γράφει ο Μίκης Παντελούς
Μία από τις μεγαλύτερες “αποκαλύψεις” της ζωής μου ήταν όταν ήμουν 8 ή 9 χρονών και έβλεπα με τα αδέλφια μου το περίφημο τότε Μουσικόραμα που παρουσίαζε ο Γιώργος Γκούτης. Κάποια στιγμή προαναγγέλλει το επόμενο τραγούδι, το οποίο ήταν των The Who. «Των ποιών;» ρωτάω την αδελφή μου, «των ποιών» μου απαντάει αυτή. Πάνω στον εκνευρισμό μου που δεν μπορούσα να καταλάβω ποιοι ήταν αυτοί, αλλά ούτε και το καλαμπούρι της αδελφής μου, βλέπω αυτό το κτήνος που έμοιαζε με άγγελο καβάλα στα τύμπανα να στρέφει όλο το φως που εκπέμπει η τηλεόραση πάνω μου σαν προβολέα και να με καταδικάζει σε μουσικό για το υπόλοιπο της ζωής μου. Ή έστω, να λέω ότι είμαι μουσικός στα ίδια πλαίσια που κι εκείνος έλεγε ότι ήταν ντράμερ, πριν καν αποκτήσει το πρώτο του σετ – ήταν ντράμερ στη ψυχή. Κυρίες και κύριοι, ο Keith Moon.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1946 ως Keith John Moon και έγινε γνωστός ως ντράμερ των Who, για το ιδιαίτερο παίξιμο του και για τον εκκεντρικό, αυτοκαταστροφικό χαρακτήρα του. Το παίξιμο του υμνείται ακόμα και στις μέρες μας από κριτικούς και μουσικούς. Το 1982, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του, εντάχθηκε στο Modern Drummer Hall of Fame και έγινε ο δεύτερος rock ντράμερ με αυτή τη διάκριση, ενώ το 2011 ψηφίστηκε ως ο δεύτερος μεγαλύτερος rock ντράμερ όλων των εποχών σύμφωνα το περιοδικό Rolling Stone, μετά τον John Bonham των Led Zeppelin, ο οποίος ενόσω βρισκόταν ακόμα εν ζωή είχε προβεί στην εξής δήλωση: “Είμαι ο καλύτερος ντράμερ τύπου Keith Moon στον κόσμο”.
Ο Moon προσχώρησε στους Who το 1964, λίγο πριν ηχογραφήσουν το πρώτο τους σινγκλ. Έγινε γρήγορα αναγνωρίσιμος από το στιλ του παιξίματος του, το οποίο έδινε έμφαση στα τομ, τα πιατίνια Crash και τα drum fills. Με τα χρόνια, το σετ των τυμπάνων του μεγάλωνε διαρκώς και μαζί με τον Ginger Baker θεωρείται από τους πρώτους που έπαιξε με διπλή κάσα. Πέρα από το ταλέντο του ως ντράμερ, ο Moon έγινε γνωστός και για το σπάσιμο των τυμπάνων στο τέλος κάθε συναυλίας και για την συνήθεια του να καταστρέφει δωμάτια ξενοδοχείων στη διάρκεια των περιοδειών. Πιο συγκεκριμένα, του άρεσε να ανατινάζει τουαλέτες με δυναμίτη ή με πυροτεχνήματα και δυναμιτάκια, και να κομματιάζει τηλεοράσεις. Γούσταρε πολύ τις περιοδείες και τις συναναστροφές του με τον κόσμο και όταν οι Who έκαναν κάποιο διάλειμμα ανάμεσα στις περιοδείες ο Keith βαριόταν του θανατά. Το πάρτι που έκανε για τα εικοστά πρώτα του γενέθλια στο Flint του Michigan έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα τρανότερα παραδείγματα παρακμιακής συμπεριφοράς από πλευράς rock συγκροτημάτων.
Στη δεκαετία του ’70, κάποια γεγονότα όπως ο θάνατος του σοφέρ του από ατύχημα που προκάλεσε ο ίδιος ο Moon και η διάλυση του γάμου του, τον οδήγησαν στον αλκοολισμό, με ιδιαίτερη προτίμηση στο μπράντι και την σαμπάνια, ενώ ταυτόχρονα απέκτησε ένα παρακμιακό μαύρο χιούμορ που θα του έδινε το παρατσούκλι “Moon the Loon” (Moon, ο τρελάκιας). Στα μέσα της δεκαετίας του ’70 μετακόμισε στο Los Angeles μαζί με τον προσωπικό του βοηθό και κατοπινό βιογράφο του, Peter “Dougal” Butler όπου ηχογράφησε το μοναδικό προσωπικό (και όχι ιδιαίτερα πετυχημένο) άλμπουμ του με τίτλο Two Sides of the Moon. Στη διάρκεια των περιοδειών του με τους Who λιποθυμούσε συχνά επί σκηνής με αποτέλεσμα να καταλήγει στο νοσοκομείο. Στην τελευταία τους περιοδεία μαζί του, και ειδικά στη διάρκεια της παραγωγής του ντοκιμαντέρ The Kids Are All Right και του άλμπουμ Who Are You, του τελευταίου που το συγκρότημα ηχογράφησε μαζί του, η επιδείνωση της κατάστασής του ήταν πλέον εμφανής. Το 1978 μετακόμισε πίσω στο Λονδίνο και στις 7 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου πέθανε σε ηλικία 32 ετών από υπερβολική δόση χαπιών – 32 για την ακρίβεια – κλομεθειαζόλης.
Ο Moon ήταν λάτρης της surf μουσικής και η αγαπημένη του μπάντα ήταν οι Beach Boys για τους οποίους, όπως είχε πει ο Roger Daltrey (ο τραγουδιστής των The Who) στο περιοδικό Rolling Stone, θα άφηνε εύκολα τους Who προκειμένου να παίξει με τους, αρκεί να του δινόταν η ευκαιρία.
