Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας
Το εξώφυλλο του Never Mind The Bollocks, Here’s the Sex Pistols, του μοναδικού κανονικού άλμπουμ που κυκλοφόρησαν οι Sex Pistols το 1977, πέρα από οτιδήποτε άλλο δημιούργησε ένα νομικό προηγούμενο. Μιας και τα μέσα ενημέρωσης αρνούνταν να το προβάλουν, η δισκογραφική εταιρία Virgin ξεκίνησε μια μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία στέλνοντας στα δισκοπωλεία αφίσες με το εξώφυλλο του άλμπουμ.
Η αστυνομία αντέδρασε απειλώντας με προσαγωγές και μάλιστα στις 5 Νοεμβρίου η αστυνομικός Julie Dawn Storey κατάσχεσε αντίτυπα του άλμπουμ και συνέλαβε τον Chris Seale, διευθυντή του καταστήματος της Virgin στο Νότινγχαμ, βάση ενός νόμου του 1889 περί Άσεμνης Διαφήμισης.
Η λέξη «Bollocks» -μια λέξη που έχει σχέση με την λέξη «αρχίδια» χωρίς ωστόσο να θεωρείται τόσο προσβλητική και συνήθως χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίζει κάτι ως ανοησία– που υπήρχε στον τίτλο ήταν αυτή που δημιουργούσε το πρόβλημα.
Σύμφωνα με τον συγκεκριμένο νόμο, «κάθε απεικόνιση ή εκτύπωση ή εγγραφή υλικού το οποίο ασέμνου ή προσβλητικής φύσεως είναι παράνομη» και αυτό είχε συμπεριληφθεί στο Άρθρο 5 του Ποινικού Κώδικα από την βικτωριανή εποχή απαγορεύοντας «οποιαδήποτε διαφήμιση σχετική με σύφιλη, γονόρροια, νευρική παράλυση ή άλλη καταγγελία ή αναπηρία που προκύπτει από ή είναι σχετική με τη συνουσία».
Προφανώς, το 1889 το Λονδίνο είχε κατακλυστεί από διαφημίσεις που είχαν να κάνουν με φάρμακα για την καταπολέμηση των αφροδίσιων νοσημάτων προκαλώντας την οργή καθωσπρέπει πολιτών όπως του Δούκα του Άμπερντιν, ο οποίος είχε διαμαρτυρηθεί στην Βουλή των Λόρδων σχετικά με το θέμα.
Αν και ο συγκεκριμένος νόμος είχε να χρησιμοποιηθεί πολλά χρόνια, τον είχαν επαναφέρει για να στηρίξουν τις κατηγορίες σε βάρος του Chris Seale τον Νοέμβριο του 1977 και η δίκη καλύφθηκε με μιας ευρείας κλίμακας επίθεση από τα μέσα ενημέρωσης εναντίον των Sex Pistols και του punk γενικότερα.
Για την υπεράσπισή της η Virgin προσέλαβε τον John Mortimer, εναν δικηγόρο ο οποίος δεν είχε την παραμικρή σχέση με τον κόσμο των Sex Pistols και μέχρι το 2009 που πέθανε σε ηλικία 85 ετών παρέμεινε ως ένας από τους διαπρεπέστερους νομικούς και μυθιστοριογράφους στη βρετανική ιστορία.
Ο Mortimer ήταν βετεράνος δικαστικών αγώνων κατά της λογοκρισίας.
Το 1968 είχε υπερασπιστεί με επιτυχία την αγγλική έκδοση του βιβλίου Τελευταία Έξοδος για το Μπρούκλιν του Hubert Selby Jr (συγγραφέα του Ρέκβιεμ για Ένα Όνειρο) αλλά τρία χρόνια αργότερα έχασε τον δικαστικό αγώνα για το βιβλίο The Little Red Schoolbook (Το Κόκκινο Βιβλιαράκι των Μαθητών) των Δανών εκπαιδευτικών Søren Hansen και Jesper Jensen.
