Georges Brassens: "Γιατί να φιλοσοφούμε όταν μπορούμε να τραγουδάμε;"

Γράφει ο Μιχάλης Τζάνογλος

Στην Ελλάδα, μερικοί έμαθαν το όνομα Georges Brassens διαβάζοντας τα credits του «Γορίλα» όταν τον τραγούδησαν ο Χρήστος Θηβαίος και οι Συνήθεις Ύποπτοι. Κάποιοι άλλοι, πιο ψαγμένοι, τον ήξεραν ήδη σαν έναν ενδιαφέροντα Γάλλο τραγουδοποιό, εκπρόσωπο του chanson. Μάλιστα, σε κάποια λίστα με τους δέκα σημαντικότερους εκπροσώπους του chanson, ανάμεσα σε ονόματα όπως του Maurice Chevalier, του Yves Montand κι του Jacques Brel, δίπλα στο όνομα του Brassens φιγουράριζε ο χαρακτηρισμός 'Ο Αναρχικός'. Ποιος ήταν τελικά αυτός ο τύπος; Ο χαρακτηρισμός του είχε αποδοθεί «ποιητική αδεία» λόγω ασυμβίβαστου ή αντισυμβατικού καλλιτεχνικού ύφους ή μήπως σήμαινε κάτι ποιό ουσιαστικό;

Read more ...

Λέων Τολστόι: Περί πατριωτισμού (ή, εγώ καλά σας τα ’λεγα)…

Αρκετές φορές έχω διατυπώσει την άποψη ότι ο πατριωτισμός στις μέρες μας είναι ένα παρά φύση, παράλογο και βλαβερό συναίσθημα και είναι η αιτία για πολλά δεινά από τα οποία υποφέρει η ανθρωπότητα. Και ότι, συνεπώς, το συναίσθημα αυτό δεν θα έπρεπε να καλλιεργείται όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά απεναντίας θα έπρεπε να καταστέλλεται και να εξαλείφεται με κάθε μέσο που διαθέτουν οι λογικοί άνθρωποι. Ωστόσο, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, μολονότι είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι γενικευμένοι εξοπλισμοί και οι ολέθριοι πόλεμοι που καταστρέφουν τους λαούς είναι αποτέλεσμα του συγκεκριμένου συναισθήματος, όλα τα επιχειρήματά μου που επισημαίνουν την οπισθοδρομικότητα, τον αναχρονισμό και τις βλαβερές συνέπειες του πατριωτισμού έχουν αντιμετωπιστεί, και εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται, είτε με σιωπή είτε με σκόπιμη παρανόηση, είτε από μια αλλόκοτη πάγια απάντηση ότι μόνο ο κακός πατριωτισμός (ο υπερεθνικισμός ή ο σοβινισμός) είναι κακός και ότι ο γνήσιος, καλός πατριωτισμός είναι ένα ανώτερο ηθικό συναίσθημα που όποιος το περιφρονεί δεν είναι μόνο παράλογος αλλά και αχρείος...

Read more ...

Elizabeth Cotten: Holy Ghost unchain my name...

Γράφει η Φαίη Φραγκισκάτου

Αυτές τις μέρες σκεφτόμουν έντονα την ιστορία της Elizabeth Cotten. Πως μια τυχαία συγκυρία την οδήγησε υπηρέτρια στο σπίτι των Seeger και πως το 1958, στα 62 της χρόνια, ηχογράφησε τον πρώτο της δίσκο με αρχικό τίτλο Elizabeth Cotten: Negro Folk Songs and Tunes, που επανεκδόθηκε το 1989 από το Smithsonian με διορθωμένο τον τίτλο σε Freight Train and Other North Carolina Folk Songs, (Smithsonian Folkways 1989). Το 1985, δυο χρόνια πριν τον θάνατό της και όντας ήδη 90 χρονών της απένειμαν το βραβείο Grammy για το σύνολο της μουσικής της προσφοράς. Όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες που συνδέθηκαν με την αναβίωσης της φολκ, την έχουν κατά καιρούς χαρακτηρίσει ως βασική τους επιρροή.

Read more ...

