γράφει η ΡΟΖΙΝΑ ΜΠΕΡΚΝΕΡ (μεταφράστρια)

από τις εκδόσεις ΒΙΒΛΙΟΠΕΛΑΓΟΣ

Μετάφραση: Γιάννης Καστανάρας, Ροζίνα Μπέρκνερ
Επιμέλεια: Μιχάλης Πρωτοψάλτης, Ροζίνα Μπέρκνερ
Επίμετρο για τον Μάρεϊ Μπούκτσιν: Μάκης Κορακιανίτης

Το κύριο ερώτημα που επιχειρεί να απαντήσει ο Μάρεϊ Μπούκτσιν στο συγκεκριμένο έργο του και που ουσιαστικά απασχολεί όλους όσοι έχουν ενδιαφερθεί, αγαπήσει και εμπνευστεί από το ελευθεριακό πείραμα που διαδραματίστηκε στην Ισπανία και κατέληξε σε μια επαναστατική, κοινωνική εξέγερση είναι το γιατί εκεί, γιατί στην Ισπανία; Γιατί και πώς σε μια τόσο άνισα διαρθρωμένη χώρα από κοινωνική, πολιτική και γεωγραφική ακόμη σκοπιά οι αντεξουσιαστικές και αναρχικές ιδέες που έφερε μαζί του ο Τζουζέπε Φανέλι, ο οπαδός και σύντροφος του Μπακούνιν, το 1868 ρίζωσαν, άνθισαν και δημιούργησαν ένα πρωτόγνωρο στην ιστορία των ανθρώπων περιβάλλον;

Γράφει και μεταφράζει ο Γιάννης Καστανάρας

Το πρωί της 12 Σεπτεμβρίου 1973, ο Βίκτορ Χάρα, ο 40χρονος Χιλιανός δάσκαλος, συνθέτης και τραγουδιστής, θεατρικός σκηνοθέτης, και ακτιβιστής που το όνομά του ήταν συνδεδεμένο με το Nueva Canción (όπως ονομάστηκε το κίνημα του νέου χιλιάνικου τραγουδιού), συνελήφθη μαζί με χιλιάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους και κλείστηκε στο Στάδιο της Χιλής. Οι φρουροί τον βασάνισαν και αφού του έσπασαν τα χέρια και τα δάχτυλα, άρχισαν να τον χλευάζουν ζητώντας του να παίξει κιθάρα με τσακισμένα του μέλη. Λέγεται ότι παρά τους αφόρητους πόνους, ο Jara συνέχισε να τραγουδάει ένα τραγούδι υπέρ του Κόμματος Λαϊκής Ενότητας. Την προηγούμενη μέρα είχε ξεσπάσει στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον της νομίμως εκλεγμένης σοσιαλιστικής κυβέρνησης και ο μαρξιστής πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε είχε πέσει νεκρός πολεμώντας μέσα στο προεδρικό μέγαρο – αυτοκτόνησε, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των πραξικοπηματιών. Λίγες μέρες αργότερα, στις 16 Σεπτεμβρίου, ο Jara εκτελέστηκε με μια σφαίρα στο κρανίο και στη συνέχεια το πτώμα του γαζώθηκε από σαράντα τέσσερις σφαίρες…

Γράφει και σταχυολογεί ο Γιάννης Καστανάρας

"Όλη μου η ζωή σαν καλλιτέχνης δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας συνεχής αγώνας ενάντια στην αντίδραση και τον θάνατο της τέχνης. Στον πίνακα που ζωγραφίζω και θα ονομάσωΓκουέρνικα εκφράζω τη φρίκη μου για την κάστα των στρατιωτικών που σήμερα βυθίζει την Ισπανία σε έναν ωκεανό εξαθλίωσης και θανάτου"(Πάμπλο Πικάσο)

Στις 26 Απριλίου 1937, η αεροπορία των Ναζί βομβάρδισε τη Γκουέρνικα (ή Γκερνίκα), μια μικρή βασκική επαρχιακή πόλη άνευ στρατηγικής σημασίας με αποτέλεσμα την καταστροφή της και τον θάνατο τουλάχιστον χιλίων πεντακοσίων αμάχων. Το γεγονός έδωσε αφορμή στον Πάμπλο Πικάσο να ζωγραφίσει ίσως τον πλέον αναγνωρίσιμο πίνακα όλων των εποχών. Παρά τις επανειλημμένες αιτήσεις, η ισπανική κυβέρνηση αρνείται μέχρι σήμερα με χίλιες δυο προφάσεις την έκθεση του πίνακα στο Μπιλμπάο, την πρωτεύουσα της Χώρας των Βάσκων.