THE WHO
Με τους The Who έπαιξε για πρώτη φορά όταν είχε πάει να παρακολουθήσει μια συναυλία τους σε κάποιο μπαρ, ντυμένος στα πορτοκαλί και έχοντας βάψει τα μαλλιά του πυρόξανθα (περιγράφοντας αργότερα τη σκηνή o Pete Townsend, ο κιθαρίστας της μπάντας, τον είχε χαρακτηρίσει ως μια «πυρόξανθη οπτασία»). Εκεί ισχυρίστηκε ότι μπορούσε να παίξει καλύτερα από τον ντράμερ που είχαν μαζί τους εκείνη την βραδιά (οι Who είχαν απολύσει τον μέχρι πρότινος ντράμερ τους, Doug Sandom, και έπαιζαν με προσωρινό αντικαταστάτη). Τον άφησαν να παίξει στο δεύτερο μέρος του προγράμματος, στη διάρκεια του οποίου ο Moon έσπασε δύο μπαγκέτες, το πετάλι της κάσας και δύο δέρματα. “Όταν κατέβηκα σκέφτηκα, αυτό ήταν... είχα χεστεί από τον φόβο μου…”, δήλωσε αργότερα σε μια συνέντευξη. Όταν οι υπόλοιποι τον ρώτησαν τι είχε να κάνει την επόμενη Δευτέρα, εκείνος τους εξήγησε ότι είχε πρωινή δουλειά. “Θα πρέπει να παραιτηθείς, παίζουμε την άλλη Δευτέρα. Αν θες να έρθεις θα περάσουμε να σε πάρουμε με το βαν...” Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Όταν κάποια στιγμή ο Ringo Starr τον είχε ρωτήσει για την ένταξή του στην μπάντα, ο Moon του απάντησε, “Πολύ απλά, τα τελευταία 15 χρόνια κάνω τον αντικαταστάτη...”
Ο Moon άλλαξε τη δυναμική της μπάντας σε εντυπωσιακό βαθμό. Ο Sandom κρατούσε τις ισορροπίες, καθώς ο Townsend διαπληκτιζόταν συχνά με τον Daltrey. Τώρα όμως, εξαιτίας της αλλόκοτης ιδιοσυγκρασίας του Moon, η μπάντα είχε πλέον τέσσερα μέλη που συχνά ερχόντουσαν σε σύγκρουση. “Τσακωνόμασταν συχνά”, είχε πει ο Moon. “Με τον John (Entwistle, τον μπασίστα των Who) καυγαδίζαμε αλλά δεν ήταν κάτι σοβαρό, απλώς ξεθυμαίναμε. Με τους άλλους δύο δεν είχα απολύτως τίποτα κοινό πέρα από την μουσική”. Παρόλο που ο Townsend τον είχε περιγράψει ως “Ένα άτομο τελείως διαφορετικό από οποιονδήποτε έχω γνωρίσει στη ζωή μου”, οι δυο τους πέρασαν μια πρώτη περίοδο κάνοντας πλάκες και φάρσες και το απολάμβαναν δεόντως.
Ο τρόπος που ο Moon έπαιζε τα τύμπανα επηρέασε πολύ την δομή της μπάντας. Παρόλο που ο Entwistle έβρισκε συχνά προβληματικό το παίξιμο του επειδή ο Moon απέφευγε να κρατάει σταθερά τον ρυθμό, όπως θα έκανε ένας συμβατικός ντράμερ, ο Moon δημιούργησε έναν αυθεντικό ήχο.
Γενικώς, αντιπαθούσε τα σόλο. Σε μια συναυλία στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης στις 10 Ιουνίου 1974, ο Townshend και ο Entwistle σταματήσανε ακαριαία να παίζουν για να τον ακούσουν να σολάρει. Μετά από λίγο ο Moon σταμάτησε να παίζει φωνάζοντας, “Τα σόλο στο ντραμς είναι βαρετά”. Παρόλα αυτά, στις 23 Ιουνίου του 1977, όταν οι Led Zeppelin τον προσκάλεσαν στη σκηνή, δεν δίστασε να σολάρει μαζί με τον Bonham στο “Moby Dick”.
ΑΛΛΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Ενώ συνήθως ισχυριζόταν ότι τον ενδιαφέρει να παίζει μόνο με τους Who, ο Moon συμμετείχε σε διάφορα άλλα project. Το 1966 συνεργάστηκε με τον κιθαρίστα των Yardbirds, Jeff Beck, τον πιανίστα Nicky Hopkins, και τα μέλη των μελλοντικών Led Zeppelin, Jimmy Page και John Paul Jones στο instrumental, “Beck’s Bolero” που κυκλοφόρησε ως b-side του “Hi, Ho Silver Lining” και συμπεριλήφθηκε και στο Truth, το πρώτο άλμπουμ των Jeff Beck Group (1968).
Ο Moon μπορεί να ήταν και ο εμπνευστής για το όνομα των Led Zeppelin. Όταν προς στιγμήν εγκατέλειψε τους Who το 1966, συζητούσε με τον Page και τον Entwistle για τη δημιουργία ενός super group με το όνομα “Lead Zeppelin”. Η ιδέα για το συγκρότημα παρέμεινε στα χαρτιά, αλλά όπως φαίνεται ο Page θυμόταν το όνομα και δυο χρόνια μετά το προσάρμοσε στο νέο του συγκρότημα.
Ο Moon συμμετείχε επίσης στο πρώτο άλμπουμ του σπουδαίου Bo Diddley για την RCA με τίτλο 20th Anniversary of Rock ‘n’ Roll, μετά το κλείσιμο της θρυλικής δισκογραφικής εταιρείας Chess στο Σικάγο. Ήταν φίλος των Beatles και συμμετείχε στα φωνητικά του “All You Need Is Love”, αλλά και στο live των Plastic Ono Band του John Lennon στο Lyceum Theatre. Έπαιξε κρουστά στο πρώτο προσωπικό άλμπουμ του Entwistle και, όπως προείπα, ηχογράφησε και το δικό του προσωπικό άλμπουμ Two Sides Of The Moon, στο οποίο κυρίως τραγουδάει ενώ παίζει ντραμς μόνο σε τρία τραγούδια, έχοντας για τα υπόλοιπα καλεσμένους όπως ο Ringo Starr, ο Kenny Jones (που θα τον αντικαθιστούσε στους Who μετά τον θάνατό του) και άλλοι. Το άλμπουμ δεν ενθουσίασε καθόλου τους κριτικούς.
ΚΟΜΜΑΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΟΡΓΑΝΑ
Τα πρώτα χρόνια των Who, σε ένα μικρό μαγαζί στο Harrow, ο Townsend κομμάτιασε την κιθάρα του αφού πρώτα την είχε σπάσει χτυπώντας την κατά λάθος στο χαμηλό ταβάνι του κλαμπ. Όταν ο κόσμος άρχισε να ζητάει κι άλλο ο Moon γκρέμισε το σετ των τυμπάνων του. Η διαδικασία αυτή έμελλε να εξελιχθεί σε αυτό που αργότερα οι ίδιοι οι Who θα αποκαλούσαν “αυτοκαταστροφική τέχνη”: τα μέλη της μπάντας, ιδίως οι Moon και Townsend, θα διέλυαν “με προσοχή” τον μουσικό εξοπλισμό τους. Ο Moon απέκτησε το συνήθειο να κλωτσάει τα τύμπανα, υποστηρίζοντας ότι το έκανε ως απάντηση στην αδιαφορία του κοινού.
Τον Μάιο του 1966 ο Moon πληροφορήθηκε ότι ο Bruce Johnston των Beach Boys βρισκόταν στο Λονδίνο και έσπευσε να το συναντήσει. Αφού έκαναν παρέα για μερικές μέρες, ο Moon και ο Entwistle σκέφτηκαν να τον φέρουν στο πλατό της εκπομπής Ready Steady Go! όπου ήταν προγραμματισμένη μια εμφάνιση των Who. Στο φινάλε του “My Generation” εκείνο το βράδυ, ξέσπασε μια διένεξη ανάμεσα στον Moon και στον Townsend, η οποία μάλιστα έγινε πρωτοσέλιδο την επόμενη εβδομάδα στη μουσική εφημερίδα New Musical Express. Εξαιτίας αυτού του τσακωμού, ο Moon και ο Entwistle αποχώρησαν από τους Who (ο Moon μάλιστα έλπιζε να προσληφθεί στους Animals ή στους Nashville Teens). Έπειτα όμως από μια εβδομάδα άλλαξαν γνώμη και επέστρεψαν στη βάση τους.
Στην πρώτη τους αμερικανική περιοδεία, παίζοντας στο RKO Theater στη Νέα Υόρκη τον Μάρτιο και Απρίλιο του 1967, ο Moon έδινε πέντε καθημερινά παραστάσεις και στο τέλος κάθε παράστασης κλοτσούσε το σετ του. Αργότερα την ίδια χρονιά, στην τηλεοπτική τους εμφάνιση για την εκπομπή The Smothers Brothers Comedy Hour, δωροδόκησε κάποιον από το πλατό προκειμένου να γεμίσει την κάσα του με εκρηκτικά. Εκείνος έβαλε δεκαπλάσια ποσότητα από τη συνηθισμένη και στο φινάλε του “My Generation”, τη στιγμή που ο Moon κλότσησε τα τύμπανα, πάτησε τον πυροκροτητή. Η έκρηξη ήταν τόσο δυνατή που έκαψε τα μαλλιά του Townsend προκαλώντας του ακουστικό πρόβλημα στο ένα αυτί, ενώ ένα κομμάτι από πιατίνι σφηνώθηκε στο μπράτσο του Moon. Η σκηνή αυτή ήταν η εναρκτήρια της ταινίας The Kids Are Alright. Παρά την φήμη που είχε o Keith Moon να καταστρέφει τα τύμπανα, ο Eddie Haynes, υπεύθυνος μάρκετινγκ της μάρκας Premier και προμηθευτής του Keith, δήλωσε αργότερα ότι τα ίδια τύμπανα δεν πάθαιναν σχεδόν τίποτα και σπανίως έχριζαν επισκευής, αλλά το υπόλοιπο hardware (βάσεις πετάλια κλπ), ανανεωνόταν συχνά. Ο Moon περνούσε από πάνω τους, είπε, σαν να έμπηγε “μαχαίρι στο βούτυρο”. =
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Γενικώς ζούσε έναν πολύ καταστροφικό τρόπο ζωής. Από πολύ νωρίς με τους Who είχε αρχίσει να παίρνει αμφεταμίνες και σε μια συνέντευξη του στο New Musical Express είχε πει ότι το αγαπημένο του γεύμα ήταν το “French Blues” (ένας συνδυασμός ναρκωτικών χαπιών). Ξόδευε το εισόδημα του από την μπάντα πολύ γρήγορα και σύχναζε σε κλαμπ του Λονδίνου όπως το Speakeasy και το Bag ‘o nails. Μα αυτά και μ’ αυτά κατέληξε αλκοολικός και ναρκομανής.
Σύμφωνα με τον Townsend ο Moon άρχισε να καταστρέφει δωμάτια ξενοδοχείων στα τέλη του 1966 όταν περιόδευαν στη Γερμανία και είχαν μείνει στο Berlin Hilton. Εκτός από δωμάτια ξενοδοχείων κατέστρεφε και σπίτια φίλων καθώς και το δικό του πετώντας έπιπλα κάτω από ορόφους βάζοντας φωτιές. Κάποια στιγμή υπολογίστηκε ότι οι ζημιές που είχε κάνει σε τουαλέτες ξενοδοχείων ανά τον κόσμο ανέρχονταν σε 500.000 δολάρια. Η συμπεριφορά του αυτή σε συνδυασμό με τα ναρκωτικά και το αλκοόλ ήταν ένας τρόπος να δείχνει την εκκεντρικότητα του, του άρεσε να σοκάρει τον κόσμο. Ο φίλος και επί χρόνια βοηθός του, Butler, είχε πει “Προσπαθούσε να κάνει τον κόσμο να γελάει, ήθελε να είναι ο Mr. Funny. Ήθελε ο κόσμος να τον αγαπάει και να τον χαίρεται, αλλά μερικές φορές ξέφευγε σαν αφηνιασμένο τραίνο”.
Μια φορά στη λιμουζίνα καθ' οδόν για το αεροδρόμιο επέμενε να γυρίσουν πίσω στο ξενοδοχείο. Όταν έφτασαν, έτρεξε στο δωμάτιο, πήρε την τηλεόραση και την πέταξε μέσα στην πισίνα. Μετά ξαναμπήκε στη λιμουζίνα για το αεροδρόμιο λέγοντας, “Παραλίγο να το ξεχάσω”.
ΑΝΑΤΙΝΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣ
Το αγαπημένο του “σπορ” πάντως ήταν να ανατινάζει τουαλέτες με εκρηκτικά. Το συνήθειο αυτό το ξεκίνησε το 1965, όταν αγόρασε ένα κιβώτιο με 500 δυναμιτάκια. Στη συνέχεια μεταπήδησε σε πυροτεχνήματα τύπου M-80 για να καταλήξει σε μασούρια με δυναμίτη. “Όλη αυτή η πορσελάνη να πετάει στον αέρα ήταν αξέχαστο θέαμα”, είχε πει “Δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο ισχυρή είναι η δυναμίτιδα, την χρησιμοποιούσαν για να κατασκευάσουν Penny Bangers (ένα άλλο είδος πυροτεχνημάτων)”. Σύντομα έγινε διάσημος επειδή κατέστρεφε μπάνια και ανατίναζε τουαλέτες, ενισχύοντας την φήμη του ως o μεγαλύτερος hellraiser της rock σκηνής. Σύμφωνα με τον Tony Fletcher, “Καμία τουαλέτα σε ξενοδοχείο ή καμαρίνι δεν ήταν ασφαλής”. Τουλάχιστον μέχρι να τελειώσουν οι προμήθειες εκρηκτικών του Moon.
Ο Townsend θυμόταν ότι κάποτε, ακόμα στις αρχές, είχε μπει στην τουαλέτα του δωματίου του Moon και είχε παρατηρήσει ότι έλειπε η λεκάνη. Ο ντράμερ του εξήγησε ότι κρατούσε ένα δυναμιτάκι, το οποίο επρόκειτο να εκραγεί και μη ξέροντας τι να το κάνει το είχε πετάξει μέσα στη λεκάνη. Κατόπιν του έδειξε το κιβώτιο με τα υπόλοιπα πυροτεχνήματα, “…και από εκείνη τη στιγμή μας πετούσαν έξω από κάθε ξενοδοχείο που μέναμε...”
Συχνά ο Entwistle ήταν συνένοχος σε αυτές τις εκρήξεις. Όπως είχε αναφέρει σε μια συνέντευξη το 1981 στην Los Angeles Times, “Πολλές φορές βρισκόμουν πίσω του και κρατούσα τα σπίρτα….” Μια φορά στην Αλαμπάμα ανατίναξαν μια τουαλέτα επειδή δεν υπήρχε υπηρεσία δωματίων: “Ό,τι είχε απομείνει από την τουαλέτα ήταν η σκόνη στους τοίχους....” Η διεύθυνση τους πήγε τις βαλίτσες εκεί που έπαιζαν λέγοντας: “Και… να μην μας ξανάρθετε...”
Άλλοτε πάλι, ο διευθυντής ενός ξενοδοχείου τον είχε καλέσει στο δωμάτιό του και του ζήτησε να χαμηλώσει το κασετόφωνο του επειδή έκανε πολύ φασαρία. Τότε ο Moon κάλεσε με την σειρά του τον διευθυντή στο δωμάτιο του. Μόλις έφτασαν του ζήτησε συγνώμη επειδή έπρεπε να πάει στην τουαλέτα. Εκεί έχωσε έναν δυναμίτη στην λεκάνη και την ανατίναξε. Μετά είπε στο διευθυντή “Καλέ μου άνθρωπε, αυτό είναι φασαρία, το άλλο που άκουγα ήταν οι Who”, είπε στον διευθυντή.
Τελικά, ο τρόπος ζωής του άρχισε να υπονομεύει την υγεία του και την φερεγγυότητα του. Στη διάρκεια της αμερικανικής περιοδείας για την προώθηση του διπλού άλμπουμ Quadrophenia το 1973, στην εναρκτήρια εμφάνιση των Who στο Daly City, ο Moon κατανάλωσε ένα μείγμα ηρεμιστικών σε συνδυασμό με μπράντι και την ώρα που έπαιζαν το “Won’t Get Fooled Again” λιποθύμησε πάνω στα τύμπανα. Οι roadies τον μετέφεραν εκτός σκηνής, τον έβαλαν κάτω από την ντουζιέρα, του έκαναν ενέσεις κορτιζόνης και τον ανέβασαν ξανά στη σκηνή με μισή ώρα καθυστέρηση. Στη διάρκεια του “Magic Bus” ο Moon έχασε ξανά τις αισθήσεις του και τον έβγαλαν πάλι έξω σηκωτό. Οι Who συνέχισαν να παίζουν χωρίς αυτόν μέχρι που ο Townsend γύρισε και ρώτησε το κοινό αν υπήρχε κάποιος που ξέρει να παίζει ντραμς. Ένας τύπος ονόματι Scott Haplin ανέβηκε και έπαιξε για το υπόλοιπο της συναυλίας.
Πάλι στην σε συναυλία τους στις ΗΠΑ, το 1976, αυτή τη φορά στο Boston Garden, ο Moon λιποθύμησε έπειτα από δύο τραγούδια και η συναυλία αναβλήθηκε. Το επόμενο απόγευμα άρχισε να διαλύει το δωμάτιο του ξενοδοχείου, έκοψε τον εαυτό του, και τελικά λιποθύμησε. Τον βρήκε ο μάνατζερ Bill Curbishley και τον μετέφερε στο νοσοκομείο λέγοντας , “ Θα σου βρω γιατρό να σε περιποιηθεί, για να σταθείς ξανά στα πόδια σου σε δύο μέρες... γιατί θέλω να σου σπάσω το σαγόνι... Έχεις γαμήσει αυτή την μπάντα τόσες φορές, δεν πρόκειται να το ανεχτώ άλλο”. Οι γιατροί είπαν στον Curbishley πως χωρίς την επέμβασή του ο Moon θα είχε πεθάνει από αιμορραγία. Τότε ο Dave Marsh είπε στους Entwistle και Daltrey να σκεφτούν στα σοβαρά την απόλυσή του από την μπάντα, εκείνοι όμως αποφάσισαν ότι αυτό θα ήταν το χειρότερο για τον Moon.
