Γράφει ο Αντώνης Ζήβας
I Don't need your way of life
I can't stand your attitude
I don't need this fucking world”
("Forward to Death")
Το 1982 ο γράφων, βίωνε το γεμάτο αντιφάσεις συναισθηματικό-εφηβικό χάος της τρυφερής ηλικίας των δεκατεσσάρων ετών. Μόλις είχε ανακαλύψει το punk και στις άσκοπες περιπλανήσεις του στους δρόμους του αστικού τοπίου της Πάτρας, κοντοστάθηκε ένα απόγευμα στη βιτρίνα ενός δισκοπωλείου. Ανάμεσα στα άλλα εξώφυλλα δίσκων βρισκόταν και μία συλλογή που μόλις είχε κυκλοφορήσει με τίτλο Punk and Disorderly, όπου εκτός του εύγλωττου χαρακτηριστικού τίτλου της, είχε και τη φωτογραφία τριών πάνκηδων με μοϊκάνα. Τα μάτια του έλαμψαν και σε αυτή τη φωτογραφία σχηματοποιήθηκε στο μυαλό του αυτό ακριβώς που ήθελε να γίνει. Μπήκε στο κατάστημα φορώντας στο μυαλό του μια σχηματική punk τσαμπουκαλεμένη αναίδεια -η οποία ήταν μάλλον περισσότερο παιδική παρά απειλητική αν κρίνω από το χαμόγελο του ιδιοκτήτη του μαγαζιού- και ζήτησε τον συγκεκριμένο δίσκο.
Τον πλήρωσε γύρω στις εκατόν είκοσι δραχμές και γεμάτος χαρά έτρεξε σπίτι του για να ακούσει το μέλλον του, σε ένα παλιό λαμπάτο μονοφωνικό πικάπ του '60 μάρκας Teppaz, από αυτά όπου το καπάκι τους ήταν ταυτόχρονα και ηχείο, δώρο μιας θείας του που στα σίξτις ήθελε να αλλάξει τον κόσμο και στα έιτις κατέληξε να αλλάζει πάνες στη νεογέννητη κόρη της και λεωφορεία για να πηγαινοέρχεται στη κακοπληρωμένη δουλειά της σαν πωλήτρια φωτιστικών.
Ο έφηβος εκκολαπτόμενος πάνκης έβαλε στο πικάπ τη συλλογή και από κάποιου είδους βίτσιο έβαλε να την ακούσει από τη βήτα πλευρά (έτσι διάβαζε και τις εφημερίδες, από το τέλος προς την αρχή), και το τραγούδι που άνοιγε τη βήτα πλευρά ακούστηκε στα αυτιά του σαν να τον είχε χτυπήσει το ρεύμα του πικάπ (το συγκεκριμένο πικάπ είχε μια μικρή βλάβη και αν δεν πρόσεχες και το ακουμπούσες στα μεταλλικά του μέρη ενώ βρισκόταν στην πρίζα, σε χτυπούσαν κανονικά 220 volt).
Η μπάντα, λοιπόν, που άνοιγε τη βήτα πλευρά του δίσκου είχε το παράξενο όνομα Dead Kennedys και το τραγούδι τίτλο “Kill the Poor” (Σκοτώστε τους φτωχούς). Ηχητικά, οι Dead Kennedys ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό από ό,τι είχα ακούσει ως τότε, δηλαδή τα βρετανικά συγκροτήματα του πρώτου κύματος (1976-79) και λίγο μετά του Oi! των αρχών της δεκαετίας του '80. Καταιγιστικοί στις ταχύτητες του παιξίματος τους με μια μπασογραμή που συναγωνιζόταν την κιθάρα στους μανιερισμούς των ακόρντων, όλα τους βασισμένα στον κλασικό rock n roll και surf ήχο των σίξτις και με έναν τραγουδιστή που ακουγόταν σαν ψυχωτικός κλόουν ενός τσίρκου, ο οποίος μάλλον τρόμο σου προκαλούσε παρά γέλιο.
Τους λάτρεψα αμέσως και μερικές μέρες μετά, αφού μάζεψα δυο κατοστάρικα (δραχμές) ξαναπήγα στο δισκοπωλείο για να ρωτήσω αν υπήρχε κάποιος δίσκος τους. Στο σημείο αυτό να πω ότι στις αρχές του '80 και ειδικότερα στην επαρχία, δεν ήταν και τόσο εύκολο να βρει κάποιος punk δίσκους που μόλις είχαν κυκλοφορήσει στο εξωτερικό, υπήρχαν μόνο στην Αθήνα και κυρίως σε δισκάδικα που έφερναν δίσκους εισαγωγής (όπως λέγονταν τότε) σε τριπλάσια τιμή από τους ελληνικής κοπής, πράγμα απαγορευτικό για να τους αποκτήσει το έφηβο τέκνο μιας προλεταριακής εργατικής φαμίλιας.
Παρόλα αυτά υπήρχε μια ελληνική δισκογραφική εταιρία, η Music Box (MBI), στην οποία οφείλουμε πάρα πολλά όσο αφορά της διάδοση του rock στην Ελλάδα, μιας και από τα μέσα της δεκαετίας του '60 η συγκεκριμένη εταιρία που κυκλοφορούσε 7'' σινγκλ ελληνικών συγκροτημάτων και στις αρχές της δεκαετίας του '80 ανέλαβε την ανατύπωση και την κυκλοφορία σε νορμάλ τιμές δίσκους της Βρετανικής ανεξάρτητης Cherry Red Records (μια από τις καλύτερες βρετανικές ανεξάρτητες με punk, post-punk και new wave μπάντες στο δυναμικό της).
