Γράφει ο Θανάσης Μήνας
Οι ζωντανές ηχογραφήσεις της θρυλικής μπάντας στο club Matrix το 1969
Το 1969 βρήκε τους Velvet Underground σε ένα σημείο καμπής. Με τον Doug Yule να έχει αντικαταστήσει τον John Cale στο μπάσο, η κυκλοφορία του τρίτου τους άλμπουμ με τίτλο το όνομά τους συνέπεσε με τη μεταπήδησή τους από το προοδευτικό label της Verve στην πιο κορπορατιστική MGM. Το σημαντικότερο: ο Lou Reed ήρθε σε ρήξη με τον Andy Warhol, ο οποίος σταμάτησε να τους μανατζάρει. Οιονεί αποσυνάγωγοι του Factory, οι Velvets υιοθέτησαν ένα λίγο πιο τυπικό στήσιμό ως rock μπάντα, αποβάλλοντας εν μέρει τη θεατρικότητα των πρώτων τους ημερών. Οι αλλαγές αυτές απηχούν στο υλικό τους: στο στακάτο rock ‘n’ roll που χαρακτηρίζει τα νέα τους κομμάτια (“I Can’t Stand It”, “Foggy Notion” κλπ.), τα οποία προορίζονταν για ένα στούντιο album (το επονομαζόμενο “1969”) που όμως δεν κυκλοφόρησε στην εποχή του• τραγούδια από τον δίσκο εμφανίστηκαν σε ανθολογίες (“VU” κ.ά.) τις επόμενες δεκαετίες.
Ενώ συνέβαιναν αυτά, οι Velvets βγήκαν στον δρόμο για μια μικρή τουρνέ στη Δυτική Ακτή, τη χίπικη και μάλλον ανοίκεια στον νιχιλισμό του νεοϋορκέζικου avant rock. Η περιοδεία επικεντρώθηκε στο Σαν Φρανσίσκο, όπου έδωσαν συνολικά 18 εμφανίσεις τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο του 1969. Δύο από αυτές τις εμφανίσεις, στο club Matrix, στις 26 και 27 Νοεμβρίου, ηχογραφήθηκαν. Κάποιες ηχογραφήσεις συμπεριλήφθηκαν στο διπλό άλμπουμ 1969: The Velvet Underground Live (Σεπτέμβριος 1974). Μέρος τους εμφανίστηκε το 2001 στο κουτί “The Quine Tapes” (από το όνομα του Robert Quine, φανατικού λάτρη των Velvets, ο οποίος διέσωσε αυτές τις ηχογραφήσεις• αργότερα συνεργάστηκε τόσο με τον Richard Hell όσο και με τον Lou Reed).
Πλέον το υλικό από τις προαναφερθείσες εμφανίσεις του γκρουπ συγκεντρώνεται στην ολότητά του στην κασετίνα The Complete Matrix Tapes (Universal Music, 2015).
42 συνολικά κομμάτια παρατίθενται στα τέσσερα cd. Κάποια από αυτά (“Some Kinda Love", "Heroin", "We're Gonna Have a Real Good Time Together", "There She Goes Again", "I'm Waiting for the Man") εμφανίζονται σε πολλαπλές εγγραφές, κάτι που όμως δεν μειώνει το ενδιαφέρον, καθώς οι εκτελέσεις διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους. Η ποιότητα των ηχογραφήσεων είναι καλή ή, πιο σωστά, όσο ταιριάζει στον πρωτογονισμό της Mo Tucker, που καρφώνει τα τύμπανα σαν να θέλει να τα συνθλίψει, και στον «λευκό θόρυβο» που παράγουν οι κιθάρες του Reed και του Sterling Morrison, οι οποίοι έχουν πια δέσει απόλυτα ως δίδυμο. Κάπου ανάμεσά τους, ο Doug Yule άλλοτε κρατάει τα μπόσικα στο μπάσο κι άλλοτε γεμίζει με το όργανο.