Ο Entwistle είχε δηλώσει ότι το 1975-76 o Moon και οι Who είχαν φτάσει στο αποκορύφωμα της εκτελεστικής τους δεινότητας ως συγκρότημα. Στο τέλος της αμερικανικής περιοδείας τους τον Αύγουστο του 1976, ο Keith Moon έπαθε ντελίριο και τελικά νοσηλεύτηκε για οκτώ ημέρες σε νοσοκομείο. Η μπάντα ανησυχούσε ότι δεν θα ήταν σε θέση να ολοκληρώσει το τελευταίο σκέλος της περιοδείας που έληγε στις 21 Οκτωβρίου στο Leaf Gardens του Toronto (και που έμελλε να είναι η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Moon με το συγκρότημα). Στη διάρκεια ηχογραφήσεων από το 1976 έως το 1978, ο Moon πήρε πολλά κιλά. Στην μοναδική συναυλία που έδωσαν στο Gaumont State Cinema στις 15 Δεκεμβρίου 1977 (μόνο με προσκλήσεις για την παρουσίαση του The Κids Are Alright) ήταν σαφώς υπέρβαρος και με το ζόρι μπορούσε να παίξει. Αφού ηχογράφησαν το άλμπουμ Who Are You, ο Townsend αρνήθηκε να συμμετάσχει σε περιοδεία αν ο Moon δεν έκοβε το πιοτό, δηλώνοντας πως αν δε βελτίωνε το παίξιμό του θα τον έδιωχναν. Αργότερα ο Daltrey αρνήθηκε το τελευταίο, αλλά όπως δήλωσε, “Ο Keith βρισκόταν πλέον εκτός ελέγχου”.
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ
Στα μέσα του 1978 ο Keith Moon μετακόμισε στο Mayfair του Λονδίνου νοικιάζοντας το διαμέρισμα από τον Harry Nilsson. Εκεί είχε πεθάνει η “Mama” Cass Eliot των Mamas and the Pappas τέσσερα χρόνια νωρίτερα, σε ηλικία 32 ετών. Ο Nilsson δεν ήθελε να του δώσει το διαμέρισμα επειδή το θεωρούσε καταραμένο. Ο Townsend όμως τον καθησύχασε λέγοντας, “O κεραυνός δεν χτυπάει στο ίδιο μέρος δύο φορές”.
Αφού μετακόμισε ακολούθησε μια συνταγή χαπιών Heminevrin (κλομεθειαζόλης και ηρεμιστικών) προκειμένου να αντιμετωπίσει τα στερητικά συμπτώματα στην προσπάθειά του να κόψει το αλκοόλ. Η κλομεθειαζόλη δεν συνίσταται σε θεραπείες αποτοξίνωσης χωρίς επίβλεψη καθώς είναι και η ίδια εθιστική, ακόμα και θανατηφόρα αν αναμιχθεί με αλκοόλ. Την συνταγή έγραψε ο Geoffrey Dymond, ένας γιατρός που αγνοούσε τον τρόπο ζωής του Keith Moon. Του έδωσε 100 χάπια με την οδηγία να παίρνει ένα κάθε φορά που του ερχόταν η επιθυμία να πιει αλκοόλ, αλλά σε καμία περίπτωση όχι πάνω από 3 την ημέρα.
Τον Σεπτέμβριο πια, ο Moon δυσκολευόταν να παίξει ακόμα και ντραμς.
Στις 6 Σεπτεμβρίου ο Moon και η Annette Walter-Lax (ένα μοντέλο από τη Σουηδία με την οποία τα είχε φτιάξει μετά τον χωρισμό του από την γυναίκα του η οποία τον είχε εγκαταλείψει παίρνοντας μαζί και την κόρη τους – κάτι που μάλλον δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει ο Moon) ήταν καλεσμένοι του Paul και της Linda McCartney σε ένα preview της ταινίας The Buddy Holly Story. Μετά το δείπνο επέστρεψαν στο διαμέρισμα τους. Ο Moon παρακολούθησε την ταινία The Abominable Dr. Phibes και ζήτησε από την Walter-Lax να του μαγειρέψει μια μπριζόλα με αυγά. Όταν εκείνη αρνήθηκε ο Moon της είπε “Αν δεν σου αρέσει, να πας να γαμηθείς”. Αυτές ήταν και οι τελευταίες του λέξεις. Κατόπιν πήρε 32 χάπια κλομεθειαζόλης. Το επόμενο απόγευμα η Walter-Lax τον βρήκε νεκρό.
Ο Keith Moon πέθανε λίγο μετά την κυκλοφορία του Who Are You. Στο εξώφυλλο του άλμπουμ τον βλέπουμε καβάλα σε μια καρέκλα με την πλάτη της προς τον φακό σε μια προσπάθεια να κρύψει τα περιττά κιλά. Στη πλάτη της καρέκλας είναι γραμμένη η φράση "Not to be taken away" (“Να μην απομακρυνθεί”).
Ο αντικαταστάτης του ήταν ο Kenney Jones, ο ντράμερ των Faces, ο οποίος σύμφωνα με τον Townsend “Ήταν από τους λίγους Βρετανούς ντράμερ που θα μπορούσαν να πάρουν τη θέση του Moon”. Από την άλλη, λιγότερο ενθουσιώδης, ο Daltrey ισχυριζόταν ότι ο Jones δεν είχε το σωστό στυλ. Τελικά ο Jones εγκατέλειψε τους Who το 1988 και την επόμενη χρονιά η μπάντα περιόδευσε με τον Simon Phillips (Άλλον έναν αγαπημένο ντράμερ του υπογράφοντα το άρθρο τούτο. Θυμάμαι μάλιστα ότι το 1988, όταν μιλούσα για τους Who με τον Διονύση Τελειόπουλο, τον κιθαρίστα και των Penny Dreadful μεταξύ άλλων, του είχα πει ότι ο μόνος ντράμερ που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον Moon ήταν ο Simon Phillips. Καταλαβαίνετε την έκπληξη και την χαρά μου όταν αυτό συνέβη την επόμενη χρονιά).