Ας επιστρέψω όμως στους Dead Kennedys. Πηγαίνω στο δισκάδικο μετά από μερικές μέρες και με την ίδια “αυθάδεια”, ζητώ από τον συμπαθή ιδιοκτήτη αν είχε να μου πουλήσει κάποιον δίσκο των Dead Kennedys. Ο άνθρωπος πηγαίνει σε ένα ράφι και μου φέρνει έναν δίσκο με μια ασπρόμαυρη θολή φωτογραφία στο εξώφυλλο που έδειχνε μια σειρά από αυτοκίνητα που καίγονταν και τα κάλυπτε ένα σύννεφο καπνού. Στο επάνω μέρος έγραφε Dead Kennedys με λευκή γοτθική γραμματοσειρά, ενώ στον μέσον του οπισθόφυλλου υπήρχε η φωτογραφία των Sounds of Sunshine, ενός lounge- soul συγκροτήματος των σίξτις, μόνο που τα κεφάλια των μελών του είχαν αντικατασταθεί από κεφάλια γαρίδων και κατσαρίδων. Στην μπότα των τυμπάνων υπήρχε το (κλασικό πια) λογότυπο των DK (σχεδιασμένο από τον Winston Smith, ο οποίος έχει σχεδιάσει όλα τα εξώφυλλα δίσκων της μπάντας αλλά και τα ένθετα τους που από μόνα τους αποτελούν κολάζ σύγχρονης τέχνης) και στο επάνω μέρος έγραφε: “Fresh Fruit for Rotting Vegetables” (Φρέσκα φρούτα για σαπισμένα λαχανικά). Το οπισθόφυλλο συμπλήρωναν οι τίτλοι των τραγουδιών και άλλες πληροφορίες.
Αυτό ήταν το πρώτο άλμπουμ αυτής της μοναδικά ιδιαίτερης μπάντας: ο δίσκος διαρκούσε μισή ώρα, ένα μισάωρο ανελέητης punk επίθεσης με κομμάτια όπου στιχουργικά τρυπούσαν το μυαλό με τον πολιτικό τους στίχο, δοσμένο συχνά μέσα από ένα καυστικό και ειρωνικά γκροτέσκο ανατριχιαστικό χιούμορ.
Το άλμπουμ είχε κυκλοφορήσει τις 2 Σεπτέμβρη του 1980, αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία από τη Cherry Red αφού οι DK δεν έβρισκαν δισκογραφική για να το κυκλοφορήσουν στη χώρα τους, και λίγο αργότερα στις ΗΠΑ μέσω της δικής τους δισκογραφικής, την οποία αρχικά ονόμασαν Decay Records και λίγο αργότερα Alternative Tentacles.
Στη σάπια κοινωνία φυτρώνουν φρέσκα ζιζάνια..
Big Bro' on while horse is near
The hippies won't come back you say
("California Uber Alles")
Αξίζει να σας πω μερικά λόγια για αυτόν τον δίσκο: Όταν κυκλοφόρησε το Fresh Fruit for Rotting Vegetables, η μπάντα φιλοτέχνησε μια διαφημιστική αφίσα με την εικόνα του εξωφύλλου και με την απειλητική φράση: “Οι χειρότεροι φόβοι σας επιβεβαιώνονται!” Η θολή φωτογραφία του εξώφυλλου στη πραγματικότητα έδειχνε μια σειρά από περιπολικά της αστυνομίας του Σαν Φρανσίσκο τα οποία καίγονταν και την είχε τραβήξει η ρεπόρτερ της εφημερίδας San Francisco Examiner, Judith Calson, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης και των συγκρούσεων στη πόλη τη νύχτα της 21 Μαΐου 1979.
Όμως, τι είχε συμβεί τότε; Στις 27 Νοεμβρίου 1978, ο ακροδεξιός δημοτικός σύμβουλος και πρώην μπάτσος Dan White είχε δολοφονήσει εν ψυχρώ μέσα στο δημαρχείο του Σαν Φρανσίσκο τον δήμαρχο George Moscone και τον επίσης δημοτικό σύμβουλο Harvey Milk. Ο λόγος των δολοφονιών ήταν η φιλική πολιτική προς τα δικαιώματα της LGBT κοινότητας που ακολουθούσε ο δήμαρχος ως αποτέλεσμα του σκληρού αγώνα που είχε δώσει ο δημοτικός σύμβουλος Harvey Milk, μια εμβληματική φιγούρα για τα δικαιώματα των LGBT ατόμων και ο πρώτος ανοιχτά δηλωμένος γκέι πολιτικός που εκλέχθηκε στην ιστορία της Καλιφόρνιας.
Αυτό όμως που είχε ξεσηκώσει την ούτως ή άλλως δραστήρια LGBT κοινότητα του πάντα ανεκτικού στη διαφορετικότητα -ήδη από τη δεκαετία του '50- Σαν Φρανσίσκο, δεν ήταν αυτό καθαυτό το περιστατικό της διπλής δολοφονίας, αλλά τα όσα προκλητικά εκτυλίχθηκαν στη δίκη του White την άνοιξη της επόμενης χρονιάς. Και πρώτα απ’ όλα, η υπερασπιστική γραμμή του που έμεινε στην ιστορία για τη γελoιότητά της. Ο White ούτε λίγο ούτε πολύ υποστήριξε πως ό,τι είχε κάνει το είχε κάνει υπό την επήρεια υψηλής δόσης ζαχάρου εξαιτίας υπερβολικής κατανάλωσης ζαχαρωτών Twinkies! Αυτή η εξωφρενική υπερασπιστική γραμμή προκάλεσε τόση εντύπωση που έκτοτε έμεινε στην αμερικανική δικονομική ορολογία ως «Twinkie Defense» (Υπεράσπιση των Twinkies).
Ωστόσο, το αποκορύφωμα ήταν η ετυμηγορία. Όλο το δικαστικό και πολιτικό σώμα της πόλης με την υποστήριξη της νέας δημάρχου, Dianne Feinstein (που είχε αναλάβει το αξίωμα μετά τη δολοφονία του Moscone), ήθελε να πέσει ο White στα μαλακά και όντως δικάστηκε με την μικρότερη δυνατή ποινή: επτά χρόνια φυλάκιση, όχι για δολοφονία από πρόθεση, αλλά για ανθρωποκτονία εν βρασμώ ψυχής. Στο άκουσμα της απόφασης ξέσπασαν ταραχές τη νύχτα της 21ης Μαΐου 1979, κάτι που σπανίως είχε βιώσει η σύγχρονη αμερικανική ιστορία: Με πυρσούς στα χέρια και με εξαγριωμένες κραυγές, εκατοντάδες γκέι και αλληλέγγυοι έκαψαν σχεδόν ολοκληρωτικά το δημαρχείο του Σαν Φρανσίσκο.
