπίτια, οι γείτονες άρχισαν να διαμαρτύρονται.
Τις Ιρλανδικές πίπιζες έπαιξε ο Paddy Moloney των Chieftains, ο οποίος πέθανε φέτος στις 12 Οκτωβρίου.

Ο Oldfield ήθελε για τίτλο του άλμπουμ κάτι που να ακούγεται περισσότερο με ήχο παρά με λέξη, γι' αυτό ζήτησε από την Simonds να του βρει κάτι στα ιρλανδικά. Εκείνη τηλεφώνησε σε κάτι συγγενείς της, το έφεραν από εδώ, το έφεραν από εκεί, και έφτιαξαν ένα ποιηματάκι. Από αυτό ο Oldfield επέλεξε την λέξη Amadán, που σημαίνει ηλίθιος, την αγγλοποίησε κάνοντάς την Ommadawn και αποφάσισε να τη χρησιμοποιήσει.
Στο εξώφυλλο του δίσκου υπάρχει μια φωτογραφία του Oldfield να κοιτάζει από το παράθυρό του ενώ έξω βρέχει. Την είχε τραβήξει ο γνωστός φωτογράφος David Bailey (σε μια σκηνή της ταινίας Blowup που γύρισε το 1966 ο Michelangelo Antonioni, ο φωτογράφος που υποδύεται ο πρωταγωνιστής David Hemmings είναι βασισμένος στον Bailey).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:

Μικρές ιστορίες για μεγάλες σκιές (μουσική από ένα επισκευασμένο πικάπ, μέρος 7ο): David Sylvian - "Brilliant Trees" (Virgin, 1984)

Μικρές ιστορίες για μεγάλες σκιές (μουσική από ένα επισκευασμένο πικάπ, μέρος 6ο): Dead Can Dance - "Into The Labyrinth" (4AD, 1993)

ΑΛΛΕΣ ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΥΓΟΥΝΑ ΕΔΩ

BLOG και ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΥ MIΧΑΛΗ ΠΟΥΓΟΥΝΑ:

https://tribe4mian.wordpress.com/

https://newzerogod.com/home

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΥΓΟΥΝΑ στο Blackout Radio Show...


image

Μιχάλης Πούγουνας

Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
 
 
 
image

Μιχάλης Πούγουνας

Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
 
 
 
image

Μιχάλης Πούγουνας

Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
 
 
 

 

Γραφτείτε στο Νewsletter του Merlin

FEATURED VIDEOS

  • 1