"I'm Forever Blowing Bubbles": Από το Broadway στο Ανατολικό Λονδίνο...

Γράφει ο Δημήτρης Τζάνογλος

Στο νησιώτικο ποδόσφαιρο (ένα είναι το νησί όταν μιλάμε για ποδόσφαιρο), πολλές ομάδες έχουν συνυφάνει την ταυτότητά τους με τραγούδια φαινομενικά άσχετα με το ποδόσφαιρο. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το “You’ll Never Walk Alone” πρωτίστως για την Liverpool και δευτερευόντως για την βορειότερη Celtic. Αντίστοιχες περιπτώσεις, μεταξύ πολλών άλλων, είναι κομμάτια όπως το “Blue Moon” για τις Manchester City και Crewe Alexandra και το “Blaydon Races” για την Newcastle Utd.
Ένα κομμάτι το οποίο παρόλα αυτά έχει συνδυαστεί με μία μόνο ομάδα, μόλις λίγα χρόνια μετά τη σύνθεσή του είναι το “I’m Forever Blowing Bubbles”, το οποίο είναι συνυφασμένο αποκλειστικά με την West Ham Utd από το Ανατολικό Λονδίνο, με τη σχέση αυτή να ξεκινάει από το μακρινή δεκαετία του 1920.

Read more ...

Warren Ellis: "Μια φορά θυμάμαι μ’ αγαπούσες", ή αλλιώς, "I remember a time when οnce you used to love me"...

μεταφράζει ο Γιάννης Ζελιαναίος

O Warren Ellis θυμάται:

H ιστορία πίσω από το συγκεκριμένο κομμάτι ξεκινά με έναν συντετριμμένο εικοσάχρονο Warren Ellis να παίζει μουσική στο δρόμο, ταξιδεύοντας στην Ευρώπη.
Είχα αυτή την κασέτα που την κουβαλούσα πάντοτε μαζί μου. Κάποια στιγμή την έχασα. Μου την είχε στείλει εκείνο το πρόσωπο εξαιτίας του οποίου είχε ξεκινήσει ο ερωτικός μου κατήφορος αλλά έπειτα εξελίχθηκε σε κάτι άλλο.
Η κασέτα ήταν μιας  γυναίκας που την έλεγαν Αρλέτα. Δεν ήξερα για ποιο πράγμα μιλούσε το κομμάτι αλλά ήταν το πιο όμορφο τραγούδι που είχα ακούσει και ταίριαζε απόλυτα με την διάθεσή μου. Τελικά την κασέτα την έχασα αλλά κράτησα το εξώφυλλο.

Read more ...

Μerlin's Κουίζ: Πότε αναφέρθηκε για πρώτη φορά ο όρος "punk rock" και ποιος (ισχυρίζεται ότι ) τον επινόησε;

Απάντηση...

Read more ...

Παγκόσμιος Αντιφασισμός: Μια Συνοπτική Ιστορία του Αντιφασιστικού Κινήματος (του Alexander Reid Ross)

Μπέλα Λουγκόζι: ηθοποιός, αρχισυνδικαλιστής και αντιφασίστας...

Γράφει ο Μιχάλης Πούγουνας


Υποδυόμενος σε αρκετές ταινίες τον ρόλο του Κόμη Δράκουλα, ο Ούγγρος ηθοποιός Μπέλα Λουγκόζι στέφθηκε «Πρίγκιπας του Σκότους του Χόλιγουντ». Σήμερα όμως λίγοι γνωρίζουν ότι ο Λουγκόζι υπήρξε συνδικαλιστής και αντιφασίστας, ο οποίος πολέμησε πραγματικά τέρατα.

Read more ...

Μπορίς Βιάν: Ένας "λιποτάκτης"...

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

"Μόνο δυο πράγματα υπάρχουν: ο έρωτας, κάθε είδους έρωτας με όμορφες κοπέλες, και η μουσική της Νέας Ορλεάνης και του Duke Ellington. Oλα τα άλλα πρέπει να φύγουν επειδή όλα τ' άλλα είναι άσχημα..." 