Ο δολοφονημένος Harvey Milk
Στα επεισόδια που έγιναν γνωστά ως «Ταραχές της Λευκής Νύχτας», περίπου 3.000 διαδηλωτές ξεκίνησαν από την συνοικία Κάστρο (την παραδοσιακή γειτονιά των ομοφυλοφίλων) προς το δημαρχείο μόλις έγινε γνωστή η απόφαση. Με το σύνθημα «Εκδίκηση για τον Harvey Milk», ξήλωσαν τα σκαλοπάτια, γκρέμισαν τα σιδερένια κάγκελα από τις πόρτες, έσπασαν τα τζάμια και πέταξαν παντού πέτρες σπάζοντας όλα τα παράθυρα του πρώτου ορόφου σε μια προσπάθεια να πυρπολήσουν το κτίριο. Οι διαδηλωτές αγνόησαν τις εκκλήσεις για ηρεμία, ενώ η αστυνομία δεχόταν επιθέσεις με κομμάτια τσιμέντου που είχαν ξηλωθεί από τους δρόμους. Καθώς τα δακρυγόνα δημιουργούσαν μια αποπνικτική ατμόσφαιρα, ένας άνθρωπος έσπασε με μια κλοτσιά το παράθυρο ενός περιπολικού και του έβαλε φωτιά. Μέσα σε λίγα λεπτά μια σειρά οχημάτων της αστυνομίας καταστράφηκαν με μια εκκωφαντική έκρηξη. Η πυρπόληση των περιπολικών ήταν ίσως η πιο εμβληματική εικόνα των γεγονότων και ακριβώς αυτή την εικόνα διάλεξαν οι DK για το εξώφυλλο του ντεμπούτου τους άλμπουμ (για περισσότερα δες εδώ:Ένα εξώφυλλο, χίλιες λέξεις: Dead Kennedys - "Fresh Fruit for Rotting Vegetables"...) Για την ιστορία, από τα επτά χρόνια που είχε καταδικαστεί ο White τελικά θα εκτίσει τα πέντε. Θα αποφυλακιστεί με αναστολή στις αρχές του 1984, αλλά δε θα πάει και πολύ μακριά. Τον Οκτώβριο του επόμενου έτους, απομονωμένος από τους πάντες, θα αυτοκτονήσει στο γκαράζ του σπιτιού του ρουφώντας τα καυσαέρια του αυτοκινήτου του. Η ιστορία πίσω από την εικόνα του εξωφύλλου, μαζί με τα κομμάτια του δίσκου, συγκροτούν ένα από τα πιο πολιτικά και κλασικά άλμπουμ του αμερικανικού punk όλων των εποχών. Ο White θα απασχολήσει ξανά τους Dead Kennedys το 1986, όταν διασκεύασαν το κλασικό τραγούδι του Bobby Fuller “I Fought The Law” με τον Biafra να αλλάζει όλους τους αρχικούς στίχους του κομματιού. Η δική τους εκτέλεση κλείνει με το στίχο: “I am the law so I won”, αντί του αρχικού: “I fought the law and the law won” , ενώ κάπου στη μέση αναφέρεται και στο περιβόητο θέμα με τα Twinkies τραγουδώντας: “Twinkies are the best friend I' ve ever had”. Δεν παραλείπει μάλιστα να τονίσει ότι: “I blew George and Harvey's brains out with my six-gun”.
Η αρχή της θεραπείας από τις επιπτώσεις του συστήματος...
Every theory has its holes when real life steps in
So how do we feed and make room for
("When do ya draw the line")
Οι Dead Kennedys σχηματίστηκαν το 1978 στο Σαν Φρανσίσκο όταν ο Jello Biafra (Eric Reed Boucher) και ο μπασίστας Klaus Flouride (Geoffrey Lyall) διάβασαν μια αγγελία στην εφημερίδα The Recycler. Την είχε βάλει ο κιθαρίστας East Bay Ray (Ray Pepperall). Στη μπάντα προστέθηκε ο ντράμερ Ted (Bruce Slesinger) και ο επίσης κιθαρίστας 6025 (Carlos Cadona). Με αυτή τη σύνθεση ηχογράφησαν τα πρώτα τους demo κομμάτια και στις 19 Ιουλίου του 1978 έδωσαν την πρώτη τους συναυλία στο ιστορικό πλέον κλαμπάκι Mabuhay Gardens, στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια.
Συνέχιζαν να δίνουν συναυλίες την ίδια χρονιά, κυρίως γύρω από τη Περιοχή του Κόλπου σε διάφορα μικρά κλαμπ, συχνά με διαφορετικά ονόματα όπως The DK's, The Sharks, The Creamsicles και The Pink Twinkies, επειδή το πραγματικό τους όνομα (Dead Kennedys) δημιουργούσε αντιπαραθέσεις με τους Αμερικανούς ιδιοκτήτες μαγαζιών που τους απέρριπταν μιας και η οικογένεια Κένεντι, με προεξέχοντα τον δολοφονημένο πρόεδρο Τζον Φιτζέραλντ, αποτελούσε ιερό τοτέμ των Δημοκρατικών και, γενικότερα, των Αμερικανών. Παράδειγμα, όταν ο αρθρογράφος της μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδας San Francisco Chronicle, Herb Caen, είδε στο δρόμο την αφίσα για μια συναυλία τους ως Dead Kennedys έγραψε τον Νοέμβριο του 1978: "Αν νομίζετε ότι η νεολαία μας έχει πιάσει πάτο και έχει χάσει πια κάθε όριο σεβασμού και ευπρέπειας, τότε κάνετε λάθος, υπάρχουν και χειρότερα. Υπάρχει ένα punk rock συγκρότημα που ονομάζεται The Dead Kennedys και το οποίο στις 22 Νοεμβρίου θα εμφανιστεί στο Mabuhay Gardens. Ακριβώς στην 15η επέτειο από τη δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι! Θα ανεχτεί ο αμερικανικός λαός μια τέτοιου είδους προσβολή;" Την ίδια χρόνια, ο 6025 άφησε το συγκρότημα λέγοντας ότι είχε διαφορετική μουσική αντίληψη για το πως έπρεπε να παίζουν, αλλά ο πραγματικός λόγος ήταν η έντονα πολιτική θεματολογία των στίχων του Jello Biafra και, γενικότερα, η πολιτική στάση τους (όπως μου έχει διηγηθεί ο ίδιος όταν γνωριστήκαμε πριν μερικά χρόνια κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κρήτη για διακοπές).
