Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος

  • Αλεχάντρο Φινιστέρε: Ο αναρχικός εραστής της Φρίντα Κάλο που ανακάλυψε το ποδοσφαιράκι...

    Γράφει ο Μιχάλης Τζάνογλος

    Ερώτηση: Τι κοινό μπορεί να έχουν το ποδοσφαιράκι, ο Ισπανικός Εμφύλιος, ένας αναρχικός ποιητής, ο Τσέ Γκεβάρα, η Φρίντα Κάλο και μία αεροπειρατεία;

    Απάντηση: Τον Αλεχάντρο Κάμπος Ραμίρεζ ή αλλιώς Αλεχάντρο Φινιστέρε.

    Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

  • Η οργάνωση της υγειονομικής υπηρεσίας από το Λαϊκό Μέτωπο κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο (1936-1939)*

    Γράφει ο Γρηγόρης Αγκυραλίδης

    Ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος ξέσπασε τον Ιούλιο του 1936, όταν ο στρατηγός Φρανσίσκο Φράνκο επιχείρησε, μέσω πραξικοπήματος, να ανατρέψει τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας. Στο πλευρό του είχε τη ναζιστική Γερμανία και τη φασιστική Ιταλία και, κυρίως, την υλική τους ενίσχυση. Οι υποστηρικτές της δημοκρατίας είχαν στο πλευρό τους τη Σοβιετική Ένωση και το Μεξικό, ωστόσο συνολικά οι δυτικές δημοκρατίες επέβαλαν εμπάργκο, σε όπλα και σε έμψυχο υλικό. Ο Ισπανικός Εμφύλιος αποτέλεσε την πρώτη πολεμική σύρραξη στην Ευρώπη, με συμμετοχή του άμαχου πληθυσμού, τόσο με μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, όσο και μέσω της δημιουργίας ροής προσφύγων από τους ηττημένους του πολέμου. Επιπλέον, η Ισπανία δεν είχε συμμετάσχει στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και οι τελευταίες πολεμικές ενέργειες στη χώρα είχαν διεξαχθεί κατά τον 19ο αιώνα κι έτσι δεν υπήρχαν αναφορές στην τρέχουσα, κατά την εποχή, οικονομική και επιχειρησιακή διεξαγωγή ενός πολέμου. Επίσης, αποτέλεσε το πεδίο δοκιμής της πολεμικής τεχνολογίας της εποχής για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Στο κείμενο αυτό θα εξετάσουμε πως από την πλευρά των υποστηρικτών της Δημοκρατίας δημιουργήθηκαν και αναπτύχθηκαν οι υγειονομικές δομές κατά τη διάρκεια του πολέμου.

  • Η Σφαγή στο Κάζας Βιέχας: Ένα ανδαλουσιάνικο δράμα και μια εντολή εξόντωσης στο όνομα της Δημοκρατίας...

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

    Τον χειμώνα του 1933, στο Κάζας Βιέχας, ένα ανδαλουσιάνικο χωριό 2.000 κατοίκων γεμάτο φραγκοσυκιές, περίπου πενήντα χιλιόμετρα από το λιμάνι του Κάντιθ, έλαβε χώρα ένα από τα πιο βίαια και αιματηρά και επεισόδια της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, τρεισήμισι χρόνια πριν το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Τα γεγονότα, όπως εξελίχθηκαν ανάμεσα στις 10 και στις 12 Ιανουαρίου, έχουν μείνει στην ιστορία ως η Σφαγή του Κάζας Βιέχας και συγκλόνισαν το σύνολο της ισπανικής κοινωνίας λόγω της αμείλικτης κρατικής καταστολής από τις δυνάμεις ασφαλείας σε βάρος των χωρικών. Ως αποτέλεσμα, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μανουέλ Αθάνια έχασε μεγάλη μερίδα των υποστηρικτών του, γεγονός που μήνες αργότερα θα οδηγούσε στην πτώση της δημοκρατικής-σοσιαλιστικής κυβέρνησης και στην άνοδο της Δεξιάς.

  • Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι: «Πολεμάμε και ταυτόχρονα κάνουμε επανάσταση!»