Από το 1996 και μετά, ντράμερ των Who είναι ο Zak Starkey, γιος του Ringo Srarr. Όταν ήταν μικρός, ο Moon του είχε δωρίσει ένα set τυμπάνων και ο Zak τον αποκαλούσε “Θείο Moon”.
ΦΑΡΣΕΣ ΚΑΙ ΠΛΑΚΕΣ
Η ζωή για τον Moon ήταν μια ατέλειωτη παράσταση πάνω και εκτός σκηνής. Για να μη βαριέται και για να είναι πάντα στο επίκεντρο της προσοχής, έστηνε τα δικά του show, τα οποία ήταν ως επί το πλείστον φάρσες και πλάκες και όχι πάντα καλόγουστες.
- Για παράδειγμα, όταν οι Who περιόδευαν με τους Herd, ο Moon και ο Entwistle, είχαν γεμίσει το keyboards του πληκτρά με πυροτεχνήματα και είχαν δέσει το γκονγκ του ντράμερ με ένα σκοινί με αποτέλεσμα κάθε φορά που πήγαινε να το χτυπήσει, εκείνοι το τραβούσαν κι εκείνος αστοχούσε.
- Σε μια περιοδεία με τους Herman’s Hermits στην Αμερική το 1967 θέλησε να τρομάξει τον ντράμερ τους, Barry Whitwam, τοποθετώντας διάφορα αντικείμενα στο κρεβάτι του: από πλαστικές αράχνες μέχρι κεφάλια σφαγμένων γουρουνιών (και αυτό πολύ πριν την ταινία Ο Νονός).
- Κάποια άλλη στιγμή αποφάσισε ότι στις περιοδείες οι Who έπρεπε να έχουν μαζί τους ένα κατοικίδιο. Στο Βανκούβερ, λοιπόν, αγόρασε ένα πιράνχα, το οποίο διατηρούσε στην μπανιέρα του ξενοδοχείου. Μια φορά μάλιστα, τηλεφώνησε στη ρεσεψιόν και του παρήγγειλε μια μπριζόλα για το ψάρι. Το ψάρι τελικά πέθανε μέσα στο κρύο νερό της μπανιέρας, την ώρα που οι Who έπαιζαν κάπου.
- Το 1968 στο Saskatoon του Καναδά, ενώ οι Who έκαναν ένα μικρό διάλειμμα, ο Moon βαριόταν κι έτσι αγόρασε ένα τσεκούρι. Γύρισε στο δωμάτιο του ξενοδοχείου και άρχισε να κομματιάζει όλα τα έπιπλα. Όταν τον ρώτησαν τι κάνει, εκείνος είπε πολύ απλά, “Απασχολώ τον εαυτό μου για να μην μπλέξω πουθενά...”
- Το 1972 στην Κοπεγχάγη είχε ενθουσιαστεί με το στρώμα νερού που υπήρχε στο δωμάτιο και ζήτησε τον Pete Townsend να τον βοηθήσει να το κατεβάσουν στο λόμπι. Το στρώμα όμως έσπασε πριν καλά καλά καταφέρουν να το βγάλουν από τη βάση του πλημμυρίζοντας δωμάτιο και διάδρομο. Τα αντανακλαστικά του δούλεψαν αμέσως αφού κάλεσε τη διεύθυνση και παραπονέθηκε για τη καταστροφή. Αφού του ζήτησαν συγνώμη τον μετακόμισαν στην προεδρική σουίτα, την οποία κατέστρεψε αργότερα το βράδυ.
- Στα εικοστά πρώτα του γενέθλια στο Holiday Inn στο Flint, αποφάσισε να ξεκινήσει μια εκτεταμένη φαγομαχία και πυροσβεστηρομαχία, στη διάρκεια της οποίας κατέστρεψαν ολοσχερώς το πιάνο, ενώ ο Moon κοπάνησε έναν οπαδό που του ζητούσε αυτόγραφο με μια λάμπα του ξενοδοχείου. Όταν λίγο αργότερα κατέφθασε η αστυνομία με προτεταμένα όπλα για να ηρεμήσει τα πνεύματα, σίγουρα θα είχαν συλλάβει τον Moon αν δεν είχε πάει στο νοσοκομείο έχοντας σπάσει το μπροστινό του. Από τους Who ζητήθηκε να μην ξαναπατήσουν πόδι στο Flint.
- Ή, η Lincoln Continental (ή Cadillac, ή Rolls-Royce) που έριξε στην πισίνα σε ένα πάρτι. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν σχετικά ότι είχε παραγγείλει ένα αυτοκίνητο για να του το παραδώσουν στο σπίτι και όταν έμαθε ότι δεν θα του το πλήρωναν οι Who όπως έλπιζε, το έριξε στην πισίνα και τηλεφώνησετην εταιρία να έρθει να το πάρει πίσω.
- Τον ελεύθερο χρόνο του πήγαινε βόλτα με την Rolls-Royce του στην εξοχή και διασχίζοντας τα χωριά έβγαζε ανακοινώσεις “πολιτικής προστασίας” από το ηχητικό σύστημα που είχε εγκαταστήσει στο αυτοκίνητο, λέγοντας ότι ορδές από φίδια πλησίαζαν στο χωριό προκαλώντας πανικό στους κατοίκους.
- Κάποτε αγόρασε ένα ζευγάρι φουσκωτά πλαστικά πόδια και στο δρόμο για μια συναυλία στο Newcastle τους φόρεσε καλσόν και ψηλοτάκουνα και τα κρέμασε έξω από το πίσω παράθυρο του αυτοκινήτου παράγοντας παράξενους ήχους από το ηχοσύστημά του. Οι κάτοικοι νόμισαν ότι είχαν γίνει μάρτυρες κάποιου ανατριχιαστικού γεγονότος και φώναξαν την αστυνομία που τελικά διαπίστωσε ότι τα πόδια ήταν πλαστικά. (Τα ίδια πόδια τα έχωνε μαζί με μια περούκα στην μπανιέρα του δωματίου του και τη γέμιζε με νερό για να κάνει πλάκα στις καμαριέρες).