Το 1979 οι DK κυκλοφορούν σε δική τους παραγωγή το πρώτο τους σινγλ, το θρυλικό πλέον "California Über Alles", μια στιχουργική επίθεση στον τότε κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, Τζέρι Μπράουν. Ήταν μια “μουσική σύνθεση” του Jello Biafra που είχε δημιουργήσει τη βασική μελωδία τραγουδώντας τη. Ο Biafra, όπως έχει πει, είναι απαράδεκτος ως μουσικός και ανίκανος να μάθει κάποιο όργανο. Τα κομμάτια που έχει “συνθέσει”, τα έχει δημιουργήσει μουρμουρίζοντας συνήθως τη μελωδία στους μουσικούς. Λίγο αργότερα κυκλοφόρησαν το δεύτερο σινγκλ τους με τίτλο "Holiday in Cambodia", μια πολιτική γκροτέσκο ειρωνεία στις στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ σε διάφορες τριτοκοσμικές χώρες.
Το 1981 οι DK δημιουργούν τη δική τους ανεξάρτητη εταιρία Alternative Tentacles Records τόσο επειδή ήθελαν να κυκλοφορούν οι ίδιοι τις δουλειές τους χωρίς τη μεσολάβηση άλλων εταιριών που θα έβγαζαν κέδρος από τη δουλειά τους, όσο και για να έχουν τον πλήρη έλεγχο των λεγομένων τους σε στιχουργικό και εικαστικό επίπεδο. Τον Μάιο του 1981 κυκλοφόρησαν ένα 7" σινγκλ με το κομμάτι "Too Drunk to Fuck" (Alternative Tentacles στις ΗΠΑ και Cherry Red στη Βρετανία). Το σινγκλ σκαρφάλωσε μέχρι τη 36η θέση των βρετανικών τσαρτ, παρόλο που η πλειοψηφία των δισκοπωλείων δεν το έβαζε στα ράφια λόγω του προκλητικού τίτλου του. Ήταν το πρώτο σινγκλ που εισήλθε στο UK Top 40 και έφερε στον τίτλο τη λέξη «fuck». Το Radio 1 του BBC απαγόρευσε τη ραδιοφωνική του μετάδοση, όπως έκαναν πάρα πολλοί αμερικάνικοι σταθμοί - ακόμη και κολεγιακοί ανεξάρτητοι. Στις σχετικές λίστες των τσαρτ εκείνου του καιρού ανέφεραν συνήθως το τραγούδι ως "Too Drunk to..." (Πολύ μεθυσμένος για να...) Όταν έφτασε στο Top 40, ο παρουσιαστής Tony Blackburn το ανέφερε σαν «ένα δισκάκι από μια μπάντα που ονομάζεται Dead Kennedys».
Οι Dead Kennedys όμως έκαναν κάτι άλλο: Τύπωσαν ένα αυτοκόλλητο και το κόλλησαν στο εξώφυλλο του σινγκλ: "CAUTION. You are the victim of yet another stodgy retailer afraid to warp your mind by revealing the title of this record so peel slowly and see …" (Προσοχή: Είσαι το θύμα ενός ακόμα δυσκοίλιου λιανοπωλητή που φοβάται μήπως και πάθει κάτι το μυαλό σου επειδή θα σου αποκαλυφθεί ο τίτλος αυτού του δίσκου, γι' αυτό ξεκόλλησε αργά και διάβασε… )
Το 1979, ο Jello Biafra θέλησε να γελοιοποιήσει τόσο τον κυβερνήτη της Καλιφόρνια Jerry Brown όσο και τη δήμαρχο του Σαν Φρανσίσκο, Dianne Feinstein, και ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για δήμαρχος της πόλης με βασικό προεκλογικό σλόγκαν τη φράση: "Jell-O ad campaign - There's always room for Jello". Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας φορούσε μπλουζάκια της προεκλογικής εκστρατείας του πρώην δικαστή και επόπτη της γερουσίας της Καλιφόρνιας, Quentin Kopp, κύριου αντιπάλου της δημάρχου Dianne Feinstein. Οι... υποστηρικτές του επίσης προέβησαν σε ανάλογες ενέργειες όπως κρατώντας πλακάτ που καλούσαν τον κόσμο να ψηφίσει τον Biafra και έγραφαν: "Αν δεν κερδίσει τις εκλογές, θα σκοτωθώ!" και "Τι γίνεται αν κερδίσει;"
Στη προεκλογική του καμπάνια, ο δολοφόνος των George Moscone και Harvey Milk, Dan White είχε την τιμητική του, καθώς ο Biafra υποσχέθηκε ότι αν γινόταν δήμαρχος θα του έστηνε ανδριάντα για να χρησιμεύει σαν στόχος γιαουρτιών, ζαρζαβατικών, ακόμα και πιο... βρωμερών προϊόντων. Η... πολιτική του πλατφόρμα επίσης περιλάμβανε εξαγγελίες ότι εφόσον εκλεγόταν θα ανάγκαζε τους επιχειρηματίες και τους μπάτσους να φορούν κοστούμια κλόουν εντός των ορίων της πόλης και θα προσλάμβανε ανέργους που είχαν χάσει τα σπίτια τους λόγω χρεών ως φοροεισπράκτορες για να αποφασίζουν και να εισπράττουν οι ίδιοι τη φορολόγηση των σπιτιών στις κυριλέ συνοικίες της πόλης. Ανακοίνωσε επίσης την πρόσληψη μπάτσων από τους ίδιους τους ανθρώπους που ζούσαν στις γειτονιές, προκειμένου να προστατεύουν τα άδεια σπίτια που είχαν κατασχεθεί από την εφορία και τις τράπεζες για να μην τα πάρουν και τα πουλήσουν σε άλλους. Τελικά, ο Biafra τερμάτισε τρίτος ανάμεσα σε δέκα υποψηφίους με ποσοστό 3,79%, εξασφαλίζοντας 6.591 ψήφους.