Υπάρχουν στιγμές που αξιώνουν μια θέση στις κορυφαίες των Velvets: το "I'm Waiting for the Man", με επιβραδυμένο τον ρυθμό, που ανοίγει στα 13 λεπτά σε διάρκεια προκειμένου να αποδώσει την εναγώνια προσμονή του junkie που αναζητά τη δόση του. Το φουλ-φετιχιστικό “Venus In Furs”, ένα κομμάτι που, σύμφωνα με τον Doug Yule, ο Reed απέφευγε να παίζει live. Η τρίτη version του "We're Gonna Have a Real Good Time Together", μακρινός πρόδρομος για δεκάδες μπάντες της ανεξάρτητης σκηνής, από τους Modern Lovers ως τους Feelies και από τους T.V. Personalities ως τους Strokes. To 37λεπτο, χαοτικό “Sister Ray” που εξακολουθεί να κάνει το οποιοδήποτε άλλο κομμάτι να ακούγεται pop μπροστά του. Τα “Pale Blue Eyes” και “Ocean”, με τις νωχελικές τους μελωδίες που υπνωτίζουν . Το “Sweet Jane”, αξεπέραστη άσκηση ουσίας και ύφους πάνω στο πώς παίζεται ένα γερό ροκάδικο τραγούδι. Τα “Some Kinda Love" και “What Goes On”, σπονδές στον θόρυβο και μαζί «ιερά δισκοπότηρα» για «ομοϊδεάτες» όπως οι Sonic Youth και οι επίγονοί τους.
Έχει γραφτεί ότι «πολλοί λίγοι αγόρασαν τους δίσκους των Velvets στην εποχή τους, όμως, όσοι το έκαναν, έτρεξαν ο καθένας τους να σχηματίσει το δικό του γκρουπ». Πέρα από τη συλλεκτική του αξία, το The Complete Matrix Tapes μας υπενθυμίζει την ορθότητα του παραπάνω αξιώματος και κάτι παραπάνω: οι Velvet Underground ήταν όχι μόνο η πιο επιδραστική, αλλά και η πιο ριζοσπαστική μπάντα της δεκαετίας του ’60, ίσως και κάθε άλλης δεκαετίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
Οι Velvet Undergound, μια μπανάνα και το τέλος του κόσμου (όπως τον ήξεραν τότε)...
Candy Darling: Μια τρανσέξουαλ, πρωτοπόρος για την εποχή της...
ΔΕΙΤΕ:
Θανάσης Μήνας
Ο Θανάσης Μήνας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971. Σπούδασε δημοσιογραφία, είναι ραδιοφωνικός παραγωγός (Rock FM, Ρόδον 94,4, Εν Λευκώ, Στο Κόκκινο) και αρθρογραφεί κυρίως για θέματα σχετικά με τη μουσική και το βιβλίο (Αυγή, Εποχή, Fractal Press, Merlin’s Music Box, Avopolis, The Zone)
Θανάσης Μήνας
Ο Θανάσης Μήνας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971. Σπούδασε δημοσιογραφία, είναι ραδιοφωνικός παραγωγός (Rock FM, Ρόδον 94,4, Εν Λευκώ, Στο Κόκκινο) και αρθρογραφεί κυρίως για θέματα σχετικά με τη μουσική και το βιβλίο (Αυγή, Εποχή, Fractal Press, Merlin’s Music Box, Avopolis, The Zone)
Θανάσης Μήνας
Ο Θανάσης Μήνας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971. Σπούδασε δημοσιογραφία, είναι ραδιοφωνικός παραγωγός (Rock FM, Ρόδον 94,4, Εν Λευκώ, Στο Κόκκινο) και αρθρογραφεί κυρίως για θέματα σχετικά με τη μουσική και το βιβλίο (Αυγή, Εποχή, Fractal Press, Merlin’s Music Box, Avopolis, The Zone)