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

    «Σε όλη μου την ζωή υπήρξα αναρχικός. Ελπίζω να έχω παραμείνει. Θα το θεωρούσα πολύ θλιβερό αν γινόμουν στρατηγός και εξουσίαζα με στρατιωτική πυγμή τους άνδρες μου που ήρθαν εθελοντικά μαζί μου, έτοιμοι να θυσιάσουν τη ζωή τους στον αντιφασιστικό αγώνα. Ανέκαθεν πίστευα στην ελευθέρια που βασίζεται στο αίσθημα της ευθύνης. Θεωρώ την πειθαρχία απαραίτητη, αλλά θα πρέπει να είναι αυτοπειθαρχία, αντλώντας έμπνευση από ένα κοινό σκοπό και από ένα ισχυρό αίσθημα συντροφικότητας»
    (Χοσέ Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι Ντουμάνχε)

  • Ο Ντουρούτι και οι Έλληνες εθελοντές στη φάλαγγά του κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο πόλεμο...

    Γράφει ο Προκόπης Σαμαρτζής

    «Τον ηρωισμό του δεν τον βλέπω μονάχα σε ότι γράφτηκε στις εφημερίδες αλλά περισσότερο στην καθημερινή του ζωή. Αυτό το ξέρουν φυσικά μόνο λίγοι. Εκείνοι που τον ήξεραν από το καφέ της γειτονιάς, από το σπίτι ή από την φυλακή. Μέσα από τα χέρια του πέρασαν εκατομμύρια, κι όμως τον είδα να μπαλώνει μόνος του τις σόλες των παπουτσιών του, γιατί δεν είχε λεφτά να τα δώσει στον παπουτσή. Μερικές φορές δεν είχε ούτε τα ψιλά για να παραγγείλει έναν καφέ, όταν συναντιόμασταν σε ένα μπαρ. Όταν κάποιος πήγαινε επίσκεψη σπίτι του, εκείνος φορούσε συχνά ποδιά επειδή καθάριζε εκείνη τη στιγμή πατάτες. Η γυναίκα του δούλευε. Δεν τον πείραζε καθόλου· δεν είχε τη μανία του ανδρισμού και δεν ένιωθε ότι οι δουλειές του σπιτιού πλήγωναν τον εγωισμό του. Την άλλη μέρα έπαιρνε το πιστόλι κι έβγαινε στον δρόμο για να τα βάλει με τον κόσμο της κοινωνικής καταπίεσης. Το έκανε με την ίδια φυσικότητα που το προηγούμενο βράδυ άλλαζε τις φασκιές της κορούλας του, της Κολέτ...» 

    Χ. Μ. Εντσενμπέργκερ

  • Φεντερίκα Μοντσένι: Η πρώτη γυναίκα υπουργός στον κόσμο ήταν αναρχική ως το μεδούλι...

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

     «Η αγάπη για την ελευθερία και η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι τα βασικά στοιχεία της ιδέας του αναρχισμού...» (Φεντερίκα Μοντσένι)

    Τον Νοέμβριο του 1936, η Φεντερίκα Μοντσένι, μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ισπανικού αναρχισμού, έπραξε το αδιανόητο: κατόπιν έγκρισης της αναρχοσυνδικαλιστικής Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CNT), αποδέχτηκε την πρόσκληση του πρωθυπουργού της χώρας Λάργο Καμπαγιέρο και ανέλαβε το Υπουργείο Υγείας της Ισπανικής Δημοκρατίας. Τρεις ακόμα σύντροφοί της υπουργοποιήθηκαν στα πλαίσια της συνεργασίας των αναρχικών με τη δημοκρατική κυβέρνηση, προκειμένου να ανακοπεί η πορεία του φασισμού στην Ισπανία. Ο εμφύλιος πόλεμος μαινόταν από τις 18 Ιουλίου, όταν στασιαστές στους κόλπους του στρατού με επικεφαλής τον στρατηγό Φρανθίσκο Φράνκο αποφάσισαν να ανατρέψουν τη νομίμως εκλεγμένη κυβέρνηση και να εδραιώσουν ένα ανελέητο δικτατορικό καθεστώς υπό τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας, των Ισπανών βιομηχάνων και, φυσικά, των Χίτλερ και Μουσολίνι. Ο ισπανικός λαός, με τη βοήθεια χιλιάδων ξένων αντιφασιστών εθελοντών, αντιστάθηκε...

FEATURED VIDEOS

  • 1