Ο Μπορίς Βιάν (Ville-d'Avray, 10 Μαρτίου 1920 – Παρίσι, 23 Ιουνίου 1959) υπήρξε ένας πολυτάλαντος άνθρωπος και μια ιδιαίτερη προσωπικότητα στη μεταπολεμική Γαλλία: συγγραφέας, γλωσσοπλάστης, ποιητής, μουσικός, τραγουδιστής, μεταφραστής, κριτικός, ηθοποιός, εφευρέτης, ενώ είχε σπουδάσει μηχανικός. Ωστόσο, έχει μείνει κυρίως γνωστός από το συγγραφικό του έργο (με έντονα σουρεαλιστικές επιρροές και δηκτικό χιούμορ, ενίοτε χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Vernon Sullivan, αλλά και αναγραμματισμούς του ονόματός του - Brivasavion) και βιβλία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες του κόσμου – στην Ελλάδα έχουν κυκλοφορήσει πολλά έργα του και ιδίως στη δεκαετία του 1980 υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής. Ο Βιάν συνδέθηκε φιλικά με διανοούμενους όπως ο Αλμπέρ Καμί, ο Ρεϊμόν Κενό ο Ζαν Πολ Σαρτρ και η Σιμόν ντε Μποβουάρ.

Read more ...

Βίκτορ Χάρα: «Το τραγούδι μου είναι η σκαλωσιά που χτίζουμε για να φτάσουμε στ’ άστρα»...

Γράφει και μεταφράζει ο Γιάννης Καστανάρας

Το πρωί της 12 Σεπτεμβρίου 1973, ο Βίκτορ Χάρα, ο 40χρονος Χιλιανός δάσκαλος, συνθέτης και τραγουδιστής, θεατρικός σκηνοθέτης, και ακτιβιστής που το όνομά του ήταν συνδεδεμένο με το Nueva Canción (όπως ονομάστηκε το κίνημα του νέου χιλιάνικου τραγουδιού), συνελήφθη μαζί με χιλιάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους και κλείστηκε στο Στάδιο της Χιλής. Οι φρουροί τον βασάνισαν και αφού του έσπασαν τα χέρια και τα δάχτυλα, άρχισαν να τον χλευάζουν ζητώντας του να παίξει κιθάρα με τσακισμένα του μέλη. Λέγεται ότι παρά τους αφόρητους πόνους, ο Jara συνέχισε να τραγουδάει ένα τραγούδι υπέρ του Κόμματος Λαϊκής Ενότητας. Την προηγούμενη μέρα είχε ξεσπάσει στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον της νομίμως εκλεγμένης σοσιαλιστικής κυβέρνησης και ο μαρξιστής πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε είχε πέσει νεκρός πολεμώντας μέσα στο προεδρικό μέγαρο – αυτοκτόνησε, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των πραξικοπηματιών. Λίγες μέρες αργότερα, στις 16 Σεπτεμβρίου, ο Jara εκτελέστηκε με μια σφαίρα στο κρανίο και στη συνέχεια το πτώμα του γαζώθηκε από σαράντα τέσσερις σφαίρες…

Read more ...

L.A. Everyday: H εξέγερση στο Λος Άντζελες το 1992 και το "Cop Killer"

Γράφει ο Μιχάλης Τζάνογλος

  • Η οργή ανάβει τη φωτιά, αλλά μόλις ανάψει αναλαμβάνει η φτώχεια. (Ice T)
  • Ακόμα και οι περιστασιακοί χρήστες πρέπει να σέρνονται στον δρόμο και να εκτελούνται (Daryl Gates, Αρχηγός της Αστυνομίας του Λος Άντζελες)
  • Το “Cop Killer” είναι το “Born to Be Wild” της δεκαετίας του ’90 (Jello Biafra)
  • [Το “Cop Killer”] Είναι αρρωστημένο (President George H. W. Bush)

Ήταν αρχές της δεκαετίας του ’90 και το ποτάμι της οργής φούσκωνε απειλητικά. Χρόνια καταπίεσης, διακρίσεων και ανέχειας …

Read more ...

H διαχρονική αξία των ιδεών του Μιχαήλ Μπακούνιν...

