Γιάννης Καστανάρας

  • Φασισμός και λαϊκισμός: δυο όψεις του ίδιου νομίσματος...

    του Federico Finchelstein

    μετάφραση: Γιάννης Καστανάρας*

    Ο φασισμός και ο λαϊκισμός απευθύνονται αμφότερα στην πολιτική τριάδα, ηγέτης-έθνος- λαός, σαν κύρια πηγή για τη νομιμοποίησή τους. Και στα δυο αυτά σχήματα δεν υπάρχει καμία ανακολουθία ανάμεσα στον λαό, το έθνος και την εκπροσώπηση του λαού από τον ηγέτη. Οι ιδεολογίες αυτές πιστεύουν στην προσωποποίηση σαν εκπροσώπηση και αυτό στην ουσία σημαίνει ότι η εφαρμογή της λαϊκής θέλησης ανατίθεται εξ ολοκλήρου στο ηγέτη. Αυτός ο τριμερής μύθος της εκπροσώπησης, στηρίζεται στη φαντασίωση ότι κατά κάποιον τρόπο ένας και μοναδικός ηγέτης είναι ταυτίζεται στην κυριολεξία με μια χώρα και το λαό της – μια ταύτιση ενός προσώπου και δυο εννοιών. Στον φασισμό όμως, αυτή η προσωποποίηση δεν απαιτεί κάποια λογική ή μεθοδική σκέψη όπως η εκπροσώπηση μέσω εκλογικών διαδικασιών. Απεναντίας, στον λαϊκισμό οι εκλογές είναι σημαντικές για να επισφραγίσουν την αλήθεια για τη θεόπνευστη ανωτερότητα του ηγέτη και η διάδοση ψευδών που αφορούν αυτή είναι εξίσου σημαντική για τη διατήρηση της ιδέας του ηγέτη απέναντι στον ιστορικό του ρόλο.

  • Φεντερίκα Μοντσένι: Η πρώτη γυναίκα υπουργός στον κόσμο ήταν αναρχική ως το μεδούλι...

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

     «Η αγάπη για την ελευθερία και η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι τα βασικά στοιχεία της ιδέας του αναρχισμού...» (Φεντερίκα Μοντσένι)

    Τον Νοέμβριο του 1936, η Φεντερίκα Μοντσένι, μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ισπανικού αναρχισμού, έπραξε το αδιανόητο: κατόπιν έγκρισης της αναρχοσυνδικαλιστικής Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CNT), αποδέχτηκε την πρόσκληση του πρωθυπουργού της χώρας Λάργο Καμπαγιέρο και ανέλαβε το Υπουργείο Υγείας της Ισπανικής Δημοκρατίας. Τρεις ακόμα σύντροφοί της υπουργοποιήθηκαν στα πλαίσια της συνεργασίας των αναρχικών με τη δημοκρατική κυβέρνηση, προκειμένου να ανακοπεί η πορεία του φασισμού στην Ισπανία. Ο εμφύλιος πόλεμος μαινόταν από τις 18 Ιουλίου, όταν στασιαστές στους κόλπους του στρατού με επικεφαλής τον στρατηγό Φρανθίσκο Φράνκο αποφάσισαν να ανατρέψουν τη νομίμως εκλεγμένη κυβέρνηση και να εδραιώσουν ένα ανελέητο δικτατορικό καθεστώς υπό τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας, των Ισπανών βιομηχάνων και, φυσικά, των Χίτλερ και Μουσολίνι. Ο ισπανικός λαός, με τη βοήθεια χιλιάδων ξένων αντιφασιστών εθελοντών, αντιστάθηκε...

  • Φεντερίκο Φελίνι: «Ο καλλιτέχνης είναι το μέσον ανάμεσα στη φαντασία του και τον υπόλοιπο κόσμο».


    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

    Ο νεορεαλισμός, το παράλογο, το παράδοξο και ο σουρεαλισμός υπήρξαν τα κύρια χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου που τάραξε όσο λίγοι τα νερά της ιστορίας του κινηματογράφου τόσο σαν σκηνοθέτης όσο και σαν σεναριογράφος. Το βάθος των χαρακτήρων που έπλασε σε συνδυασμό με τις σκληρές και ταυτόχρονα γλαφυρές εικόνες μιας Ιταλίας που προσπαθούσε να ξαναζήσει πάνω στα ερείπια του πολέμου αποτελούν σημείο αναφοράς για κάθε σκηνοθέτη που σέβεται τον εαυτό του. Ο Φεντερίκο Φελίνι δεν ήταν επαναστάτης, ήταν ένας μάλλον συντηρητικός άνθρωπος ως προς τις πολιτικές του θέσεις (οι επικριτές του θα τον χρεώνουν εσαεί για τη φιλία του με τον πρώην χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό και προστάτη της μαφίας Τζούλιο Ατρεότι), αλλά το κινηματογραφικό αφηγηματικό και, πολύ συχνά, αυτοβιογραφικό ύφος του και ο μοναδικός συνδυασμός πραγματικότητας και φαντασίας, δικαίως τον έχουν κατατάξει ανάμεσα στις μεγαλύτερες προσωπικότητες της μεταπολεμικής έβδομης τέχνης.

  • Χάρι Ντιν Στάντον: "Όλα είναι μακρόκοσμοι του εγώ..."

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

    Ο Χάρι Ντιν γεννήθηκε σε μια κωμόπολη του Κεντάκι το 1926. Ο πατέρας μικροκαπνοπαραγωγός, αλλά δούλευε επίσης σαν μπαρμπέρης και σαν μάγειρας. Ο Χάρι Ντιν πήγε στον πόλεμο. Στον Δεύτερο, στον Πρώτο ήταν ακόμα αγέννητος. Στον Ειρηνικό. Εκεί με τους Γιαπωνέζους. Στην Οκινάουα. Βετεράνος, δηλαδή, όχι τίποτε φοβερό, μάγειρας ήταν σε αρματαγωγό. Μετά τον πόλεμο πήγε και στο πανεπιστήμιο. Κι εκεί κόλλησε το μικρόβιο. Το δράμα του άρεσε, είχε κι εκείνη την οστέινη φάτσα, εκείνο το διαπεραστικό βλέμμα, εκείνο το χαμόγελο που δεν έσκαγε ποτέ. Μπούχτισε, και τρία χρόνια αργότερα αποχαιρέτησε το πανεπιστήμιο και μετακόμισε στο Ελ Έι για να σπουδάσει υποκριτική. Αγαπούσε τις γάτες, το μπέρμπον και να γράφει μουσική. Είχε και μια φυσαρμόνικα και μια κιθαρούλα και ζάλιζε τους γύρω του.

  • Χημείο ’85: Η κατάληψη, οι συγκρούσεις, μια ιπτάμενη … τυρόπιτα και μερικές φωτογραφίες εποχής του Γιώργου Νικολαΐδη!

    Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

    Φωτογραφίες της εποχής: Γιώργος Νικολαΐδης

    Θυμάμαι τον Γιώργο Νικολαΐδη πανταχού παρόντα. Σε διαδηλώσεις και συγκρούσεις να τρέχει αριστερά δεξιά, να χώνεται παντού απαθανατίζοντας μοναδικές σκηνές δράσης με τη φωτογραφική του μηχανή, φορώντας το χειμώνα μια ανθρακί καμπαρντίνα και με το μαλλί να ανεμίζει… Οι φωτογραφίες του από τις «νύχτες του Χημείου» περιγράφουν ολοζώντανα τα γεγονότα που συγκλόνισαν την Αθήνα για πέντε μερόνυχτα.

FEATURED VIDEOS

  • 1

Login