Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Μια αναδρομή στην ιστορία της Arhoolie Records, με αφορμή την επανέκδοση της συλλογής Hear Me Howling! Blues, Ballads, & Beyond*

Η ιστορία της λαϊκής αμερικανικής μουσικής κατά τον 20ό αιώνα καθρεφτίζεται στο ρεπερτόριο των ανεξάρτητων εταιρειών. Οι μετανάστες από την Κεντρική Ευρώπη και από την Ευρασία αξιώνουν σημαντικό μερίδιο σ’ αυτή την ιστορία: οι Πολωνοί αδελφοί Leonard και Phil Chess (Aristocrat και κατόπιν Chess), ο Γερμανοεβραίος Alfred Lion (Blue Note) κι ο Τούρκος Ahmet Ertegün (Atlantic), είναι μερικά μόνο από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα μεταναστών που ίδρυσαν και διεύθυναν σπουδαία ανεξάρτητα -αρχικά- label. Ο Chris Stratchwitz, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ίδρυσε στο Σαν Φρανσίσκο την Arhoolie. Η μουσική της συνδέθηκε με το κίνημα της Αντικουλτούρας και με την αμερικανική Νέα Αριστερά.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας 

Ο Charley Patton (1891; - 1934) έσκαψε το χώμα στο Δέλτα του Μισισίπι για τον Son House και τον Robert Johnson. Τέσσερις φορές ηχογράφησε όλες κι όλες. Σύνολο, 54 κομμάτια...

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

(Στον Παναγιώτη και στη Δέσποινα)

«Είμαι θεά του πολέμου και του έρωτα. Θέλεις να με σώσεις, νεαρέ ποιμένα; Τότε πρέπει να κατέβεις στην κόλαση στη θέση μου»

Μετά από τους Ruben Pellejero & Juan Díaz Canales, που αναζωογόνησαν τον Κόρτο Μαλτέζε, αναλαμβάνουν για δεύτερη φορά (Océan noir - Ο Μαύρος Ωκεανός, 2021), η σχεδιάστρια Bastien Vivès, δημιουργός του Lastman, και στο σενάριο ο καθηγητής ιστορίας Martin Quenehen, συγγραφέας της μεταμυθοπλασίας Jours tranquilles d'un prof de banlieue (στυλίστας, στα πρότυπα του Boris Vian ή του Raymond Queneau).

 Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Ο Curtis Mayfield (03/06/1942 – 26/121999) δεν ήταν μόνο ένας μεγάλος ερμηνευτής, κιθαρίστας, συνθέτης, παραγωγός και ενορχηστρωτής. Ήταν προπάντων ένας μεγάλος άνθρωπος, ένας οραματιστής που αφουγκράστηκε τα σημεία των καιρών, πιστεύοντας στις «αλλαγές που έρχονταν», κατά πως θα ’λεγε και ο Sam Cooke. Έχοντας αυτή την πίστη, ο Mayfield προσέφερε τη μουσική του στις υπηρεσίες του λαού του, την εποχή που η αφροαμερικανική κοινότητα αναζητούσε την ταυτότητά της μέσα στους ασφυκτικούς περιορισμούς που της επέβαλε η κοινωνική πραγματικότητα των ΗΠΑ, στις δεκαετίες του 1960 και 1970. 

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

O σαξοφωνίαστας Getatchew Mekuria (16.03.1935 – 04.04.2016) είναι ένας θρύλος της μουσικής παράδοσης των Αμάρα της Αιθιοπίας. Γεννήθηκε στην επαρχία του Ιφάτ, στο Κέρας της Αφρικής∙ διαπολιτισμικό πέρασμα, με έντονο αραβικό στοιχείο. Καταπιάστηκε αρχικά με παραδοσιακά όργανα όπως το krar (κάτι σαν πεντάχορδη ή εξάχορδη αιθιοπική, ας πούμε, λύρα) και το masenqo (μονόχορδο τοξωτό λαούτο). Σε ηλικία δεκατριών ετών, όμως, αφοσιώθηκε στο σαξόφωνο και στο κλαρινέτο.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Ένα μεγάλο μέρος των πιο συναρπαστικών ηχογραφήσεων του rhythm n’ blues, του rock n’ roll και της soul από τις αρχές του ‘50 έως και τα τέλη του ‘60 έγιναν σε ένα στούντιο στη Νέα Ορλεάνη: το στούντιο του Cosimo Matassa...