Μετάφραση: Γιάννης Καστανάρας (από διάφορες πηγές)

Για πολλά χρόνια η περιοχή της Ροζάβα εθεωρείτο ως μια προέκταση του Μπακούρ (βόρειο Κουρδιστάν/Τουρκία) ή του Μπασούρ (νότιο Κουρδιστάν/Ιράκ). Η Ροζάβα είναι το μικρότερο και το μοναδικό μέρος του Κουρδιστάν που ουδέποτε είχε πάρει τα όπλα εναντίον του κράτους. Σήμερα είναι η εστία μιας επανάστασης άλλου τύπου, εκεί που μέχρι πρόσφατα ήταν ουσιαστικά το λιγότερο δραστήριο μέρος.

Διανύοντας αισίως και δημιουργικά την όγδοη δεκαετία της ζωής του, ζωή να ‘χει, ο Δημήτρης Πουλικάκος, ο Μήτσος, ο Πουλίκας, ο θείος Νώντας, τα έχει πει (σχεδόν) όλα σε συνεντεύξεις και δηλώσεις. Όλοι ξέρουμε ποιος είναι και τον αγαπάμε όπως και για αυτό που είναι, όπως υπάρχουν κάποιοι που τον μισούν για τους ίδιους ακριβώς λόγους.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Εδώ μπορείτε να δείτε εικόνες και να διαβάσετε διάφορα για διάφορους που κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί στο Facebook του Merlin's Music Box. Εικόνες με σχόλια και πληροφορίες μέσα από ανάκατες δεκαετίες πολιτιστικών και πολιτικών κινημάτων και των ανθρώπων που συνέβαλαν (συνήθως με θετικό τρόπο) σε αυτά...

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

«Το Bauhaus αποσκοπεί στη συγκέντρωση όλης της καλλιτεχνικής δραστηριότητας σε μία ενότητα»
Walter Gropius, Μανιφέστο του Bauhaus, 1919

Αντλώντας έμπνευση από την γερμανική Επανάσταση των Σπαρτακιστών τον Νοέμβριο του 1918 και παρά την αιματηρή καταστολή της από την ηγεσία και τον στρατό του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, πολλοί καλλιτέχνες και διανοούμενοι, αντιμιλιταριστές και ειρηνιστές, έτρεφαν ελπίδες για μια καλύτερη κοινωνία που θα απέβλεπε στο κοινό καλό. Πολλοί, ωστόσο, δεν είχαν ξεκάθαρο πολιτικό προσανατολισμό ούτε πλήρη αντίληψη για τις αιτίες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου που μόλις είχε λήξει. Ωστόσο, παρά την έλλειψη διαύγειας, διατυπώθηκαν σοσιαλιστικού τύπου εκδοχές για το μέλλον, προσανατολισμένες σε μια πιο δίκαιη κοινωνία.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

«Η Έμμα το είπε το 1920 κι εμείς θα το ξαναπούμε τώρα!»
(Δημοφιλές σύνθημα των φεμινιστριών στις δεκαετίας του ’60 και του ΄70)

Η Έμμα Γκόλντμαν, «η πιο επικίνδυνη γυναίκα στην Αμερική», όπως την είχαν χαρακτηρίσει οι αντίπαλοί της, απέκτησε τις θεωρητικές της γνώσεις της σαν μαθητευόμενη στο αναρχικό κίνημα. Έγινε αναρχική μέσω της δράσης που ανέπτυξε και στην πολυτάραχη ζωή της στάθηκε πάντα στο πλευρό των εργαζομένων και πρωτοστάτησε στον αγώνα για τη γυναικεία χειραφέτηση. Το βασικό της κίνητρο για να στραφεί στο κίνημα στο οποίο παρέμεινε πιστή σε όλη της τη ζωή, διανύοντας στους κόλπους του μια θεαματική και ασυνήθιστη για μια γυναίκα της εποχής διαδρομή, ήταν η βαθιά της περιέργεια για τους Ρώσους αναρχικούς και το μεγάλο της ενδιαφέρον για τα γεγονότα της Χέιμαρκετ. Αντί πρώτα να μελετήσει την πολιτική και στη συνέχεια να ριζοσπαστικοποιηθεί, όπως συνέβη στην περίπτωση πολλών ανδρών συντρόφων της που ανήκαν σε ανώτερη τάξη και είχαν περισσότερες ευκαιρίες για πνευματική καλλιέργεια, η Γκόλντμαν εντάχθηκε στο αναρχικό κίνημα για να αποκτήσει εκεί το μορφωτικό επίπεδο που επιδίωκε με πραγματική λαχτάρα.