Γράφει ο Αργύρης Αργυριάδης

«Η κοινωνική αλληλεγγύη είναι ο πρώτος ανθρώπινος νόμος. Η ελευθερία ο δεύτερος»

Αν και ο όρος Αναρχισμός ως όρος συνδέεται ξεκάθαρα ως σύνολο πολιτικών ιδεών μονάχα όταν το διακήρυξε περίτρανα ("Είμαι Αναρχικός!") ο Προυντόν στο πολύ σημαντικό έργο του «Τι είναι ιδιοκτησία», αναμφίβολα ένα από τους πιο σημαντικότερους εκφραστές του κλασικού αναρχισμού της νεωτερικότητας είναι ο Μιχαήλ Μπακούνιν. Συμπληρώνονται φέτος 143 χρόνια από τον θάνατό του και στο κείμενο αυτό θα προσπαθήσω να συνοψίσω τις επαναστατικές ιδέες του και την διαχρονικότητα τους στο σήμερα.

Read more ...

Ο Στέλιος Βαμβακάρης και τα καραντουζένια των blues...

Γράφει ο Aργύρης Αργυριάδης

Αναμφίβολα τα blues και τα ρεμπέτικα αποτελούν την μουσική ανασαιμιά όλων αυτών που δεν χωράνε μέσα στον καθωσπρέπει και ευυπόληπτο κόσμο. Δυο διαφορετικές μα συνάμα παρόμοιες κουλτούρες, όχι μόνο μουσικές αλλά και πολιτισμικές. Ίσως αυτό να ήταν και το εσωτερικό κάλεσμα για να ασχοληθεί και να συνδυάσει αυτά τα δυο είδη ο Στέλιος, ο δευτερότοκος γιος του Μάρκου Βαμβακάρη, ο οποίος έφυγε από την ζωή στις 17 Ιουνίου 2019.
Αξιόλογος και σεμνός μουσικός στα 72 χρόνια που έζησε, αντί να σταθεί και να εξαργυρώσει απλά το βαρύ του επώνυμο, αποφάσισε να ψαχτεί περίεργα και εκκεντρικά, σύμφωνα με την κυρίαρχη αντίληψη της εποχής του.

Read more ...

Μαθήματα Ιστορίας: Η Μάχη για το Πάρκο του Λαού... (Μπέρκλεϊ, Καλιφόρνια, Μάιος 1969)

Γράφει η Ειρήνη Πολίτου
Καλιφόρνια 1969. Ένας διαφορετικός Μάης ταράζει τα νερά της αμερικανικής πολιτείας. Λίγες μέρες νωρίτερα, στην εφημερίδα Berkeley Barb δημοσιεύεται ένα άρθρο που ξεσηκώνει τους πολίτες. «Προσοχή, προσοχή! Την Κυριακή θα δημιουργηθεί ένα πάρκο μεταξύ των οδών Dwight και Haste. Το πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ ετοιμάζεται να οικοδομήσει ένα τσιμεντένιο έκτρωμα που το αποκαλεί «πάρκινγκ». Την Κυριακή θα σταματήσουμε αυτό το αίσχος. Πάρτε φτυάρια, λάστιχα, αλυσίδες, λουλούδια, δέντρα, γρασίδι, μπογιές, φορέστε το καλύτερο χαμόγελο κι ελάτε να ιδρώσουμε παρέα».

Read more ...

Μία εικόνα χίλιες λέξεις... Κέιμπριτζ, Μέριλαντ (ΗΠΑ), 1964: Η ακτιβίστρια για τα πολιτικά δικαιώματα των Αμερικανών μαύρων Gloria Richardson αψηφά τις ξιφολόγχες...

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Με μια κίνηση του χεριού της και μια λοξή ματιά που δηλώνει αψηφισιά και ταυτόχρονα περιφρόνηση, η 39χρονη ακτιβίστρια Gloria Richardson απομακρύνει το όπλο του Εθνοφρουρού που μια στιγμή νωρίτερα σημάδευε διαδηλωτές κατά των φυλετικών διακρίσεων και υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων στη γενέτειρά της, το Κέιμπριτζ του Μέριλαντ.

Read more ...

Γραφτείτε στο Νewsletter του Merlin

FEATURED VIDEOS

  • 1