Μέχρι τότε, οι Dead Kennedys είχαν γίνει πλέον αρκετά δημοφιλείς τόσο στο αμερικανικό όσο και στο βρετανικό underground. Λίγο μετά τη κυκλοφορία του Fresh Fruit for Rotting Vegetables, ο Ted εγκατέλειψε το συγκρότημα προς όφελος των σπουδών του και αντικαταστάθηκε (από τη φιλοχρήματη μουσίτσα, όπως αποδείχτηκε αργότερα) Darren H. Peligro στα τύμπανα.
Ηχητική τρομοκρατία...
Punk's not dead
it just deserves to die
when it becomes another state cartoon
("Chickenshit conformist")
Οι Dead Kennedys συνέβαλαν τα μέγιστα στην αναρχική πολιτικοποίηση του αμερικάνικου hardcore punk και ήταν ένα από τα καθοριστικά συγκροτήματα του είδους, επηρεάζοντας εκατοντάδες μπάντες τόσο στις ΗΠΑ όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Μουσικά, επίσης ήταν πιο εμπνευσμένοι σε σχέση με τη βρετανική punk σκηνή (με εξαίρεση ίσως τους Clash, οι οποίοι ήταν επίσης η μοναδική έντονα πολιτικοποιημένη punk μπάντα της πρώτης περιόδου). Γενικότερα, το αμερικάνικο punk μπορεί μουσικά να ήταν πολύ ανώτερο από το αντίστοιχο βρετανικό -ειδικότερα η hardcore σκηνή του- στιχουργικά όμως ελάχιστες ήταν οι μπάντες στα τέλη της δεκαετίας του '70 που είχαν πολιτική άποψη και θεματολογία. Υπήρχαν μεν κάποιες, όπως π.χ. οι The Dicks από το Τέξας, αλλά η πλειοψηφία των αμερικάνικων punk συγκροτημάτων της δυτικής ακτής των ΗΠΑ είχε μια πιο, ας πούμε, "χαβαλεδιάρικα" ανέμελη εφηβική και κοινωνική στιχουργική θεματολογία παρά πολιτική. Οι Dead Kennedys, και κυρίως ο τραγουδιστής και στιχουργός των κομματιών τους, Jello Biafra, ήταν αυτοί που χρησιμοποίησαν αυτόν ακριβώς τον χαβαλέ για να γράψουν πολιτικό στίχο.
Με μπροστάρη τον Jello Biafra και τους στίχους του, οι Dead Kennedys έγιναν στα μάτια πολλών Αμερικάνων μικροαστών και συντηρητικών (συμπεριλαμβανομένων των λευκών προτεσταντών χριστιανών, των ακροδεξιών ρατσιστών και των πολιτικών) η πιο επικίνδυνη μπάντα στις ΗΠΑ εκείνη τη περίοδο. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '80, το συγκρότημα είχε γίνει πασίγνωστο μέσα από τις συναυλίες του, τις κυκλοφορίες της δικής του αυτοδιαχειριζόμενης εταιρίας Alternative Tentacles και, φυσικά, τους δίσκους και τα σινγκλ του, με συνέπεια να αρχίσει να απασχολεί επανειλημμένα τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές.
Στις 15 Απριλίου του 1986, εννέα πάνοπλοι αστυνομικοί εισέβαλαν στο σπίτι του Biafra έπειτα από καταγγελία της οργάνωσης Parents Music Resource Center (PMRC). (Κέντρο Γονέων για τη Σωτηρία από τη Μουσική, σε ελεύθερη ελληνική μετάφραση). Η συγκεκριμένη οργάνωση είχε δημιουργηθεί από τέσσερις γυναίκες γνωστές ως "Σύζυγοι της Ουάσιγκτον", μια σαφής αναφορά στις σχέσεις των συζύγων τους με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ στην πρωτεύουσα. Οι γυναίκες που είχαν ιδρύσει το PMRC ήταν η Tipper Gore, σύζυγος του γερουσιαστή και αργότερα αντιπρόεδρου Al Gore, η Susan Baker, σύζυγος του υπουργού Οικονομικών James Baker, η Pam Howar, σύζυγος του μεγαλομεσίτη Raymond Howar και η Sally Nevius, σύζυγος του πρώην προέδρου του δημοτικού συμβουλίου της Ουάσιγκτον, John Nevius. Η συγκεκριμένη οργάνωση είναι υπεύθυνη για χιλιάδες περιπτώσεις λογοκρισίας rock, rap και hip-hop δίσκων που κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ από το 1985 μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του '90 οπότε διαλύθηκε και υπεύθυνη τόσο για απαγορεύσεις τραγουδιών λόγω των στίχων τους -όχι μόνο λόγω σεξουαλικού δήθεν περιεχομένου αλλά και πολιτικού, όπως για παράδειγμα το "Cop Killer" των Body Count- όσο και για την υποχρεωτική επιβολή ενός αυτοκόλλητου επάνω σε μουσικούς δίσκους και κασέτες (με σκοπό την προειδοποίηση των γονέων που κατά τη γνώμη της έχριζαν αμφιβόλου ηθικής στα αυτιά των νέων) που έλεγε: “Parental Advisory Explicit content-lyrics” (Γονική συμβουλή. Άσεμνο περιεχόμενο ή στίχοι). Το αυτοκόλλητο το υιοθέτησε χωρίς αντιρρήσεις τόσο η Recording Industry Association of America (RIAA) (η ένωση της αμερικανικής βιομηχανίας ηχογραφήσεων) όσο και η αντίστοιχη της Μεγάλης Βρετανίας. Η κυρία Tipper Goreεμπνεύστηκε τη συγκεκριμένη οργάνωση όταν (σοκαρισμένη και προφανώς κατακόκκινη από τη ντροπή) άκουσε την εντεκάχρονη κόρη της να τραγουδά ένα μεσημέρι το τραγούδι του Prince “Darling Nikki”, του οποίου οι στίχοι περιελάμβαναν μια σαφή αναφορά στον αυνανισμό της ηρωίδας του τραγουδιού. Πολλοί ήταν οι μουσικοί που εναντιώθηκαν σε αυτή την απόφαση λογοκρισίας, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία που δεν μας απασχολεί εδώ.