Ο Moon είχε βρει συνεργάτη στις φάρσες του στο πρόσωπο του Vivian Stanshall, μέλους των Bonzo Dog Doo-Dah Band. Στους δρόμους του Λονδίνου, ο Keith ή ο Viv αναποδογύριζαν τον γιακά του για να μοιάζουν με εφημέριο και στη συνέχεια ο άλλος τον τραμπούκιζε, τον ξυλοκοπούσε, ακόμα και θα τον απήγαγε με το αυτοκίνητο του Moon, αναστατώνοντας τους περαστικούς. Ωστόσο, η αστυνομία ήξερε πλέον ότι επρόκειτο για τον ταραξία με την λουλακί Rolls Royce.
Το ’69 έκανε μια άλλη φάρσα με τον “Legs” Larry Smith, ένα άλλο μέλος των Bonzo. Ο Smith μπήκε σε ένα κατάστημα Marks & Spencer ζητώντας το πιο γερό παντελόνι που είχαν προς πώληση. Έπειτα από λίγο μπήκε στο κατάστημα ο Moon διατεθειμένος να τον βοηθήσει προκειμένου να διαπιστώσουν πόσο γερό ήταν το αποτέλεσμα με αποτέλεσμα να το σκίσουν στα δυο. Πριν προλάβουν να θυμώσουν οι υπεύθυνοι του καταστήματος, μπήκε μέσα ο σοφέρ του Moon ο οποίος, κατά “διαβολική σύμπτωση”, έψαχνε παντελόνι για μονοπόδαρους και τελικά αγόραζε στο σκισμένο, ζητώντας να τυλίξουν το κάθε μπατζάκι χωριστά.
Με τον Viv Stanshall λάτρευαν να τρομοκρατούν και να σοκάρουν τον κόσμο. Το 1970 φόρεσαν ναζιστικές στολές για μια φωτογράφηση και στη συνέχεια βγήκαν τσάρκα σε μπαρ γερμανικής ιδιοκτησίας και σε εβραϊκές γειτονιές… Προς δυσαρέσκεια πολλών, φυσικά.
Το 1974 ο Moon θέλησε να πιάσει φιλίες με τον καινούριο του γείτονα στο Malibu, τον διάσημο ηθοποιό Steve McQueen. Ο McQueen είχε καταστήσει σαφές ότι προτιμούσε την ησυχία του, αλλά ο Moon δεν δεχόταν το “όχι” σαν απάντηση. Έτσι μια μέρα εισέβαλε στην κυριολεξία μέσα στο σπίτι με αποτέλεσμα να τον δαγκώσει ο σκύλος της οικογένειας. Η αντίδραση του Moon ήταν να δαγκώσει κι εκείνος τον σκύλο. Όταν ο McQueen κάλεσε τις αρχές για να διευθετηθεί το ζήτημα, ο Keith εμφανίστηκε ντυμένος ως ο στρατηγός Ναζί Erwin Rommel. Μόνο τότε άφησε την οικογένεια McQueen στην ησυχία της.
Πέρα από Ναζί του άρεσε να ντύνεται και σαν τραβεστί. Το 1972, όντας οικοδεσπότης μιας συναυλίας στο Carnegie Hall όπου έπαιζαν οι Cheech and Chong και οι Sha Na Na, υποδέχτηκε τον κόσμο φορώντας περούκα, μέικαπ και ένα λαμέ φόρεμα. Στο τέλος της συναυλίας έπαιξε τύμπανα με τους Sha Na Na.
Γενικώς του άρεσε να μιλάει και να δίνει συνεντεύξεις στον τύπο εκτός κι αν αυτό τον εμπόδιζε να πίνει. Μια φορά που τα έπινε σε μια παμπ ξέχασε το ραντεβού του για μια συνέντευξη. Μόλις το συνειδητοποίησε έσπευσε να βρει κάποια δικαιολογία. Έβαλε να τον τυλίξουν με γάζες και όταν έφτασε αργοπορημένος άρχισε να λέει στους δημοσιογράφους ότι τον είχε χτυπήσει λεωφορείο. Ενώ προσπαθούσαν να τον πείσουν να πάει στο νοσοκομείο, o Moon έβγαλε τις γάζες και άρχισε να χορεύει κλακέτες μπροστά στους παρευρισκόμενους.
Είχε πολλούς διάσημους φίλους με τους οποίους τα έτσουζε. Μεταξύ αυτών ο Ringo Starr, ο Alice Cooper, ο Joe Walsh και ο Graham Chapman των Monty Python. Ο τελευταίος, πριν από τον θάνατο του το 1989, είχε αφηγηθεί μια ιστορία όταν είχε επισκεφτεί τον Moon σε κάποιο ξενοδοχείο στο Λονδίνο. Το αγαπημένο ποτό του Chapman ήταν το τζιν αλλά ο Moon το είχε τελειώσει. Για να μη φανεί κακός οικοδεσπότης, κάποια στιγμή βγήκε από το παράθυρο και άργησε να ξαναμπεί. Ο Chapman πήγε να δει που έχει πάει αλλά όταν έξω από το παράθυρο διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε ούτε μπαλκόνι ούτε τίποτα, παρά μόνο ένα περβάζι αρκετούς ορόφους πιο πάνω, ενώ ο Moon ήταν άφαντος. Τελικά, έπειτα από λίγο ο Moon ξαναμπήκε από το παράθυρο κρατώντας ένα μπουκάλι τζιν που είχε κλέψει από το διπλανό δωμάτιο.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αναμφίβολα, ο Keith Moon έχει επηρεάσει την παγκόσμια rock σκηνή όσο λίγοι. Ο Neil Peart των Rush, ο Dave Grohl των Nirvana και οι Jam είναι κάποια παραδείγματα ανθρώπων και συγκροτημάτων που έχουν δηλώσει απερίφραστα την επιρροή τους από αυτόν. Κατά πάσα πιθανότητα μάλιστα, υπήρξε η πηγή έμπνευσης πίσω από την ιδέα του θρυλικού Animal, του ντράμερ της επικής μπάντας του Muppet Show, Dr. Teeth and The Electric Mayhem.