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Τον Μάιο του 1970, ο παντοδύναμος Howlin’ Wolf ταξίδεψε στο Λονδίνο, για ένα session που έμελλε να αποδειχθεί ιστορικό. Για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, επειδή ήταν το πρώτο session σε ευρωπαϊκό έδαφος τόσο για τον ίδιο τον «Λύκο» αλλά και για την εταιρεία Chess και δεύτερον, επειδή στο στούντιο έδωσε το παρόν η αφρόκρεμα του βρετανικού ροκ της εποχής εκείνης.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Η μαύρη μουσική στις ΗΠΑ είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις ανεξάρτητες εταιρείες, από την εποχή κιόλας της πρώιμης jazz και του rhythm ‘n’ blues. Μολαταύτα, ακόμη κι όταν μιλάμε για θρυλικά label όπως η Blue Note, η Prestige, η Riverside ή η Impulse, αναφερόμαστε σε εταιρείες λευκής ιδιοκτησίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘60 μια νέα γενιά μαύρων μουσικών ξαναμοιράζει την τράπουλα. Διεκδικεί τον έλεγχο στα μέσα παραγωγής της μουσικής. Πλάι στις ανεξάρτητες προσπάθειες μουσικών της jazz όπως ο Charles Mingus και ο Max Roach (Debut Records), στην Curtom Records του Curtis Mayfield, στην κολλεκτίβα της AACM του Σικάγο, στην Strata East ή στην Black Jazz Records, αξίζει μια θέση και στην ετικέτα της Tribe Records.

Γράφει (μέχρις εξαντλήσεως) ο Θανάσης Μήνας

(στον Αιμίλιο)

Ο Michael Quercio σχημάτισε τους Three O'Clock στην Pasadena της California το 1980. Έπαιζαν ψυχεδελικό rock, σε club της Sunset Boulevard, στα χνάρια των Love και των Doors. Δεν ήταν οι μόνοι. Σε μια συνέντευξή του στην LA Weekly, ο Quercio ονόμασε αυτή τη σκηνή Paisley Underground. Το hair metal και η new wave pop ήταν οι κυρίαρχες δυνάμεις στην post-punk Καλιφόρνια, αλλά τα συγκροτήματα του Paisley Underground πρόσφεραν μια εναλλακτική. Ο πυρήνας του κινήματος -The Dream Syndicate, The Bangles, The Three O'Clock, Rain Parade- εμπνέονταν από την ψυχεδέλεια και το garage-rock της δεκαετίας του '60, μεταδίδοντας φρέσκες προοπτικές στη σύγχρονη εποχή μέσα από έναν vintage φακό.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Στη Μαρία

“13 is my Lucky number”, συνήθιζε να λέει ο Rory Galagher. Με αφορμή το Deuce, που κυκλοφόρησε τέτοιες μέρες το 1971, ο Θανάσης Μήνας ξανακούει 13 άλμπουμ του, σόλο ή με τους Taste.

Ο Rory Gallagher είναι αναμφίβολα ένας από τους μεγαλύτερους κιθαρίστες όλων των εποχών. Πολύ περισσότερο από βιρτουόζος, ο Gallagher ήταν ολοκληρωμένος τραγουδοποιός και ο εκθαμβωτικός, ξεχωριστός ρυθμός και το βασικό του παίξιμο, εξύψωσαν τις καλά δομημένες συνθέσεις του. Έπαιζε επίσης φυσαρμόνικα και σαξόφωνο, και η προσέγγισή του συχνά επέκτεινε το λεξιλόγιο του blues και του rock ‘n’ roll, συνδυάζοντάς τα με την ιρλανδική παραδοσιακή μουσική και την jazz.

 Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Η δισκογραφική πορεία του John Lee Hooker συνιστά ένα από τα πιο γνωστά κεφάλαια της blues ιστορίας. Η παραδοχή αυτή, ωστόσο, αφορά κυρίως τις ηχογραφήσεις του από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και μετά, την περίοδο που ο Hooker είχε ήδη επιβληθεί ως ένας από τους δημιουργούς τους μεταπολεμικού blues ήχου. Αφορά δηλαδή τις ηχογραφήσεις του κυρίως στις εταιρείες Vee Jay και Bluesway και αργότερα (για λίγο) στη Stax, την περίφημη συνεργασία του με τους Canned Heat το ‘70 στη Liberty, και φτάνει έως το θριαμβευτικό comeback του στα τέλη του ‘80, που τον έβαλε σχεδόν σε κάθε «σπίτι».