ΜΗΠΩΣ ΞΕΧΩΡΙΖΕΙΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ;

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

φωτό: Έφη Βλάχου-Γκόρνυ (R.I.P.)

Και... ο λόφος πλημμύρισε κόσμο από όλες τις rock 'n' roll φυλές της Αθήνας (και όχι μόνο): Πάνκηδες, μεταλλάδες, indie, γκοθάδες,  γκράντζηδες, χαρντκοράδες, ροκαμπίλια - κάθε καρυδιάς καρύδι. Ήταν η πρώτη "μεγάλη" εκδήλωση του Merlin's και για να πω την αλήθεια, ήμασταν αρκετά επιφυλακτικοί ως προς την επιτυχία. Πέρα από το (έντυπο τότε) Μerlin's Music Box, μερικά φανζίν, κάποιους φίλους στον Rock FM, δεν είχαμε τρόπο να "σπρώξουμε" τη φάση. Εκείνος που ήταν απολύτως βέβαιος ήταν ο άνθρωπος πίσω από την αρχική ιδέα, ο Βασίλης Μπαμπούρης, εκλεκτός συνεργάτης μας και υπεύθυνος της μόνιμης στήλης Survival Kit, ενός από τα στοιχεία που έκαναν τη διαφορά στο Merlin's. Έτσι λοιπόν προχωρήσαμε...

Κόβει και ράβει ο Γιάννης Καστανάρας 

Γράφουν ο Μιχάλης Τζάνογλος και ο Γιάννης Καστανάρας

Τον Ιούλιο του 1936, ενώ ο Σπύρος Λούης έψαχνε να βρει το ωραιότερο κλαδί ελιάς για να το προσφέρει στον Χίτλερ εν όψει της 11ης Ολυμπιάδας του Βερολίνου, κάποιοι άλλοι ετοιμάζονταν για την αντιναζιστική Λαϊκή Ολυμπιάδα που ήταν προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί στη Βαρκελώνη της δημοκρατικής Ισπανίας. Απέμεναν ελάχιστες μέρες μέχρι τις 19 του μηνός, όταν ο φασίστας και φανατικός Καθολικός στρατηγός Φρανθίσκο Φράνκο θα εξαπέλυε το ύπουλο πραξικόπημά του εναντίον της δημοκρατικής κυβέρνησης. Στον τρίχρονο αιματηρό πόλεμο που θα ακολουθούσε, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα έχαναν τη ζωή τους, ενώ μετά τη νίκη των εθνικιστών αμέτρητοι εκτελέστηκαν, δολοφονήθηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, και οδηγήθηκαν σε αναγκαστική εξορία στη διάρκεια μιας παρατεταμένης στυγνής στρατιωτικής δικτατορίας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

 Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

«Ανέκαθεν οι ιστορίες μου αφορούσαν περισσότερο τους ανθρώπους και τα λάθη που κάνουν. Και τα ζόμπι, τρόπον τινά, βρίσκονται εκεί» – George Romero

Η Νύχτα των Ζωντανών Νεκρών του George Α. Romero (4 Φεβρουαρίου 1940 – 16 Ιουλίου 2017), αυτό το ανατρεπτικό ορόσημο των ταινιών τρόμου, δεν είναι μόνο η μητέρα όλων των ταινιών με ζόμπι, αλλά και το συνταρακτικό όραμα μιας Αμερικής που στην εποχή του πολέμου στο Βιετνάμ καταβρόχθιζε τον ίδιο της τον εαυτό. Αυτή η προϋπόθεση που έχει γίνει τόσες και τόσες φορές προϊόν απομίμησης – μια ομάδα αγνώστων μεταξύ τους ανθρώπων που σέρνονται στους τοίχους μιας αγροικίας ενώ πλησιάζουν σαρκοβόροι νεκροζώντανοι – μεταμορφώνεται σε έναν έξυπνο (και τελικά ανατριχιαστικό) σχολιασμό πάνω στο φυλετικό ζήτημα, μετατρέποντας σε ήρωα τον Duane Jones, τον μοναδικό μαύρο ηθοποιό της ταινίας.