Έπειτα από ενέργειες της συγκεκριμένης “ηθικοπλαστικής” οργάνωσης, η Αστυνομία εισέβαλε στο σπίτι του Biafra που κατέληξε στο τμήμα και δικάστηκε κατηγορούμενος κατόπιν παραγγελίας του αναπληρωτή δημόσιου κατήγορου του Λος Άντζελες, Michael Guarino, ο οποίος εκτέλεσε την εντολή του εισαγγελέα Τζέιμς Χαν. Ο Biafra κατηγορήθηκε για διανομή “επιβλαβούς υλικού σε ανηλίκους” με το τέταρτο άλμπουμ των Dead Kennedys, Frankenchrist. Η κατηγορία ωστόσο δεν αφορούσε ούτε τη μουσική ούτε τους στίχους του άλμπουμ, αλλά επειδή περιείχε μια μεγάλη αφίσα του γνωστού Ελβετού σουρεαλιστή εικαστικού H.R. Giger (βραβευμένου από την Αμερικάνικη Ακαδημία σύγχρονης τέχνης για τα σχέδια του στη ταινία επιστημονικής φαντασίας Alien) με τίτλο “Landscape XX (Penis Landscape)” που απεικόνιζε σε μια συνεχή διάταξη σειρές από πέη και πρωκτούς. Ο Biafra πίστευε ότι η δίωξη είχε καθαρά πολιτικά κίνητρα και αυτό επιβεβαιώθηκε στη δίκη με συνεχείς αναφορές της πολιτικής αγωγής στους πολιτικούς στίχους των Dead Kennedys.
Ο Frank Zappa έσπευσε να υπερασπιστεί τον Biafra και την ελευθερία του λόγου
Ο συγγραφέας Reebee Garofalo κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης υπέρ του Biafra και της Alternative Tentacles, υποστηρίζοντας ότι η αυτοδιαχειριζόμενη εταιρία και το συγκρότημα είχαν μπει στο μάτι τόσο της κυβέρνησης όσο και της μουσικής βιομηχανίας λόγω των πολιτικών τους τοποθετήσεων και ακριβώς επειδή η εταιρία δεν μπορούσε να υπομείνει το οικονομικό βάρος μιας ποινής και τα δικαστικά έξοδα με αποτέλεσμα να κλείσει -άρα να φιμωθεί- μέσω αυτής της δίωξης φανερώθηκε ο στόχος του κράτους: η εταιρεία των DK έπρεπε να πάψει να ενοχλεί το σύστημα με τις κυκλοφορίες της. Αντιμετωπίζοντας την ενδεχόμενη ποινή ενός έτους φυλάκισης και πρόστιμο 2.000 δολαρίων, o Jello Biafra με τη βοήθεια ανθρώπων της μουσικής όπως ο Dirk Dirksen και η Suzanne Stefanac, ίδρυσε το No More Censorship Defense Fund (Ταμείο Προστασίας από τη Λογοκρισία), μια οργάνωση που περιλάμβανε αρκετές punk rock μπάντες, προκειμένου να συγκεντρωθούν τα χρήματα για τα έξοδα της δίκης, τα οποία ούτε ο Biafra ούτε η δισκογραφική του εταιρεία μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά. Τελικά, οι ένορκοι έκριναν αθώο τον Biafra με ψήφους 7 υπέρ έναντι 5 κατά και ο δικαστής έδωσε εντολή να αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες. Στη διάρκεια της δίκης όμως οι Dead Kennedys διαλύθηκαν τον Δεκέμβριο του 1986, εξαιτίας του αυξανόμενου νομικού κόστους. Μετά τη διάλυση τους, ο Jello Biafra ξεκίνησε τις stand-up παραστάσεις του προφορικού πολιτικού λόγου του.
Όταν ο καπιταλισμός νικά..
Step right up folks
Anarchy for sale!