Το βιβλίο αυτό ενθάρρυνε τους νέους να αμφισβητούν τα κοινωνικά πρότυπα και τους έδινε οδηγίες το πώς να το κάνουν. Είχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών από τη μεριά των πολιτικών, απαγορεύτηκε στην Ιταλία και την Γαλλία, και έγινε αιτία να καταστραφεί η πολιτική καριέρα ενός Ελβετού πολιτικού, ο οποίος έκανε ολόκληρο αγώνα εναντίον του. Επίσης, ήταν ο τίτλος του δωδέκατου άλμπουμ που κυκλοφόρησε ο Momus το 1998 (η Wendy Carlos, η συνθέτης του σάουντρακ για το Κουρδιστό Πορτοκάλι, του είχε μάλιστα υποβάλει μήνυση για ένα τραγούδι του άλμπουμ).
Το 1976, ο Mortimer υπερασπίστηκε τον συντάκτη του Gay News, Denis Lemon, επειδή είχε δημοσιεύσει το ποίημα του James Kirkup «The Love Τhat Dares to Speak its Name» με την κατηγορία της βλάσφημης δυσφήμησης. (Το ποίημα μιλούσε για τη λαγνεία που αισθανόταν ένας Ρωμαίος εκατόνταρχος για τον εσταυρωμένο Ιησού. Αρχικά ο Lemon είχε χάσει την υπόθεση, αλλά τελικά την κέρδισε στην έφεση.
Στη δεκαετία του 1960, ο Mortimer, είχε γράψει το βιβλίο A Voyage Round My Father, ένα αυτοβιογραφικό έργο για τη σχέση του με τον (επίσης δικηγόρο) τυφλό πατέρα του, το οποίο αργότερα έγινε τηλεοπτική ταινία με τους Laurence Olivier και Alan Bates. Έγραψε επίσης μαζί με τη σύζυγό του το σενάριο της ταινίας που γύρισε το 1965 ο Ότο Πρέμινγκερ με τίτλο Bunny Lake Is Missing, ενώ το 1975 ξεκίνησε την σειρά μυθιστορημάτων με ήρωα τον ιδιόρρυθμο δικηγόρο Horace Rumpole που έγιναν τηλεοπτική σειρά για το BBC στα τέλη της δεκαετίες του ’70 και στις αρχές της επόμενης.
Ο Mortimer πίστευε απόλυτα στην ελευθερία του λόγου κι για αυτόν τον λόγο ήταν η ιδανική επιλογή για την περίπτωση των Sex Pistols και του άλμπουμ.
To website 20thcpunkarchives εξηγεί την στρατηγική της υπεράσπισης:
«Ο John Mortimer έθεσε το ερώτημα της δίωξης του Seale για προβολή του εξωφύλλου τη στιγμή που οι βρετανικές εφημερίδες το δημοσίευαν και το αναδημοσίευαν κατά κόρον και χωρίς νομικές συνέπειες. Ο Mortimer περιέγραψε την ιστορία του όρου «Bollocks» και εντόπισε τις ρίζες του στον Μεσαίωνα. Συνέχισε καλώντας ως μάρτυρα κάποιον καθηγητή Kingsley, επικεφαλής του τμήματος Αγγλικών Σπουδών στο τοπικό πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. Ο Kingsley κατέθεσε στο δικαστήριο ότι ο όρος βρισκόταν σε χρήση από το έτος 1000 για να περιγράψει μια μικρή σφαίρα (ή αντικείμενα με σφαιρικό σχήμα) και ότι αναφερόταν σε μεσαιωνικές Βίβλους, κτηνιατρικά εγχειρίδια και σε λογοτεχνικά έργα ανά τους αιώνες. Επίσης αποκάλυψε (χωρίς αυτό να αποτελεί έκπληξη) ότι υπήρχε και ως τοπωνύμιο σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία. Όταν όμωςο Kingsley είπε ότι ο όρος είχε χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τους κληρικούς του προηγούμενου αιώνα, τα φρύδια όλων ανασηκώθηκαν. Σε αυτήν την περίπτωση η χρήση της λέξης παρέπεμπε στην έννοια της ανοησίας για να περιγράψει έναν κληρικό που έλεγε κουταμάρες. Σύμφωνα με την υπερασπιστική γραμμή, η κατηγορούσα αρχή δεν ενδιαφερόταν για την κοσμιότητα της συγκεκριμένης λέξης, αλλά, απεναντίας, διεξήγαγε πόλεμο εναντίον της ίδιας της μπάντας. Μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας, ο δικαστής συσκέφτηκε για είκοσι λεπτά και κατόπιν απέρριψε όλες τις κατηγορίες σε βάρος του Seale. Το εξώφυλλο του άλμπουμ των Sex Pistols κρίθηκε «αξιοπρεπές» θέτοντας ένα προηγούμενο που θα προστάτευε άλλους ιδιοκτήτες καταστημάτων η οποίοι θα το εξέθεταν δημόσια».