Γράφουν οι ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΗΒΑΣ και ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΑΝΑΡΑΣ

Το Detroit βρίσκεται στη πολιτεία του Μίσιγκαν των Η.Π.Α. αποτελεί τη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας και ήταν πρωτεύουσά της μεταξύ 1805 και 1847. Μπορεί να αποτέλεσε για λίγο πρωτεύουσα του Μίσιγκαν, αλλά στην αυγή του 20ου αιώνα, έγινε η μυθική πρωτεύουσα της αυτοκινητοβιομηχανίας σε όλο τον κόσμο για πάντα. Η πόλη που είναι γνωστή σήμερα ως το (εντελώς παρακμάζον πλέον) παγκόσμιο κέντρο της αυτοκινητοβιομηχανίας (επίσης γνωστή στις Η.Π.Α. με το προσωνύμιο “Paris of the West”) ονομάστηκε Detroit από τον ομώνυμο ποταμό που τη διασχίζει και που με τη σειρά του ονομάστηκε από τους Γάλλους Rivière du Détroit ήτοι "Το ποτάμι του Πορθμού".
Το Detroit απέκτησε στη πορεία μερικά ακόμη ονόματα όπως Motor City και Motown, εκεί όπου ο κλάδος της βαριάς βιομηχανίας συναντούσε σε ένα παράλληλο σύμπαν τον κόσμο του πρωτόγονου rock n roll και της υπόγειας μουσικής πολλών άλλων ρευμάτων. Το Detroit εκτός από αυτοκίνητα δημιουργούσε και μουσική με μία σκηνή που τη δεκαετία του '60 έφτασε ως εκεί που έφτανε ο καπνός από τις υψικαμίνους των βιομηχανιών μετάλλου.

Γράφει ο Γιάννης Καστανάρας

Τον χειμώνα του 1933, στο Κάζας Βιέχας, ένα ανδαλουσιάνικο χωριό 2.000 κατοίκων γεμάτο φραγκοσυκιές, περίπου πενήντα χιλιόμετρα από το λιμάνι του Κάντιθ, έλαβε χώρα ένα από τα πιο βίαια και αιματηρά και επεισόδια της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, τρεισήμισι χρόνια πριν το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Τα γεγονότα, όπως εξελίχθηκαν ανάμεσα στις 10 και στις 12 Ιανουαρίου, έχουν μείνει στην ιστορία ως η Σφαγή του Κάζας Βιέχας και συγκλόνισαν το σύνολο της ισπανικής κοινωνίας λόγω της αμείλικτης κρατικής καταστολής από τις δυνάμεις ασφαλείας σε βάρος των χωρικών. Ως αποτέλεσμα, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μανουέλ Αθάνια έχασε μεγάλη μερίδα των υποστηρικτών του, γεγονός που μήνες αργότερα θα οδηγούσε στην πτώση της δημοκρατικής-σοσιαλιστικής κυβέρνησης και στην άνοδο της Δεξιάς.

Συνέντευξη στους Γιάννη Καστανάρα και Μιχάλη Τζάνογλο

Για τον Ηλία Ζάικο δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Όσοι από εμάς παρακολουθούμε την καριέρα του στη μουσική εδώ και 40 χρόνια, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι άνθρωποι όπως αυτός είναι απολύτως αναγκαίοι για την ψυχική μας υγεία και ανάταση. Επειδή τα blues του Ηλία είναι τα blues του κόσμου και ο ηλεκτρισμός τους είναι αναζωογονητικός όσο και διδακτικός.
O Ηλίας Ζάικος γεννήθηκε το 1960 στη Θεσσαλονίκη. Κόλλησε με το rock and roll στα μέσα της εφηβείας του, είναι αυτοδίδακτος κιθαρίστας και έχει καταλήξει να είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος μουσικός αναπτύσσοντας ένα ιδιαίτερο στυλ, ενώ συνθέτει και τραγουδάει. Το 1983, οι Blues Gang, η μπάντα που ξεκίνησε (και συνεχίζει) μαζί με τον μπασίστα Σωτήρη Ζήση στις αρχές της δεκαετίας του ’80, κυκλοφόρησαν τον πρώτο ελληνικό blues δίσκο και στη συνέχεια άλλους δυο, πριν μετονομαστούν σε Blues Wire και συνεχίσουν ακάθεκτοι ηχογραφώντας και δίνοντας συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μέχρι σήμερα που τα δυο αυθεντικά μέλη πλαισιώνονται από την ντράμερ Νίκη Γουρζουλίδου. 