T-shirts only ten dollars
badges only 3,50
("Anarchy for Sale")
Δυστυχώς τη... δόξα πολλοί μίσησαν αλλά το χρήμα ουδείς. To 1998, η πολυεθνική εταιρία ρούχων Levi's έκανε πρόταση στους (διαλυμένους πλέον) Dead Kennedys προκειμένου να χρησιμοποιήσει ένα απόσπασμα του τραγουδιού τους “Holiday in Cambodia” σε μια τηλεοπτική της διαφήμιση. Ο Biafra αρνήθηκε βάζοντας βέτο στην απόφαση των υπόλοιπων μελών να δώσουν το κομμάτι (και να τσιμπήσουν τα φράγκα, τα οποία ήταν γύρω στα τρία εκατομμύρια δολάρια) και κάπου εκεί ξεκινά ένας δικαστικός εμφύλιος μεταξύ των μελών. Τα υπόλοιπα μέλη (East Bay Ray, Klaus Fluoride και DH Peligro ) υποβάλουν μήνυση στον Biafra και στην Alternative Tentacles (ιδιοκτησίας στα χαρτιά του Jello Biafra) για διαφυγόντα κέρδη και μειωμένη χρηματική απόδοση των δικαιωμάτων τους από τις πωλήσεις των δίσκων τους. Επίσης, ζητούν από το δικαστήριο να τους καταχωρήσει τα πνευματικά δικαιώματα όλων των δίσκων της μπάντας και το δικαίωμα της εμπορικής τους εκμετάλλευσης. Η αγωγή υποστήριξε ότι, ως υπεύθυνος της Alternative Tentacles, ο Biafra είχε υποτιμήσει τα άλλα μέλη των DK αυξάνοντας την τιμή λιανικής των δίσκων τους χωρίς να αυξήσει το ποσοστό των δικαιωμάτων τους και ότι είχε αποτύχει να διαφημίσει ή να προωθήσει σωστά τον κατάλογο με τα έργα του συγκροτήματος με αποτέλεσμα τα άλλα μέλη να εισπράττουν λιγότερα έσοδα από όσα θα έπρεπε. Το 2003, έπειτα από την αρχική δίκη και τη συνακόλουθη έφεση, ο Biafra έχασε τελεσίδικα την υπόθεση και αναγκάστηκε να πληρώσει 220 χιλιάδες δολάρια στους πρώην συμπαίκτες του - τόσο για μη καταβεβλημένα δικαιώματα όσο και για απάτη. Σε συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια και μετά τη δίκη, ο Biafra ισχυρίστηκε ότι αυτή η διαφωνία δεν αφορούσε τα ίδια τα χρήματα και τα δικαιώματα (είχε αναφέρει ότι το ζήτημα των δικαιωμάτων ήταν λογιστικό λάθος που προσπαθούσαν να επιλύσουν πριν ακόμη ξεκινήσει η δικαστική πλευρά της υπόθεσης) και, απεναντίας, όλα οφείλονταν στην άρνησή του να παραχωρήσουν το "Holiday in Cambodia" στη Levi's επειδή με αυτόν τον τρόπο η μπάντα ξεπουλιόταν, ακυρώνοντας όσα τόσα χρόνια υποστήριζε με τη στάση της: “Ο Ray πλησίασε δύο από τους στενότερους φίλους μου, τον Fluoride και τον Peligro, ζητώντας τους να με πείσουν να πουλήσουμε το τραγούδι στη Levi's. Όταν τους υπενθύμισα τι θα πάθαινε η φήμη μας αν κάναμε κάτι τέτοιο και ότι θα ήμασταν ανακόλουθοι όσων λέγαμε και κάναμε σαν συγκρότημα, εκείνος μου είπε να εκδώσουμε μία ανακοίνωση στον τύπο λέγοντας το κάνουμε για φιλανθρωπικούς λόγους. Να δίναμε ένα ποσοστό πέντε τοις εκατό σε κάποια φιλανθρωπική οργάνωση και να κρατήσουμε τα υπόλοιπα χρήματα”.
Οι Dead Kennedys το 2018
Η απόδοση των δικαιωμάτων των DK στα υπόλοιπα μέλη τους άνοιξε τον δρόμο (και την... όρεξη για φράγκα) κι έτσι οι DK επανασχηματίστηκαν με τραγουδιστή τον Ron "Skip" Greer στα μέσα της δεκαετίας του 2000, δίνοντας συναυλίες με το κλασικό τους υλικό και επανακυκλοφορώντας τους παλιούς τους δίσκους και κάποια ακυκλοφόρητα ως τότε live τους από τη δεκαετία του '80 στο δικό τους πια label (Manifesto Records). Μέχρι σήμερα δίνουν συναυλίες, ενώ δεν έχουν γράψει κάποια νέα δουλειά, απόδειξη ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να εκμεταλλευτούν το όνομα των DK εμπορικά, δίνοντας συναυλίες και πουλώντας το παλιό υλικό της καθαρά για τα χρήματα.
Punk εναντίον οδοντιατρικής...
You're used to be a partner in crime
Now you say you ainnt got the time
Gotta get serious, gotta plan
("Life Sentence")
Ο Jello Biafra γεννήθηκε στο Boulder του Κολοράντο στις 17 Ιουνίου 1958 και ήταν γιος της Virginia (το γένος Parker), μιας βιβλιοθηκονόμου στη τοπική δημοτική βιβλιοθήκη, και του Stanley Wayne Boucher, ενός κοινωνικού λειτουργού και ποιητή.
Όταν γνωριστήκαμε πριν μερικά χρόνια, σε μια από τις συζητήσεις μας (μεταξύ μπύρας και ρακής) μου είχε πει ότι από τα παιδικά του χρόνια είχε αναπτύξει έντονο ενδιαφέρον για την πολιτική και τις ριζοσπαστικές ιδέες (οι γονείς του τον ενθάρρυναν σε αυτό) και όταν γύρω στο 1965 πρωτοάκουσε rock and roll σε κάποιον τοπικό σταθμό αποφάσισε ότι αυτή θα ήταν πλέον η μουσική του. Μου είπε επίσης και ένα χαρακτηριστικό συμβάν στη ζωή του, το οποίο τον καθόρισε: Όταν ήταν στο γυμνάσιο έπρεπε να περάσει το τεστ (που τότε έκαναν σχεδόν όλα τα αμερικάνικα σχολεία) του λεγόμενου συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού. Ήταν μια σειρά από ηλίθιες ερωτήσεις όπως ποιο φαγητό προτιμάς, ποιο χρώμα σου αρέσει, ποια η σχέση σου με τον Θεό και αν προσεύχεσαι, τι πιστεύεις για τον στρατό, τι συμβολίζει για σένα η αμερικάνικη σημαία και το έθνος (και άλλες που δεν θυμάμαι πια). Βάσει των απαντήσεων, ο σχολικός σύμβουλος κατέληγε σε ένα συμπέρασμα για την επαγγελματική κλίση του κάθε παιδιού και το συμβούλευε να την ακολουθήσει. Σύμφωνα με τις απαντήσεις του Biafra, ο σύμβουλος είχε καταλήξει ότι έπρεπε να γίνει οδοντίατρος!