Η ετυμηγορία που εκδόθηκε από τον πρόεδρο της έδρας, Douglas Betts, ήταν πολύ δηκτική, εντούτοις χαροποίησε τους απανταχού πάνκηδες: «Όσο κι αν εγώ και οι συνάδελφοί μου θρηνούμε ολόψυχα για τη χυδαία εκμετάλλευση των χειρότερων ενστίκτων της ανθρώπινης φύσης τόσο από εσάς όσο και από την εταιρεία σας, θα πρέπει να σας κρίνουμε απρόθυμα αθώο για κάθε μία από τις τέσσερις κατηγορίες».
Ο νόμος περί Ασέμνου Διαφήμισης (Indecent Advertisements Act) δεν είχε πολύ μεγαλύτερη διάρκεια από τους Sex Pistols. Καταργήθηκε το 1981 και αντικαταστάθηκε από το Νόμο περί Απρεπούς Εκθέσεως (Indecent Display [Control] Act) για την εφαρμογή του οποίου αγωνιζόταν επί χρόνια η συντηρητική εκπαιδευτικός και κοινωνική ακτιβίστρια Mary Whitehouse με στόχο πρωτίστως τις φωτογραφίες που έβαζαν τα sex shops στις βιτρίνες τους. Όταν κατατέθηκε ως πρόταση αρχικά το 1974 (τότε είχε καταψηφιστεί…), υπήρχαν πολλοί στους κόλπους της ροκ βιομηχανίας που είχαν διαφωνήσει, με την μουσική εφημερίδα Melody Maker να προειδοποιεί ότι αν αυτός ο νόμος ψηφιζόταν θα μπορούσε να κηρυχθεί παράνομη όλη η σκηνική παρουσία του συγκροτήματος Sweet…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
Στιγμιότυπο: Οι Sex Pistols υπογράφουν συμβόλαιο με την A&M, παίρνουν τα λεφτά και... τρέχουν!
Οι Sex Pistols λίγο πριν το τέλος από την πένα του Steve Jones...
To πανκ στον κινηματογράφο: μια ιστορική αναδρομή...
Η αρχή της αγγλικής punk rock σκηνής μέσα από την ιστορία των Damned...
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
Μιχάλης Πούγουνας
Ο Μιχάλης Πούγουνας γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κιν/φου, έχει κάνει δυο ντοκιμαντερ με τιτλο Όταν η Καλλιθέα Πήγαινε Cinema (υπάρχουν στο YouTube) και βραβεύτηκε για την ταινία μικρού μήκους “Vlad ο Δαιμων” στο Διεθνες Φεστιβαλ Ταινιών της Πάτρας. Ήταν ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Flowers of Romance απο το 1981 ως το 1998 και των Nexus απο το 1999 ως το 2005. Το 2000 δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία Cyberdelia ενω απο το 2011 μεχρι σήμερα παρουσιάζει την δύωρη ραδιοφωνική εκπομπή The Blackout Radio Show with Mike Pougounas που μεταδίδεται απο ενα Αμερικάνικο ραδιοφωνικό σταθμό στα FM, τρεις Αγγλικούς ιντερνετικούς, έναν Ελληνικό κι έναν Κυπριακό. Έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο “Rock’n’Roll rules ok?” με κείμενα σχετικά με την αλληλεπίδραση του ροκ και της κοινωνίας, καθως και τα μυθιστορήματα «To Κλειδί της Εύας» και «Μαύρο Χιόνι». Απο το 2006 είναι ο τραγουδιστής των New Zero God. Έχει κυκλοφορήσει συνολικά 13 στούντιο άλμπουμ.