Το comeback του Θέμη Ανδρεάδη και οι ιστορίες που αφηγήθηκε στον Μιχάλη Πούγουνα και τον Γιάννη Καστανάρα

Ο Θέμης Ανδρεάδης είναι ένας φιλόξενος και ανοιχτόκαρδος άνθρωπος, τον οποίο συνάντησα, αρχικά, για ένα ντοκιμαντέρ που κάνουμε με κάποιους φίλους για τους κινηματογράφους της Καλλιθέας – μιας και ο Θέμης γεννήθηκε και μεγάλωσε εκεί. Όλοι μας έχουμε παιδικές μνήμες από τα σατυρικά τραγούδια του όπως τα «Θα Πάω στην Ζούγκλα με τον Ταρζάν», «Η Πεθερά», «Είμαι Πολύ Ωραίος» και τόσα άλλα που με την χαρακτηριστική φωνή του έδιναν εκείνα τα χρόνια μια εύθυμη νότα. Στην επίσκεψή μας στο σπίτι του στη Νέα Σμύρνη ο Θέμης είχε να πει πολύ περισσότερα από όσα χρειάζονταν για ένα ντοκιμαντέρ σαν αυτό που κάναμε κι έτσι τον ρώτησα αν θα ήθελε να μιλήσει στο Merlin’s Music Box.

 Σταχυολογεί και μεταφράζει ο Γιάννης Καστανάρας (από διάφορες πηγές)

«Η έννοια των συνόρων ανέκαθεν μου προκαλούσε παράξενους συνειρμούς, οι οποίοι τριβέλιζαν και ερέθιζαν τη σκέψη μου. μια σκοτεινή, ανεξερεύνητη περιοχή. Μια αντίληψη για τα σύνορα που δεν ήταν απλώς ο γεωγραφικός περιορισμός αλλά και τα όρια της ύπαρξης. Τα όρια ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, τα όρια στον έρωτα, τα όρια στη γλώσσα, στην επικοινωνία» -Θ.Α.

Μας αρέσει δεν μας αρέσει, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος (1935-2012) ήταν ο επικός ποιητής του κινηματογράφου, ένας σκηνοθέτης που δημιούργησε ταινίες γεμάτες συμβολισμούς και αλληγορίες γύρω από την ελληνική ιστορία και πολιτική του 20ού αιώνα. Επαναπροσδιόρισε με αριστοτεχνικό τρόπο το αργό, παρατεταμένο πλάνο και με το επιβλητικό κινηματογραφικό και σεναριακό ύφος του δημιούργησε ένα έργο που προβάλλεται και αναγνωρίζεται διεθνώς. Τον Αγγελόπουλο αγάπησαν πολλοί και μίσησαν πολλοί. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προσφορά του και την πρωτοτυπία των ιδεών του, την εύστοχη κριτική του ματιά και τον ιστορικό του ρόλο στα παγκόσμια καλλιτεχνικά δρώμενα.

Οι Kalamata σχηματίστηκαν πριν λίγα χρόνια στο Hildesheimμ, μια πόλη της Κάτω Σαξωνίας με πληθυσμό εκατό χιλιάδες κατοίκους. Επέλεξαν το όνομά τους ενώ έκαναν πρόβα στο στούντιο, όταν κάποιος φίλος τους έφερε δώρο ένα βαζάκι με… ελιές Καλαμών – για να λυθεί η όποια παρεξήγηση. Τους άρεσε η λέξη και την υιοθέτησαν χωρίς καν να γνωρίζουν ότι πρόκειται για ελληνική πόλη. Το stoner τρίο επισκέφτηκε την Ελλάδα για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2015 έπειτα από πρόσκληση του Merlin’s Music Box και της Evacuate Productions και έπαιξε στο An Club παρέα με τους 9oz. οf Nothing και τους Cellar Dogs, ενθουσιάζοντας καμιά 200αριά άτομα που είχαν έρθει να το παρακολουθήσουν, μολονότι ήταν παντελώς άγνωστο και μόλις είχε κυκλοφορήσει το πρώτο του άλμπουμ.

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΑΝΑΡΑΣ

«"Η μουσική έχει να κάνει με την ένταση. Όλα τα άλλα είναι απλώς θόρυβος... Οι συνθέσεις μας μοιάζουν με μινιμαλιστικά κινηματογραφικά σενάρια. Μπορούμε πάντα να τις τροποποιούμε το απόγευμα ή στη διάρκεια του soundcheck, μπορούμε να τις αλλάζουμε ή να αυτοσχεδιάζουμε πάνω σ’ αυτές. Στήνουμε όλους τους ήχους μας από αυθεντικές ηχητικές πηγές κι έτσι όλα έχουν να κάνουν με συχνότητες, φίλτρα και παραμέτρους. Το μόνο πράγμα που είναι προσχεδιασμένο είναι η ενορχήστρωση» - Ralf Hütter