Αν κάτι μισούσε ο Biafra σαν παιδί ήταν οι οδοντίατροι: "Μου είπε να γίνω ένας γαμημένος βλάκας που κοιτάζει τα δόντια των άλλων φορώντας άσπρη μπλούζα και κρατώντας εργαλεία βασανιστηρίων και πόνου! Σε μένα, που μόνο και μόνο στην ιδέα να με εξετάζουν με έπιανε τρόμος! Του απάντησα ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός και μουσικός και εκείνος μου είπε να τα αφήσω αυτά τα κομμουνιστικά (επί λέξη) και ότι βάσει του τεστ μπορούσα να γίνω μόνο οδοντίατρος, συμπληρώνοντας: "Στην υπηρεσία του αμερικάνικου έθνους!" Τότε ήταν που κατάλαβα για τα καλά το πόσο υποκριτικά γαμημένη είναι και πόσο προς όφελός της χειραγωγεί τους πολίτες της αυτή η χώρα”.
Όντως, αργότερα όταν πήγε στο Σαν Φρανσίσκο και σπούδασε υποκριτική, αλλά δεν έγινε ποτέ επαγγελματίας ηθοποιός. Παρόλα αυτά, η υποκριτική του χρησίμευσε όσο τίποτε άλλο στη σκηνική του παρουσία, τόσο με τους Dead Kennedys, όσο και με τις άλλες μπάντες που έπαιξε και παίζει μετά από αυτούς, αλλά ακόμη περισσότερο στις ατομικές του εμφανίσεις μέσα από τα πολιτικά spoken word shows που παρουσιάζει εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
Ένα εξώφυλλο, χίλιες λέξεις: Dead Kennedys - "Fresh Fruit for Rotting Vegetables"...
In Winston Smith We Trust - Όταν o Χριστός σταυρώθηκε σε έναν σταυρό από δολάρια…
Black Flag: Ανεμίζοντας Μαύρη Σημαία στα πεδία των σφαγών του Λος Άντζελες με τα λευκά σπίτια...
Ο Raymond Pettibon και οι τέσσερις "μπάρες" που έγραψαν (και εξακολουθούν να γράφουν) ιστορία...
Λόγια Ανθρώπων Επιφανών: Henry Rollins...
Αντώνης Ζήβας
Ο Αντώνης Ζήβας είναι D.J. ραδιοφωνικός παραγωγός και record sellector εδώ και 28 έτη. Παράλληλα έχει υπάρξει μπασίστας σε διάφορες γνωστές-άγνωστες Punk και Alternative μπάντες από τη δεκαετία του '80 ως τις μέρες μας, ενώ ανήκει στο απροστάτευτο υπό εξαφάνιση είδος των δισκοπωλών. Γεννήθηκε στη Πάτρα, αλλά διάλεξε να ζήσει για πάρα πολλά χρόνια στη Κρήτη, όπου και απέκτησε τη Κρητική υπηκοότητα, την οποία διατηρεί ακόμη με πείσμα. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στη κοιλιά του τέρατος που ονόμασαν Αθήνα, περιφέροντας το σάρκιον του σε διάφορα Booth της Αθηναϊκής νύχτας και μία φορά την εβδομάδα τα μεσημέρια των Σαββάτων, ξαποστένει στο μικρόφωνο του metadeftero.gr, μέσα από την εκπομπή Reclaim The Music
Αντώνης Ζήβας
Ο Αντώνης Ζήβας είναι D.J. ραδιοφωνικός παραγωγός και record sellector εδώ και 28 έτη. Παράλληλα έχει υπάρξει μπασίστας σε διάφορες γνωστές-άγνωστες Punk και Alternative μπάντες από τη δεκαετία του '80 ως τις μέρες μας, ενώ ανήκει στο απροστάτευτο υπό εξαφάνιση είδος των δισκοπωλών. Γεννήθηκε στη Πάτρα, αλλά διάλεξε να ζήσει για πάρα πολλά χρόνια στη Κρήτη, όπου και απέκτησε τη Κρητική υπηκοότητα, την οποία διατηρεί ακόμη με πείσμα. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στη κοιλιά του τέρατος που ονόμασαν Αθήνα, περιφέροντας το σάρκιον του σε διάφορα Booth της Αθηναϊκής νύχτας και μία φορά την εβδομάδα τα μεσημέρια των Σαββάτων, ξαποστένει στο μικρόφωνο του metadeftero.gr, μέσα από την εκπομπή Reclaim The Music
Αντώνης Ζήβας
Ο Αντώνης Ζήβας είναι D.J. ραδιοφωνικός παραγωγός και record sellector εδώ και 28 έτη. Παράλληλα έχει υπάρξει μπασίστας σε διάφορες γνωστές-άγνωστες Punk και Alternative μπάντες από τη δεκαετία του '80 ως τις μέρες μας, ενώ ανήκει στο απροστάτευτο υπό εξαφάνιση είδος των δισκοπωλών. Γεννήθηκε στη Πάτρα, αλλά διάλεξε να ζήσει για πάρα πολλά χρόνια στη Κρήτη, όπου και απέκτησε τη Κρητική υπηκοότητα, την οποία διατηρεί ακόμη με πείσμα. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στη κοιλιά του τέρατος που ονόμασαν Αθήνα, περιφέροντας το σάρκιον του σε διάφορα Booth της Αθηναϊκής νύχτας και μία φορά την εβδομάδα τα μεσημέρια των Σαββάτων, ξαποστένει στο μικρόφωνο του metadeftero.gr, μέσα από την εκπομπή Reclaim The Music