Προσωπικά για δύο πράγματα χαίρομαι όσον αφορά τον Moon. Πρώτον, για τη επιρροή που μου άσκησε και δεύτερον επειδή δεν τον γνώρισα ποτέ από κοντά. Αν εξαιρέσει κανείς ότι στη συμπεριφορά και στις πράξεις του δεν υπήρχε η παραμικρή πολιτική σκοπιμότητα, στα δικά μου στα μάτια τα τουλάχιστον, ο Moon κάνει την όποια προκλητική και καταστροφική συμπεριφορά της σκηνής του punk να μοιάζει με ανέκδοτο.
Και ένα σχόλιο όσον αφορά τους Who και πιο συγκεκριμένα τον ήχο τους. Νομίζω ότι άθελα τους έπαιζαν διαφορετικό όργανο από αυτό που κρατούσαν. Ο Entwistle εκτελούσε χρέη ντράμερ με το μπάσο του, ο Townsend κρατούσε την μπάντα στη θέση της με την κιθάρα του όπως οφείλει να κάνει κάθε καλός “μπασίστας” και, τέλος, ο Moon εκτελούσε στα τύμπανα χρέη σόλο κιθαρίστα, στολίζοντας τα τραγούδια με όμορφα γεμίσματα και “φράσεις”. Αν ακούσετε ξανά κάποια τραγούδια των Who που φαίνονται χαώδη και φασαριόζικα με την οπτική που μόλις σας περιέγραψα, θα διαπιστώσετε ότι ξαφνικά βγάζουν ξαφνικά.
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΑΤΑΚΕΣ ΤΟΥ MOON ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΑΤΑΚΕΣ ΑΛΛΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ MOON
Έχω δηλώσει ότι ήμουν ντράμερ πριν καν αποκτήσω δικό μου σετ. Ήμουν ντράμερ στη ψυχή... (Keith Moon)
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι αυτός ο τύπος στη τηλεόραση είμαι εγώ... (Keith Moon)
Λένε και ξαναλένε ότι είμαι ένα καπιταλιστικό γουρούνι. Φαντάζομαι πως αυτό είμαι. Αλλά κάνει καλό στον τρόπο που παίζω τύμπανα... (Keith Moon)
Μ’ αρέσει να βλέπω τον κόσμο να γελάει αλλά μ’ αρέσει ακόμα περισσότερο όταν τον κάνω εγώ να γελάει... (Keith Moon)
Οι φίλοι μου με φωνάζουν Keith, εσύ μπορείς να με λες John… (Keith Moon)
Πάντα περνάω καλά. Οι περίοδοι που στενοχωριέμαι διαρκούν γύρω στα είκοσι λεπτά... (Keith Moon)
Δώσε μου ένα μαντολίνο και θα σου παίξω rock ‘n roll… (Keith Moon)
Είμαι ο καλύτερος ντράμερ τύπου Keith Moon στον κόσμο… (John Bohnam)
Ο Keith Moon, ο Θεός να αναπαύει την ψυχή του, μια φορά πέρασε με αμάξι του μέσα από την γυάλινη είσοδο ενός ξενοδοχείου και μόλις έφτασε στη ρεσεψιόν κατέβηκε και ζήτησε τα κλειδιά του δωματίου του... (Pete Townsend)
Ήταν με μια έννοια η ψυχή της μπάντας, δεν ήταν απλά ένας ντράμερ, ήταν μια ατίθαση ιδιοφυΐα που κοπανούσε τα τύμπανα… (Roger Daltrey)
Νομίζω πως αν ήταν εδώ σήμερα μαζί μας ο Keith Moon και τον ρωτούσες να σου πει για τα πρώτα χρόνια του ή για την ζωή του γενικότερα, δεν θα θυμόταν τίποτα… (Roger Daltrey)
Το ποιο τρομακτικό πράγμα που συνέβη ποτέ στη ζωή μου ήταν όταν ο Keith Moon αποφάσισε ότι με συμπαθούσε… (Joe Walsh, κιθαρίστας των Eagles)
Και για το τέλος , μήπως και του συγχωρέσετε κάτι απ’ όλα όσα διαβάσατε...
Μου τηλεφωνούσε σχεδόν κάθε βράδυ γύρω στις 12 για να μου πει ότι με αγαπάει… (Pete Townsend)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:
Όταν ο Keith Moon σκότωσε τον οδηγό του...
John Bonham: Ο τυμπανιστής που ενέπνευσε, εμπνέει και θα εμπνέει γενιές από ντράμερ...
Ας μιλήσουμε λίγο για τον Ringo Starr (επειδή δεν μιλάει σχεδόν ποτέ κανένας γι' αυτόν…)
Οι Beatles και ο Jimmie Nicol: Όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή....
Charlie Watts: Καιρός να απονείμουμε στον ντράμερ τα εύσημα που του αξίζουν...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Dear Boy : The Life of Keith Moon του Toni Fletcher, (Omnibus, 2005)
Who Are You? The Life And Death Of Keith Moon των Jim McCarthy/Marc Olivent (Omnibus Press, 2016)
Mickey Pantelous
Τραγουδοποιός - πολυοργανίστας, μέλος του συγκροτήματος "Dr. Albert Flipout’s one CAN band" (το μικρότερο συγκρότημα με το μεγαλύτερο όνομα), ζωγράφος "μεγάλων επιφανειών" (κοινώς μπογιατζής) και λάτρης του αλκοόλ (που όσο μεγαλώνει, τόσο συνειδητοποιεί ότι θέλει και αυτό το μέτρο του).
Mickey Pantelous
Τραγουδοποιός - πολυοργανίστας, μέλος του συγκροτήματος "Dr. Albert Flipout’s one CAN band" (το μικρότερο συγκρότημα με το μεγαλύτερο όνομα), ζωγράφος "μεγάλων επιφανειών" (κοινώς μπογιατζής) και λάτρης του αλκοόλ (που όσο μεγαλώνει, τόσο συνειδητοποιεί ότι θέλει και αυτό το μέτρο του).
Mickey Pantelous
Τραγουδοποιός - πολυοργανίστας, μέλος του συγκροτήματος "Dr. Albert Flipout’s one CAN band" (το μικρότερο συγκρότημα με το μεγαλύτερο όνομα), ζωγράφος "μεγάλων επιφανειών" (κοινώς μπογιατζής) και λάτρης του αλκοόλ (που όσο μεγαλώνει, τόσο συνειδητοποιεί ότι θέλει και αυτό το μέτρο του).