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Οι Σκωτσέζοι Kundalini Genie εμφανίστηκαν με το πρώτο τους άλμπουμ Reverberation το 2017. Έχουν κυκλοφορήσει έξι άλμπουμ μέχρι σήμερα. Πιο πρόσφατο το False Highs, True Lows, στην ετικέτα Last Night που εδρεύει στη Γλασκώβη. Τα προηγούμενα άλμπουμ της μπάντας, όπως το It’s All In Your Head, το 11:11 ή το Half In Half Out κυκλοφόρησαν μέσω της Little Cloud Records και έτυχαν καλής υποδοχής στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ. Τα άλμπουμ αυτά έθεσαν τα θεμέλια για την τελευταία κυκλοφορία. Το νέο άλμπουμ επεξεργάζεται τις προηγούμενες εμπνεύσεις τους σε ένα πιο συνεκτικό όραμα.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Στον Χρήστο

Ο Θανάσης Μήνας γράφει για τον συγγραφέα του φανταστικού Michael Moorcοck, τους Hawkwind και τον «Έλρικ του Μελνιμπονέ», με αφορμή την έκδοση του μυθιστορήματος Η ακρόπολη των ξεχασμένων μύθων από τις  εκδόσεις Αίολος.

Ο Έλρικ του Μελνιμπονέ, ο επονομαζόμενος Αλμπίνος Αυτοκράτορας, ο χλωμός πρίγκιπας των ερειπίων, ο λευκός λύκος, είναι ο τετρακόσιοστός εικοστός όγδοος (και τελευταίος) κληρονόμος του Μελνιμπονέ. Στο λογοτεχνικό σύμπαν του Michael Moorcock, o Έλρικ είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας του απομονωμένου νησιωτικού πολιτισμού του Μελνιμπονέ.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

«Το συμβάν ματαιώνει τις προβλέψεις».

Με τον παρόντα τόμο, οι εκδόσεις Εκτός/Γραμμής εγκαινιάζουν τη σειρά Συμβάντα – σύμφωνα, με τον ορισμό του Alain Badiou για τη μετάβαση από το Είναι στο Συμβάν. Δηλαδή, βιβλία που εξετάζουν συγκεκριμένες καταστάσεις της σύγχρονης ιστορίας, που προσέβλεπαν στη δυνατότητα μιας επαναστατικής ρήξης. Και ο Μάης του ’68, δηλαδή η σύγκρουση των φοιτητών και των εργατών, που δεν υπάκουσαν το Γαλλικό ΚΚ, με το αυταρχικό γκωλικό κράτος, είναι ίσως το σημαντικότερο Συμβάν των τελευταίων δεκαετιών και αυτό που άφησε το πιο ισχυρό αποτύπωμα. Εξάλλου, το βιβλίο γράφεται σχεδόν παράλληλα με το γεγονότα (Μάιος-Ιούνιος 1968), στην κίνηση της Ιστορίας εν τω γίγνεσθαι. Γνώμονας είναι, όχι μόνο η αποτίμηση του Μάη, αλλά και οι δυνατότητες συνέχισής του. Η εν λόγω συγχρονία φέρνει ίσως στο μυαλό τα κριτικά κείμενα που έγραφε ο Μαρξ, ενόσω η γαλλική Κομμούνα του 1871 ήταν σε εξέλιξη.

Γράφει ο Θανάσης Μήνας

Ανατρέχουμε στις ηχογραφήσεις του κιθαρίστα των Stones με την Rastafari κολεκτίβα των Wingless Angels...

Οι άθλοι του ήδη καταγράφονται στη μυθολογία του rock: ότι ο μάγκας κατέχει τη τέχνη του riff καλύτερα από τον καθένα• ότι όταν οι συνομίλικοί του έπιναν γάλα αυτός έπινε μπέρμπον ακούγοντας Muddy και Chuck Berry• ότι είναι ικανός να στείλει τον Tom Waits για ύπνο από τις δέκα κι αυτός απτόητος να συνεχίσει σερί για άλλα δυο 24ωρα• ότι λούστηκε κάποτε στα λασπόνερα του Μισσισσιπή και οι αλιγάτορες σκόρπισαν για να του κάνουν χώρο• ότι έδωσε ραντεβού με το διάβολο μεσάνυχτα σε σταυροδρόμι σκοτεινό στο Ντόκερι για να του πουλήσει την ψυχή του με αντάλλαγμα την ψυχή του Robert Johnson, κι ο διάβολος φοβήθηκε να πάει...